Αγκυροβολημένο στο Γαιδουρονήσι, 8 ναυτικά μίλια νότια της Ιεράπετρας, στο Λιβυκό Πέλαγος, βρίσκεται το ιταλικό πλοίο Explora, το οποίο από το Σάββατο μέχρι και χθες το απόγευμα πόντιζε καλώδια οπτικών ινών στην περιοχή. Το ιταλικό πλοίο αναγκάστηκε να καταφύγει στο Γαιδουρονήσι εξαιτίας θυελλωδών ανέμων που πνέουν στην περιοχή.
Το ιταλικό πλοίο βρίσκεται στο επίκεντρο διπλωματικής διελκυστίνδας με την Τουρκία να αμφισβητεί ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Από το βράδυ του Σαββάτου και όλη την Κυριακή σε μια απόσταση 50-80 μιλίων νότια και ανατολικά της Κρήτης, το ιταλικό πλοίο, βρετανικών συμφερόντων, πόντιζε καλώδιο μεταφοράς δεδομένων.
Η Άγκυρα απαίτησε από τον επικεφαλής του πλοίου να ζητήσει την άδειά της προκειμένου να συνεχίσει την εργασία του, όμως το πλοίο εκείνη την στιγμή βρίσκονταν εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, προκαλώντας την αντίδραση της Αθήνας.
Λίγες ημέρες πριν, η εταιρεία στην οποία ανήκει το πλοίο, τηρώντας τις νόμιμες διαδικασίες ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση άδεια προκειμένου να εκτελέσει έργο πόντισης καλωδίου μεταφοράς δεδομένων, ένα έργο στο οποίο συμμετέχουν, κατά τις πρώτες πληροφορίες, η Ιταλία, το Ισραήλ και η Τουρκία, ίσως και άλλες χώρες.
Η ελληνική κυβέρνηση παραχώρησε την άδεια και η εργασία εκτελούνταν κανονικά. Την Κυριακή το πλοίο ακολούθησε πορεία στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ίσως εντός, σύμφωνα με διπλωματικές και στρατιωτικές πηγές , ενώ κατά την πορεία προς τα ανατολικά παρακολουθούνταν από τουρκική φρεγάτα.
Σε κάποιο σημείο, που κατά την Αθήνα βρίσκονταν εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, η τουρκική πλευρά μέσω μηνύματος από την φρεγάτα, απαίτησε από τον πλοίαρχο του ιταλικού πλοίου να ζητήσει άδεια από την Τουρκία, διαφορετικά θα έπρεπε να σταματήσει τις εργασίες τους.
Ο πλοίαρχος όμως απευθύνθηκε στην Αθήνα, ενώ στο υπουργείο εξωτερικών μετέβη ο Νίκος Κοτζιάς για τον συντονισμό και τον χειρισμό της υπόθεσης. Από την Αθήνα επισημάνθηκε η απαίτηση να γίνουν σεβαστά τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και ότι στην συγκεκριμένη περιοχή, η Τουρκία δεν έχει καμία δικαιοδοσία , άρα δεν μπορεί να χορηγεί άδεια.
Το υπουργείο εξωτερικών απευθύνθηκε στο αντίστοιχο ιταλικό προκειμένου να επισημανθούν, πόσο σημαντικές είναι οι λεπτομέρειες και τα τεχνικά στοιχεία τέτοιων ζητημάτων, καθώς άπτονται των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων .
Το ιταλικό πλοίο έχει σταματήσει την εργασία πόντισης του καλωδίου αναμένοντας προφανώς οδηγίες.
Η ελληνική πλευρά έχει διαμηνύσει ότι σε περίπτωση που ζητηθεί άδεια από την Τουρκία, το πλοίο θα πρέπει να σταματήσει τις εργασίες του και να αποχωρήσει από την ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Η Τουρκία ως γνωστόν αμφισβητεί το εύρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ενώ όπως είναι γνωστό οι θαλάσσιες ζώνες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν έχουν οριοθετηθεί.
