Οι «αόρατοι» πρόσφυγες και ο επερχόμενος εποικισμός του Ναγκόρνο Καραμπάχ
Ρώσοι, Αμερικανοί, Τούρκοι συναινούν ή σιωπούν – θεατές οι Ευρωπαίοι
Αμερικανοί αξιωματούχοι επισκέπτονται την Αρμενία και δίνουν διαβεβαιώσεις υποστήριξης, την ώρα που βαθαίνει το ρήγμα στις σχέσεις του Γερεβάν με τη Μόσχα. Η Ρωσία κατηγορεί τον Αρμένιο πρωθυπουργό Πασινιάν ότι είναι ο μόνος που ευθύνεται για τη συντριπτική ήττα που υπέστησαν οι Αρμένιοι του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Οι Ευρωπαίοι, θεατές ακόμη μιας κρίσης, περιορίζονται να εκφράσουν ανησυχία για τις εξελίξεις στον Καύκασο. Και ο Ερντογάν επισκέπτεται ως θριαμβευτής σουλτάνος τον αζέρικο θύλακο του Ναχιτσεβάν, ένα κομμάτι γης που περιβάλλεται από αρμενικά εδάφη. Στο ρευστό γεωπολιτικό πεδίο οι Αρμένιοι (άλλη μια φορά) καταβάλλουν σκληρό τίμημα.
Κερδισμένοι Ρώσοι και Αμερικανοί
Δυτικοί αναλυτές θεωρούν ότι από την κρίση αυτή βγαίνει χαμένη η Μόσχα, αλλά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, χωρίς κανένα πολιτικό κόστος, λέγοντας στον Πασινιάν ότι… αυτά παθαίνει όποιος επιλέγει να προσκολληθεί στο άρμα της Δύσης, έστειλε ένα σαφέστατο μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση.
Αλλά και οι Αμερικανοί είναι κερδισμένοι από την κρίση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ: χωρίς κανένα ρίσκο δηλώνουν παρόντες στον Καύκασο και υποστηρικτές των Αρμενίων.
Το σχέδιο της «εκκαθάρισης»
Οι μόνοι χαμένοι είναι οι Αρμένιοι αόρατοι πρόσφυγες (αόρατοι διότι κανένας δεν τους… βλέπει), τα καραβάνια των αμάχων που εγκαταλείπουν τα πατρογονικά εδάφη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, γνωρίζοντας πως σε λίγο καιρό η περιοχή θα ενσωματωθεί πλήρως στην αζερική επικράτεια και πιθανότητα θα εποικιστεί από Αζέρους. Το Αζερμπαϊτζάν δεν κρύβει τις προθέσεις του – μπορείτε να μείνετε ως «ισότιμοι πολίτες» έπειτα από μια διαδικασία επανένταξης στην αζερική κοινωνία, λέει στους Αρμένιους του Καραμπάχ!
Ο περίφημος Διάδρομος Λατσίν, ο ομφάλιος λώρος ανάμεσα στην Αρμενία και τον θύλακο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, επιτέλους λειτουργεί. Αλλά μόνον ως οδός διαφυγής για τους Αρμένιους αμάχους, που αφήνουν τα σπίτια τους στο έλεος των εποίκων που θα ακολουθήσουν.
Όσοι δεν μπορέσουν να φύγουν ξέρουν τι τους περιμένει: ή θα αλλάξουν ταυτότητα και θα γίνουν από τη μια μέρα στην άλλη Αζέροι, ή θα έχουν την τύχη εκείνων που περίμεναν στην ουρά για καύσιμα, στο Στεπανακέρτ, την Τρίτη, όπου ανατινάχτηκε δεξαμενή καυσίμων με δεκάδες νεκρούς και τραυματίες. Από τους 120.000 Αρμένιους του Ναγκόρνο Καραμπάχ ήδη έχουν διαφύγει περίπου 15.000 και το καραβάνι των προσφύγων μεγαλώνει.
«Όλοι φεύγουν από το Στεπανακέρτ. Δεν υπάρχει εναλλακτική, ο καθένας προσπαθεί να βρει λίγα λίτρα βενζίνης για να φύγει ανά πάσα στιγμή» λέει στο Politico ο μπλόγκερ Μαρούτ Βανιάν.
Στο Κόρνιντζορ, το πρώτο χωριό μέσα στην Αρμενία για όσους έχουν φύγει από το Καραμπάχ, ένας γέροντας στέκεται σε σημείο ελέγχου του Ερυθρού Σταυρού. Βλέπει τους δημοσιογράφους και αναρωτιέται: Πού ήσασταν όλοι εσείς πριν φτάσουμε σε αυτή την κρίση; «Πού ήσασταν εσείς όταν εμείς βρισκόμαστε στο Καραμπάχ; Θέλετε εικόνες; Να, δείτε τα πόδια μου» λέει ο γέροντας και σηκώνοντας το παντελόνι τους δείχνει τα ματωμένα πόδια του.
Η προδοσία και η μοιρολατρία
Οι Ρώσοι στρατιώτες, που υποτίθεται πως ήταν ειρηνευτική δύναμη στην περιοχή, έχουν αλλού ανοιχτά μέτωπα. Οι Αζέροι στρατιώτες, που είχαν αποκλείσει τον Διάδρομο του Λατσίν ακόμα και για την ανθρωπιστική βοήθεια, τώρα τον έχουν ανοιχτό, αλλά μόνον για τους Αρμένιους που φεύγουν από το Καραμπάχ. Και ο Ερυθρός Σταυρός, που μετά βίας έστειλε ένα φορτίο με ανθρωπιστική βοήθεια λίγες ώρες πριν εκδηλωθεί η αζερική επίθεση στο Καραμπάχ, τώρα τρέχει να περιθάλψει τους πρόσφυγες.
Μια επιχείρηση εθνοκάθαρσης στο Καραμπάχ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με τις ευλογίες Ρώσων, Αμερικανών, Τούρκων και τους Ευρωπαίους θεατές. Κανένας δεν θέλει να ξεστομίσει τη λέξη «εθνοκάθαρση», σαν να φοβάται να πει τα πράγματα με τ’ όνομά τους.
Στο πρόσφατο παρελθόν έγιναν σφαγές που κινητοποίησαν τους πολιτικούς ηγέτες στη Δύση. Τώρα η ίδια η Δύση αρκείται να παρακολουθεί – οι Αρμένιοι του Καραμπάχ είναι μια εθνότητα χωρίς ερείσματα στα κέντρα λήψης αποφάσεων, ενώ και η ίδια η μητέρα πατρίδα, η Αρμενία, είναι πλέον μια χώρα – έρμαιο των ανερμάτιστων αποφάσεων των ηγετών της.
Είναι βαριά λέξη η «προδοσία», που εκστομίζεται εναντίον του Αρμένιου πρωθυπουργού Πασινιάν, αλλά αυτός είναι που αναγνώρισε εθνική κυριαρχία των Αζέρων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Οι Αρμένιοι που φεύγουν από το Καραμπάχ ξέρουν πολύ καλά πως δεν πρόκειται να ξαναγυρίσουν στα σπίτια τους. «Ο λαός μας δεν θέλει να γίνει μέρος του Αζερμπαϊτζάν. Το 99,9% προτιμά να εγκαταλείψει τις ιστορικές εστίες», λέει ο Νταβίντ Μπαμπαγιάν, σύμβουλος της κυβέρνησης που είχαν συγκροτήσει οι Αρμένιοι του Καραμπάχ, μιλώντας στο Reuters. «Η μοίρα του φτωχού λαού μας θα μείνει στην ιστορία ως ντροπή για τον αρμενικό λαό και για όλο τον πολιτισμένο κόσμο.
Οι υπεύθυνοι για τη μοίρα μας θα λογοδοτήσουν μια μέρα στον Θεό για τις αμαρτίες τους» προσθέτει μοιρολατρικά ο Μπαμπαγιάν…