Η Χαμάς αποδέχθηκε την πρόταση κατάπαυσης του πυρός που υπέβαλε ο Αμερικανός μεσολαβητής Στιβ Γουίτκοφ, σύμφωνα με Παλαιστίνιο αξιωματούχο προσκείμενο στην οργάνωση, που επικαλείται το Reuters, στη σκιά νέων φονικων βομβαρδισμών στην Γάζα καθώς το Ισραήλ εντείνει τις επιχειρήσεις του στον παλαιστινιακό θύλακα που έχει υποστεί τεράστιες ζημιές και βρίσκεται αντιμέτωπος με ανθρωπιστική καταστροφή παρά τις αυξανόμενες διεθνείς πιέσεις.
Η Χαμάς συμφώνησε σε μια νέα πρόταση των μεσολαβητών για τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, πρόταση που περιλαμβάνει την απελευθέρωση 10 ζωντανών Ισραηλινών ομήρων, εκεχειρία διάρκειας 70 ημερών και μια μερική αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τον παλαιστινιακό θύλακα, δήλωσαν αξιωματούχοι κοντά στο παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στο Γαλλικό Πρακτορείο και στο Reuters.
«Η νέα πρόταση, η οποία θεωρείται ως εξέλιξη της προσέγγισης και της θεώρησης του απεσταλμένου των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ, περιλαμβάνει την απελευθέρωση 10 ζωντανών Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς σε αντάλλαγμα για μια εκεχειρία διάρκειας 70 ημερών, μια μερική αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας (και) την απελευθέρωση ενός αριθμού Παλαιστινίων κρατουμένων», τόνισε μια παλαιστινιακή πηγή στο Γαλλικό Πρακτορείο, σημειώνοντας πως οι μεσολαβητές παρουσίασαν αυτήν την πρόταση «τις τελευταίες ημέρες».
Η πρόταση προβλέπει την απελευθέρωση «πέντε ζωντανών Ισραηλινών ομήρων κατά την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής της συμφωνίας και πέντε ακόμη πριν από το τέλος της περιόδου εκεχειρίας».
Η πρόταση προβλέπει επίσης την απελευθέρωση ορισμένων Παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές κάθειρξης.
Δεν έχει υπάρξει προς το παρόν σχόλιο από την ισραηλινή κυβέρνηση που έχει προχωρήσει σε κλιμάκωση της ισραηλινής στρατιωτικής επίθεσης στη Λωρίδα της Γάζας.
Μετά την κατάρρευση της δίμηνης εκεχειρίας στα μέσα Μαρτίου, έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθμοι γύροι ατελέσφορων διαπραγματεύσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς.
Υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ ανακάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα την διαπραγματευτική του ομάδα από τη Ντόχα «για διαβουλεύσεις».
O IDF θέλει να καταλάβει το 75% της Γάζας μέσα σε δύο μήνες
Την ίδια ώρα, ο ισραηλινός στρατός, σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, έχει στόχο να καταλάβει το 75% της Λωρίδας της Γάζας μέσα σε δύο μήνες, συγκεντρώνοντας περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους σε τρεις περιοχές.
Τερματίζοντας την κατάπαυση του πυρός που διαρκούσε δυο μήνες, ο στρατός του Ισραήλ ξανάρχισε την επίθεσή του στις 18 Μαρτίου, εντατικοποιώντας τις επιχειρήσεις του στις 17 Μαΐου. Στόχος του ισραηλινού στρατού είναι να καταστρέψει την Χαμάς και να απελευθερώσει τους τελευταίους εναπομείναντες ομήρους, όπως αναφέρουν ισραηλινά ΜΜΕ, σύμφωνα με όσα αναφέρει το Bloomberg.
Σύμφωνα με τις αναφορές τους, ο συνολικός πληθυσμός της Γάζας θα αναγκαζόταν να εγκατασταθεί σε τρεις περιοχές που θα αποτελούσαν το 25% της Γάζας: Στην περιοχή Μαουάσι στον νότο, στον προσφυγικό καταυλισμό στην κεντρική Γάζα και στην Πόλη της Γάζας.
Σημειώνεται ότι ο ισραηλινός στρατός, στην παρούσα φάση, έχει τον έλεγχο του 40% της Λωρίδας της Γάζας.
Καθώς ο στρατός του Ισραήλ συνεχίζει τις επιθέσεις του στη Γάζα, σήμερα βομβάρδισε σχολείο, ενώ τα περισσότερα από τα θύματα ήταν παιδιά. Τουλάχιστον 52 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τους σημερινούς βομβαρδισμούς, σύμφωνα με την υπηρεσία πολιτικής προστασίας του παλαιστινιακού θύλακα, οι 33 από τους οποίους στο σχολείο, στο οποίο ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι στοχοθέτησε «τρομοκράτες».
Το Ισραήλ, στις αρχές του Μαρτίου, “μπλόκαρε” το σύνολο της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και βρέθηκε στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής, εν μέσω προειδοποιήσεων για τον κίνδυνου λιμού. Η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας ξεκίνησε ξανά, αν και η διεθνής κοινότητα και ΜΚΟ σπεύδουν τονίζουν ότι οι μέχρι στιγμής προμήθειες που φθάνουν στη Γάζα, είναι λίγες σε σχέση με τις ανάγκες της περιοχής.
Εντωμεταξύ, έπειτα από έντεκα εβδομάδες πίεσης, η ισραηλινή κυβέρνηση τελικά έκανε πίσω: αυτήν την εβδομάδα φορτηγά που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια μπόρεσαν να μπουν στη Λωρίδα της Γάζας, όπου οι άνθρωποι είναι στα πρόθυρα λιμοκτονίας.
Μεταξύ 20 και 22 Μαΐου πέρασαν από το πέρασμα Κερέμ Σαλόμ 198 φορτηγά, μεταφέροντας μεταξύ άλλων αλεύρι, βρεφικά τρόφιμα, ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό και φάρμακα.
Οι περισσότεροι βέβαια τονίζουν πως αυτές οι ανθρωπιστικές προμήθειες αποτελούν μόνο μία «σταγόνα στον ωκεανό». Κατά την κατάπαυση πυρός νωρίτερα φέτος, την οποία έσπασε το Ισραήλ, περνούσαν στη Λωρίδα της Γάζας καθημερινά έως και 600 φορτηγά με προμήθειες για τους περίπου 2 εκατομμύρια ανθρώπους που βρίσκονται στην περιοχή.
Όπως δήλωσε στην DW ο Μάρτιν Φρικ, επικεφαλής της υπηρεσίας του Παγκοσμίου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) του ΟΗΕ στη Γερμανία, οι νέες προμήθειες «είναι μία αχτίδα ελπίδας, αλλά και πάλι είναι ελάχιστες για τις ανάγκες των ανθρώπων. Χρειάζονται εκατοντάδες φορτηγά κάθε ημέρα – και πολλά περιμένουν έτοιμα πίσω από τα σύνορα».
Καθυστερήσεις στις διαδικασίες ελέγχου
Το WFP έχει 116.000 τόνους τροφίμων σε διάφορα περάσματα στην Αίγυπτο, την Ιορδανία και το Ισραήλ – αυτά θα έφταναν για να καλύψουν τις ανάγκες ενός εκατομμυρίου ανθρώπων για περίπου τέσσερις μήνες. Σύμφωνα με τις υπηρεσίες του ΟΗΕ, σε αναμονή βρίσκονται σχεδόν 3.000 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια.
Ωστόσο, η κίνηση στα σημεία διανομής είναι πολύ αργή. Στο Κερέμ Σαλόμ, το μοναδικό πέρασμα προς τη Γάζα που είναι ανοιχτό επί του παρόντος, όλες οι προμήθειες πρέπει να φορτωθούν σε άλλα φορτηγά και εν συνεχεία μεταφέρονται σε ένα σημείο ελέγχου, περιμένοντας το «πράσινο φως» από τον ισραηλινό στρατό – το οποίο κιόλας μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή, οπότε και οι προμήθειες επανελέγχονται.
Ποιοι διανέμουν τις προμήθειες;
Η Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA) είναι αρμόδια για τα καταφύγια έκτακτης ανάγκης, ενώ έχει γεμίσει και 3.000 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια.
Το WFP από την άλλη πλευρά προμηθεύεται αλεύρι, οργανώνει αποστολές προμηθειών και λειτουργεί 25 αρτοποιεία, τα οποία ωστόσο έκλεισαν στα τέλη Μαρτίου εξαιτίας της έλλειψης τροφίμων – τώρα ορισμένα από αυτά ξεκινούν και πάλι σταδιακά τη λειτουργία τους. Η UNICEF και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συμβάλλουν στις προμήθειες γευμάτων, εμβολίων, χειρουργικών εργαλείων και εξοπλισμού.
Στις ανθρωπιστικές προμήθειες, την παροχή φαγητού και την περίθαλψη του πληθυσμού συμβάλλουν επίσης δεκάδες διεθνείς ΜΚΟ, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και άλλες οργανώσεις κρατών της περιοχής.
Το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς
Προκειμένου να δικαιολογήσει το μπλοκάρισμα που επέβαλε από τις 2 Μαρτίου, το Ισραήλ κατηγορεί τη Χαμάς, την παραστρατιωτική ισλαμιστική ομάδα που κυβερνά τη Γάζα και χαρακτηρίζεται από πολλά κράτη ως τρομοκρατική οργάνωση, πως κλέβει προμήθειες. Ο μόνος λόγος που το Ισραήλ επέτρεψε περιορισμένες προμήθειες στη Λωρίδα της Γάζας ήταν η διεθνής πίεση – και αυτό θα γίνει «προσωρινά», έως ότου τα νέα κέντρα διανομής ξεκινήσουν να λειτουργούν κανονικά.
Τα τελευταία θα κατασκευαστούν από το Ισραήλ σε συνεργασία με ιδιωτικές αμερικανικές επιχειρήσεις. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που ο ΟΗΕ επικρίνει έντονα, επισημαίνοντας πως ο Οργανισμός έχει ήδη αποτελεσματικά δίκτυα διανομής, όπως και την απαραίτητη εμπειρία και τεχνογνωσία.
Ενώ Ισραήλ και ΟΗΕ διαφωνούν για το ποιος θα αναλάβει τη διαχείριση της διανομής, οι καθυστερήσεις μεγαλώνουν και εξαιτίας άλλων προβλημάτων. Ακόμα και οι αποστολές που μπαίνουν στη Γάζα αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας του ότι πέφτουν βόμβες, γίνονται λεηλασίες και περνούν από κατεστραμμένους δρόμους. Επιπλέον, προκύπτουν ζητήματα διανομής και αποθήκευσης των προμηθειών και εξαιτίας της έλλειψης βενζίνης – με αποτέλεσμα να είναι συχνά αδύνατη η πρόσβαση σε σημεία όπου αποθηκεύονται οι προμήθειες μέσα στη Γάζα.
Αδύνατες οι προμήθειες διά θαλάσσης
Την ίδια στιγμή, η επιχείρηση «Αμάλθεια» για την παροχή έκτακτης βοήθειας από την Κύπρο στη Γάζα διά θαλάσσης δεν αποδείχθηκε αξιόπιστη οδός για τις προμήθειες. Αν και τον Μάρτιο του 2024 παραδόθηκαν πάνω από 100 τόνοι φαγητού μέσω ενός προσωρινού λιμένα στα βόρεια της Γάζας, οι επιχειρήσεις σταμάτησαν έπειτα από ισραηλινή επίθεση τον Απρίλιο του περασμένου έτους, στην οποία σκοτώθηκαν επτά εθελοντές της Παγκόσμιας Κεντρικής Κουζίνας.
Παρόμοιες προσπάθειες από τις ΗΠΑ και διάφορες ΜΚΟ απέτυχαν επίσης. Πλέον καμία αποστολή προμηθειών δεν εκτελείται διά θαλάσσης.
Κίνδυνος λιμού τις επόμενες εβδομάδες
Ακόμη και πριν από το «μπλοκ» του Ισραήλ στις ανθρωπιστικές προμήθειες, πάνω από τα δύο τρίτα του πληθυσμού της Γάζας εξαρτώνταν από τη διεθνή βοήθεια. Οι τελευταίες έντεκα εβδομάδες όμως επιδείνωσαν έτι περαιτέρω την ήδη τραγική κατάσταση: σύμφωνα με την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), από τις αρχές Απριλίου έως και τις 10 Μαΐου το 93% (1,95 εκατομμύρια άνθρωποι) βρισκόταν σε κρίση. Από αυτούς το 44% (925.000 άνθρωποι) βρίσκεται σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης», ενώ το 12,4% (244.000 άνθρωποι) είναι σε φάση «καταστροφής/ λιμοκτονίας».
«Από τις 11 Μαΐου και μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2025 ολόκληρος ο πληθυσμός της Γάζας αναμένεται να βρεθεί σε κατάσταση “κρίσης ή σε ακόμα χειρότερη κατάσταση” αναφορικά με την προμήθεια τροφίμων», γράφει η FAO στην ιστοσελίδα της, εξηγώντας ακόμα πως σε κατάσταση λιμού βρίσκεται μία περιοχή όταν ένα στα πέντε νοικοκυριά αντιμετωπίζει ακραίο πρόβλημα εύρεσης φαγητού και απειλείται να πεθάνει από την πείνα.
Η Γάζα χρειάζεται περίπου 1.300 τόνους φαγητού σε καθημερινή βάση, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες των 2,2 εκατομμυρίων ανθρώπων που βρίσκονται εκεί. Το μέσο φορτηγό μεταφοράς προμηθειών έχει χωρητικότητα περίπου 25 τόνων – επομένως χρειάζονται 50 με 60 φορτηγά καθημερινά μόνο για τη μεταφορά τροφίμων. Δεδομένου ότι πρέπει να εισάγονται επίσης καύσιμα, φάρμακα, προϊόντα υγιεινής, ακόμα και νερό, οι οργανώσεις του ΟΗΕ εκτιμούν πως χρειάζονται συνολικά τουλάχιστον 500 φορτηγά καθημερινά.
Με άλλα λόγια, εάν οι προμήθειες συνεχιστούν με τον παρόντα ρυθμό, μέσα στις επόμενες εβδομάδες ο πληθυσμός στη Γάζα απειλείται με λιμοκτονία.
