Του Γιάννη Σιδέρη
Αύριο (Τετάρτη 27/6) ο Β. Βενιζέλος θα ανακοινώσει στην λυμφατική Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ (33 μέλη) τα σχέδιά του για το κόμμα του μέλλοντός τους!
Μεγαλεπήβολες, ου μην και μάταιες, οι ελπίδες για ανάκαμψη, ενός κόμματος που έκανε τέφρα τα φτερά του από την μακρόχρονη, και συχνά τρυφηλή, επαφή του με την εξουσία. Ένα κόμμα γερασμένο, ανήμπορο, που εγκαταλείφθηκε μαζικά από το πιο ελπιδοφόρο τμήμα του λαού. Τη νεολαία.
«Ο επόμενος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ θα είναι τριάντα χρόνων», είπε κάποια στιγμή ο Βενιζέλος. Να ηγείται σε ποιους; Στους κουρασμένους γέρους; Θυμάμαι σε μια συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου τον Γενάρη, ένας βουλευτής που φευ, δεν εξελέγη, να κοιτάει τα γκρίζα και λευκά κεφάλια των συνέδρων γύρω μας και να μου λέει « Πού είναι οι νέοι; Από δω μέσα λείπουν δυο γενιές».
Βλέπετε η περίφημη γενιά του Πολυτεχνείου είχε τυλιχθεί σε ένα φωτεινό μανδύα πλήρους μυθοποιημένης δόξας (μυθοποιημένης γιατί λίγοι ήταν εκεί, απέναντι στο θάνατο.. Οι πολλοί …«όταν φύγαν τα θηρία, βρήκαμε την ευκαιρία, μπήκαμε πρωτοπορία, για ψωμί κι ελευθερία», όπως τραγουδούσε σαρκαστικά ο Κώστας Χατζής). Η γενιά αυτή, πλήρους επαγγελματικής κατοχύρωσης, διά της πολιτικής ένταξης στο ΠΑΣΟΚ, είχε επιδοθεί σε ένα θανάσιμο εναγκαλισμό του κόμματος που αφυδάτωνε κάθε νέο βλαστό που θα τολμούσε να ξεμυτίσει. Σίγουρα τα πρόσωπα της γενιάς του Πολυτεχνείου που πλαισίωσαν τον Αντρέα, ήταν από αυτούς που ήταν «Εκεί». Αυτοί με τα αμπέχονα, τα μακριά μαλλιά και τα μούσια, με τις αφίσες του τσε Γκεβάρα και του Μάρξ στα φοιτητικά δωμάτια, με τα βιβλία για την αυτοδιαχείριση και το Γαλλικό Μάη, με τα «περίπτερα» των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων στις «Γιορτές Νεολαίας», να ριγεί ακούγοντας την πολυαγαπημένη, μυθική μορφή του Αραφάτ με την καφίγια και να ενθουσιάζεται με τον Ντανιέλ Ορτέγκα των Σαντινίστας, που μιλούσε στην εξέδρα με τη στολή του κομαντάτε!
Όλοι αυτοί, που κατά την κατσιφάρεια έκφραση, δεν τους ήξερε ο θυρωρός τους, προσδέθηκαν στο ακτινοβόλο άρμα του Αντρέα και υψώθηκαν στο στερέωμα της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Ήταν πολύ νέοι και γεύτηκαν πολύ νωρίς τη γοητεία της εξουσίας. Κάποιοι γλυκάθηκαν. Η πλειοψηφία, έστω αθέλητα, αλώθηκε μέσα στις μυλόπετρες της καθημερινής διαχείρισης. Πολύ γρήγορα πέρασαν από τα αμπέχονα στα κοστούμια, από τα ταβερνάκια των Εξαρχείων και της Καισαριανής με τα αντάρτικα, στα σινιέ κοστούμια, στις εντυπωσιακές γραμματείς, στα μπουζούκια, πρώτο τραπέζι πίστα, στα γκουρμέ ρεστοράν, στα ιν μπαράκια, στα κότερα των σκόπιμων κοινωνικών διασυνδέσεων, με άρωμα διαπλοκής.
Συν τω χρόνω, δημιούργησαν μια κρούστα εξουσίας που επισκίασε τις επόμενες γενιές. Στα 40 τους ήταν καρατερίστες της πολιτικής. Είχαν πίσω τους 20 χρόνια πρωταγωνιστικής παρουσίας, αλλά ήταν πολύ νέοι για να αποστρατευθούν. Έτσι συνέχισαν να κυριαρχούν στην επετηρίδα του κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ, να διαμορφώνουν την ατζέντα του, καταπνίγοντας, ενίοτε ηθελημένα, κάθε νέα παρουσία («Μόνο στην Ελλάδα και τη Βόρεια Κορέα υπάρχουν άνθρωποι που είναι 40 χρόνια υπουργοί» είχε πει η τότε νέα βουλευτής Νάντια Γιαννακοπούλου).
Με ποιους και για ποιους θα κάνει το νέο ΠΑΣΟΚ ο Βενιζέλος; Με Τα στελέχη και τους ψηφοφόρους των 50+ που τον ψήφισαν; Δεν τον ψήφισαν για τον-όντως – πραγματιστικό προεκλογικό του λόγο. Ήταν οι κομματικοί πατριώτες που απέμειναν, που ζεσταίνουν θύμισες στον ήλιο του ΠΑΣΟΚ. Όμως ένα κόμμα δεν είναι τα σύμβολά του. Είναι οι άνθρωποί του. Τα σύμβολα είναι σηματωροί ιδεολογικών απαρχών. Καταδεικνύουν την παράδοση, αλλά δεν δεσμεύουν και δεν εγγυώνται το παρόν και το μέλλον. Οι άνθρωποι είναι που δίνουν περιεχόμενο στα κόμματα και τα σύμβολά τους. Άνθρωποι με συλλογικά οράματα, με αυταπάρνηση, με ευαισθησία, με αρχές, με αξίες, με ιδέες.
Αλλά αυτά έχουν μαραθεί στο ΠΑΣΟΚ από καιρό, και το μνημόνιο τα αποτέλειωσε…