Tους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων: «Ρύθμιση θεμάτων της αγοράς εργασίας» παρουσίασε χθες ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, κατά το υπουργικό συμβούλιο που συνεδρίασε μέσω τηλεδιάσκεψης.
Το σχέδιο νόμου προωθεί σαρωτικές ανατροπές σε βάρος των συνδικάτων αλλά και εργατικών δικαιωμάτων, καθώς καθιστά σχεδόν αδύνατη την προκήρυξη απεργίας αφού προβλέπει πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ενώ επιβάλει όταν αυτή είναι νόμιμα προκηρυγμένη έως και 40% (!) προσωπικό ασφαλείας. Γενικεύει την ελαστική εργασία, “σπάει” το 8ωρο και επιβάλει ακόμα και 10ωρη εργασία, ενώ ουσιαστικά καταργεί τις επί πληρωμή υπερωρίες αντικαθιστώντας τες με επιπλέον άδεια ή ρεπό. Η κυβέρνηση και ο υπουργός κάνουν λόγο βέβαια για «αλλαγή νοοτροπίας» στο όνομα της «προσέλκυσης επενδύσεων» και της «δημιουργία θέσεων εργασίας» χαρακτηρίζοντας το νομοσχέδιο-τομή ως «κοινωνικά και οικονομικά φιλελεύθερο».
Κατά τον υπουργό, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πέντε άξονες:
Το ΜΕΡΟΣ Ι επιφέρει μια «ψηφιακή επανάσταση» με το «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», καταργείται πλήθος εγγράφων. Θεσπίζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας για την on-line παρακολούθηση του πραγματικού ωραρίου των εργαζομένων, την καταπολέμηση της «μαύρης εργασίας» και των απλήρωτων υπερωριών και τη διευκόλυνση της διευθέτησης του ωραρίου.
Το ΜΕΡΟΣ ΙΙ ενσωματώνει την Οδηγία περί ισορροπίας προσωπικής-επαγγελματικής ζωής με: Άδεια τοκετού στον πατέρα 14 εργάσιμες. Πρόσθετη 6μηνη γονική άδεια έως ότου το παιδί γίνει 8 ετών για όλους τους πατέρες και όσες μητέρες δεν λαμβάνουν ήδη την 6μηνη παροχή προστασίας μητρότητας. Από τους 6 μήνες, οι 2 πρώτοι πληρώνονται από τον ΟΑΕΔ με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό. Άδεια φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού, συζύγου ή συντρόφου: 5 εργάσιμες ετησίως. Άδεια ανώτερης βίας (για παρόμοιο λόγο): 2 εργάσιμες ετησίως. Διευκολύνσεις στους γονείς και φροντιστές με ανάγκη που τις ζητούν (τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο κλπ). Ειδικές ρυθμίσεις για γονείς διδύμων, τριδύμων κλπ και για μονογονεϊκές οικογένειες. Προστασία των νέων πατέρων κατά της απόλυσης, επί 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, 4 για το 2ο και 6 για κάθε επόμενο.
Το ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ανατρέπει πλήρως όσα γνωρίζαμε για τα συνδικάτα και τη λειτουργία τους. Κατά τον υπουργό, «τον αναδιατάσσει και καταπολεμά χρόνιες υπερβολές» (!) του συνδικαλιστικού κινήματος. Ανάμεσα σε μια σειρά από «σκληρές»… καινοτομίες προβλέπονται τα ακόλουθα:
α) καθίσταται προϋπόθεση για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος, η απογραφή στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο,
β) η Γ.Σ. των συνδικαλιστικών οργανώσεων πρέπει να παρέχει πραγματική πρακτική δυνατότητα συμμετοχής και ψήφου εξ αποστάσεως, ηλεκτρονικώς, ιδίως για τη λήψη απόφασης απεργίας, στην προειδοποίηση για απεργία θα πρέπει να αναφέρονται και τα αιτήματα και οι λόγοι που τα θεμελιώνουν,
γ) το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, που πρέπει να εξακολουθεί να εργάζεται σε περίπτωση απεργίας στις επιχειρήσεις που η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ, ορίζεται σε τουλάχιστον 40%,
δ) αν εκπρόσωπος εργοδότη παραλείψει να κάνει όλα όσα πρέπει για να καθοριστεί το προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας, τελεί ποινικώς κολάσιμη πράξη,
ε) απαγορεύονται οι καταλήψεις χώρων και εισόδων και η άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας. Αν λάβουν χώρα, η απεργία καθίσταται παράνομη. Όσοι μετέχουν σε κατάληψη ή βιαιοπραγούν, τελούν ποινικώς κολάσιμη πράξη.
Το ΜΕΡΟΣ ΙV ανάμεσα στα άλλα προβλέπει διάφορες αλλαγές στον ΟΜΕΔ και τις συλλογικές συμβάσεις:
α) οι Μεσολαβητές – Διαιτητές του ΟΜΕΔ γίνονται αποκλειστικής απασχόλησης και πιστοποιούνται,
β) η συμφιλίωση συλλογικών διαφορών αφαιρείται από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας και ανατίθεται στον ΟΜΕΔ,
γ) δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης αναγνωρίζεται μόνο στις οργανώσεις που έχουν εγγραφεί στα νομοθετημένα ψηφιακά Μητρώα,
δ) η αμφισβήτηση της συλλογικής αντιπροσωπευτικής ικανότητας κλπ των οργανώσεων επιλύεται πριν από την προσφυγή στον ΟΜΕΔ,
ε) θεσμοθετείται ειδική επιτροπή εκ των προτέρων ελέγχου της πληρότητας των αιτήσεων μεσολάβησης και διαιτησίας, στ) ορίζεται αναγκαίο περιεχόμενο όλων των αιτήσεων προς τον ΟΜΕΔ, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η στοιχειοθέτηση και η τεκμηρίωσή τους,
ζ) καταργείται ο β΄ βαθμός διαιτησίας,
η) αναγνωρίζονται οι ΣΣΕ υποκλάδου,
θ) προβλέπεται ταχεία διαδικασία δικαστικού ελέγχου των προσβαλλόμενων διαιτητικών αποφάσεων.
Το ΜΕΡΟΣ V αναφέρεται στο νέο καθεστώς υπερεργασίας και υπερωρίας.
Ανάμεσα στα άλλα προβλέπει: i) κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους ως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου 6μήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας, ii) αύξηση των ωρών των νόμιμων υπερωριών, iii) προσθήκη επιχειρήσεων και εργασιών στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή, iv) προσθήκη της 1ης Ιανουαρίου και της 28ης Οκτωβρίου στις υποχρεωτικές αργίες, v) κατάργηση της αναχρονιστικής διάκρισης αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών, vi) θεσμοθέτηση δικαιώματος, μετά την προειδοποίηση για απόλυση και μέχρι αυτήν, ο εργοδότης να δικαιούται να αξιώσει να μην προσέρχεται ο εργαζόμενος στην εργασία, αλλά βεβαίως να μισθοδοτείται.