«Μην κάθεσαι στα ρεύματα, θα πάθεις ψύξη!».Αν έχεις ακούσει πολλές φορές αυτή τη συμβουλή-προειδοποίηση από τη μαμά σου, διάβασε τα επιστημονικά δεδομένα για την ψύξη ή μυαλγία, όπως ονομάζεται επίσημα. Μάθε την απάντηση των πλέον ειδικών στο αν τα ρεύματα μπορεί να σου προκαλέσουν ψύξη, αλλά και πώς θα την αποφύγεις ή θα την αντιμετωπίσεις.
#1 Τι είναι η ψύξη;
Ο επίσημος όρος για την ψύξη είναι μυαλγία που προκαλείται από παρατεταμένο μυϊκό σπασμό. Ο πόνος συνήθως εντοπίζεται στον κορμό, με τον αυχένα, την πλάτη, τη μέση και τα πλευρά να είναι τα πιο επιρρεπή σημεία στο σώμα μας. Πρόκειται για ένα πολύ συχνό πρόβλημα υγείας που, παρότι μπορεί να σε ταλαιπωρεί, δε χαρακτηρίζεται ως υψηλού κινδύνου.
#2 Τι πυροδοτεί τη μυαλγία/ψύξη;
Συνήθως υπάρχει μια ευαισθησία στην περιοχή, για παράδειγμα οι άνθρωποι με αυχενικό σύνδρομο είναι πιο επιρρεπείς σε μια ψύξη στον αυχένα ή ψηλά στην πλάτη τους. Η απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας ή μια απότομη κίνηση είναι επίσης οι συνήθεις ύποπτοι που προκαλούν τον επώδυνο μυϊκό σπασμό.
#3 Πώς μπορείς να προλάβεις την ψύξη;
Εάν γνωρίζεις πως έχεις ευαισθησία και παθαίνεις συχνά ψύξη, φρόντισε να μην εκτίθεσαι σε μεγάλες αλλαγές θερμοκρασίας. Αν, για παράδειγμα, βρίσκεσαι σε θερμαινόμενο εσωτερικό χώρο, κλείσε το κλιματιστικό μισή ώρα πριν βγεις έξω ώστε να είναι μικρότερη η διαφορά της θερμοκρασίας. Η πιο αποτελεσματική συμβουλή; Άρχισε να γυμνάζεσαι τακτικά Η ενδυνάμωση του κορμού και η αύξηση της ελαστικότητας των μυών της περιοχής θα μειώσει τις πιθανότητες να πάθεις ξανά ψύξη.
#4 Θα πάθεις ψύξη αν βγεις με βρεγμένα μαλλιά στο κρύο;
Κάποιοι άνθρωποι κυκλοφορούν με βρεγμένα μαλλιά σε χαμηλές θερμοκρασίες χωρίς πρόβλημα και άλλοι παθαίνουν πονοκέφαλο ακόμα κι αν κυκλοφορήσουν με στεγνά μαλλιά, αλλά φρεσκολουσμένοι. Δεν υπάρχει απάντηση για το παραπάνω ερώτημα, αφού πιθανότατα το θέμα είναι υποκειμενικό. Εάν έχεις διαπιστώσει ότι δε σε επηρεάζει το αν θα κυκλοφορήσεις με νωπά ή βρεγμένα μαλλιά στο κρύο ή το αν θα βγεις ιδρωμένη από το γυμναστήριο, τότε μπορείς να συνεχίσεις να το κάνεις. Εάν έχεις συνδυάσει αυτές τις συνήθειες με πόνους στην πλάτη ή στον αυχένα ή με πονοκέφαλο, τότε φρόντισε να στεγνώνεις καλά τα μαλλιά σου πριν βγεις το πρωί ή να λούζεσαι το βράδυ. Όσο για μετά το γυμναστήριο, είναι έτσι κι αλλιώς καλύτερο να αλλάζεις τα ιδρωμένα ρούχα πριν φύγεις, τόσο για να αποφύγεις την ψύξη όσο και την ανάπτυξη μυκήτων και βακτηρίων που αγαπούν την υγρασία.
#5 Πώς αντιμετωπίζεται η ψύξη;
Ανάλογα με την ένταση του πόνου, υπάρχουν πολλοί τρόποι ανακούφισης. Ένα ζεστό μπάνιο, η επάλειψη με μια θερμαντική αλοιφή ή η χρήση μιας ζεστής κομπρέσας και η λήψη ενός παυσίπονου/αντιφλεγμονώδους χαπιού είναι συνήθως αρκετά για να σε ανακουφίσουν. Εάν ο πόνος εμποδίζει την καθημερινότητά σου, απευθύνσου στον ορθοπεδικό. Αυτός θα επιβεβαιώσει ότι ο πόνος οφείλεται όντως σε μυϊκό σπασμό και θα σου συστήσει τη θεραπεία που θα σε ανακουφίσει.
Ρωτήσαμε τον ειδικό: Μπορεί, αν εκτεθείς σε ρεύμα αέρα ιδρωμένη, να πάθεις ψύξη;
Παρότι οι περισσότεροι θα απαντούσαμε θετικά, μελέτη από το ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας δίνει διαφορετική απάντηση. Στη μεταπτυχιακή της διατριβή η Έλενα Μητσιάδου και ο καθηγητής Ανδρέας Φλουρής, από το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab, της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας, επισημαίνουν πως πολλοί άνθρωποι αποδίδουν τα συμπτώματα της μυαλγίας σε εξωτερικούς παράγοντες.
Ισχύει όμως; «Για να διαπιστωθεί αν φυσικοί παράγοντες του περιβάλλοντος μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα μυαλγίας, εκτελέστηκε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας στο Pubmed με λέξεις-κλειδιά είτε “myalgia, temperature” είτε “muscle pain, temperature”» εξηγούν οι ερευνητές. «Τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας έδειξαν ότι δεν υπάρχει μελέτη που να συσχετίζει την έκθεση σε ψυχρό ή θερμό περιβάλλον με τη μυαλγία. Eπομένως, τίθεται σε αμφισβήτηση η πεποίθηση των ανθρώπων που πήραν μέρος στην παρούσα μελέτη σχετικά με τα αίτια των συμπτωμάτων μυαλγίας. Δηλαδή ότι προκαλείται είτε από έκθεση σε κλιματιστικό, είτε από ιδρώτα σε συνδυασμό με έκθεση σε ρεύμα αέρα, είτε από ρεύματα αέρα».