Σαλπάρει από το λιμάνι Λεμεσού το ιταλικό ερευνητικό πλοίο Odin Finder, με σκοπό μέσα στο επόμενο δίμηνο, να βυθομετρήσει και να καταγράψει τα δεδομένα του βυθού κατά μήκος της πορείας που σχεδιάζεται να ποντιστεί το ηλεκτρικό καλώδιο Euroasian Interconnector μεταξύ Ισραήλ – Κύπρου – Κρήτης και ηπειρωτικής Ελλάδας.
Στόχος είναι να χαραχθεί η ακριβής τελική όδευση του υποθαλάσσιου καλωδίου, ανάλογα με τη διαμόρφωση του βυθού. Να σημειωθεί ότι υπάρχουν ποντισμένα και σε λειτουργία στην ευρύτερη περιοχή από όπου σχεδιάζεται να περάσει το ηλεκτρικό καλώδιο, περίπου 35 τηλεπικοινωνιακά υποθαλάσσια καλώδια, γεγονός που δίνει κάποια τεχνική εμπειρία ως προς την πόντιση, ωστόσο διαφέρουν σημαντικά οι τεχνικές απαιτήσεις λόγω της φύσης του ηλεκτρικού καλωδίου.
Να σημειωθεί ότι με βάση τη μέχρι τώρα διεθνή πρακτική, παρόμοια καλώδια έχουν ποντιστεί -σε βάθη μέχρι και 1.600 μέτρα- με δυναμικότητα 1.000 MW (δηλαδή τη μισή του EuroAsia Interconnector) και με μήκος πολύ μικρότερο (περίπου 400 χιλιόμετρα) μεταξύ Ιταλίας και Σαρδηνίας, όπως και μεταξύ Αγγλίας και Σκωτίας, με μήκος επίσης περίπου 400 χιλιομέτρων και με δυναμικότητα ανάλογη του EuroAsia Interconnector, της τάξης των 2.200 MW.
Ταυτόχρονα, ξεκινά και η απαραίτητη περιβαλλοντική μελέτη όπως και η λεπτομερής τεχνική μελέτη, με έμφαση στα στάδια του καλωδίου που περνούν από πολύ μεγάλα βάθη -μεγαλύτερα των 2.000 σε ορισμένες περιοχές- όπου πρέπει να καθοριστούν και οι τεχνικές πόντισης. Το ίδιο το καλώδιο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις συνθήκες αυτές. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για καλώδιο του οποίου κάθε μέτρο θα έχει βάρος της τάξης των 60 κιλών, δηλαδή γίνεται λόγος για καλώδιο συνολικού βάρους της τάξης των 90.000 τόνων. Το μήκος του καλωδίου υπολογίζεται ότι θα έχει μήκος περίπου 1.518 χιλιομέτρων.
Το μήκος του καλωδίου διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου υπολογίζεται ότι θα έχει μήκος 329 χιλιομέτρων. Οι εργασίες πόντισης αναμένεται να ξεκινήσουν κατά το 2017 και να ολοκληρωθούν το 2019. Η δεύτερη φάση θα συνδέσει την Κρήτη με την Αττική και την ηπειρωτική Ελλάδα κατά το 2020 και η τρίτη και τελική φάση θα συνδέσει το καλώδιο από την Κύπρο στην Κρήτη ενόψει της πλήρους υλοποίησης τής «ενεργειακής λεωφόρου» μέχρι το 2022. Σύμφωνα με τα τεχνικά δεδομένα, το καλώδιο μπορεί να λειτουργεί για 50 χρόνια μετά την εγκατάστασή του.
Το αναμενόμενο κόστος του έργου κατά την πρώτη και δεύτερη φάση ανέρχεται στο €1,5 δισεκατομμύριο και θα αναληφθεί πλήρως από τον οργανισμό EuroAsia Interconnector. Έχει εγκριθεί και συγχρηματοδότηση των μελετών σε αυτό το στάδιο από πλευράς Ε.Ε., αφού το EuroAsia Interconnector έχει ενταχθεί στην ενεργειακή πολιτική των Βρυξελλών, ως διασυνοριακό έργο υψηλής προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το καλώδιο, το οποίο θα διασυνδέσει τα ηλεκτρικά δίκτυα του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου με την ηπειρωτική Ευρώπη, θα έχει την ικανότητα να μεταφέρει 2.000 MW προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, θέτοντας έτσι τέρμα στην ενεργειακή απομόνωση του Ισραήλ, της Κύπρου και περιοχών της Ελλάδας. Ήδη μάλιστα, σύμφωνα με τον Νάσο Κτωρίδη, που είναι ο εμπνευστής της υλοποίησης του έργου, οι συντελεστές του οργανισμού EuroAsia Interconnector μελετούν την επέκταση του έργου μετά την αποπεράτωσή του, προκειμένου να διπλασιαστεί η μεταφορική του ικανότητα.
Λιγότεροι ρύποι και πιο οικονομικοί λογαριασμοί
Η υλοποίηση του EuroAsia Interconnector μπαίνει στην προτελευταία και ουσιαστική του φάση -τις λεπτομερείς τεχνικές μελέτες. Τα οφέλη από τη λειτουργία του για την Κύπρο, αλλά και για Ισραήλ, Ελλάδα και, σε δεύτερο στάδιο, για όλη την ηπειρωτική Ευρώπη είναι πολλαπλά και σημαντικά. Ουσιαστικά αλλάζουν τον ενεργειακό χάρτη.
Για την Κύπρο, τα οφέλη είναι γεωπολιτικά, αλλά κυρίως περιβαλλοντικά και οικονομικά. Οικονομικά γιατί κατ’ αρχάς θα ανοίξει τη δυνατότητα για φθηνότερο ηλεκτρισμό και ισχυρό ανταγωνισμό στον ηλεκτρισμό. Λύνεται όχι μόνο το πολύ σημαντικό πρόβλημα της ενεργειακής απομόνωσης και ασφάλειας – ακόμα και να σταματήσει για έκτακτο λόγο η παραγωγή ηλεκτρισμού, σε μερικά λεπτά μπορεί να έχουμε μέχρι και πλήρη κάλυψη από άλλη χώρα. Αλλά και προβλήματα όπως αυτά των περιορισμών που τίθενται στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως των φωτοβολταϊκών.
Με τη λειτουργία του EuroAsia Interconnector, στην Κύπρο θα μπορεί να αναπτυχθεί ουσιαστικά απεριόριστη παραγωγή από ΑΠΕ, αφού δεν θα αποτελεί παράγοντα αστάθειας για το ηλεκτρικό σύστημα, ενώ με κατάλληλες οικονομικές συνθήκες μπορεί να εξάγεται ο παραγόμενος ηλεκτρισμός από ΑΠΕ προς άλλες χώρες, με αισθητά και τα περιβαλλοντικά οφέλη.
Παράλληλα, επιτρέπει την αξιοποίηση του φυσικού αερίου για παραγωγή ηλεκτρισμού με πολύ ανταγωνιστικό κόστος, ενώ και η αύξηση της παραγωγής εντός Κύπρου από μόνη της σημαίνει και μείωση κόστους – άρα και λογαριασμών.