«Στις μέρες μας που η μόνη βεβαιότητα είναι η αβεβαιότητα, αυτή η 18χρονη, αυτή κοπέλα από τα Χανιά είναι μια νέα φωνή που έχει μέλλον. Αγκαλιάζει τις λέξεις με ένα δικό της τρόπο και μοιράζεται στο σύμπαν της. Ένα σύμπαν δύναμης, αισιοδοξίας και πίστης μέσα στο οποίο δεν υπάρχουν όρια», ακούω την Αλέξα Αποστολάκη να περιγράφει.
Ήταν ένα καλοκαιρινό απόγευμα του Ιουνίου. Σαν όλα τα άλλα. Είχαμε μόλις υποδεχθεί το καλοκαίρι και το άκουσμα μιας πρόσκλησης σε ένα σκιερό, δροσερό κήπο για απαγγελία μιας νέας ποιητικής συλλογής, παρήγορο.
Πολλά εκείνα που δεν γνώριζα για τη συλλογή αλλά και τη δημιουργό της. Μόνο ένα όνομα και ένας αριθμός για ηλικία. Κατερίνα Βλαχάκη, ετών 18.
Με συνοδοιπόρο την οικογένειά της, η Κατερίνα Βλαχάκη μεγαλώνει ακούγοντας από την πρώτη κιόλας ανάσα της σε αυτό τον κόσμο το οικογενειακό τους μανιφέστο: «Μπορείς να καταφέρεις τα πάντα, αρκεί να αποκτήσεις πίστη στις λιγοστές σου δυνάμεις και να μετατρέψεις τα προβλήματά σου σε προκλήσεις». Και τα προβλήματά της δεν ήταν λίγα. Από την πρώτη κιόλας εκείνη ανάσα τον Δεκέμβριο του 2004.
Η Κατερίνα εγκλωβισμένη σε ένα δικό της σκοτεινό κόσμο αναζητά από εκείνη την πρώτη αναπνοή της παιδικής της ηλικίας να συγχρονιστεί με τον κόσμο. Δύσκολο, και για μερικούς αδύνατο. Για τους περισσότερους αδιανόητο. Κι όμως η Κατερίνα βρίσκει τις λέξεις μέσα στη σιωπή της και δημιουργεί γέφυρες με τον έξω κόσμο. «Οδός διαφυγής και ελευθερίας», ο τίτλος που θα διαλέξει για αυτή την πρώτη ποιητική της συλλογή.
Βυθισμένη στο σκοτάδι που ποιος ξέρει ποιος θεός αποφασίσει για εκείνη να ‘χει σε ένα σκοτεινό κελί της κίνησης γεμάτο όμως χρώματα και μουσικές που μόνο εκείνη ξέρει, ακούει και βλέπει.
«Λύτρωση και γλυκιά δυνατή γιατρειά είναι για μένα η ποίηση, λίγο σαν την αγάπη! Ζωγραφίζω με τις λέξεις τις εικόνες που δημιουργεί η φαντασία μου. Τραγουδάω με τις λέξεις τις μελωδίες που δημιουργεί η καρδιά μου. Αφηγούμαι τις ιστορίες που πυρώνουν το μυαλό μου και συγκινούν τις αισθήσεις μου. Γιατί όλοι χρειαζόμαστε θαυματουργές οδούς διαφυγής κι ελευθερίας από την πραγματικότητα και προς την πραγματικότητα…», αναφέρει με τον δικό της τρόπο.
«Aγαπητό ημερολόγιο,
θέλω να σου πω μια υπέροχη ιστορία,
όπως την ένιωσα στην ψυχή μου.
Για να μην την ξεχνάς ποτέ!
Για να μην την προσπεράσω ποτέ!
Μια φορά και έναν καιρό ήταν ένα κορίτσια που νίκησε τη μοναξιά
και τη φυλακή μέσα στην οποία γεννήθηκε.
Ξεκίνησε με τη χωρίς σκοπό καταγραφή των συναισθημάτων.
Μετά ανακάλυψε την ομορφιά των λέξεων
και τη χαρά της δημιουργίας.
Παρασύρθηκε στη δίνη του λόγου, της φαντασίας και της έκφρασης.
Όταν μπλέχτηκε ανάμεσα στις μεταφορές,
τις αλληγορίες και τα υπερβολικά σχήματα λόγου,
άρχισε να καταλαβαίνει την εκφραστική ελευθερία.
Κι έτσι κάπως, άοπλη,
προχώρησε προς το θαύμα- την απόλυτη ελευθερία της κατάθεσης ψυχής.
Αυτή η διαδρομή, η ποίηση,
μπορεί να λυτρώσει τον καθένα από
τη χειρότερη φυλακή του κόσμου….»
Ποίημα: Αγαπητό Ημερολόγιο
«Η φωνή της Κατερίνας μοιάζει να αντηχεί τις φωνές προγενέστερων ποιητριών όπως της Ντίκινσον, της Μπροντέ, της Πολυδούρη. Απλή σύμπτωση; Μάλλον κάτι πολύ πιο σύνθετο και θαυμαστό. Η Κατερίνα Βλαχάκη με ασυνείδητο και τελείως φυσικό συνειρμό, συγχρονίζεται, γεφυρώνει το χρόνο και αποδεικνύει την αλήθεια της συλλογικής μνήμης», αναφέρει στην ομιλία της η Δάφνη Οικονόμου.
Και οι 3 γυναίκες ποιήτριες που αναφέρει η Δάφνη Οικονόμου υπέφεραν από σοβαρά προβλήματα υγείας και από κοινωνικούς και οικογενειακούς φραγμού, αντίθετα με την Κατερίνα που έχει στο πλευρό της πάντα μια ζεστή, υπέροχη οικογένεια να την στηρίζει.
Κανένα όμως από τα ανυπέρβλητα αυτά εμπόδια δεν στάθηκαν ικανά να αναχαιτίσουν ή να περιορίσουν την ανάγκη τους για δημιουργική έκφραση και επικοινωνία.
«Η Κατερίνα Βλαχάκη όπως και όλες οι υπέροχες αυτές γυναίκες είναι ποιήτρια και έτσι πρέπει να την βλέπουμε», επισημαίνει η Δάφνη Οικονόμου.
Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε ότι στον τόπο μας υφίστανται πολλά εμπόδια και προκαταλήψεις σε άτομα που αντιμετωπίζουν αναπηρίες και αν δεν είχε την οικογένεια που τόσο πολύ την στηρίζει, όχι μόνο θα είχε στερηθεί την ποιητική της έμπνευση αλλά και την εκφραστική της επιλογή.
«Θυμάμαι τη μαμά να επινοεί τρόπο για να γράφω
κι έτσι μαθαίνω να πιστεύω στη δύναμη της θέλησης
Θυμάμαι τον μπαμπά να με ανεβάζει αγκαλιά στην Ακρόπολη
κι έτσι μαθαίνω να πιστεύω στη δύναμη της αγάπης
Θυμάμαι τα τραγούδια της γιαγιάς
κι έτσι μαθαίνω την αβίαστη προσφορά και πως μέσω αυτής φτάνει
κανείς στην ευτυχία
Θυμάμαι τη γέννηση του αδερφού μου
κι έτσι μαθαίνω την αδιανόητη πλευρά της τύχης και της συγκυρίας…»
Ποίημα: Μουσείο Αθωότητας
Κάθε ένα από τα ποιήματα της Κατερίνας Βλαχάκη βουτηγμένο σε εικόνες και συναισθήματα τόσο έντονα, ενώ οι λέξεις μπλέκονται σε αναρίθμητες χορογραφίες και στροβιλίζονται στο μυαλό σου συνθέτοντας μελωδία. Μια μελωδία μελαγχολική και συνάμα ελπιδοφόρα προερχόμενη από αγνό, παρθένο συναίσθημα απογυμνωμένο από φτιασίδια και μάσκες ομορφιάς.
Εξαιρετικά επιτυχημένος ο συγκερασμός μιας γλυκιάς, αθώας σχεδόν μελαγχολίας με μια φιλοσοφική ενατένιση του κόσμου και της ανθρώπινης ύπαρξης.
«Η λέξη κοπάζει την υστερία της βρόμικης ποίησης.
Βία και πόνος κουρνιάζουν στην μυρωδάτη αγκαλιά της.
Βγαλμένη από την τρυφερή γωνιά του κόσμου –
Αγάπη
Η λέξη στροβιλίζεται μέσα στην όμορφη κρίση
της χαράς μας.
Πέφτει, λαβώνεται μα δεν αποθαρρύνεται.
Βγαλμένη από την ανθρώπινη γωνιά του κόσμου –
Ομορφιά»
Ποίημα: Λέξεις
Η Κατερίνα Βλαχάκη, αυτή η ποιήτρια των 18 χρόνων, γενναιόδωρα ξεδιπλώνεται και καταθέτει μιαν απροσδόκητη αισθητική και γλωσσική καλλιέργεια και μας παραδίνει ποιητικά κομψοτεχνήματα. Ο εσωτερικός της πόνος, η απόγνωση, αλλά και η βαθιά επίγνωση της «τσακισμένης» ζωής της, γίνονται στο χέρι της ποιητικά, λεπταίσθητα όπλα που μας φέρνουν αντιμέτωπους με την προσωπική μας αγνωμοσύνη για την ζωή που μας δόθηκε. Αυτό είναι και το μυστικό της ποιήτριας.
Δεν θέλω το ηλιόλουστο πρωινό και το ζεστό κάγκελο με τη λέξη
“hotel” γραμμένη όπως-όπως
Να σηματοδοτούν την αρχή του καλοκαιριού.
Δεν θέλω ο διακεκομμένος λανθασμένος θόρυβος του ρολογιού
και η αδιάφορη ώρα
να ορίζουν τη ζωή!
Θέλω να ξεκινάει η μέρα μου
όταν κλείνει το σγουρό καυτό ζηλευτό αγκάλιασμα της νύχτας.
Θέλω να έρχεται το καλοκαίρι
όταν βλέπω το πέπλο του χειμώνα ν ‘ αποσύρεται και τα πουλιά
να επιστρέφουν.
Θέλω να ορίζω τη ζωή μου
με βάση το συναίσθημα και όχι το ρολόι!
Ποίημα: Ψεύτης Χρόνος
Η Κατερίνα Βλαχάκη πάσχει από τετραπληγία στο πλαίσιο εγκεφαλικής παράλυσης εκ γενετής, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να περπατήσει ή να μιλήσει, ενώ ελέγχει τα χέρια της σε μικρό μόνο κινητικό εύρος. Για να γράφει, χρησιμοποιεί έναν αυτοσχέδιο κώδικα πολλαπλής επιλογής. Θα φοιτήσει στην Γ τάξη του Λυκείου και ελπίζει να καταφέρει να σπουδάσει στη Φιλοσοφική Σχολή και να ασχοληθεί με την ελληνική γλώσσα, την φιλοσοφία και την ποίηση.
Το «Οδός διαφυγής και ελευθερίας», είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.