Ο Γεώργιος Καστριώτης ήταν ο ηγέτης που δε νικήθηκε ποτέ σε μάχη, σα τον άλλο το μεγάλο Έλληνα τον Μ. Αλέξανδρο. Γεννήθηκε το 1405 στη Κρούγα της Β.Ηπείρου από τον Ιωάννη Καστριώτη Φεουδάρχη της Ηπείρου.
Η οικογένεια καταγόταν από την Καστοριά (Καστριώτης). Όταν το 1419 οι Τούρκοι έθεσαν υπό τον έλεγχο τους τη περιοχή, ο Ιωάννης για να διατηρήσει το Φέουδό του, υπέκειψε στις απαιτήσεις των Τούρκων να στείλει τους 3 από τους 4 γιους του στη στρατιωτική σχολή του Σουλτάνου στην Ανδριανούπολη. Έτσι σε ηλικία 18 ετών ο Γεώργιος βρέθηκε να φοιτά στη σχολή, ενώ παράλληλα εκτός από τα Ελληνικά και Αλβανικά που γνώριζε, μάθαινε Τούρκικα, Ιταλικά, Αραβικά. Σύντομα διακρίθηκε ως στρατιωτικός με πολλές ικανότητες, ήταν γενναίος, είχε εξαίρετα ψυχικά χαρίσματα που μαζί με το μεγάλο ανάστημα, κέρδισε τις ψυχές των στρατιωτών του, που του έδωσαν το όνομα Ισκεντέρ, δηλαδή Αλέξανδρος από το πρόγονο τους Μ.Αλέξανδρο. Για ένα χρονικό διάστημα διορίστηκε στρατιωτικός διοικητής Αλβανίας με έδρα τη Κρούγια. Η βαριά σκιά του Οθωμανισμού έκανε τον Γεώργιο να δείχνει ότι έχει εξισλαμιστεί, στην πραγματικότητα όμως παρέμενε Χριστιανός και αγαπούσε την οικογένειά του.
Όταν το 1443 οι Τούρκοι ηττούνται από τους Ούγγρους, βρήκε την ευκαιρία με 300 πιστούς ιππείς να αποσκιρτήσει από τους υπολοίπους Τούρκους και μετά από πορεία 7 ημερών να βρεθεί στην Κρούγια. Εκεί ύψωσε τη Βυζαντινή σημαία με τον δικέφαλο αετό σε φόντο ερυθρό. (Το 1920 η σημαία αυτή έγινε η επίσημη σημαία της Αλβανίας). Ο Γέωργιος άρχισε να οργανώνει το νέο κράτος του, που έφτανε ως τον Αμβρακικό κόλπο. Το νεοσύστατο κράτος ήταν μια όαση ελευθερίας όπως ο Μιστράς και η Κωνσταντινούπολη. Τόση ήταν η εξυπνάδα του και η ικανότητά του θέματα οργάνωσης στρατηγικής, που με 18.000 στρατιώτες Έλληνες και Αλβανούς, κατανίκησε και ταπείνωσε πάνω από 15 φορές πολυάριθμες Οθωμανικές στρατιές του Μουράτ Β’ και του Μωάμεθ Β’ του μετέπειτα κατακτητή. Συγκεκριμένα το 1444 αποκρούει πολυάριθμο στρατό από τον Αλή Πασά (όχι αυτόν του 1744-1822). Το 1445 αποκρούει τον Φιρούζ Πασά. Το 1446 αποκρούει τον Μουσταφά Πασά. Το 1448 αποκρούει και νικά τον Μουσταφά με 60.000 Τούρκους ταυτόχρονα με 15.000 Βενετούς από τα δυτικά, κατατροπώνοντας τους και τους δύο με τεράστιες απώλειες. Το 1450 ο ίδιος ο Σουλτάνος Μουράτ Β’ ηγείται στρατιάς 100.000 Τούρκων αλλά φεύγει ταπεινωμένος. Το 1452-1456 αλλεπάλληλες εισβολές Τούρκων και αποστάτες Αλβανοί απέτυχαν. Το ίδιο και το 1457 μια στρατιά 50.000 Τούρκων είχε την ίδια τύχη. Παρόλο που το 1460 έκανε εκεχειρία με το Σουλτάνο, τρία χρόνια μετά, τρείς στρατιές από τους Σερμέτ Μπένι, Μπαλασάν Βαδέρα και Γιουνούς, είχαν την ίδια τύχη. Το 1464 έγιναν 5 νέες εισβολές με τη βοήθεια του Μπαλαμπάν Πασά, του Αλβανού, αποτυγχάνοντας. Το 1466 ο σουλτάνος κήρυξε Ιερό πόλεμο (Τζιχάντ) και ηγούμενος ο ίδιος ενός στρατού 150.000, δεν κατάφερε το παραμικρό. Ο υπάνθρωπος αυτός, πρωτού φύγει από τη περιοχή, προέβη σε μεγάλες σφαγές άμαχου πληθυσμού. Το έτος 1467 ο Καστριώτης ζητά βοήθεια από τον Πάπα, χωρίς όμως αποτέλεσμα, ενώ αποκρούει νέα τουρκική εισβολή. Το 1467 ο ίδιος ο Σουλτάνος ηγείται πολυάριθμου στρατού 200.000 και εισβάλλει στη περιοχή από διαφορετικά σημεία, χωρίς αποτέλεσμα.
Το έτος 1468, ο Καστριώτης νικήθηκε σε ηλικία 63 ετών από ελονοσία και πέθανε στις 17 Ιανουαρίου. Με μια μεγαλειώδη πομπή λαού και στρατού, συνόδευσαν τον ηγέτη τους στη τελευταία του κατοικία στο καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου στη πόλη Λέζα (Αλέσιο). Μετά το θάνατό του, οι Τούρκοι κατάφεραν να γίνουν κύριοι της Ηπείρου και της Αλβανίας. Οι Έλληνες πολεμιστές του, ποτέ δεν τον πρόδωσαν. Πολλοί έφυγαν και κατέβηκαν πιο νότια όπως οι Μποτσαρέοι και ίδρυσαν το Σούλι.
Το 1474 ο Μωάμεθ Β’ έφτασε στο Αλέσιο, γιατί η χώρα είχε κατακτηθεί πλέον, όπου διέταξε την εκταφή του νεκρού για να θαυμάσουν το…σκελετό του και στη συνέχεια να του αποδώσει ηγεμονικές τιμές. Τότε ο Σουλτάνος είπε «αν δεν είχε γεννηθεί ο Σκεντέρμπεης, θα ειχα φορέσει τούρκικο σαρίκι στο κεφάλι του Πάπα και θα είχα υψώσει την ημισέληνο στη κορυφή του τρούλου του Αγ.Πέτρου στη Ρώμη».
Ο Καστριώτης ήταν Έλληνας. Αυτό το μαρτυρά το όνομά του. Είχε Ελληνική παιδεία, θαύμαζε μάλιστα το νεοπλατωνικό φιλόσοφο Γεώργιο Γεμιστό Πλήθων. Μερικοί θεωρούν τεκμήριο το γεγονός ότι έγραφε και διάβαζε Ελληνικά. Αυτό για μένα δεν είναι στοιχείο τεκμηρίωσης, γιατί σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία η επίσημη γλώσσα ήταν τα Ελληνικά. Τεκμήριο είναι η δική του ομολογία σε επιστολή του προς τον Ηγεμόνα Νάπολης Αλφόνσο, αλλά και προς τον πρίγκιπα του Τάραντος Ιωάννη Αντώνιο, που ο ίδιος χαρακτηρίζει τον εαυτό του απόγονο του Πύρρου βασιλιά της Ηπείρου. Σε επιστολή του δε προς το Μωάμεθ Β’, γράφει: «…εγώ ο Ηγεμών Ηπειρωτών και Αλβανών…»
Ο Γεώργιος Καστριώτης ήταν μια μεγάλη πολιτική και στρατιωτική φυσιογνωμία της εποχής του. Σε μια εποχή ζυμώσεων και ανακατατάξεων στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Και η γιγαντιαία μορφή του, κυριολεκτικά και μεταφορικά, αποτέλεσε το βράχο αντίστασης στην Ασιατική λαίλαπα.
Σήμερα στην Αλβανία είναι ο υπ’ αριθμόν ένα, εθνικός τους ήρωας. Στέκεται αγέρωχος πάνω στο άλογό του στη κεντρική πλατεία των Τιράννων. Ο άνθρωπος που πολέμησε με τέτοιο πείσμα κατά των Οθωμανών, είναι άδικο να δεσπόζει το άγαλμά του, δίπλα στο Τουρκικό Τζαμί. Το αλβανικό κράτος το 1968 με τη συμπλήρωση 500 ετών από το θάνατο του, για να τον τιμήσει, εξέδωσε γραμματόσημο που γράφει «Σκεντέρμπεης πρίγκιπας των Ηπειρωτών».
Μιχάλης Γ. Κελαϊδής
