Του Μ. Καπετανάκη
Στις 16 μέχρι 27 του Ιούνη σχεδιάζεται η διεξαγωγή στο Κολυμπάρι Χανίων της Μεγάλης και Αγίας Πανορθόδοξης Συνόδου. Ορθόδοξης ναι, μεγάλης πιθανόν, αλλά αγίας ολωσδιόλου όχι. Εδώ και μια πεντηκονταετία ωρίμαζε η ιδέα και αναγκαιότητα (για τους λαούς της γης άραγε ήταν ένας καθημερινός, διακαής και ζωτικός πόθος;) μιας τέτοιου μεγέθους αρχιερατική σύναξη για αποκρυστάλλωση των θέσεων πάνω σε έξι θεματικές ενότητες. Θα συζητηθούν κρίσιμα λοιπόν ζητήματα που άπτονται τις δογματικές αρχές και πρωτευόντως τις οργανωτικές και διοικητικές σχέσεις ανάμεσα στις ανά τον πλανήτη ορθόδοξες εκκλησίες διανθισμένα με δευτερεύουσες αναφορές σχετικά πχ με τη σπουδαιότητα της νηστείας (όχι φυσικά εκείνης που υποχρεωτικά υποβάλουν την ανθρωπότητα οι τύραννοι της). Απαλείφοντας παρεμπιπτόντως λίαν ακανθώδη σημεία -που αρχικά είχαν συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα- όπως την περίπτωση των Δίπτυχων. Στη θεολογική γλώσσα η μνημόνευση της σειράς των αυτοκέφαλων εκκλησιών (τα προαναφερθέντα δίπτυχα δηλαδή) σχετίζονται με τους αναμεταξύ τους διαμορφωμένους συσχετισμούς δύναμης και επιρροής. Σημειωτέον η τελευταία οικουμενική σύνοδος είχε συγκληθεί από το αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΣΤ’ το 787 μ.Χ. (όχι τον γνωστό σφαγέα τον Μέγα που αντί να δαιμονοποιηθεί όπως κάποιος άλλος αθώος, αγιοποιήθηκε κιόλας) αποφασίζοντας τότε την αποδοχή της ειδωλολατρικής νομιμοποίησης των εικόνων. Συγκεκριμένα από το 1961 στη Ρόδο είχαν αρχίσει οι προσυνοδικές συνδιασκέψεις των εκπρόσωπων των 14αυτόνομων εκκλησιών που προετοίμαζαν το έδαφος για τη τέλεση της μεγάλης αυτής συγκέντρωσης. Στις ταραχώδεις δε μέρες μας και μέσα σε μια διεθνή συγκυρία επικίνδυνων εντάσεων και αιματηρότατων διενέξεων (Συρία) ανάμεσα στους σφετεριστές κάθε σπιθαμής της υδρογείου προωθείται επιτέλους η ολοκλήρωση της.
‘Όμως τα βαριά σύννεφα ξεκίνησαν να σκιάζουν και να απειλούν ακόμη και την ίδια την υπόσταση της συνεύρεσης αυτής και από το προπαρασκευαστικό στάδιο. Και δεν εννοείται σαν σοβαρή υπονομευτική κίνηση η αψιμαχία ανάμεσα στα πατριαρχεία Αντιοχείας και Ιεροσολύμων που οριστικά δεν θα παραβρεθεί το πρώτο (παρά τις ζωηρές παρασκηνιακές προσπάθειες συμφιλίωσης τους με πρωτεργάτες πατριαρχεία σαν της Κύπρου που τους διακρίνει η κακόφημη και ζημιογόνα πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική) ερίζοντας για την <<πνευματική>> ιδιοκτησία της μητρόπολης του Κατάρ και κατά τα επιφαινόμενα για την παχυλή νομή των τιμαρίων. Το τεράστιο πρόβλημα εντοπίζεται στην πιθανή αποχή της Βουλγάρικης πλευράς (η` έστω της μη ενεργητικής παρέμβασης στην όλη διαδικασία και στις ψηφοφορίες) με τις δικές της προφάσεις και κατ` επέκταση στη συμπαράσταση μέσω όχι της μη συμμετοχής του κολοσσού της ρώσικης εκκλησίας, αλλά της άρνησης αποδοχής των αποφάσεων εξαιτίας της έλλειψης της απαραίτητης προϋπόθεσης περί ομοφωνίας. Κάπου εδώ λοιπόν αρχίζουν να ξεδιαλύνονται τα πραγματικά αίτια και οι πολιτικοστρατηγικές προεκτάσεις της εναντίωσης των ανατολικών πατριαρχών στη διάθεση κηδεμόνευσης των απανταχού πιστών και των θρησκευτικών δομών και μηχανισμών από το δυτικό σώμα και ως επί το πλείστον από τον αμερικανόπνευστο και κατοικοεδρεύοντα στην Κωνσταντινούπολη ποιμενάρχη της ορθοδοξίας Βαρθολομαίο. Αξίζει να τονιστεί το γεγονός πως απαξάπασες οι σλαβόφωνες εκκλησίες ιστορικά προσδιορίζονται και χρηματοδοτούνται (οπότε και αυτονόητα ελέγχονται) από την μεγάλη πύλη της Μόσχας. Σε πλήρη επίσης αντιστοίχηση και όχι τυχαία στα εγκαίνια του αναιμικού αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ προκλητικά και συμβολικά απουσίαζε ο βούλγαρος πρωθυπουργός Μπορίσοφ σαν έκφραση της δυσαρέσκειας μερίδων της μεγαλοαστικής τάξης που δεν έχουν κόψει ακόμη τον παραδοσιακό ομφάλιο λώρο με τον τέως σοσιαλιμπεριαλιστικό γίγαντα και θίγονται από την υπερατλαντική εμπλοκή του όντως μη ευκαταφρόνητου και πολλά υποσχόμενου South Stream. Αξίζει να τονιστεί η λεπτομέρεια πως το πατριαρχείο της Αντιόχειας που εποπτεύει την πλειοψηφία του αραβικού ορθόδοξου κόσμου και ιδίως του διαμένοντος στην πάντοτε εύφλεκτη Μέση Ανατολή είναι ριζωμένο εδώ και εκατονταετίες (από το 1343) στη γνωστή Δαμασκό με το συνάμα γνωστό ρωσόφιλο καθεστώς, του οποίου η κυριαρχία αμφισβητείται από τους δυτικούς με πολεμικές και αιματηρότατες μεθόδους μάλιστα. Το τελευταίο διάστημα ξεσπάθωσε και η Σερβία καθιστώντας σχεδόν βέβαιη την μη προσέλευση της και απαιτώντας την αναβολή των εργασιών μέχρι ουσιαστικής και ειρηνικής (;;) διευθέτησης των διαφορών που προέκυψαν και εξασφάλισης της προκαταβολικής σύμπνοιας όλων των συντελεστών της. Τι κρύβεται αλήθεια πίσω από το αχνισμένο με λιβάνι μπαρούτι που συσσωρεύεται κάτω από τα άμφια των υπεραγίων προκαθήμενων της ορθοδοξίας;
Σκοπός τώρα αυτού του κειμένου με τον σχολιασμό των όσων πραγματικά διαμείβονται και των συμφερόντων που διακυβεύονται στα εσωτερικά της ορθόδοξης κληρικής (και καθόλου αδελφοχριστιανικά αλληλοσπαρασσόμενης) οικογένειας και της κορυφαίας συνάντησης της στα Χανιά δεν είναι (όχι πως δεν έχει και αυτό την αξία του) το άνοιγμα ενός μετώπου της υλιστικής αντίληψης της ζωής, της κοινωνίας και των συμπαντικών με τον βαθειά αντιδραστικό, σκοταδιστικό και αναχρονιστικό αστερισμό του διάτρητου ιδεαλισμού. Άλλωστε για κάθε κομουνιστή αυτό είναι μια υπόθεση ολότελα διευκρινισμένη. Δυστυχώς όμως για ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού που εμφορείται από τέτοιες κατά Μαρξ οπιούχες θωρήσεις και στρεβλές μεταφυσικές προσεγγίσεις η κριτική σε ετούτη την αποχαυνωτική και πανούργα αδρανοποιητική ως ένα βαθμό νοοτροπία δεν παραβιάζει ανοιχτές ιδεολογικές πόρτες. Ακριβώς αντίθετα οι εκφραστές κάθε θρησκευτικής δοξασίας στα πλαίσια μιας απαίσιας συνομωσίας με την εκάστοτε μειοψηφική συμμορία των εκμεταλλευτών και εξουσιαστών πασχίζουν να τις κρατήσουν ερμητικά κλειστές στο ξεδίπλωμα της ταξικής πάλης και στο αναστάσιμο (για να χρησιμοποιήσουμε θεολογικούς όρους) γκρέμισμα του απάνθρωπου συστήματος της κεφαλαιοκρατίας και του ιμπεριαλισμού. Το καπιταλιστικό σύστημα στο πεδίο της ιδεολογικής και κινηματικής καταστολής ενεργοποιεί πολυποίκιλα εργαλεία. Από τα πολιτισμικά μέσα εκμαυλισμού και αλλοτρίωσης συνειδήσεων, την αστική δικαιοσύνη, τα μέσα παραπληροφόρησης, την απροκάλυπτη ωμή βία των ροπαλοφόρων του, τον προδοτικό ρόλο του ρεφορμισμού, τον κέρβερο του φασισμού, τις ερπύστριες των στρατοκρατών μέχρι και τα θρησκευτικά απολιθώματα.
Οπότε περιττεύει η εκτενής ανάλυση της υπηρεσίας των θρησκειών και των εκκλησιαστικών φορέων τους προς τις εκάστοτε καταπιεστικές ολιγαρχίες σαν αγκωνάρια της επιβολής τους στις μάζες. Υπήρξε εξάλλου στην ιστορία μια απόλυτη συνταύτιση της εμφάνισης του θεσμού της ιδιοκτησίας, του επακόλουθου ταξικού διαχωρισμού των κοινωνιών και της θεσμοθέτησης των πρωτόγονων θρησκειών που με την εξελιγμένη τους μορφή διακηρύσσουν την πεμπτουσία της άποψης τους: περιφρονήστε τα χοϊκά, τα ασήμαντα, τα φθαρτά αγαθά και τις εφήμερες απολαύσεις και στραφείτε στην σωτηρία της ψυχής και στην κατάκτηση της αιώνιας βασιλείας των ουρανών. Ότι ακριβώς συμβούλευε και ο <<αλάθητος>> της Ρώμης πριν λίγα χρόνια κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του στη Λατινική Αμερική απευθυνόμενος μονοσήμαντα όμως και μέσα σε ένα ωκεανό ειρωνείας στους απόκληρους και ξυπόλητους των φαβελών. Δίχως να στρέψει τις νουθεσίες του στους σύγχρονους κροίσους και κατόχους μυθικών επαύλεων. Εκεί δηλαδή όπου συσσωρεύονται σε εξωφρενικές ποσότητες τα προϊόντα της καταλήστευσης των εκατομμυρίων ρακένδυτων εργαζόμενων. Αυτή η στάση λοιπόν συνιστά μια εξόχως πολιτική και ταξική τοποθέτηση. Άρα οτιδήποτε απορρέει από τη φιλοσοφία, τις επιδιώξεις και την πρακτική των καλοταϊσμένων επαγγελματιών της θρησκείας, αποκτά αυτόματα ένα ανάλογο περιεχόμενο. Κάθε επιλογή, παραίνεση και κάθε κίνηση τους είναι βαφτισμένη στη κολυμπήθρα της απαξίωσης του αγώνα των φτωχών ανθρώπων του μόχθου για διεκδίκηση μιας καλλίτερης ζωής λόγω της ματαιότητας της υλικής διάστασης της σαρκικής ζωής που αποτελεί και το οδυνηρό δοκιμαστήριο για την κατάκτηση της ουσιαστικής μεταθανάτιας φάσης της αιωνιότητας. Αφήνοντας παράλληλα άθικτη την πλουτοκρατία να βυθίζεται στα <<ευτελή>> και ηδονικά προνόμια της και ας συναντήσει αργότερα μετά την αποδήμηση εις Κύριον την αυστηρή κρίση του τιμωρού Πλαστουργού μιας και εξαντλητικά και μέχρι κραιπάλης γεύτηκε παραδεισένιες συνθήκες διαβίωσης πάνω στη γη. Ιδού ο μηδενιστικός πυρήνας των θρησκειών, αγόγγυστη φτώχεια των μαζών στο χωματένιο στάδιο της ζωής, με αντίτιμο την ουτοπική δικαίωση στο υπερπέραν.
Έτσι ακριβώς δικαιολογείται και η άλλοτε συγκαλυμμένη και ενίοτε απροσχημάτιστη ανάμιξη των αξιωματούχων της εκκλησίας στον στίβο της πολιτικής. Από τις φρικαλεότητες των ιεροεξεταστών, τις σταυροφορίες και τις ιεραποστολικές επιδρομές ίσαμε τους σημερινούς διεστραμμένους τζιχαντιστές (ανδρείκελα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και των πετρελαιομοναρχιών). Τα διάφορα δογματικά σχίσματα ανέκαθεν είχαν ένα βαθύτερο υπόβαθρο σκοπιμοτήτων των αρχούντων. Μνημείο άτιμης συμπεριφοράς (εξ` ου και η αλληγορία της Κερκόπορτας) των βυζαντινών καλόγερων παραμονές της άλωσης της Πόλης αποτελεί η φράση που ξεστόμιζαν διαφωνώντας με τον προσεταιρισμό και την υπόκυψη του Παλαιολόγου στον Πάπα ‘ ‘κάλλιο με το φέσι του Οθωμανού, παρά προσκυνώντας τη τιάρα των καθολικών’’. Η <<μυστηριώδης>> ασυλία και εύνοια που απολάμβανε ο ελληνικός κλήρος (ο οποίος δήθεν πρωτοστατούσε στον ξεσηκωμό του γένους) από τον σουλτάνο τη στιγμή που οι ραγιάδες στέναζαν κάτω από τον τούρκικο ζυγό είχε την ερμηνεία της. Στη συνέχεια δεν εκπλήσσει η εναλλαγή των εγκάθετων αρχιεπισκόπων (ο βασιλόφρονας Θεόκλητος με τον φιλοβενιζελικό Μελέτιο) στην περίοδο 1915-1927, όταν ακολουθούσε την αλλεπάλληλη διαδοχή των παλατιανών κυβερνήσεων με τις βενιζελικές. Εξοργίζει κατόπιν αφόρητα η θητεία ορισμένων αρχιμανδριτών (Αγαθόνικος, Νικόδημος, Νικηφόρος, Στυλιανός) στον Παρθενώνα της Μακρόνησου σαν στρατιωτικοί ιεροδιδάσκαλοι όπου αναλάμβαναν με συχνά εξαιρετικά βίαιο τρόπο την ιδεολογική κάθαρση των προοδευτικών κρατούμενων και αργότερα εξαργύρωναν την προσφορά τους με την κατάληψη επισκοπικών θρόνων. Αρκεί η περιγραφή της <<μυσταγωγίας>> του ένστολου παπά Τιμόθεου (μελλοντικός και αυτός δεσπότης) στο κολαστήριο της Λέρου ο οποίος με ξυλοδαρμούς επιχειρούσε να σωφρονίσει τα δύσμοιρα ορφανά του εμφύλιου και όσα παιδιά αποσπάστηκαν στυγνά από τους αριστερούς και αντάρτες γονείς τους : ‘ ‘ … για να αποτοξινωθούν από το κομουνιστικό δηλητήριο τα συμμοριτόπαιδα’’. Στην <<λαμπρή >> εποχή που ακολούθησε βιώσαμε τους Σιάκωβους, τους χουντικοαρχιεπίσκοπους και τον <<ανυπότακτο και παρ` ολίγον εθνάρχη>> Ιερώνυμο που διέλαθε της προσοχής του η ύπαρξη της δικτατορίας λόγω μελέτης (μα τόση επιτέλους προσήλωση στο διάβασμα;). Προσπερνώντας εν τάχει πλέον βορβορώδη περιστατικά παιδεραστίας ρωμαιοκαθολικών επίσκοπων στο Βατικανό.
Στο προηγούμενο τοπίο της διαπλοκής του αστικού κράτους αλλά και των διαχειριστών, αφεντικών και έξωθεν επιτρόπων του με τους αντιπρόσωπους του θεού έρχεται σήμερα και τιμητική ανάληψη της ευθύνης για την εκτέλεση του οικουμενικού συνέδριου στα Χανιά από την ελληνική εξαρτημένη πολιτεία και εκκλησία. Φαίνεται πως η πρωτοβουλία αυτή ανήκει στο Φανάρι που ελέω αστερόεσσας επιχειρεί μια τακτοποίηση εκκρεμοτήτων και επιβεβαίωση και ενίσχυση της απόπειρας για πλανητική πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ και στο χώρο της ορθοδοξίας. Ταυτόχρονα ευελπιστούν πως αντίρροπα θα ανακόψουν δυναμικά την βαθμιαία στόχευση της Ρωσίας για να διεισδύσει και οικοδομήσει ευρύτερες σχέσεις με το άρμα της ορθοδοξίας σε περιοχές και χώρες που κηδεμονεύουν οι αμερικάνοι. Πιστή λοιπόν αντανάκλαση της ευρύτερης αναμέτρησης και σύγκρουσης των δύο πρωταγωνιστών του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Μονάχα κάτω από αυτό το πρίσμα εξέτασης των παγκόσμιων εξελίξεων μπορεί να κατανοηθεί γιατί οι ταγοί των πανανθρώπινων ιδανικών της αγάπης και συναδέλφωσης ακονίζουν με μανία και αυτοδιαψευδόμενοι ως προς την αγνότητα των κινήτρων τους τα ιερατικά μαχαίρια. Ήδη οι Αμερικάνοι επιστατούν αδιαμφισβήτητα σε μια σειρά διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΗΕ, το ΔΝΤ, ο ΠΟΕ, ο ΠΟΥ, η UNESCO (για να μην επεκταθεί η αναφορά σε πιο ειδικές περιπτώσεις τύπου όπως ΝΑΤΟ, G8, TTIP, TTP) έχοντας εκτοπίσει και απομονώσει τον βασικό τους αντίπαλο. Κάτι παρεμφερές λοιπόν στους συσχετισμούς επικράτησης πασχίζουν να παγιώσουν και στο εκκλησιαστικό επίπεδο. Περικύκλωση, απώθηση και αποδυνάμωση και επί του θρησκευτικού επιστητού. Είναι τέτοια και τόση η μανία της αντιπαράθεσης που διαπερνά όλα τα διαθέσιμα μήκη και πλάτη είτε με τη γεωπολιτική έννοια, των εξοπλισμών, τον οικονομικό πόλεμο (όρα δραματική πτώση τιμών των γαιανθράκων), τον τροχονόμο της ενέργειας, είτε του αθλητισμού, του πολιτισμού, του διατροφικού παράγοντα αξιοποιώντας αυτή τη φορά και την ιεροσύνη με μοχλό της δύσης το φερέφωνο τους, το οικουμενικό πατριαρχείο. Η άλλη μεριά τώρα δείχνει να χειρίζεται με σχετική αποφασιστικότητα την υπόθεση. Χρησιμοποιεί τους δικούς της διαύλους επίδειξης δύναμης. Δείγμα χαρακτηριστικό των κάποιων δυνατοτήτων που έχει στους κόλπους της ορθοδοξίας είναι η ακύρωση του από παλιότερα ορισμένου τόπου για τη διεκπεραίωση της συνόδου στην Κωνσταντινούπολη ένεκα των προστριβών Ρωσίας -Τουρκίας και με πρόσχημα τα τρομοκρατικά πλήγματα. Έξυπνα και διπλωματικά λειτουργώντας ο ρώσος πατριάρχης Κύριλλος δεν προχωρά σε μία κάθετη ρήξη και αποκοπή από τον υπόλοιπο ορθόδοξο συνασπισμό χάνοντας κάθε δυνατότητα ύστερης παρέμβασης και συνεργασιών και απαλλοτριώνοντας χωρίς όφελος μακραίωνα κεκτημένα (πχ άριστες σχέσεις με Άγιον Όρος) που ενδεχομένως ικανοποιούσε στοχεύσεις των αντίδικων. Τοιουτοτρόπως θα τους χάριζε την αποπομπή και εξορία του στη μακρινή επικράτεια του. Με όπλο δικά του υποχείρια πατριαρχεία (Αντιόχειας, Σερβίας, Βουλγαρίας) πιέζει, εκβιάζει, αποσαρθρώνει το ζητούμενο συμπαγές των αντίπερα και θεμελιώνει ερείσματα για αυριανές αμφισβητήσεις με πρόσθετο επιχείρημα την ανυπαρξία της σύμπνοιας. Βέβαια το αμερικάνικο ενεργούμενο με θέα τον Βόσπορο που διατείνεται πως κατέχει το γενικό πρόσταγμα της ορθοδοξίας αντεπιτίθεται και δηλώνει ατρόμητα (βάσει αποφάσεων της αρμόδιας επιτροπής που συνήλθε στις 8-6-16) πως η σύνοδος παρά τα προσκόμματα και υπό την θεοφώτιστη προεδρεία του θα τερματιστεί και επιβάλλεται να ευθυγραμμιστούν στις αποφάσεις της παριστάμενοι η` μη και άσχετα με τη απώλεια της ομοφωνίας.
Πάντως σε πείσμα του κλοιού που ο Βαρθολομαίος πασχίζει να ορθώσει γύρω από τους εν Χριστώ ανατολικούς αδελφούς ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ενημερώνουν για τη σχεδόν σίγουρη επίσκεψη του Πούτιν στα Χανιά, ώστε να παραβρεθεί στις εργασίες της συνόδου. Στο διαδίκτυο κυκλοφορεί επίσης η είδηση της παρουσίας ρώσικων πολεμικών πλοίων που θα πλέουν στα διεθνή ύδατα δυτικά του νησιού με σκοπό την ασφάλεια της αποστολής τους. Μάλιστα ορισμένοι ανεκδοτολογούντες βάλθηκαν να διασυνδέσουν όλες τις ενέργειες του νέου θεοσεβέστατου τσάρου με σχέδια του για την οικοδόμηση μιας ορθόδοξης αυτοκρατορίας!!! Για να μην επεκταθούμε σε άλλους άφρονες που θεωρούν (και αν είναι δυνατόν, κάποιοι από αυτούς έχουν <<αριστερά>> γαλόνια και οι οποίοι λησμονούν το σύνθημα που επιμένει πως οι λαοί δεν έχουν ανάγκη από προστάτες, παρά μονάχα χρειάζονται τη διεθνιστική αλληλεγγύη) τη Ρωσία (ήτοι τον ρώσικο ιμπεριαλισμό) τον λυτρωτικό σύμμαχο που θα μας απαλλάξει από τον αμερικανοευρωπαϊκό πνιγμό.
Σίγουρα θα συντελούνται μέχρι την ύστατη στιγμή της έναρξης της <<αγίας>> συνάθροισης πυρετώδεις διεργασίες και μηχανορραφίες, ενώ δεν αποκλείεται μάλιστα να επιτευχθεί και κάποιος συμβιβασμός με αβέβαιο χρονικό ορίζοντα και σταθερότητα. Απόδειξη ότι δεν προκρίνουν οι εκατέρωθεν πλευρές πάντοτε την ολομέτωπη αντιπαράθεση και υπάρχουν ενίοτε διαθέσεις για τη τήρηση ισορροπιών είναι η προτίμηση της τρόπον τινά κάπως πιο <<ουδέτερης>> ελλαδικής Κρήτης (που τελεί όμως υπό τη σκέπη του αμερικανόφιλου οικουμενικού πατριαρχείου) για να λάβει χώρα η σύναξη, αντί της λύσης του ιδιαίτερα εγκάρδιου προς τη Ρωσία αγιορείτικου περιβάλλοντος που είχε εισηγηθεί αυτή σε αντικατάσταση της Κωνσταντινούπολης. Ανάλογες ανακωχές εξάλλου συμβαίνουν και σε πιο καίρια ζητήματα και κυρίως όταν προσκρούσει η αντιπαράταξη των ισχυρών σε αδιέξοδα των οποίων η πιο αναβαθμισμένη αντιμετώπιση κινδυνεύει να προκαλέσει ασύγκριτα μεγαλύτερη ζημιά η` και καταστροφή (επί του γεωστρατηγικού είναι η θερμοπυρηνική σύρραξη και επί του εκκλησιαστικού θα ήταν ένα επίφοβο σχίσμα του ορθόδοξου κόσμου) από τις αρνητικές συνέπειες που θα επιφέρει μια αμοιβαία υποχώρηση. Το δύο όμως ακλόνητα δεδομένα αδιάκριτα της κατάληξης της μεγάλης αυτής σύσκεψης που πορεύεται μέσα σε μία ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα ρευστότητας, εντυπωσιακών ανατροπών και παρακινδυνευμένων προβλέψεων είναι η διαπίστωση του μεγέθους του κονταροκτυπήματος των ιμπεριαλιστών που απλώνεται και αγγίζει και τα ίδια τα ιερατεία. Και από την άλλη το πάθος με το οποίο χειρίζονται οι τελευταίοι τις επεκτατικές τους βλέψεις αδιαφορώντας παγερά για τα ασφυκτικά προβλήματα που βασανίζουν τα χριστεπώνυμα πλήθη και πνευματικά ποίμνια τους. Και αυτά έχουν τη μεγαλύτερη, την πρωτεύουσα σημασία για τους λαούς παρά του ρασπουτίνικου χαρακτήρα διαγκωνισμούς των ιεροπατέρων, που μόνο για το ανελέητο σφυροκόπημα των δικαιωμάτων και του βιοτικού επίπεδου των λαών-τέκνων τους δεν κόπτονται. Γιατί τα σταγονίδια της φιλευσπλαχνίας τους προς στους εξαθλιωμένους στο απειροελάχιστο ανακουφίζουν και τεκμηριώνουν αντίθετα το μέγεθος της υποκρισίας τους. Τουναντίον θα ήταν από τους πρώτους που θα έριχναν την πέτρα του αναθέματος σαν ο κάθε λαός επαναστατούσε κατά των ληστών και δημίων του, ευλογώντας το θείο κατεστημένο και τις βάρβαρες τακτικές διαιώνισης του. Χαρακτηριστικά η ελλαδική εκκλησία λάβρη αντιτάχτηκε στη πρόσφατη χρήση της Αγίας Σοφίας σαν τζαμί, ενώ απαξίωσε να εκδώσει έστω ένα φιρμάνι καταγγελίας των μνημονιακών μέτρων που τόσα χρόνια έχουν καταντήσει εφιάλτης για τους Έλληνες. Εκτός και αν προβαίνει στην εκτίμηση πως αυτά έχουν θετικό πρόσημο, καθότι με τη στέρηση των εφήμερων υλικών καταναλωτικών αγαθών αποκτούμε το πολυπόθητο εισιτήριο εισόδου στην αγκαλιά του Παντοδύναμου.
Το μοναδικό διδακτικό κέρδος που μπορεί να αποκομίσει κανείς από την παρατήρηση των όσων συμβαίνουν πέριξ και υπόγεια της συνόδου είναι η συστηματική επιδίωξη των εχθρών των λαών να συγκροτήσουν στην υψηλότερη κλίμακα τις προσπάθειες τους για την αδίστακτη υπεράσπιση των συμφερόντων τους επιτιθέμενοι αμείλικτα κατά πάντων και εκμεταλλευόμενοι μέχρι και τα εκκλησιαστικά τους μετερίζια. Κάτι αντίστοιχο πρέπει και τα πλατιά εργατολαϊκά στρώματα να αντιγράψουν και μιμηθούν. Να στηριχτούν στις δικές τους ακατάβλητες δυνάμεις (φωνή λαού, οργή….), να οργανώσουν τους απαραίτητους αγώνες για να εμποδίσουν το κατρακύλισμα τους σε απίστευτη πείνα και δυστυχία χαράσσοντας μια υπέροχη, εφικτή προοπτική. Την κομουνιστική. Η διαδρομή οπωσδήποτε θα είναι Γολγοθάς, αλλά και η εγκατάλειψη αυτού του οράματος και η παραίτηση από την έμπρακτη κατοχύρωση του θα σημαίνει βέβαιη σταύρωση. Οι συνειδητοποιημένοι βετεράνοι του πολέμου στο Βιετνάμ φώναζαν στις φιλειρηνικές διαδηλώσεις τους: όταν πεθάνουμε δεν φοβόμαστε την κόλαση, γιατί τη ζήσαμε εδώ κάτω στη γη. Οι εργατικές μάζες και τα σύμμαχα κοινωνικά στρώματα πρέπει να οδηγηθούν με την πάλη τους στην κατάσταση όπου δεν θα χρειάζονται πια τον άυλο παράδεισο δίπλα στους αγγέλους , γιατί τον έκτισαν και τον χαίρονται εδώ χάμω στη γη γκρεμίζοντας το σατανικό σύστημα που ενώ τους πότιζε φαρμάκι τους έταζε συνάμα μεταθανάτια μέλια και πιλάφια. Εδώ είναι η κόλαση και τη ζούμε, εδώ πάνω στα συντρίμμια του καπιταλισμού-ιμπεριαλισμού θα εδραιώσουμε τη δίκαιη και αταξική κοινωνία.