Η κυβέρνηση έφτασε σε συμφωνία με τους “εταίρους”. Ο εκβιασμός νίκησε και η λιτότητα θα συνεχιστεί. Ίσως όχι οριστικά και όχι απόλυτα, όμως νίκησε.
Η κυβέρνηση Τσίπρα κατόρθωσε να μην επιβληθούν νέα μέτρα λιτότητας ενώ ελπίζει σε μία πιο αποτελεσματική πάταξη της φοροδιαφυγής στα μεγάλα εισοδήματα ώστε να χρηματοδοτήσει τμήμα του προγράμματος της Θεσσαλονίκης. Αλλά αυτό, όχι μόνο δεν είναι το ευκταίο, όχι μόνο δεν είναι αρκετό. Λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν στην κοινωνία, είναι εν δυνάμει καταστρεπτικό.
Αυτό που φαίνεται δεν έχουν (ή έχουν;) αντιληφθεί στην Ευρώπη είναι ότι η ελληνική κοινωνία έκανε υπομονή μήνες με την “ελπίδα” ότι μέσω της εκλογικής διαδικασίας θα προέκυπταν λύσεις στα εντονότατα προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Τώρα, η Γερμανική Ευρώπη λέει “nein”.
Ο τρόμος έσπασε στην Ελλάδα, η “ελπίδα” νίκησε για να την συντρίψουν μετά οι εκβιασμοί. Η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε εναλλακτικό σχέδιο, το φώναζε μάλιστα, και τώρα η μπότα της λιτότητας πατά το κεφάλι της ελληνικής κοινωνίας.
Για τους πολίτες, όμως, δεν υπάρχει επιστροφή. Δεν υπάρχει κάπου να επιστρέψουν.
Στην κυβέρνηση επιθυμούν να παρουσιάσουν τη συγκεκριμένη συμφωνία ως μία 4μηνη περίοδο ανακωχής. Μία εκεχειρία πριν τη μεγάλη μάχη όπου θα κριθούν πολλά ανοικτά ζητήματα, όσον αφορά το χρέος και τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν τα επόμενα χρόνια.
Και είναι πράγματι γεγονός ότι το μνημόνιο είναι απονομιμοποιημένο. Οι εκφραστές του βρίσκονται ηττημένοι στο περιθώριο της πολιτικής σκηνής. Μοιάζει σήμερα περισσότερο από ποτέ με μία έξωθεν επιβολή δίχως καμία νομιμοποίηση και με μικρά περιθώρια συναίνεσης. Όμως, εγώ πλέον, δεν είμαι τόσο αισιόδοξος.
Θεωρώ ότι σε 4 μήνες η κατάσταση πιθανότατα θα είναι ακόμα χειρότερη, η οικονομική ασφυξία ακόμα μεγαλύτερη. Θεωρώ επίσης ότι η λαϊκή στήριξη προς την κυβέρνηση θα είναι πολύ μικρότερη. Λογικά λοιπόν, σε μία διαπραγμάτευση, η Ελλάδα θα είναι ακόμα πιο ανίσχυρη και οι πιθανότητες να αναγκαστεί η κυβέρνηση να υποχωρήσει απολύτως στους νέους εκβιασμούς των δανειστών θα είναι μεγαλύτερη.
Όλα αυτά, εφόσον δεν κτίζεται ήδη από χθες ένα εναλλακτικό σχέδιο εξόδου από την κρίση με ενεργοποίηση του οπλοστασίου για μείωση του βραχνά του χρέους και για μία πιθανή πορεία της χώρας έξω από το ευρώ. Η διαπραγμάτευση δίχως το πραγματικό σενάριο της ρήξης δεν είναι εφικτή.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, με ή χωρίς εναλλακτικό σχέδιο, με συνέχεια των μνημονίων ή ρήξη, εν μέσω καταστρεπτικής λιτότητας για τους πολίτες δε μπορεί να υπάρξει κάποια επιστροφή σε μια πολιτική “κανονικότητα”.
Τα διλήμματα της συναίνεσης και της προσαρμογής έχουν πεθάνει. Ο τρόμος, το τελευταίο οχυρό της κανονικότητας, κατάρρευσε στην πρόσφατη εκλογική διαδικασία. Το “κανονικό” αποδείχτηκε συστατικό στοιχείο μίας κυρίαρχης φαντασίωσης που συντέλεσε στην σημερινή καταστροφή. Σήμερα, δεν έχει λύσεις να προσφέρει και έχει μπει στο περιθώριο. Ο λόγος που εκφράζει αηδιάζει. To κανονικό έχει μετατραπεί σε γκροτέσκο. Απωθεί.
Υπό αυτό το πλαίσιο, ενδεχόμενη αποτυχία της κυβέρνησης θα οδηγήσει την πλειοψηφία των πολιτών σε ακόμα πιο ριζοσπαστικά μονοπάτια, στα δεξιά ή και στα αριστερά του πολιτικού φάσματος. Προς τα δεξιά, εφόσον η αποτυχία της κυβέρνησης είναι πιθανό να χρεωθεί από τους πολίτες συνολικά στον χώρο της Αριστεράς.
Φανερώνεται όμως και το εξής: οι εκβιασμοί εκ μέρους των εταίρων είναι αδιέξοδοι εφόσον δεν υπάρχει το πεδίο για κάποια μόνιμη μεταστροφή ή για κάποια σταθεροποίηση. Πρόσκαιρα μόνο πετυχαίνουν τους σκοπούς τους. Δίχως να υπάρχει λύση, οι εκβιασμοί πρέπει διαρκώς να ανανεώνονται. Έως ότου φθάσουμε στην αναπόφευκτη ρήξη.
Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατεί στην Ευρώπη που παράγει διαρκώς νέους εκβιασμούς είναι και η συνέντευξη που έδωσε ο Γιούνκερ, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στη συνέντευξη του, ούτε λίγο, ούτε πολύ θεωρεί συλλήβδην ένοχους όλους τους Έλληνες για την καταστροφή που βιώνουν στη χώρα τους.
Νουθετεί την νέα ελληνική κυβέρνηση και τους άτακτους Έλληνες για την απερισκεψία τους να αμφισβητήσουν το μερκελικό δόγμα της λιτότητας.
Μιλά εκ μέρους μίας ευρωπαϊκής Δημοκρατίας των ισχυρών, που επιτρέπεται να λειτουργεί μόνο εφόσον εγκλωβίζει τους λαούς στη λιτότητα, διαμορφώνοντας συνθήκες μίας ισότητας προς τα κάτω. Η οποιαδήποτε αλλαγή δε μπορεί να συμβεί δίχως τη συναίνεση των εταίρων.
Επαναλαμβάνει τους εκβιασμούς ως αναπόφευκτους, πλέον, ως αναγκαίο συστατικό μίας δημοκρατικής διαδικασίας που βρίσκεται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.. Εκεί, όπου η αλληλεγγύη μεταξύ των λαών μετατρέπεται σε τμήμα του αναπόφευκτου δόγματος της λιτότητας και του “αυτονόητου” της τήρησης των δεσμεύσεων προς τους διεθνείς πιστωτές. Η δημοκρατική διαδικασία επιτρέπεται να λειτουργεί μονάχα ως όργανο νομιμοποίησης αυτής της πραγματικότητας.
Ας πάρουμε όμως μία – μία τις δηλώσεις του γιατί είναι αποκαλυπτικές της πραγματικότητας που ισχύει στην Ευρώπη:
– “Είναι αυτονόητο ότι όλες οι υποχρεώσεις απέναντι στους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους της Ελλάδας πρέπει αν τηρηθούν. Αυτό πρέπει να αποτελεί τη βάση για κάθε νέα συμφωνία” – Ο κ. Γιούνκερ πάνω από την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και της κοινωνικής καταστροφής βάζει την εξυπηρέτηση των τοκογλυφικών συμφερόντων των “εταίρων” της Ελλάδας. Ξεκάθαρα.
– “Μέχρι τώρα δεν συνάντησα πολύ μεγάλη πείρα. Αλλά δεν πρέπει να βγάλουμε πρόωρα συμπεράσματα από αυτό. Δεν έπεσε από τον ουρανό ποτέ κανένας ειδικός – ούτε στην Ελλάδα” – Με άλλα λόγια, οι απόλυτα δικαιολογημένες αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης η οποία με νωπή την εντολή από τις κάλπες προσπάθησε να αρθρώσει λόγο προάσπισης του λαού δεν ήταν τίποτα άλλο παρά “μεγάλη απειρία” η οποία όμως είναι αντιμετωπίσιμη. Και φαίνεται, πράγματι, ότι είναι.
“Όταν ένας πρωθυπουργός υβρίζει τους Γερμανούς δύο φορές σε μια εβδομάδα στις προγραμματικές δηλώσεις, δεν το θεωρώ αυτό μορφή υψηλής πολιτικής τέχνης, αλλά οδηγεί σε αναγέννηση των δυσάρεστων αισθημάτων” – Για τον κ. Γιούνκερ, ως γνήσιο σκυλί της μερκελικής Γερμανίας, τα δυσάρεστα αισθήματα γεννιούνται από τις “ύβρεις” των Ελλήνων πολιτικών και όχι από την καταστροφική λιτότητα των μερκελικών πολιτικών που έχει οδηγήσει στην απόγνωση εκατομμύρια πολίτες.
– Εξηγώ υπομονετικά ότι η Ευρωζώνη δεν αποτελείται μόνο από μία δημοκρατία, αλλά και από 18 άλλες, τις οποίες πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του. Εξηγώ επίσης ότι είναι πολύ δύσκολο να ζητήσεις εκπτώσεις από την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, τις οποίες δεν έλαβαν οι ίδιες. Αυτές οι χώρες πέρασαν μέσα από μια ‘πεδιάδα δακρύων’. O κόσμος εκεί δεν έχει μεγάλη κατανόηση για το ότι τώρα η Ελλάδα πρέπει να έχει διαφορετική μεταχείριση και ειδικά σε ό,τι αφορά την εξαγγελία για αύξηση του κατώτατου μισθού – Ο κ. Γιούνκερ, προασπίζοντας το δόγμα της λιτότητας χαρακτηρίζει αντιδημοκρατικό το αίτημα για σταμάτημα των καταστροφικών πολιτικών. Η ισότητα μπορεί να υπάρχει αλλά μόνο προς τα κάτω. Δάκρυα με δάκρυα. Καμμένη γη με καμμένη γη.
– Εάν η Ελλάδα αυξήσει τον κατώτατο μισθό, τότε στην Ευρώπη θα υπάρχουν έξι χώρες που θα έχουν χαμηλότερο κατώτατο μισθό και οι οποίες πρέπει να πάνε στα Κοινοβούλιά τους για να επικυρώσουν το πρόγραμμα για την Ελλάδα. Πρέπει να εξηγηθεί στον κ. Τσίπρα και τους συναδέλφους του ότι δεν πρόκειται για εύκολη διαδικασία. Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα θα είναι υψηλότερος από ό,τι στην Ισπανία ή στη Σλοβακία. – Δεν υπάρχει απλά καμία λογική. Ο κ. Γιούνκερ δεν καταρρίπτει το επιχείρημα για αύξηση στον κατώτατο μισθό με κάποιο ορθολογικό επιχείρημα, αλλά, σχεδόν μεταφυσικά. Δε λέει ότι το μέτρο δε θα είναι αποτελεσματική στην αντιστροφή της καταστρεπτικής κατάστασης που επικρατεί στην Ελλάδα, αλλά λέει ότι επειδή κάπου αλλού είναι χαμηλότερος ο κατώτερος μισθός, είναι άδικο στην Ελλάδα να είναι πιο ψηλά!
– Όταν η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, τότε αυτό σημαίνει ότι στις χώρες με υψηλότερη εξυπηρέτηση χρέους η οικονομική κατάσταση θα έπρεπε να είναι ακόμη λιγότερο βιώσιμη. Προφανώς κάποιοι δεν έχουν καταλάβει ότι δεν θα έπρεπε να παίζουν με τη φωτιά. – Ο κ. Γιούνκερ δε θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρος. Αυτό που λέει είναι ότι το πρόβλημα δεν είναι αν το χρέος είναι πραγματικά βιώσιμο ή όχι, αλλά ότι εφόσον γίνει αποδεκτό ότι είναι μη βιώσιμο αυτό θα εγείρει παρόμοιες απαιτήσεις σε άλλες χώρες. Και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για τα συμφέροντα των δανειστών!
– Εάν έλεγα ότι αποτελεί πραγματική ανησυχία, αυτομάτως θα καθίστατο πραγματική ανησυχία. Βλέπω την Ελλάδα ως μόνιμο μέλος της ευρωοικογένειας. – Δε λέει ότι υπάρχει ανησυχία για έξοδο από το ευρώ, γιατί αν το έλεγε θα δημιουργούσε ανησυχία. Υπάρχει ανησυχία, απλά δε μπορεί να το πει. Ως εκ τούτου, δεν ανησυχεί.
– Ποτέ δεν δημιουργήθηκε ατμόσφαιρα νέου ξεκινήματος, διότι ο κάθε Έλληνας είχε την αίσθηση ότι είχε πληγωθεί η αξιοπρέπειά του, συνέβαινε κάτι άδικο, ενώ οι άνθρωποι στην Ελλάδα πιστεύουν ότι δεν ευθύνονται για τα προβλήματα στη χώρα τους. Δεν ήταν όμως οι Ολλανδοί ή οι Γερμανοί που ψήφιζαν για πάνω από 40 χρόνια ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Η ευθύνη είναι και στις πλάτες των Ελλήνων πολιτών και δεν μπορούν να την αγνοήσουν – Για τη σημερινή καταστροφή στην Ελλάδα δε φταίνε οι πολιτικές που εφαρμόζονται αλλά οι πολιτικοί που ψήφιζαν οι Έλληνες πολίτες. Έτσι, σήμερα που οι Έλληνες πολίτες ψήφισαν άλλους πολιτικούς, οι δανειστές και οι “εταίροι” μας στην Ευρώπη διασφαλίζουν ότι το “λάθος” των Ελλήνων να μη ψηφίσουν τους ίδιους που ψήφιζαν 40 χρόνια θα διορθωθεί και θα συνεχίσουν στην ίδια προηγούμενη λανθασμένη πορεία η οποία όμως εν τέλει είναι επιθυμητή.