Παρέμβαση της Ένωσης Δημάρχων Κρήτης για την άμεση αποκατάσταση του ιστορικού χώρου, με ζητούμενο την επανένταξή του στις εορταστικές εκδηλώσεις και την οριστική ολοκλήρωση του έργου.
Μια εικόνα που δεν τιμά την ιστορική μνήμη του τόπου, αυτή της απαξίωσης του Διασυμμαχικού Μνημειακού Συγκροτήματος της Μάχης της Κρήτης, βρέθηκε στο επίκεντρο της χθεσινής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Δημάρχων Κρήτης στα Χανιά. Στελέχη που έχουν υπηρετήσει την τοπική αυτοδιοίκηση, με γνώση των διαχρονικών παθογενειών αλλά και της ιστορικής βαρύτητας του εγχειρήματος, έθεσαν επιτακτικά το ζήτημα της διάσωσης και ανάδειξης του χώρου, ζητώντας να δοθεί ένα οριστικό τέλος στην εικόνα εγκατάλειψης.
Το βασικό μήνυμα που εξέπεμψε η συνάντηση ήταν σαφές: «Να δοθεί τέρµα στην υποβάθµιση του Μνηµειακού συγκροτήµατος της Μάχης της Κρήτης, άµεσα να χρησιµοποιείται πάλι σε εκδηλώσεις και να προχωρήσουν οι χρηµατοδοτήσεις για την ολοκλήρωση του».
Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας φθοράς
Την εισήγηση για το φλέγον αυτό ζήτημα ανέλαβε ο κ. Ευτύχης Δασκαλάκης, μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης, πρώην δήμαρχος Καντάνου και νυν νομαρχιακός σύμβουλος Χανίων. Με την εμπειρία του τόσο από την Πρωτοβάθμια όσο και από τη Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση, αλλά και ως πρώην πρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων Ελλάδας, ο κ. Δασκαλάκης περιέγραψε με μελανά χρώματα την πορεία του έργου στον χρόνο.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, υπενθύμισε πως το εγχείρημα ξεκίνησε με τις καλύτερες προϋποθέσεις στις αρχές της δεκαετίας του ’90, για να καταλήξει σήμερα έρμαιο της αδιαφορίας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «∆υστυχώς το ∆ιασυµµαχικό µνηµειακό συγκρότηµα της Μάχη της Κρήτης θεµελιώθηκε το ΄91 επί πρωθυπουργίας Κ. Μητσοτάκη, λειτούργησε για µια 10ετία µετά εγκαταλείφθηκε και τώρα είναι ένα µνηµειακό συγκρότηµα βανδαλισµένο».
Οδικός χάρτης για την επόμενη μέρα
Πέραν της διαπίστωσης της υφιστάμενης κατάστασης, στη συνεδρίαση κατατέθηκε από τον κ. Δασκαλάκη και ένα συγκεκριμένο πλαίσιο προτάσεων για την άμεση ανάταξη του χώρου.
Πρωταρχικός στόχος τέθηκε η ασφάλεια και η ευπρέπεια του χώρου, με την πρόταση να περιφραχτεί άμεσα το συγκρότημα και να αποκατασταθούν οι όποιες βλάβες έχουν προκληθεί από τη φθορά του χρόνου και τους βανδαλισμούς. Παράλληλα, τονίστηκε η ανάγκη ο χώρος να καταστεί ξανά ενεργός και λειτουργικός, με την πρόταση οι επετειακές εκδηλώσεις του Μαΐου για τη Μάχη της Κρήτης να επιστρέψουν και να φιλοξενούνται στον φυσικό τους χώρο, δηλαδή στο Μνημειακό Συγκρότημα.
Η συζήτηση κατέληξε στην ανάγκη συνέργειας όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η Πολιτεία, η Αυτοδιοίκηση και η Περιφέρεια καλούνται να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί και να προχωρήσουν στις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις για την οριστική ολοκλήρωση του έργου, ώστε αυτό να πάψει να αποτελεί ένα ημιτελές κεφάλαιο της τοπικής ιστορίας.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Δασκαλάκης έδωσε το στίγμα της ηθικής υποχρέωσης που βαραίνει τη σημερινή γενιά απέναντι στην ιστορία του νησιού, υπογραμμίζοντας: «Είναι κάτι που το οφείλουµε στους πατεράδες και τους παππούδες µας που έδωσαν τη ζωή τους για να είµαστε εµείς ελεύθεροι».
Το μνημειακό συγκρότημα για τη Μάχη της Κρήτης που… εγκαταλήφθηκε
Όπως και πολλά άλλα κτίρια-φαντάσματα στα Χανιά για τα οποία δόθηκαν πολύ σημαντικά ποσά και πλέον είναι ερειπωμένα, ο χώρος δεν έχει καμία απολύτως χρησιμότητα. Παλιότερα, είχε γίνει μάλιστα και στάνη για πρόβατα. Σε αντίθεση όμως με την πλειοψηφία των τόσων άλλων ερειπωμένων κτιρίων στα Χανιά που βρίσκονται σε αχρηστία επειδή ο σχεδιασμός που είχε γίνει ήταν λάθος και κάποια στιγμή τελείωσαν τα χρήματα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, για το συγκεκριμένο κτίριο υπήρχε σχεδιασμός και μεγάλη κινητοποίηση των φορέων, ήδη από το 1991.
Ο θεμέλιος λίθος είχε μπει από τον πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Η κατασκευή του ανακοινώθηκε πανηγυρικά κατά την 50η επετείο της Μάχης της Κρήτης, με συνολικό προϋπολογισμό γύρω στα 5.000.000 ευρώ. Τη μελέτη είχε αναλάβει το γραφείο του γνωστού αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Τομπάζη. Υπεύθυνη για το έργο ορίστηκε η Νομαρχία Χανίων ενώ ο φορέας υλοποίησης ήταν ο ΟΑΔΥΚ.
Μάλιστα, για τον σκοπό της υλοποίησης του έργου συστάθηκε Ειδική Επιτροπή κατευθείαν ορισμένη από το Πρωθυπουργικό Γραφείο με τη συμμετοχή τοπικών αρχόντων και προσωπικοτήτων των Χανίων. Τόση ήταν η βαρύτητα που δινόταν στην ολοκλήρωση, έστω και με 50 χρόνια καθυστέρησης αυτού του μνημείου.
Μετά από διαβουλεύσεις αποφασίστηκε ότι το πιο κατάλληλο σημείο για να κατασκευαστεί είναι στο λόφο του Γαλατά. Μόνο η απαλλοτρίωση του οικοπέδου κόστισε περίπου 250.000.000 δραχμές ενώ η συνολική επιφάνεια του κτιρίου έφτανε τα 2.000 τ.μ.
Σύμφωνα με τον τότε σχεδιασμό – και στα πρότυπα παρόμοιων συγκροτημάτων που υπάρχουν σε άλλες χώρες – στο μνημειακό συγκρότημα στο Γαλατά θα λειτουργούσαν 4 αίθουσες για τις συμμαχικές δυνάμεις που συμμετείχαν στη μάχη, αίθουσα προβολών και χώρος συνεδρίων, αρχείο για τη Μάχη της Κρήτης και αναγνωστήριο, χώρος για λοιπές περιοδικές εκθέσεις καθώς και καφετέρια, γραφεία Γραμματείας και Διεύθυνσης, ειδικά εργαστήρια για τη συντήρηση των εκθεμάτων και αποθηκευτικοί χώροι. Επίσης, στον σχεδιασμό υπήρχε η ύπαρξη υπαίθριοι εκθεσιακού χώρου για εκθέματα μεγάλου μεγέθους όπως αεροπλάνα, οπλοπολυβόλα.
Η πρώτη χρηματοδότηση δόθηκε αρκετά χρόνια μετά την πρώτη αναγγελία και συγκριμένα το 2004 όπου εν μέσω προεκλογικής περιόδου άνοιξαν οι κάνουλες και ο τότε Υφυπουργός Οικονομίας κ. Πάχτας έδωσε στον Νομάρχη Χανίων κ. Γιώργο Κατσανεβάκη το ποσό των 1.760.000 ευρώ.
Αφού δόθηκαν κάποια χρήματα για την άδεια οικοδομής και για μία πρώτη διαμόρφωση χώρου ώστε να γίνουν επετειακές εκδηλώσεις, το υπόλοιπο ποσό που έφτανε τα 1.355.000 ευρώ πήγε στην κατασκευή του σκελετού του κτιρίου. Ο σκελετός ολοκληρώθηκε, όμως, με την ολοκλήρωση αυτού του σταδίου, σταμάτησε και η χρηματοδότηση!
Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια. Οι αντιδράσεις που υπήρξαν από τις αρχές του τόπου ήταν χλιαρές. Κάποιες προσωπικότητες του νομού συνέχιζαν να φωνάζουν. Μιλούσαν για την ανάγκη να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη και να κτίσουμε γύρω από αυτή. Κανείς όμως πλέον δεν άκουγε. Τώρα, τους αντιμετώπιζαν περίπου ως γραφικούς.
Η σημερινή κατάσταση του κτιρίου αντικατοπτρίζει αυτή την εγκατάλειψη της μνήμης. Ένα άδειο κουφάρι, σκουπίδια γύρω γύρω, συνθήματα και γκράφιτι στους τοίχους.
Η μνήμη απούσα.
Ίσως ήρθε ο καιρός κάτι να αλλάξει;
Με πληροφορίες από ρεπορτάζ Γιώργου Κώνστα / haniotika-nea.gr
Δεν μπορούν όλοι να πληρώσουν. Και το σεβόμαστε.
Αν βρίσκεσαι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, συνέχισε να μας διαβάζεις δωρεάν. Η ενημέρωση πρέπει να παραμένει προσβάσιμη για όλους.
Αν όμως μπορείς, στήριξέ μας σήμερα. Ορίστε δύο καλοί λόγοι για να το κάνεις:
- Η στήριξή σου ενισχύει άμεσα την ποιότητα και την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας μας.
- Κοστίζει λιγότερο από έναν καφέ και η διαδικασία διαρκεί λιγότερο από 1 λεπτό.
Επίλεξε σήμερα να γίνεις συνδρομητής ή δωρητής.
Σας ευχαριστούμε θερμά.
