Το Σάββατο 27 Αυγούστου κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Χανίων, αποτελούμενο και από στελέχη των θεματικών επιτροπών υποδομών και περιβάλλοντος του κόμματος καθώς και της Ο.Μ. Κισάμου, επισκέφτηκε το έργο της παράκαμψης Τοπολίων και είχε την ευκαιρία να συναντηθεί και να συζητήσει σχετικά με το έργο με κατοίκους της περιοχής. Από την αυτοψία που έγινε σε διάφορα σημεία, τις εύστοχες και εύλογες παρατηρήσεις και ανησυχίες των κατοίκων, αλλά και από την τεκμηρίωση που προκύπτει από την επεξεργασία του φακέλου του έργου διαπιστώνονται τα εξής:
- Το έργο μήκους 9,6 χλμ. εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ 2007-2013 και πέρασε ως έργο γέφυρα στο ΕΣΠΑ 2014-2020 έχοντας λάβει αλλεπάλληλες και με φτωχή τεκμηρίωση παρατάσεις. Φορέας του έργου και περιβαλλοντικός μελετητής είναι η Δ/νση Τεχνικών Έργων της ΠΕ Χανίων. Για το έργο συνάφθηκε, τον Απρίλιο 2014, αρχική σύμβαση περίπου 8,4 εκ. ευρώ (με έκπτωση 46,30%) και στη συνέχεια, τον Μάιο 2022, συμπληρωματική σύμβαση περίπου 4,1 εκ. ευρώ.
- Ο σχεδιασμός του έργου έχει γίνει αποσπασματικά χωρίς να εντάσσεται στο πλαίσιο ενός σύγχρονου κάθετου οδικού άξονα που είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη της Κισάμου. Είναι εμφανή τα προβλήματα στην αρχή και στο τέλος του έργου ως προς τη δυνατότητα προσαρμογής αυτού του τμήματος με τον υπόλοιπο οδικό άξονα στη λογική αξιοποίησής του για την κάθετη σύνδεση ΒΟΑΚ – Χρυσοσκαλίτισσα – Ελαφονήσι.
- Η χάραξη του έργου στηρίζεται σε μελέτη οδοποιίας του 2010 με απαρχαιωμένες μεθόδους: γιγάντιες χωματουργικές εργασίες (με μεγάλα εργολαβικά οφέλη) έναντι τεχνικών έργων όπως γέφυρες και σήραγγες. Η επιλογή αυτή και ο προβληματικός σχεδιασμός, οδήγησαν σε πλήθος αστοχιών και ανάγκη νέων έργων που χρηματοδοτήθηκαν από συμπληρωματική σύμβαση μόλις το 2022.
- Η 1469/20-12-2021 Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων καθώς και η σχετική από το Νοέμβριο του 2020 επικαιροποιημένη ΜΠΕ του έργου, καθυστερημένη και ελλιπής, δεν περιλαμβάνει το αντικείμενο της συμπληρωματικής σύμβασης που συνάφθηκε για την νέα μελέτη προστασίας-αντιστήριξης των πρανών και αποκατάστασης λόγω κατολισθήσεων που προκλήθηκαν από τα έντονα καιρικά φαινόμενα του 2019.
- Υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερεις παράνομες και επικίνδυνες εναποθέσεις μεγάλου όγκου προϊόντων εκσκαφής: Αθανάσαινα (Καψιανιανά), δύο στον Αη Κυργιάννη, Αγ. Θωμάς για τις οποίες δεν υπάρχει, μέχρι τώρα, ουσιαστική αντίδραση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
- Βόρεια των Τσουρουνιανών, η ανασκαφική έρευνα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων αποκάλυψε κοιμητήριο των μέσων βυζαντινών χρόνων (11ου και 12ου αιώνα) και έχει εγκριθεί η ανάδειξη του μεγαλύτερου δυνατού τμήματος (από τους 156 τάφους διατηρούνται οι 84).
- Από την περιοχή Καρυδάκι και μέχρι το τέλος του έργου παρουσιάζεται μικρή πρόοδος εργασιών και σε κάθε περίπτωση είναι ξεκάθαρο ότι θα απαιτηθεί η περαιτέρω εκσκαφή πολύ μεγάλων ποσοτήτων.
Σε σχέση με τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, την εκ των ων ουκ άνευ υποχρέωση τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, της υλοποίησης ενός δημόσιου έργου σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης και κυρίως την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ζητά:
- Την άμεση και πριν την έναρξη του νέου υδρολογικού έτους απομάκρυνση των μπαζών από την περιοχή Αθανάσαινα Καψανιανών και Άη Κυργιάννη, την εναπόθεσή τους σε αδειοδοτημένο χώρο και την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου και ανάγλυφου στην αρχική του μορφή. Οι φορείς υλοποίησης του έργου (Δ/νση Περιβάλλοντος και Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Π.Ε. Χανίων και ανάδοχος) αλλά και ο Δήμος Κισάμου φέρουν την πλήρη ευθύνη για την παραπάνω διαδικασία και οφείλουν με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» να ενημερώσουν άμεσα:
- Για τον χρόνο και τον τρόπο απομάκρυνσης των μπαζών και αποκατάστασης του φυσικού τοπίου
- Για την χρηματοδότηση των εργασιών απομάκρυνσης
- Για τον χώρο στον οποίο θα γίνει η εναπόθεση
- Την άμεση κατάθεση της άδειας εναπόθεσης μπαζών από το έργο στον ιδιωτικό χώρο στην περιοχή του Αγίου Θωμά. Βάσει του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου πριν την εναπόθεση θα πρέπει να γίνει η έγκριση της σχετικής μελέτης (ΤΕΠΕΜ) και αδειοδότηση (Αποκεντρωμένη Διοίκηση).
- Την άμεση γνωστοποίηση από τη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Π.Ε. Χανίων του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης όλου του έργου με την επισήμανση της κρίσιμης διαδρομής και των κυριότερων οροσήμων που θα οδηγήσουν στην ασφαλή και εμπρόθεσμη ολοκλήρωσή του. Στο χρονοδιάγραμμα πρέπει να περιλαμβάνονται πέραν των τεχνικών/κατασκευαστικών οροσήμων και προθεσμίες για τυχόν εγκρίσεις / αδειοδοτήσεις (π.χ. αδειοδότηση όλων των αποθεσιοθαλάμων που θα απαιτηθούν για την εφεξής εναπόθεση των προϊόντων εκσκαφής του έργου) και λοιπές ενέργειες που δεν είναι αμιγώς κατασκευαστικές αλλά επηρεάζουν την έγκαιρη παράδοση του έργου.
- Την επανεξέταση της όδευσης σε δύο τουλάχιστον σημεία: 1) στο ταφικό μνημείο βόρεια των
Τσουρουνιανών ώστε αυτό να διατηρηθεί ακέραιο, ακόμη και αν γι’ αυτό απαιτηθεί πρόσθετη,
ακόμη και εθνική χρηματοδότηση και 2) Τη νότια απόληξη του δρόμου της οποίας ο τωρινός
σχεδιασμός είναι δαπανηρός, χρονοβόρος, καταστροφικός για το περιβάλλον και επικίνδυνος.
- Την επικαιροποίηση της ΑΕΠΟ του έργου ώστε να διέπει την υλοποίηση όλου του φυσικού του αντικειμένου.
- Την όσο το δυνατόν συντομότερα εκ μέρους της Διαχειριστικής Αρχής του ΕΣΠΑ διενέργεια επιτόπιας επαλήθευσης της πορείας υλοποίησης του οικονομικού καθώς και του φυσικού αντικειμένου του έργου.
Σε συνέχεια των παραπάνω και με πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 5 Σεπτέμβρη συνάντηση με τον Αντιπεριφερειάρχη Χανίων στη διάρκεια της οποίας του έγινε αναλυτική ενημέρωση για τα ευρήματα της αυτοψίας που διενεργήθηκε στα εργοτάξια του έργου και συζητήθηκαν προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων που αφορούν στην πορεία υλοποίησής του.
Το έργο είναι αναγκαίο να επισπευστεί και πρέπει να ολοκληρωθεί, όσο στενά και να είναι τα χρονικά περιθώρια γι’ αυτό. Το ενδεχόμενο να χαρακτηριστεί ως ημιτελές με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την επιλεξιμότητα της έως τώρα αλλά και της περαιτέρω χρηματοδότησής του δεν μπορεί να αποτελέσει το άλλοθι των εμπλεκόμενων φορέων για την κακότεχνη ή την περιβαλλοντικά παράνομη υλοποίησή του. Πρέπει η λογική «να κάνουμε όπως-όπως το έργο για να μην χαθούν τα λεφτά» να λάβει τέλος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχοντας πλήρη γνώση του φακέλου του έργου και με τη συνδρομή και της τοπικής κοινωνίας θα συνεχίσει να παρακολουθεί επισταμένα την πορεία υλοποίησής του σε σχέση και με τα όσα ανέδειξε και για τα οποία υπήρξαν δεσμεύσεις εκ μέρους της Αντιπεριφέρειας Χανίων και θα εξαντλήσει τις θεσμικές δυνατότητες ελέγχου που του παρέχονται για όσα από αυτά δεν δρομολογηθούν.