Είναι θεσμική οικονομολόγος, ειδική στα ιδιοκτησιακά δικαιώματα και στην αντίστοιχη διαχείριση του δημόσιου τομέα και πρώην βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ.
Δούλεψε ως οικονομολόγος στην Παγκόσμια Τράπεζα η Ελενα Παναρίτη και σήμερα δραστηριοποιείται στην ελεύθερη αγορά ενώ γράφει τις απόψεις της στο μπλογκ της thoughtAction.
Σύμφωνα με πληροφορίες έγινε ειδική σύμβουλος του Γιάνη Βαρουφάκη και θα βρίσκεται στο πλευρό του κατά τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις στο eurogroup απόψε το βράδυ.
Πηγές του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι η Ελενα Παναρίτη είναι άτυπη σύμβουλος μόνο για την περίοδο των διαπραγματεύσεων λόγω των γνωριμιών της στην Παγκόσμια Τράπεζα και στο ΔΝΤ.
Τι δήλωνε στο Bloomberg γαι το χρέος
«Πρέπει να γίνει στροφή 180 μοιρών, από τη λιτότητα να στραφούμε αποκλειστικά στις δομικές μεταρρυθμίσεις ώστε να αντιμετωπιστούν οι αγκυλώσεις, η γραφειοκρατία, οι δομές», δήλωνε στο Bloomberg.
Δομικές μεταρρυθμίσεις που θα συνδεθούν όμως με μία νέα ελάφρυνση του χρέους είναι η πολιτική που πρέπει να προωθηθεί και με τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών προκειμένου η χώρα να εξέλθει απ’ την κρίση, σύμφωνα με την Έλενα Παναρίτη.
“Δεν γίνεται μόνο το ένα ή το άλλο. Η λύση είναι συνδυαστική”, δήλωσε η κυρία Παναρίτη στο Bloomberg όπου προσκλήθηκε ως ιδρύτρια του think tank “Thought for Action”.
Μάλιστα η κυρία Παναρίτη τονίζει ότι η ελληνική οικονομία θα πρέπει να περνά κάθε τρεις μήνες από τον έλεγχο των δανειστών προκειμένου να διασφαλιστεί η προώθηση των δομικών μεταρρυθμίσεων που τελικά θα βάλουν σε τροχιά ανάπτυξης και αύξησης της παραγωγικότητας.
“Πρέπει να γίνει στροφή 180 μοιρών, από τη λιτότητα να στραφούμε αποκλειστικά στις δομικές μεταρρυθμίσεις ώστε να αντιμετωπιστούν οι αγκυλώσεις, η γραφειοκρατία, οι δομές”, τόνιζε.
Η ομιλία που είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις
Η κ. Παναρίτη είχε έρθει στο φως της δημοσιότητας με μία σειρά ομιλίες της πριν την ψήφιση του Μνημονίου ΙΙ όπου εξέφρασε με κάθε τρόπο την αντίθεσή της στις εξελίξεις που προδιαγράφονταν. Τελικώς, όμως, ψήφισε “Ναι σε Όλα”.
Θυμηθείτε την αποκαλυπτική ομιλία που είχε κάνει η πρώην βουλευτής Επικρατείας Ελένα Παναρίτη στην Επιτροπή Οικονομικών στις 11 Φεβρουαρίου 2012, σχετικά με το μνημόνιο ΙΙ και το Αγγλικό Δίκαιο.
Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να ομολογήσω ότι είμαι, το λιγότερο που μπορώ να πω, μπερδεμένη. Ποιο είναι ακριβώς το δίλημμα το οποίο έχουμε κληθεί εδώ να συζητήσουμε και να διαβάσουμε και να δώσουμε κάποια άποψη; Χρεωκοπίας με σώσιμο;
Εάν πραγματικά διαβάζοντας αυτά τα χαρτιά από το πρωί, θεωρείτε αυτό σώσιμο, θα ήθελα να μου το εξηγήσετε λίγο περαιτέρω. Κύριε Υπουργέ, βοηθήστε με. Αυτό το μνημόνιο στηρίζεται σε μία συνέχεια δημοσιονομικών μέτρων, που αποδείχθηκαν σε προηγούμενο μνημόνιο να είναι η απάντηση σε μια λάθος διάγνωση της κρίσης. Η κρίση είχε διαγνωστεί ως κρίση ρευστότητας και όχι ως κρίση δομική, όχι ως κρίση κεφαλαιακής επάρκειας της παραγωγικής βάσης της χώρας. Γι’ αυτό το λόγο κάθε τρεις μήνες που ερχόταν η τρόικα για να δει αν όντως καταφέρναμε να πληρούμε τα μέτρα και τους δείκτες, βλέπουμε ότι είχαμε πάντα αυτό το πρόβλημα και πάντα παίρναμε καινούργια μέτρα και νομοσχέδια, για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε τη δόση.
Τι μας λέει εμάς ότι τελικά θα μπορέσουμε να στοχεύσουμε βιώσιμα σε αυτούς τους καινούργιους δείκτες σε τρεις μήνες, όταν το μνημόνιο δεν έχει σε κανένα πίνακα μισό δομικό μέτρο, μισή δομική μεταρρύθμιση. Πού είναι η μείωση της γραφειοκρατίας; Πού είναι η πολυνομία; Πού είναι η συγχώνευση; Παρακαλώ εξηγήσετε μου, επειδή είναι πολλά τα νούμερα και οι σελίδες, βοηθήστε με να το βρω και να αποδεχτώ το λάθος μου, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχω δει μισή δομική μεταρρύθμιση. Δεν θα βγούμε από την κρίση αν συνεχίσουμε με δημοσιονομικά μέτρα. Αντιθέτως.
Άρα, λοιπόν, το δίλημμα, εγώ βλέπω ότι είναι, εάν χρεοκοπήσουμε σήμερα ή σε τρεις μήνες. Για να το κάνω λίγο πιο ενδιαφέρον. Αν έχουμε υπογράψει όλα αυτά τα χαρτιά, με όλο αυτό το νομικό πλαίσιο που δεν έχω ξαναδεί δεκαοκτώ χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά – είμαι δυόμιση χρόνια Βουλευτής και κανείς δεν ζήτησε να δώσω μια γνώμη σε αυτό το θέμα – κάνω τέτοιου είδους αναλύσεις. Πού ακούστηκε ότι όλο αυτό το δανειακό πλαίσιο θα είναι κάτω από αγγλικό δίκαιο και έχει διαρρεύσει στους υπόλοιπους συναδέλφους μας ότι αυτό δεν είναι θέμα. Γιατί μπορεί να πάει σε αγγλικό δίκαιο, αλλά θα εκδικασθεί στην Ελλάδα. Μέγα λάθος! Δεν θα εκδικασθεί στην Ελλάδα. Διαβάστε το! Θα εκδικασθεί στα δικαστήρια του Λουξεμβούργου. Θα εκδικασθεί όχι μόνο στα δικαστήρια του Λουξεμβούργου, αλλά σε όποια άλλα δικαστήρια θελήσει το EFSF να το εκδικάσει .
Παράλληλα, το εξηγεί καθαρότατα, είναι πάρα πολύ μικρή η παράγραφος, τρεις λέξεις. Πώς μου ζητάτε εμένα, που με φέρατε πριν από δυόμιση χρόνια να βοηθήσω στην καινοτομία της χώρας, να υπογράψω αύριο ή τη Δευτέρα το βράδυ, για αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω τι θα γίνει αν πούμε ναι σε αυτό το πράγμα; Δηλαδή, σήμερα λέμε, ή χρεοκοπούμε σήμερα κάτω από δική μας βούληση ή θα χρεοκοπήσουμε σε τρεις μήνες που δεν θα μπορούμε να χρεοκοπήσουμε, γιατί θα μας σέρνουν στα δικαστήρια και αν τώρα έχουμε εξευτελιστεί, έχουμε μηδαμινή δυνατότητα και δεν έχουμε καμία αξιοπρέπεια, τότε να δείτε πόση αξιοπρέπεια θα έχουμε. Θα μας τρέχουν στα δικαστήρια του Λουξεμβούργου ή οπουδήποτε αλλού, γιατί το EFSF αποφάσισε και το γράφει ξεκάθαρα εδώ και θα δώσουμε τον παραγωγικό πλούτο της Ελλάδας σαν εγγύηση. Να, λοιπό, η εγγύηση που ζητούσε η Φινλανδία.
Πολύ πιθανόν, ό,τι λέω αυτή τη στιγμη να είναι 150% λανθασμένο. Σας παρακαλώ να μου απαντήσετε. Ζήτησα στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ να μας εξηγήσει ο Πρόεδρος, αλλά θα ήθελα έγγραφη δέσμευση από την Κυβέρνηση ότι δεν εκχωρούμε την εθνική μας κυριαρχία. Θέλω δέσμευση από την Κυβέρνησή μας, γιατί εγώ δεν είμαι βουλευτής της τρόικας.
Μήπως μιλάμε για τον χαμηλότερο μισθό, για τον 13ο και 14ο μισθό για την κατοικία κ.λπ. και είναι όλα αυτά τελικά στάχτη στα μάτια; Γιατί μας δώσατε αυτό το πράγμα στις 2.30 το πρωί; Μήπως για να μην δούμε το θέμα που υπάρχει εκεί;
Μπορώ να σας δώσω δύο προτάσεις για να βρούμε τα 400 εκ. που ξαφνικά χάσαμε και πρέπει να τα βρούμε. Αφού είμαστε μια χώρα, η οποία βρίσκεται σε οικονομική εξαθλίωση, η οποία έχει το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα που έχει δει άλλη ευρωπαϊκή χώρα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα ζητούσα την ίδια αντιμετώπιση που είχε η Γερμανία, που προκάλεσε και τον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δηλαδή, θα ήθελα να μην είναι η Ελλάδα η πέμπτη χώρα στον κόσμο που αγοράζει και δίνει αμυντικές δαπάνες. Να μας εγγυηθεί η Ευρώπη με αλληλεγγύη, μιας και είμαστε τόσο αλληλέγγυοι μεταξύ μας, ότι θα εξασφαλίσει τα σύνορά μας για 10-15 χρόνια, να μηδενίσουμε αυτό το κομμάτι του προϋπολογισμού. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε στην άκρη της Ε.Ε., να πληρώνουμε 7% του Α.Ε.Π. σε αμυντικές δαπάνες. Στη Γερμανία το 1945 δόθηκε η αμυντική της εξασφάλιση από το ΝΑΤΟ και την Αμερική και την Ελλάδα.
Και θα ήθελα να κάνω άλλη μία ερώτηση. Ποιος είναι αυτός ο κύριος που θα υπογράψει αυτό το χαρτί, ως νομικός σύμβουλος που διαπραγματεύεται το signature of legal advisor; Ο οποίος κύριος λέει ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα ως νομική γνωμοδότηση του ελληνικού κράτους να παραχωρήσει νομική αρμοδιότητα σε δικαστήρια στο Λουξεμβούργο ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα θέλει το EFSF;
Το τελευταίο που θέλω να ρωτήσω – με συγχωρείτε, είναι η πρώτη φορά που γίνομαι έξαλλη, αλλά έχω βγει από τα ρούχα μου. Έχει γραφτεί τίποτα στην Ελλάδα από αυτό το μνημόνιο; Όλα από κάτω γράφουν «Παρίσι, Βρυξέλλες». Εξηγήστε μας. Μπορεί κι εσείς να μην ξέρετε, τουλάχιστον όμως είναι πολύ σημαντικό να απαντηθούν αυτές οι ερωτήσεις.
Ευχαριστώ πολύ.
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=qrPsyaLObM4#t=13″]
Παναρίτη: “Εγώ δεν είμαι βουλευτής της τρόικας”
Θυμηθείτε και από μία άλλη ομιλία της στη Βουλή:
«Αυτό το μνημόνιο στηρίζεται σε μια συνέχεια μέτρων δημοσιονομικών που αποδείχθηκαν στο προηγούμενο μνημόνιο να είναι η απάντηση σε μια λάθος διάγνωση της κρίσης» ανέφερε η κ. Παναρίτη, τονίζοντας ότι «εγώ δεν είμαι βουλευτής της τρόικας.
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=Gp-fbhndGjA”]
Στη συνέχεια όμως τα πράγματα άλλαξαν. Η κ. Παναρίτη υπερψήφισε κανονικά τη νέα δανειακή σύμβαση, παρά τη «λάθος διάγνωση». Προφανώς κινούμενη κάπου ανάμεσα μεταξύ αλήθειας και σύγχυσης. Πάντως, δεν ξανακατέβηκε υποψήφια βουλευτής.
Υπέρ των μεταρρυθμίσεων, κατά της λιτότητας
Εδώ, και μία παλιότερη συνέντευξή της στο ΒΗΜΑ όπου θεωρεί ότι τα μέτρα λιτότητας δεν έφεραν αποτέλεσμα εξαιτίας της λάθος διάγνωσης του ελληνικού προβλήματος.
Η κ. Παναρίτη υποστήριξε ότι η Ελλάδα για να φύγει από την κρίση χρειάζεται “σωστές μεταρρυθμίσεις” που είναι αυτές “τα αποτελέσματα των οποίων γίνονται εμφανή ακόμη και βραχυπρόθεσμα στον λαό και οδηγούν σε αύξηση της εμπιστοσύνης του προς την κυβέρνηση”.
Διαβάστε εδώ ολόκληρη τη συνέντευξη:
Η διάγνωση του Ελληνικού προβλήματος ήταν εσφαλμένη, με αποτέλεσμα τα μέτρα λιτότητας που συνόδευσαν το Μνημόνιο να μην αποφέρουν μόνιμους καρπούς. Η κυρία Παναρίτη σημειώνει ότι το Ελληνικό κράτος «είναι ένα μωσαϊκό, το οποίο από όπου και αν το πιάσεις, είναι σπασμένο», αναφέρεται στην μεγάλη ατυπικότητα που υπάρχει στις λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης και της οικονομίας και υπογραμμίζει την αδυναμία ελέγχου αυτού του παζλ.
«Οι θεσμικοί οικονομολόγοι προβληματιζόμαστε συχνά για ποιο λόγο κάποιες χώρες δεν αναπτύσσονται. Συχνά, αυτό συμβαίνει διότι τους λείπει το αποτελεσματικό θεσμικό δίκτυο, όλα γίνονται άτυπα και ακόμη και όταν τους χορηγείται βοήθεια, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διόγκωση της γραφειοκρατίας» εξηγεί.
«Αυτό το φαινόμενο δημιουργεί την ατυπικότητα» επισημαίνει η κυρία Παναρίτη και προσθέτει: «Στην Ελλάδα απουσιάζει η δυνατότητα ελέγχου, αφού οι λειτουργίες της χώρας “θεσμοποιούνται” από τα πρόσωπα και όχι από το ίδιο το κράτος. Γι’ αυτό και το Βέλγιο μπορεί και δουλεύει χωρίς κυβέρνηση, εν αντιθέσει με την Ελλάδα, που λειτουργεί προσωποκεντρικά».
«Όταν αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε το πρόβλημα, δεν διορθωσαμε τη διάγνωση και τη λύση· απλά συνεχίσαμε το δρόμο των περικοπών. Κάτι που μπορούσε να αποδώσει λογιστικά, αλλα όχι να διορθωσει βιώσιμα το βαθυ διαρθρωτικο πρόβλημα της χώρας.Οι μισθοί και οι συντάξεις δεν κόβονται δεύτερη φορά» σημειώνει.
Παρόλα αυτά, όπως λέει η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει το έλλειμμά της κατά 6% τον πρώτο χρόνο. «Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί πουθενά στην Ευρώπη. Όμως, λογιστικές αλλαγές μπορείς να κάνεις, και, μάλιστα, πολύ βαθιές, αλλά μόνο μία φορά. Εμείς, δεν πιέσαμε για τις διαρθρωτικές αλλαγές και γι’ αυτό ότι έχει γίνει σε ό,τι αφορά μέτρα και μεταρρυθμίσεις είναι εύκολα ανατρέψιμο» υπογραμμίζει
Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με μελέτη της κυρίας Παναρίτη, το μέγεθος της παραοικονομίας στη χώρα μας φτάνει το 27,6% του ΑΕΠ, ενώ το μερίδιο των άτυπων μορφών εργασίας στην σκιώδη οικονομία φτάνει το 64%, δηλαδή καταλαμβάνει το 17,7% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας.
Επίσης, είναι χαρακτηριστικό της θεσμικής παράλυσης του κράτους, ότι, σύμφωνα με άλλη έρευνά της, για την πώληση ενός ακινήτου στην Ελλάδα εμπλέκονται 15 φορείς, πρέπει να γίνουν 17 έως 27 ενέργειες, οι οποίες θα χρειαζονται στο χαρτι έως και έξι μήνες, καθώς οι πράξεις διέπονται από τρία διαφορετικά, νομικά συστήματα.
Όπως υποστηρίζει, σωστές μεταρρυθμίσεις είναι εκείνες τα αποτελέσματα των οποίων γίνονται εμφανή ακόμη και βραχυπρόθεσμα στον λαό και οδηγούν σε αύξηση της εμπιστοσύνης του προς την κυβέρνηση.
Ως αρχή του κακού της θεσμικής δυσλειτουργίας της χώρας, η κυρία Παναρίτη εντοπίζει ότι ιστορικά η Ελλάδα δεν έφτιαξε δικούς της κανόνες, αλλά αντέγραψε αυτούσιο το δίκαιο της Γερμανίας και της Γαλλίας. «Αμέσως υπήρξε θεσμικό “διαζύγιο” μεταξύ λαού και κράτους, αφού άλλους κανόνες ακολουθούσε η κοινωνία και άλλους το κράτος» αναφέρει.
Η πρώην βουλευτής επικρατείας σημειώνει ότι όσο δεν ανασυντάσσεται το κράτος και η παραγωγική δύναμη της χώρας, το πρόβλημα θα διαιωνίζεται, ειδικά στην περίπτωση του Grexit, δηλαδή της αποχώρησης της Ελλάδας από το Ευρώ. «Εάν πάμε στη δραχμή, η κατάσταση μας θα επιδεινωθεί. Το μεγάλο, όμως, ζήτημα είναι ότι δεν έχουμε ακόμη συνείδηση του πρόβλήματός μας» σημειώνει.
Επίσης, αναφέρει ότι το σύστημα της Ευρωζώνης δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. «Όταν η Καλιφόρνια όταν παρουσίασε σοβαρά ελλείμματα, η Αμερική δεν καταστράφηκε, ούτε χρειάστηκε κάθε πολιτεία να εγκρίνει την βοήθεια προς αυτήν» υπογραμμίζει και επισημαίνει ότι «το γεγονός η δική μας βοηθεια πρεπει να περάσει από τα Κοινοβούλια είναι ένδειξη αδιεξόδου».
Με πληροφορίες από iefimerida.gr, vima.gr