Του Κώστα Λαπαβίτσα
Η πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ δηλώνει ότι η αντιμετώπιση της κρίσης εντός της ΟΝΕ είναι η καλύτερη επιλογή για την χώρα μας, όπως επίσης και για την Ευρωζώνη. Παράλληλα όμως λέει ότι η έξοδος από την ΟΝΕ μαζί με την αθέτηση πληρωμών στο χρέος και την γενική αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας συνιστούν εφικτή εναλλακτική λύση.
Η σύγκριση με το όργιο καταστροφολογίας και λασπολογίας που επιφύλαξαν στην εναλλακτική λύση οι κρατούντες στη χώρα μας είναι εντυπωσιακή. Οι υποστηρικτές της θεωρήθηκαν γραφικοί, περιθωριακοί και αγράμματοι. Βαρύγδουποι δημοσιογράφοι που συγχέουν την κακεντρέχεια με το πνεύμα υπαινίχθηκαν ακόμη και σχέσεις με μυστικές υπηρεσίες, κατά κανόνα αγγλοσαξωνικές. Έρχονται τώρα οι ψύχραιμοι τεχνοκράτες του ΔΝΤ να μας πουν ότι, ξέρετε, η εναλλακτική λύση υφίσταται.
Η κυβέρνηση και όσοι νέμονται την εξουσία αποφάσισαν όμως ότι η Ελλάδα θα κρατηθεί παση θυσία στην ΟΝΕ. Άρα τι μπορούμε να περιμένουμε; Το ΔΝΤ μας το λέει ξεκάθαρα. Το 2013 θα έχουμε ύφεση 4.2%, αλλά από το 2014 ως το 2020 θα περάσουμε σε ανάπτυξη με μέσο ετήσιο ρυθμό περίπου 2.8%. Άρα το 2020 η ελληνική οικονομία θα έχει μεγεθυνθεί κατά περίπου 20%. Με άλλα λόγια, δεν θα έχει καν καλύψει τις απώλειες από την ύφεση του 2008-2013 που θα είναι γύρω στο 25% του ΑΕΠ.
Μήπως όμως η ‘εξυγίανση’ και οι ‘μεταρρυθμίσεις’ μας βάλουν σε καλύτερο δρόμο, οπότε μετά το 2020 η Ελλάδα θα αρχίσει να αναπτύσσεται ταχύρρυθμα; Δυστυχώς όχι. Το ΔΝΤ περιμένει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα πέσει μετά το 2020. Δηλαδή η Ελλάδα θα καλύψει την απώλεια εθνικού εισοδήματος ίσως το 2022 και μετά θα πηγαίνει ασθμαίνοντας. Θα μεταβληθεί σε μια μικρή, φτωχή κι ασήμαντη χώρα. Στο μεταξύ θα συνεχίζεται η κοσμογονία της ανάπτυξης σε άλλες χώρες και στη γειτονιά μας.
Όλοι βέβαια γνωρίζουμε ότι οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ δεν είναι οι πλέον αξιόπιστες. Η έκθεση όμως είναι η βάση πάνω στην οποία εγκρίθηκε η νέα δόση. Συμπυκνώνει ατόφια την λογική του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και ολόκληρης της παράταξης του ευρώ. Μας λέει, χωρίς περιστροφές, ότι για να έρθει ανάπτυξη πρέπει να συντριβούν οι μισθοί και να συρρικνωθεί ο μικρομεσαίος τομέας. Στο πλαίσιο αυτό θα ανακάμψει η εμπιστοσύνη των κεφαλαιούχων και θα υπάρξει τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων. Αυτή είναι η λογική της, τίποτε βαθύτερο.
Οι φοιτητές των οικονομικών διδάσκονται ότι το ύψος των ιδιωτικών επενδύσεων είναι πρακτικώς αδύνατον να προβλεφθεί. Δεν υπάρχει θεωρία που να μπορεί να εκτιμήσει αξιόπιστα την συμπεριφορά των κεφαλαιούχων. Συνεπώς οι προβλέψεις ανάπτυξης της κυβέρνησης και του ΔΝΤ βασίζονται σε αυθαίρετες υποθέσεις. Οι πιθανοί λόγοι αποτυχίας του προγράμματος είναι πολλοί, για παράδειγμα, χαμηλά έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις, ή τους φόρους. Στην περίπτωση αυτή, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η ανάπτυξη θα είναι ακόμη χαμηλότερη.
Η παραμονή στην ΟΝΕ είναι, λοιπόν, ο δρόμος του μαρασμού. Και πως αλλιώς θα μπορούσε να ήταν όταν η τρόικα απαιτεί από την Ελλάδα να μετατρέψει το πρωτογενές έλλειμμα 1.5% του ΑΕΠ το 2012 σε πρωτογενές πλεόνασμα 4.5% του ΑΕΠ το 2016; Η μεταβολή είναι τεράστια, ιδίου μεγέθους με την συρρίκνωση του 2009-2012 που έφερε καταστροφική ύφεση και άνοδο της ανεργίας. Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν δημόσια πλεονάσματα που θα εξυπηρετούν το χρέος, κρατώντας την χώρα στο ευρώ. Πολύ φυσιολογικά, το τίμημα θα είναι κι άλλη ύφεση και μετά χαμηλή ανάπτυξη και υψηλή ανεργία για χρόνια. Η τραγωδία αυτή παρουσιάζεται στα ΜΜΕ ως θρίαμβος.
Οι κρατούντες έχουν κάνει την επιλογή τους: η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα φτωχή, άνιση και περιθωριακή, αλλά μέσα στην ΟΝΕ. Δεν έχουν άλλο σχέδιο, δεν βλέπουν άλλη προοπτική, δεν έχουν την πυγμή για ανεξάρτητη πορεία. Όσοι πρεσβεύουν την εναλλακτική λύση, οφείλουν καταρχήν να δώσουν πλήρη εικόνα στον ελληνικό λαό.