Ένα καυτό απόγευμα στη Ρώμη, μερικοί από τους πιο ισχυρούς πολιτικούς της Ιταλίας συγκεντρώθηκαν στην πολυτελή βίλα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, απόλαυσαν το γεύμα που περιλάμβανε ξιφία και σαλάτα, αλλά το βασικό «μενού» είχε και κάτι άλλο: Την ανατροπή της κυβέρνησης του Μάριο Ντράγκι.
Το «σουαρέ» έλαβε χώρα την Τρίτη (19/7), ενώ εκτός του «Καβαλιέρε» που ηγείται του κεντροδεξιού κόμματος Forza Italia, συμμετείχε και ο Ματέο Σαλβίνι της ακροδεξιάς Λέγκας, με εκπροσώπους άλλων ομάδων και τους συνεργάτες τους, όπως μεταδίδει το Politico.
Η Giorgia Meloni, η ηγέτης της αντιπολίτευσης που βρίσκεται τώρα στην πρώτη θέση της κούρσας για την πρωθυπουργία της Ιταλίας στις πρόωρες εκλογές αυτό το φθινόπωρο, παρότρυνε τους συνωμότες τηλεφωνικά, καθώς οι συνομιλίες επεκτάθηκαν και την επόμενη μέρα.
Μέσα σε 24 ώρες, η μοίρα του Ντράγκι σφραγίστηκε. Οι συνωμότες είχαν αποσύρει την υποστήριξή τους στον μεγάλο συνασπισμό του και ο πρωθυπουργός δεν είχε πουθενά να πάει παρά στο προεδρικό μέγαρο, όπου το πρωί της Πέμπτης (21/7) τελικά παραιτήθηκε.
Μήνες τρικυμίας σε Ιταλία και Ε.Ε: «Τα αποτελέσματα αυτής της τραγικής επιλογής θα μείνουν στην ιστορία»
Πλέον, η Ιταλία βρίσκεται αντιμέτωπη με μήνες αναταραχής. Πιθανότατα θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες μετά τις εκλογές της 25ης Σεπτεμβρίου για να μπορέσει να συγκροτηθεί ένας νέος συνασπισμός.
Η πολιτική κρίση στην Ιταλία αποτελεί πρόβλημα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κεντρική τράπεζα προσπαθεί να αποτρέψει μια διαφαινόμενη ύφεση, ενώ παράλληλα εξισορροπεί την ανάγκη χαλάρωσης του πληθωρισμού με τους κινδύνους της έκρηξης μιας νέας κρίσης χρέους.
Καθώς ο πόλεμος μαίνεται στην Ουκρανία και τα ενεργειακά αποθέματα μειώνονται, ορισμένοι στην ιταλική πολιτική αναρωτιούνται τώρα εάν οι δεξιοί γνωρίζουν πραγματικά τι έχουν κάνει.
Για τον υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο, τα κόμματα του συνασπισμού «έπαιζαν παιχνίδια με το μέλλον του ιταλικού λαού. Τα αποτελέσματα αυτής της τραγικής επιλογής θα μείνουν στην ιστορία μας», είπε.
Το χρονικό της κρίσης
Η κρίση για τον Ντράγκι ξεκίνησε μια εβδομάδα νωρίτερα. Μετά από μήνες αυξανόμενης έντασης εντός του συνασπισμού, το λαϊκιστικό Κίνημα 5 Αστέρων αρνήθηκε να τον υποστηρίξει σε μια κρίσιμη διαδικασίας ψήφου εμπιστοσύνης για ένα πακέτο στήριξης 26 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανακούφιση των πολιτών όσον αφορά στο κόστος ζωής.
Ο Ντράγκι στη συνέχεια υπέβαλε την παραίτησή του, αλλά ο ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα του ζήτησε να προσπαθήσει να κερδίσει τους επικριτές του. Συμφώνησε και όρισε νέα ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο για τις 20 Ιουλίου.
Την ημέρα πριν από αυτή την ψηφοφορία, ο Μπερλουσκόνι κάλεσε τους συμμάχους του σε μια συνάντηση για να συζητήσουν τις τακτικές κατά τη διάρκεια του γεύματος.
Το παρασκήνιο στη Villa Grande
"google ad"
Η Appian Way είναι η πιο λαμπερή διεύθυνση της Ρώμης, ένας ιστορικός δρόμος γεμάτος μνημεία και κατακόμβες που οδηγεί έξω από την πρωτεύουσα προς τα πέρατα της αρχαίας αυτοκρατορίας. Ανάμεσα στους διάσημους κατοίκους της περιοχής είναι αστέρες του κινηματογράφου όπως η Τζίνα Λολομπριτζίδα και ο Βαλεντίνο, ο 90χρονος σχεδιαστής μόδας.
Εκεί, στη Villa Grande των πέντε υπνοδωματίων -που αγόρασε πριν από 20 χρόνια και στη συνέχεια δάνεισε στον αείμνηστο σκηνοθέτη Φράνκο Τζεφιρέλι- ο Μπερλουσκόνι συγκέντρωσε τους συμμάχους του για συνομιλίες.
Συνοδευόμενος από την 32χρονη φίλη του, Marta Fascina, ο 85χρονος δισεκατομμυριούχος καλωσόρισε τους καλεσμένους στη βεράντα του και ξεκίνησε τις συζητήσεις.
Σύμφωνα με τον ίδιο τον Μπερλουσκόνι, σκοπός της συνάντησης ήταν να συζητηθεί η «πολύ ανησυχητική και ανεξήγητη συμπεριφορά του κινήματος των 5 Αστέρων», που πυροδότησε την κρίση την περασμένη εβδομάδα.
Αλλά μια άλλη ατζέντα κέρδιζε ραγδαία δυναμική: η ανάγκη να καταρριφθεί ο συνασπισμός του Ντράγκι και να προκληθούν πρόωρες εκλογές. Ένα άτομο που ήταν στη συνάντηση είπε ότι ο Σαλβίνι ήταν ο πιο απροκάλυπτα επίμονος ότι η δεξιά πρέπει να προχωρήσει προς τις εκλογές.
Αλλά ο Μπερλουσκόνι είχε σαφώς το ίδιο σκεπτικό, είπε το άτομο αυτό. Έγραψε αρκετές σελίδες σημειώσεων, με εκλογικό πρόγραμμα 20 σημείων. «Περιλάμβανε σχέδια για φορολογική μεταρρύθμιση, δικαιοσύνη και συντάξεις», είπε το εν λόγω άτομο. «Αυτή η συνάντηση ήταν το πρώτο βήμα της προεκλογικής εκστρατείας», πρόσθεσε.
Η ζέστη ήταν αφόρητη. Οι καλεσμένοι κάθισαν και ίδρωναν στη βεράντα, με θέα στους κήπους με αλόη βέρα και μεσογειακά πεύκα. Το μεσημεριανό γεύμα ολοκληρώθηκε με frozen yogurt. Οι δεξιοί ενοχλήθηκαν που ο Ντράγκι είχε επιλέξει να συναντήσει εκείνο το πρωί τον αρχηγό του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος, Ενρίκο Λέτα, και τους σνόμπαρε.
Μίλησαν για την ανάγκη αναθεώρησης των πληρωμών πρόνοιας, αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης, φορολογικής αμνηστίας και επενδύσεων στην πυρηνική ενέργεια. Έμοιαζε σαν ένα πρόγραμμα για μια νέα κυβέρνηση.
Μετά από έξι ώρες, ο Μπερλουσκόνι αποφάσισε ότι ήρθε η ώρα να τηλεφωνήσει ο ίδιος στον πρωθυπουργό. Η δεξιά ήταν ξεκάθαρη για το τι χρειάζονταν – μια ριζική αλλαγή στην κατεύθυνση της διοίκησης του Ντράγκι, χωρίς το Κίνημα των 5 Αστέρων να συμμετέχει.
Ο Μπερλουσκόνι έμεινε σπίτι, ενώ ο συνάδελφός του στη Forza Italia Αντόνιο Ταγιάνι και ο Σαλβίνι πήγαν στην κατοικία του Ντράγκι για την «αναμέτρηση» στις 7:45 μ.μ. Απαίτησαν ανασχηματισμό και αναθεώρηση της ατζέντας της κυβέρνησης.
Όμως, δεν πήγε καλά η συνάντηση. Όταν ο Σαλβίνι και ο Ταγιάνι έφυγαν, ήταν σαφές στον Ντράγκι ότι η επόμενη μέρα θα ήταν δύσκολη.
Οι δεξιοί επέστρεψαν στη Villa Grande και οι συνομιλίες συνεχίστηκαν μέχρι αργά το βράδυ, μέχρι που τελικά διαλύθηκαν στις 12:30 π.μ.
Οι τίτλοι του τέλους και ο «γαλήνιος» πλέον «Super Mario»
Η Τετάρτη (20/7) ξημέρωσε και η στιγμή του «λογαριασμού» για τον Ντράγκι είχε φτάσει. Σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τη σκέψη του, πίστευε ότι απλά δεν είχε την πολυτέλεια να συμβιβαστεί.
Ως μη εκλεγμένος ηγέτης μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας, που τον διόρισε ο πρόεδρος για να βοηθήσει τη χώρα να βγει από την πανδημία πέρυσι, ο Ντράγκι ένιωσε ότι δεν είχε εντολή να επιδοθεί στη σύναψη πολιτικών συμφωνιών. Αν υποχωρούσε σε ένα σύνολο απαιτήσεων για παραχωρήσεις από τη δεξιά, θα ήταν η αρχή μίας ιστορίας που δεν θα τελείωνε ποτέ, ένιωθε.
Επρόκειτο λοιπόν για έναν θυμωμένο πρωθυπουργό που μετέφερε το μήνυμά του στο κοινοβούλιο. Έχοντας αρνηθεί να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της δεξιάς, ο Ντράγκι ενημερώθηκε ότι η Forza Italia, η Λίγκα και οι 5 Αστέρια δεν θα παρευρεθούν για να τον υποστηρίξουν στην κρίσιμη ψήφο εμπιστοσύνης που είχε ζητήσει.
Οι σύμμαχοι του Μπερλουσκόνι επέστρεψαν στη Villa Grande μετά την ομιλία του Ντράγκι. Η Μελόνι, η 45χρονη ηγέτιδα του αντιπολιτευόμενου κόμματος καλούσε επανειλημμένα για συνομιλίες με τον Σαλβίνι. Πίεζε τους συναδέλφους της ηγέτες να αποχωρήσουν από τον συνασπισμό του Ντράγκι και να προκαλέσουν εκλογές.
Το απόγευμα της Τετάρτης ήρθε τελικά η ψηφοφορία. Ο Ντράγκι κέρδισε αλλά είχε χάσει την υποστήριξη της δεξιάς και των 5 Αστέρων. Στη συνέχεια, ο Σαλβίνι επέστρεψε στη βίλα του Μπερλουσκόνι για ένα ξεκάθαρα εορταστικό δείπνο.
Ωστόσο, παρά τη νίκη τους, η δεξιά ανησυχεί τώρα ότι θα πάρει επίσης την ευθύνη για την πτώση του Ντράγκι την ώρα που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα κερδίσουν. Ο Ντράγκι ήταν ένας δημοφιλής πρωθυπουργός που είχε παροτρυνθεί από παγκόσμιους ηγέτες καθώς και από χιλιάδες απλούς Ιταλούς να παραμείνει.
Εκπρόσωποι τόσο της Forza Italia όσο και της Λέγκας αρνήθηκαν ότι είχαν σχεδιάσει να απομακρύνουν τον Ντράγκι, επιμένοντας ότι ήθελαν μόνο να ηγηθεί μιας νέας κυβέρνησης.
Ένας εκπρόσωπος της Λέγκας είπε ότι το κόμμα δεν πήρε την απόφασή του να αποχωρήσει παρά μόνο μετά την «πολύ σκληρή» ομιλία του Ντράγκι που δε προσέφερε «καμία παραχώρηση» την Πέμπτη. «Σίγουρα επηρέασε την απόφαση», είπε το άτομο. «Θέλαμε να παραμείνουμε στην κυβέρνηση – αλλά όχι με οποιοδήποτε κόστος», πρόσθεσε.
Όσο για τον Ντράγκι, φαίνεται ότι συμβιβάζεται με τη μοίρα του, σύμφωνα με ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα. Θα περάσει τους επόμενους μήνες ως επικεφαλής μιας υπηρεσιακής κυβέρνησης μέχρι να σχηματιστεί νέα. Μετά τις συνωμοσίες και τα τελεσίγραφα – και τα μεσημεριανά γεύματα με ψάρι – ο άνδρας με το παρατσούκλι «Super Mario» λέγεται ότι είναι «γαλήνιος».