Με ραγδαία αύξηση του προϋπολογισμού προπαγάνδας στα 150 εκατομμύρια δολάρια το 2024, το Ισραήλ εφαρμόζει μια συντονισμένη στρατηγική επιρροής στα κοινωνικά δίκτυα στρατολογώντας influencers, οργανώσεις και ακόμη και bot accounts για να επηρεάσει την παγκόσμια κοινή γνώμη σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της δημοσιογραφικής πλατφόρμας BreakThrough, το Ισραήλ προσεγγίζει επώνυμους Αμερικανούς influencers, podcasters και συγγραφείς, με στόχο να προβάλουν μια φιλική προς το Ισραήλ εικόνα για τον πόλεμο και να εξουδετερώσουν το κύμα αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη. Η εκστρατεία περιλαμβάνει προτάσεις για livestream με αποζημίωση $5.000, πλήρως καλυμμένα ταξίδια στο Τελ Αβίβ και καθοδήγηση για το πώς να απαντούν σε «αντισημιτικά σχόλια», όρος που χρησιμοποιείται για να στοχοποιηθεί κάθε κριτική προς τις ισραηλινές πολιτικές.

Κλειστή συνάντηση Νετανιάχου με influencers

Στη σκιά της επίσκεψής του στην Ουάσινγκτον για επαφές με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, πραγματοποίησε κλειστή συνάντηση με ομάδα Αμερικανών συντηρητικών influencers. Ανάμεσά τους οι Tim Pool, Dave Rubin, Sean Spicer και άλλοι δημοφιλείς δημιουργοί περιεχομένου, με εκατομμύρια ακολούθους.

Η συνάντηση έγινε υπό τους λεγόμενους κανόνες του Chatham House, πράγμα που σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται η αναφορά σε όσα ειπώθηκαν με προσωπική απόδοση. Ωστόσο, θεματολογία της συνάντησης φέρεται να περιλάμβανε την αντι-σιωνιστική ρητορική στα social media και τις σχέσεις με το Ιράν.

Προπαγάνδα μέσω… επιρροής

Τρεις ημέρες μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ ξεκίνησε επίσημα μια εκστρατεία στρατολόγησης influencers, δηλώνοντας:

«Η μάχη στα κοινωνικά δίκτυα και η διαμόρφωση της διεθνούς κοινής γνώμης είναι κρίσιμη σε καιρό πολέμου. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει πως ο αγώνας του Ισραήλ είναι φως απέναντι στο σκοτάδι».

Στο πλαίσιο αυτό, μη κυβερνητικές οργανώσεις βιτρίνα, όπως η Vibe Israel, η Yola Israel και η Husbara Fellowships, χρηματοδοτούν πλήρως οργανωμένα ταξίδια VIP influencers στο Ισραήλ. Οι καλεσμένοι –πολλοί χωρίς προηγούμενη αναφορά στην περιοχή– συμμετέχουν σε διακοπές με πολυτέλειες, μακριά από κάθε αναφορά στην παλαιστινιακή πραγματικότητα.

Οι διοργανωτές παρακολουθούν στενά τις αναρτήσεις και καθοδηγούν τους influencers στο πώς να προβάλουν το «αφήγημα» του Ισραήλ, ενώ τους δίνουν στρατηγική επικοινωνίας για να απαντούν σε αρνητικά σχόλια.

Εκπαίδευση και bot farms

Η επιρροή ξεκινά νωρίς: οι μαθητές στο Ισραήλ είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν μαθήματα “Hasbara” (προπαγάνδας), ενώ ειδικά camps εκπαιδεύουν δεκάδες influencers στον τρόπο να απαντούν σε pro-Palestine επιχειρήματα. Οι συμμετέχοντες αποκτούν άμεση πρόσβαση σε αξιωματούχους του ισραηλινού κράτους και συντονίζονται μέσω ασφαλών καναλιών για επικοινωνία σε «καταστάσεις κρίσης».

Το πλέον σοκαριστικό; Η συστηματική χρήση ψεύτικων λογαριασμών – bot accounts. Έρευνα του Al Jazeera Media Institute αποκάλυψε εκατοντάδες λογαριασμούς που εμφανίστηκαν μετά την 7η Οκτωβρίου, προσποιούμενοι Άραβες χρήστες που κατηγορούσαν τους Παλαιστίνιους και εξυπηρετούσαν το ισραηλινό αφήγημα στα αραβικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η μέθοδος είναι απλή: ένας bot λογαριασμός δημοσιεύει σχόλιο, ένας δεύτερος απαντά, και δημιουργείται τεχνητή “συζήτηση” που στοχεύει στο να αποδυναμώσει τις σελίδες αραβικών ή φιλοπαλαιστινιακών μέσων όπως η Al Jazeera ή το TRT World.

Παρά τις τεράστιες δαπάνες και τις στρατηγικές «ξεπλύματος», η εικόνα του Ισραήλ διεθνώς καταρρέει. Δημοσκοπήσεις δείχνουν ιστορικά χαμηλά επίπεδα δημοφιλίας, ενώ η κατακραυγή για τη σφαγή στη Γάζα έχει φτάσει σε πρωτοφανές επίπεδο.

Η ερώτηση που παραμένει ανοιχτή είναι:
Μπορεί η στρατολόγηση influencers και bots να αντιστρέψει την παγκόσμια αγανάκτηση για τα εγκλήματα πολέμου στη Γάζα; Ή μήπως, τελικά, η αλήθεια παραμένει ισχυρότερη από κάθε πληρωμένη αφήγηση;