Στο υψηλότερο σημείο από το 2012 έχουν φθάσει οι ελληνικές καταθέσεις στις γερμανικές τράπεζες, γράφει η «Die Welt».
Σύμφωνα με δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας, τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα «αιμορραγούν ακατάπαυστα» το 2015, καθώς η απειλή ενός Grexit οδηγεί τους Έλληνες να σηκώνουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες.
Μόνο μέσα στον Απρίλιο οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 5 δισ. ευρώ, τάση που αποτέλεσε συνέχεια του πρώτου τριμήνου, κατά το οποίο οι εκροές ανήλθαν σε 22 δισ., ποσό που ισοδυναμεί με το περίπου 15% των συνολικών ελληνικών αποταμιεύσεων.
Τα χρήματα αυτά πάνε όπου οι Έλληνες πιστεύουν ότι είναι πιο σίγουρα. Έτσι, δισεκατομμύρια ευρώ έχουν φύγει προς Ελβετία αλλά και προς Γερμανία, η οποία είναι ένας ιδιαίτερα δημοφιλής προορισμός. Αυτό το αποδεικνύουν στοιχεία της ΕΚΤ: οι ελληνικές καταθέσεις στις γερμανικές τράπεζες από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 600 εκατ. ευρώ., φθάνοντας συνολικά τα 3,8 δισ. -το υψηλότερο ποσό από το 2012.
Προκειμένου να αναπληρώσουν τις απώλειες, οι ελληνικές τράπεζες χρειάζονται όλο και μεγαλύτερη έκτακτη ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κι εκείνη μπορεί να την εγκρίνει μόνο όσο τα πιστωτικά ιδρύματα είναι αξιόχρεα.
Ωστόσο, όσο περισσότερο εισρέει η έκτακτη ρευστότητα, τόσο αυξάνεται και η δυσπιστία έναντι του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Γι’ αυτό και ο Hans-Werner Sinn, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ifo στο Μόναχο, ζητεί να υπάρξουν άμεσα έλεγχοι στις κινήσεις κεφαλαίων
Ο οικονομολόγος Kenneth Rogoff είναι επίσης της άποψης ότι η Ελλάδα χρειάζεται πέντε με δέκα χρόνια περιορισμών στις κινήσεις κεφαλαίων, για να εξυγιάνει την οικονομία της. Παράλληλα, ο Hans-Peter Grüner του Πανεπιστημίου του Mannheim πιστεύει ότι η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων είναι αναπότρεπτη, το αργότερο μόλις η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ. Διότι, αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε θα σταματήσουν και οι έκτακτες εισροές από την ΕΚΤ.
Ωστόσο, το τίμημα θα είναι υψηλό. «Ήδη η σκέψη της επιβολής ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων εντείνει τις εκροές χρημάτων προς το εξωτερικό» υποστηρίζει ο Ansgar Belke από το Πανεπιστήμιο του Duisburg. Εάν πραγματικά υπάρξουν περιορισμοί, τότε αυτό θα έχει πολλές παρενέργειες. «Οι επενδυτές από το εξωτερικό θα αποφεύγουν τη χώρα, διότι δεν θα μπορούν εκεί να διακινήσουν ελεύθερα τα κεφάλαιά τους. Οι εγχώριοι αποταμιευτές και επενδυτές θα εξακολουθήσουν να στέλνουν τις περιουσίες τους εκτός της χώρας -απλώς μέσα στα καθορισμένα πλαίσια» προσθέτει.
Οι τράπεζες θα εξακολουθήσουν έτσι να «αιμορραγούν», απλώς με πιο αργό ρυθμό, λέει ο Belke, προσθέτοντας ότι τα χρήματα που δεν μπορούν να φύγουν για το εξωτερικό θα επενδυθούν σε ακίνητα, δημιουργώντας μέχρι και νέες «φούσκες».
Στην περίπτωση της Κύπρου οι έλεγχοι οδήγησαν και σε δραστική μείωση των πιστώσεων από τις τράπεζες. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Γερμανικού Ινστιτούτου για την Οικονομική Έρευνα Marcel Fratzscher, οι έλεγχοι στις κινήσεις κεφαλαίων πρέπει να είναι η απολύτως τελευταία επιλογή, για να αποτρέψουν μια περαιτέρω εκροή κεφαλαίων και να σταματήσουν την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος.
«Έχουν τεράστιο κόστος για μια οικονομία, διότι καταστρέφουν την ακόμα υφιστάμενη εμπιστοσύνη και αποτελούν στην πράξη μια κατάσχεση των αποταμιεύσεων. Γι’ αυτό και οι έλεγχοι αυτοί θα έπρεπε να επιβληθούν στην Ελλάδα μόνο αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις και δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική» ανέφερε.
Moody’s – JP Morgan: Αυξημένος ο κίνδυνος ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων
Τον κίνδυνο επιβολής ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) ο οποίος αυξάνεται από τις εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες επισημαίνουν σε εκθέσεις τους οι Moody’s και JP Morgan.
Moody’s και JP Morgan προειδοποιούν: Αυξημένος ο κίνδυνος επιβολής ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίωνΟ οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας σημειώνει πως η συνέχιση των εκροών μπορεί να αναγκάσει τις ελληνικές αρχές στη λήψη μέτρων για τον περιορισμό του φαινομένου. Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε «αρνητικό πιστωτικό γεγονός» (credit negative) για τις ελληνικές τράπεζες.
«Τέτοιου είδους έλεγχοι θα επιβάλλονταν υπό τη μορφή περιορισμών στις αναλήψεις, όπως για παράδειγμα ύπαρξη ορίου στα ποσά των αναλήψεων και στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό. Αν και οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων θα βοηθούσαν να περιοριστεί η μείωση της ρευστότητας, θα οδηγούσαν σε αύξηση της αβεβαιότητας στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά αναφορικά με την απρόσκοπτη πρόσβασή τους στις καταθέσεις και στη ρευστότητα» επισημαίνεται στην έκθεση της Moody’s.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η έκθεση της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας JP Morgan, η οποία προειδοποιεί ότι η πιθανότητα επιβολής capital controls ολοένα και αυξάνεται. «Το μέτρο των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων συνιστά έναν μηχανισμό που ωθεί την Ελλάδα πιο κοντά στη συμφωνία με τους δανειστές, παρά στην έξοδο από το ευρώ» σχολιάζουν οι αναλυτές της JP Morgan.
«Πλέον όλα δείχνουν πως η κρίσιμη ημερομηνία για την Ελλάδα είναι τα τέλη Ιουνίου, γιατί τότε η Ελλάδα δεν θα βρεθεί αντιμέτωπη μόνο με την υποχρέωση πληρωμής των 1,5 δισ. ευρώ προς το ΔΝΤ, αλλά και με την εκπνοή της τετράμηνης παράτασης του προγράμματος» προσθέτουν.