Σε ένα πρωτοπόρο και στρατηγικής σημασίας πρόγραμμα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης εντάχθηκε η Περιφέρεια Κρήτης με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών. Πρόκειται για το πρόγραμμα «ΕΝΕΡΓΕΙΝ» που διεκδίκησε και εντάχθηκε η Περιφέρεια Κρήτης μαζί με τις Περιφέρειες Βόρειου, Νότιου Αιγαίου και την Κύπρο. Στόχος, σε πιλοτικό επίπεδο, να εξοικονομηθούν ενεργειακοί και οικονομικοί πόροι που θα ξεπεράσουν το 50% και η επέκταση των εφαρμογών αυτών την νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 τόσο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Όπως ανακοίνωσε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης σε ειδική σύσκεψη στην Περιφέρεια με την συμμετοχή του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη Κρήτης Κώστα Λαμπρινού και των εκπροσώπων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών και φορέων για την υλοποίηση του προγράμματος, η Περιφέρεια Κρήτης έχει εντάξει στο Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας «Ελλάδα – Κύπρος» 2007-2013 το έργο: Βιώσιμη Ενεργειακή Ανάπτυξη σε Περιφερειακό, Διαπεριφερειακό και Διασυνοριακό Επίπεδο «ΕΝΕΡΓΕΙΝ».
Μάλιστα ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης ανέφερε ότι, «ο οδοφωτισμός στην Κρήτη αποτελεί το μεγαλύτερο καταναλωτή ηλεκτρισμού με τις δυνατότητες εξοικονόμησης να κυμαίνονται σε ποσοστά του 30-40%, με αντίστοιχη μεγάλη μείωση των δαπανών ηλεκτροφωτισμού και με πολύ μικρό χρόνο απόσβεσης. Τα δημόσια κτίρια αλλά και τα ιδιωτικά μεγάλα κτίρια όπως ξενοδοχεία στην Κρήτη, με την ενσωμάτωση βιώσιμων ενεργειακών τεχνολογιών παρουσιάζουν δυνατότητες μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης έως και 50%, λαμβάνοντας υπόψη και το ολοένα και πιο πιεστικό νομικό πλαίσιο, όπως ενεργειακό πιστοποιητικό, νέα κτίρια μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας κ.α.».
Οι πρώτες παρεμβάσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας
Οι κύριες πιλοτικές παρεμβάσεις που θα γίνουν από την Περιφέρεια Κρήτης αφορούν την ενεργειακή αναβάθμιση φωτισμού σε δρόμους και κοινόχρηστους χώρους και ειδικότερα στην σήραγγα Σταλίδας και στους κόμβους των αεροδρομίων Ηρακλείου και Χανίων, με την χρήση φωτισμού LED και φωτοβολταικών συστημάτων νέας γενιάς.
Όπως τονίστηκε στην σύσκεψη η εξοικονόμηση δαπανών από την ενέργεια αποτελεί σημαντικό στόχο για την Περιφέρεια Κρήτης αφού ετησίως δαπανούνται μόνο για οδοφωτισμό πάνω από 1.000.000 ευρώ. Η επιλογή των σημείων που θα γίνουν οι παρεμβάσεις έγιναν τόσο για λόγους τεχνοοικονομικούς όσο και για λόγους λειτουργικούς και χρηστικούς αφού από τα συγκεκριμένα σημεία διέρχονται ετησίως εκατοντάδες χιλιάδες ατόμων τόσο κατοίκων της Κρήτης όσο επισκεπτών και τουριστών. Ειδικότερα:
Το τούνελ Σταλίδας στον Β.Ο.Α. Κρήτης είναι μήκους 417 μ. και αποτελεί την πιο ενεργοβόρα από άποψη κατανάλωσης ρεύματος εγκατάσταση ηλεκτροφωτισμού στην Κρήτη λόγω μεγέθους αλλά και της 24ωρης λειτουργίας της. Απαιτεί περίπου 900.000 ΚWh ετησίως και το κόστος λειτουργίας και συντήρησης υπερβαίνει τις 120.000,00€ ετησίως. Με τις προγραμματισμένες παρεμβάσεις που θα γίνουν και αφορούν την αντικατάσταση των υφιστάμενων παλαιών φωτιστικών με νέα τεχνολογίας Κρυσταλλοδιόδων LED πράσινης τεχνολογίας, την εγκατάσταση συστήματος ασύρματης τηλεδιαχείρισης του φωτισμού και την εγκατάσταση νέων φωτιστικών που τροφοδοτούνται από Φωτοβολταϊκά το κόστος θα μειωθεί κατά 60-70%.
Στο τούνελ Σταλίδας μάλιστα θα εφαρμοστεί το καινοτόμο επίχρισμα, κρυσταλλούχο ασβέστιο, που έχει αναπτυχθεί από το Ίδρυμα Τεχνολογίας Έρευνας Κρήτης και αποτελεί παράδειγμα ενσωμάτωσης καινοτόμου ενεργειακής τεχνολογίας σε περιφερειακά έργα. Η χρήση του αυξάνει τον συντελεστή ανάκλασης της φωτεινότητας και αποδομεί στους ρύπους εντός της σήραγγας.
Στην είσοδο αεροδρομίου Ηρακλείου και αεροδρομίου Χανίων προγραμματίζονται αντίστοιχες παρεμβάσεις με αντικατάσταση των υφιστάμενων παλαιών φωτιστικών με νέας τεχνολογίας LED τα οποία θα συνδυαστούν με σύστημα ασύρματης τηλεδιαχείρισης του φωτισμού καθώς και εγκατάσταση νέων φωτιστικών που τροφοδοτούνται από φωτοβολταϊκά. Οι παρεμβάσεις αυτές αφορούν τόσο στην εξοικονόμηση ενέργειας όσο και στην επιδεικτικότητα του έργου λόγω θέσης της παρέμβασης. Έτσι θα προκύψουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα με την αξιοποίηση των μεγάλων δυνατοτήτων της εξοικονόμησης ενέργειας και της ένταξης των νέων πράσινων τεχνολογιών και καινοτομιών στην καθημερινότητα.
Το έργο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας «Ελλάδα – Κύπρος 2007-2013» με συνολικό προϋπολογισμό για τις Περιφέρειες Κρήτης, Βόρειου, Νότιου Αιγαίου και Κύπρου και το ΚΑΠΕΕ, 4 εκ ευρώ και χρονικό ορίζοντας εφαρμογής τα δύο χρόνια. Παράλληλα με τα πιλοτικά θα αναπτυχθούν, από την Περιφέρεια Κρήτης και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κρήτης, δράσεις που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση των πολιτών αλλά και στην κατάρτιση μέσω διαβούλευσης με τοπικούς φορείς περιφερειακού σχεδίου δράσης για την νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας.
Επιπλέον εταίροι του έργου είναι οι νησιωτικές Περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου, του Βορείου Αιγαίου, το Κυπριακό Υπουργείο Ενέργειας Εμπορίου, Βιομηχανίας & Τουρισμού και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕΕ).
Από την δική του πλευρά ο προϊστάμενος του ΚΑΠΕΕ Δημήτρης Παπαστεφανάκης υπογράμμισε ότι «η Περιφέρεια Κρήτης βρίσκεται ένα βήμα μπροστά για την προώθηση νέων τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας. Η Κρήτη είναι πρωτοπόρα και στις δύσκολες αυτές συνθήκες κάνει κάτι πολύ σημαντικό που αφορά την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους. Η τενχνογνωσία αυτή μπορεί να μεταφερθεί στους δήμους και η ωφέλεια θα έχει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα».
Στην συνάντηση-σύσκεψη για το πρόγραμμα ΄΄ΈΝΕΡΓΕΙΝ΄΄ εκτός του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη και του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη Κρήτης Κώστα Λαμπρινού συμμετείχαν επίσης: Τα στελέχη του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕΕ) Δημήτρης Παπαστεφανάκης , Χρήστος Νύχτης, από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κρήτης, Νίκος Ζωγραφάκης, Γιώργος Παντελάκης, Ασπασία Σίμου, από την Γενική Διεύθυνση Υποδομών Γιώργος Παπαδάκης, από την Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Καίτη Ιερωνυμάκη, Γιώργος Σπυριδάκης, Γιάννης Νικολούδης, Ελένη Τζαγκαράκη, και η αρμόδια για θέματα διαχείρισης Ευρωπαϊκών προγραμμάτων της Περιφέρειας Ελένη Ινιωτάκη.