Συνθήκες κραχ επικρατούν για το Airbnb στην Ελλάδα, με το μέλλον της βραχυχρόνιας μίσθωσης να μοιάζει πιο ζοφερό από ποτέ, υπό το βάρος των σφοδρών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού.
Τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η κρίση του κορονοϊού, σε συνδυασμό με την αυξημένη εξάρτηση του κλάδου της βραχυπρόθεσμης ενοικίασης καταλυμάτων από τον τουρισμό, έχουν οδηγήσει σε πλήρη «παράλυση» το Airbnb. Με τις περισσότερες χώρες του πλανήτη να έχουν κλείσει τα σύνορά τους και να βρίσκονται σε lockdown, τον ταξιδιωτικό και τουριστικό κλάδο παγκοσμίως να έχει πατήσει φρένο, αλλά και τις αεροπορικές εταιρείες ανά τον κόσμο να έχουν καθηλώσει στο έδαφος τα αεροσκάφη τους, το Airbnb έχει περάσει στα… αζήτητα, εν μέσω παντελούς απουσίας των ξένων τουριστών. Οι Έλληνες ιδιοκτήτες που έχουν εμπιστευθεί τα ακίνητά τους στις πλατφόρμες βραχυπρόθεσμης μίσθωσης βρίσκονται σε απόγνωση, καθώς, όπως μαρτυρούν οι αριθμοί, οι ακυρώσεις πέφτουν «βροχή», ενώ ολοένα και αυξάνεται ο ρυθμός και ο όγκος αποχώρησης των καταλυμάτων από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες.
Σε μια αγορά που εμφάνιζε σημάδια κόπωσης ήδη από τον Ιούνιο του 2019, η πανδημία του κορονοϊού ήρθε να την κλονίσει ανεπανόρθωτα. Καθώς η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων βρισκόταν σε ένα στάδιο αυτορρύθμισης και προσπαθούσε να αποκτήσει το μερίδιο που της αναλογεί στην κτηματαγορά, πλέον η πανδημία «τρέχει» τις εξελίξεις προς μια γρήγορη και σίγουρα πιο βίαιη αυτορρύθμιση της αγοράς. Να σημειωθεί άλλωστε πως το 2019, οι εμπλεκόμενοι με τη βραχυπρόθεσμη μίσθωση είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται έως και 30% σε σχέση με το 2018, τόσο λόγω της μείωσης της πληρότητας, όσο και της υπερπροσφοράς καταλυμάτων.
«Η αγορά είναι τρομερά παγωμένη και η ψυχολογία που επικρατεί είναι πολύ κακή. Δεν υπάρχει καμία κινητικότητα και καμία ζήτηση για Airbnb. Η βραχυχρόνια μίσθωση λειτουργεί σαν ξενοδοχείο. Αλλά πώς θα λειτουργήσει όταν δεν υπάρχουν ξένοι;», σχολιάζει, μιλώντας στο insider.gr, ο Ιωάννης Ρεβύθης, Μέλος ΔΣ Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος και πρώην Πρόεδρος Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος. «Η ζωή και η κοινωνία δεν σταματούν, αλλά το Airbnb είναι ανύπαρκτο. Η ελληνική οικονομία είναι λαβωμένη από την πανδημία και θα λαβωθεί κι άλλο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται», προσθέτει.
Γιατί το Airbnb θα «μείνει πίσω»
Το μέλλον της βραχυχρόνιας ενοικίασης αναμένεται να παραμείνει δυσοίωνο, ακόμη και όταν η κατάσταση ομαλοποιηθεί και ανασχεθεί η διασπορά του κορονοϊού. Όταν η οικονομία θα αρχίσει και πάλι «να τρέχει» προς την ανάκαμψη, το Airbnb δεν θα είναι εκεί να πρωταγωνιστήσει, προειδοποιούν παράγοντες της αγοράς.
«Όταν η καταιγίδα περάσει, ο κόσμος δεν θα στραφεί στο Airbnb. Μπορεί η ανάκαμψη του τουρισμού να προδιαγράφεται δύσκολη και να απαιτηθεί ίσως και ένας χρόνος για να συμβεί, αλλά όταν αυτό συμβεί, ο κόσμος θα στραφεί στον ξενοδοχειακό κλάδο. Ο κόσμος θα τρέξει στα ξενοδοχεία», εκτιμά ο κ. Ρεβύθης.
«Τώρα τα ξενοδοχεία είναι κλειστά. Αναλογιστείτε το μέγεθος του ανταγωνισμού για το Airbnb, όταν τα ξενοδοχεία ανοίξουν», προβλέπει, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας.
Στροφή στη μακροχρόνια μίσθωση
Όπως εξηγεί ο κ. Μπάκας, όταν κοπάσει η «καταιγίδα» της πανδημίας, ο χάρτης της κτηματαγοράς θα είναι διαφορετικός. Όσοι ιδιοκτήτες έχουν εγγράψει τα ακίνητα τους σε πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων, αναμένεται να αλλάξουν ρότα και να επιστρέψουν στην παραδοσιακή, μακροχρόνια μίσθωση.
«Μετά το πέρας του καλοκαιριού και ανάλογα με το πώς θα έχει εξελιχθεί η κατάσταση, πολύ μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών θα γυρίσει στις παραδοσιακές μισθώσεις. Μάλιστα, δεν αποκλείεται πολλοί να προχωρήσουν ακόμη και στην πώληση των ακινήτων τους, ιδιαίτερα αν εκείνα έχουν αποκτηθεί με δανεισμό ή ανακαινίστηκαν μέσω δανεισμού», προσθέτει ο κ. Μπάκας.
Οι κινήσεις της μητρικής για αποζημιώσεις
Πρόσφατα η μητρική εταιρεία Airbnb ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στη χορήγηση μιας πρώτης φάσης αποζημιώσεων για το «μπαράζ» ακυρώσεων που σημειώθηκε στις κρατήσεις, δεσμευόμενη παράλληλα και για ακόμη περισσότερα, πιο γενναία μέτρα προσεχώς.
Υπενθυμίζεται ότι η αμερικανική εταιρεία ανακοίνωσε πρόγραμμα στήριξης ύψους 250 εκατ. δολαρίων για τους ιδιοκτήτες ακινήτων – συνεργάτες της, με τη μορφή της αποζημίωσης για τις κρατήσεις που ακυρώθηκαν στα καταλύματά τους, λόγω της πανδημίας.
Η εταιρεία δεσμεύεται πως θα πληρώσει το 25% της αξίας της κάθε κράτησης που ακυρώθηκε, ενώ θέτει ως προϋπόθεση, για να χορηγηθεί η αποζημίωση, η κράτηση να πραγματοποιήθηκε έως και τις 14 Μαρτίου, με άφιξη του επισκέπτη το διάστημα μεταξύ 14ης Μαρτίου και 31ης Μαΐου. Η αμερικανική εταιρεία γνωστοποίησε πως οι αποζημιώσεις θα χορηγηθούν στο τέλος Απριλίου και στο τέλος Μαΐου.
Ωστόσο, τα θολά σημεία για τους Έλληνες ιδιοκτήτες ακινήτων δεν είναι λίγα. Αφενός η μητρική δεν έχει καταστήσει σαφές εάν η πολιτική αποζημιώσεων θα καλύψει όλες τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται διεθνώς, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να μην γνωρίζουν επακριβώς αν «μπαίνουν» στο πρόγραμμα. Αφενός η καταβολή του 25% της αξίας της κάθε κράτησης που ακυρώθηκε, απέχει πολύ από την αρχική «χασούρα» των ιδιοκτητών.
Η οικονομική άλλωστε κατάσταση της μητρικής εταιρείας είναι εξαιρετικά δύσκολη. Η Airbnb ανακοίνωσε ότι έλαβε έκτακτη χρηματοδότηση από τις επενδυτικές εταιρείες Silver Lake και Sixth Street Partners, ύψους 1 δισ. δολαρίων περίπου, προκειμένου να διασφαλιστεί η λειτουργία της, μεσούσης της πανδημίας, με «τσουχτερό» επιτόκιο της τάξης του 10%. Η χρηματοδότηση που έλαβε η Airbnb αυξάνει τα ταμειακά της αποθέματα στα 4 δισ. δολάρια.