Πολλά ειπώθηκαν τις τελευταίες ημέρες από τον Δήμαρχο Χανίων, Παναγιώτη Σημανδηράκη, σχετικά με την υπόθεση του αντλιοστασίου στην παραλία της Παχιάς Άμμου στον Σταυρό. Κάποιες από τις τοποθετήσεις του ήταν εύστοχες, άλλες όμως μάλλον δημιουργούν περισσότερη σύγχυση απ’ όση λύνουν.
Αυτό που ωστόσο προκάλεσε ιδιαίτερη εντύπωση – και ίσως φανερώνει και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται ο δήμαρχος τον δημόσιο διάλογο – ήταν η δήλωσή του στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο. Μετά από εντάσεις που προκλήθηκαν, κυρίως λόγω της διάρκειας και του ύφους της τοποθέτησης της αντιπροέδρου της ΔΕΥΑΧ, κας Αποστολάκη, ο δήμαρχος σχολίασε ότι το σκηνικό του θύμισε τα φοιτητικά του χρόνια, όταν «αν μια γενική συνέλευση δεν πήγαινε καλά, έπεφτε γραμμή να την κάνουν μπάχαλο για να μην προχωρήσει».
Ωστόσο, το δημοτικό συμβούλιο δεν είναι αμφιθέατρο πανεπιστημίου, ούτε πεδίο αναμέτρησης παρατάξεων χωρίς πρόθεση σύνθεσης. Είναι θεσμικό όργανο που οφείλει να λειτουργεί με σεβασμό, με στόχο τη σύνθεση απόψεων και τη λήψη αποφάσεων μέσα από τη δημοκρατική ανταλλαγή επιχειρημάτων. Και για να υπάρξει σύνθεση, πρέπει πρωτίστως να υπάρχει διάθεση για ακρόαση. Όποιος ασκεί εξουσία οφείλει να ακούει και – ακόμη κι αν δεν συμφωνεί – να μην αντιμετωπίζει την κριτική ως προσωπική επίθεση, αλλά ως βασικό στοιχείο της δημοκρατίας.
Δυστυχώς, η παρούσα δημοτική αρχή δείχνει να έχει απολέσει αυτή την ικανότητα. Η αίσθηση ισχύος που αντλεί από το εκλογικό αποτέλεσμα – αποτέλεσμα που διαμορφώθηκε υπό ιδιαίτερες πολιτικές συγκυρίες, χαμηλή συμμετοχή και μια συμμαχία ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – φαίνεται να οδηγεί σε αλαζονική συμπεριφορά. Κι αυτή η στάση δεν εκδηλώνεται μόνο στο δημοτικό συμβούλιο. Εκδηλώνεται και απέναντι στους πολίτες που αντιδρούν, οι οποίοι υποβαθμίζονται ως «μειοψηφίες που φωνάζουν», ενώ η φωνή τους αγνοείται πλήρως από τον Δήμο.
Ακόμα και όταν υπάρχει απόλυτη τεχνική ή νομική ορθότητα, η πολιτική διαχείριση απαιτεί ευαισθησία, διάλογο και ενσυναίσθηση. Αντί αυτών, βλέπουμε ειρωνείες, ποιητικούς χαρακτηρισμούς για «ηθοποιούς» – όχι εκείνους που, όπως έλεγε ο Δημήτρης Χορν, φέρνουν φως, αλλά «ψεύτες που παίζουν ρόλους».
Όμως ο ρόλος της αντιπολίτευσης δεν είναι θεατρικός. Είναι θεσμικός, αναγκαίος και εκφράζει χιλιάδες πολίτες που αντιδρούν στην επιλογή εγκατάστασης του αντλιοστασίου στην παραλία, αλλά και στην αδιαφορία με την οποία αντιμετωπίζονται οι προβληματισμοί τους.
Ο Δήμαρχος, αντί να αναζητήσει λύσεις και να αναγνωρίσει έστω την ύπαρξη κοινωνικής αντίδρασης, επιχειρεί να παρουσιάσει όποιον διαφωνεί ως εχθρό της ΔΕΥΑΧ και του έργου της. Σαν να πρόκειται για έναν οργανισμό αλάθητο – με σχεδόν παπική αυθεντία. Κι όμως, λάθη γίνονται – παντού. Το ζητούμενο είναι η ικανότητα αναγνώρισης και διόρθωσής τους.
Αυτό που διαχωρίζει πολλές φορές τον ικανό από τον ανίκανο είναι η δυνατότητα να μαθαίνει από τα λάθη του. Αλλά για να μάθει κάποιος, πρέπει πρώτα να έχει την ικανότητα να αναγνωρίζει το λάθος. Αυτή η ικανότητα φαίνεται – λόγω αλαζονίας γιατί ο δήμαρχος είναι έξυπνος άνθρωπος – να απουσιάζει.
Ακόμη κι αν είχε δίκιο ο κ. Σημανδηράκης σε όλα, θα έκανε τη ζωή του ευκολότερη – και τη δημοκρατία πιο υγιή – αν επέλεγε να συνομιλήσει, να αφουγκραστεί την κοινωνία, να εξετάσει ενδεχόμενες εναλλακτικές, να σεβαστεί τις ανησυχίες. Αντ’ αυτού, επιλέγει την πόλωση, τη λοιδορία και την απαξίωση.
Κι αυτό, όπως έχει δείξει η ιστορία, δεν είναι ποτέ ένδειξη δύναμης. Είναι ένδειξη αδυναμίας.