Γενικό φρένο τραβάει η… αμαξοστοιχία των αποκρατικοποιήσεων, καθώς όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι πλέον η κυβέρνηση ούτε μπορεί αλλά ούτε και… θέλει να προχωρήσει την εκποίηση του εθνικού πλούτου, μια και φοβάται ότι οι αντιπαραθέσεις τής στοιχίζουν πολιτικά περισσότερο από τις λιγοστές και οικονομικά αμφίβολες επιτυχίες του ΤΑΙΠΕΔ.
Το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων έχει περιέλθει πια σε γενικευμένη υπολειτουργία, με τα στελέχη του να προσδοκούν σε μικροέσοδα από την πώληση ακινήτων του Δημοσίου, ενώ όλοι οι μεγαλεπήβολοι στόχοι του παρελθόντος μπήκαν στο αρχείο υπό το βάρος μιας από τις μεγαλύτερες πολιτικές ήττες του Σαμαρά και της παρέας του Μαξίμου.
Μπορεί κάθε παραμονή επίσκεψης των στελεχών της τρόικας η κυβέρνηση να βγάζει στα φιλικά της ΜΜΕ την «είδηση» συσκέψεων των «αρμοδίων παραγόντων» για την επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων, η αλήθεια όμως είναι ότι όλοι στο στρατόπεδο του Σαμαρά έχουν κατανοήσει πως η λίστα του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας προς… τέρψιν των δανειστών και της τσέπης ορισμένων εκλεκτών φίλων έχει κλείσει για τα καλά.
Απότομο φρένο
Οι αντιδράσεις και ο αντίκτυπος για κάθε μία από τις υποθέσεις που έχουν μείνει ανοικτές είναι πια πολλαπλάσιου πολιτικού κόστους για μια κυβέρνηση που τρέχει να μαζέψει τις ψήφους που έχασε από το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων. Και στους διαδρόμους του Μαξίμου έχει σαλπίσει ανεπίσημα η υποχώρηση.
Η αρχή του τέλους των αποκρατικοποιήσεων μπορεί να έγινε ορατή με τις περιπτώσεις των ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ, όπως και της ΔΕΗ, είχε ξεκινήσει όμως από το ολέθριο λάθος του Σαμαρά στην περίπτωση της ΔΕΠΑ, πέρυσι την άνοιξη.
Η απόφαση του πρωθυπουργού εν μέσω διεθνούς διαγωνισμού να προχωρήσει σε αποκλειστικές επαφές μόνο με τη ρωσική Gazprom (αγνοώντας ισχυρούς εγχώριους και ξένους ομίλους που είχαν πραγματικό ενδιαφέρον για την επιχείρηση αερίου) κατάφερε ένα πραγματικό πλήγμα στη στρατηγική των αποκρατικοποιήσεων, γιατί πρακτικά μπλόκαρε τις εξελίξεις σε ολόκληρο το ενεργειακό ταμπλό.
Μετά το μεγαλειώδες άδειασμα των Ρώσων (που ενδιαφέρονταν μόνο να «μπλοκάρουν» την ελληνική πλευρά εν όψει των διαπραγματεύσεων για την τιμή του φυσικού αερίου), η ΔΕΠΑ έμεινε ορφανή ενδιαφέροντος, ενώ πρακτικά μπήκε φρένο σε όλες τις αποκρατικοποιήσεις του ενεργειακού τομέα. Τα μετοχικά συνδεδεμένα ΕΛΠΕ παραμένουν επίσης στα αζήτητα (βοηθούσης και της ιδιότυπης σχέσης με την οικογένεια Λάτση, που κατέχει την πλειοψηφία) και η πρόσφατη διερεύνηση ενδιαφέροντος από πλευράς του ΤΑΙΠΕΔ για διάθεση ποσοστού του ομίλου μέσω του χρηματιστηρίου είχε απογοητευτικά αποτελέσματα.
Η πρόσφατη υποχώρηση της χρηματιστηριακής τιμής του ομίλου των ΕΛΠΕ (παρά τις προσπάθειες του κυβερνητικού μπλοκ να «τρέξουν» τη μετοχή) επιδείνωσε την κατάσταση και σήμερα η πώληση κάποιου πακέτου έχει μπει στο αρχείο, παρά τις θετικότερες προοπτικές που διαμορφώνονται διεθνώς για τους ενεργειακούς ομίλους.
Δεν… πωλούνται
Το χαστούκι έγινε μεγαλύτερο από τις γνωστές περιπτώσεις της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, όπου το ΤΑΙΠΕΔ αναγκάστηκε να επιστρέψει τα μετοχικά πακέτα στο Δημόσιο μετά την απόφαση του ΣτΕ, που αναγνώριζε ότι οι εταιρείες διαχείρισης ενός κοινωνικού αγαθού όπως το νερό δεν μπορεί να πουληθούν. Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε με την περίπτωση της ΔΕΗ, στην οποία η κυβέρνηση κατάφερε… νύκτωρ να πετύχει (στα θερινά τμήματα της Βουλής) την ψήφιση του νομοσχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ», αλλά κατάλαβε ότι… δεν μπορούσε να προχωρήσει περαιτέρω.
Οι διατάξεις έμειναν στα χαρτιά και μετά τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν – με τον ΣΥΡΙΖΑ σε πρωταγωνιστικό ρόλο – όλοι όσοι ενδιαφέρονταν για τη διάλυση της επιχείρησης απλά αποτραβήχτηκαν.
Τα νεότερα είναι ακόμη χειρότερα για το κυβερνητικό στρατόπεδο και τους όψιμους εκποιητές της δημόσιας περιουσίας. Το πρόγραμμα για την παραχώρηση των σιδηροδρόμων έχει στην ουσία εγκαταλειφθεί… εκ των πραγμάτων.
Για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ το ενδιαφέρον των Γάλλων (SNCF) και των Ρουμάνων (Feroviar Roman) έχει αποσυρθεί από καιρό, ενώ η εμπλοκή στις σχέσεις Ρωσίας – Ε.Ε. μετά την επέμβαση της Μόσχας στην Ουκρανία πάγωσε το ενδιαφέρον των Ρώσων της RDZ.
Ακόμη κι αν υπήρχε το ενδιαφέρον, όμως, θα προσέκρουε στην άρνηση της Ε.Ε. να δώσει το πράσινο φως στην επιθυμία της ρωσικής πλευράς να πάρει «πακέτο» με τους σιδηροδρόμους και τον ΟΛΘ. Άλλωστε στα συρτάρια της Κομισιόν υπάρχει και άλλη μια νάρκη: ο φάκελος με κρατικές ενισχύσεις ύψους 823 εκατ. ευρώ, τις οποίες η Ε.Ε. υποστηρίζει ότι παράνομα δόθηκαν σε αυτήν. Και βέβαια κανείς δεν αγοράζει στην Ελλάδα εάν δεν έχει το ΟΚ της Επιτροπής. Με δεμένα χέρια η ελληνική πλευρά βλέπει πλέον την κατάρρευση των ελληνικών σιδηροδρόμων, για τους οποίους είχε προγραμματιστεί να αποκτήσουν νέο ιδιοκτήτη στο τρέχον έτος…
Αντίστοιχη εικόνα και στον διαγωνισμό για την εταιρεία συντήρησης του τροχαίου υλικού του ΟΣΕ (ROSCO). Το ενδιαφέρον εξακολουθεί να υπάρχει και από τους τρεις ομίλους που είχαν συμμετάσχει στην έναρξη του διαγωνισμού (RZD με ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Siemens και Alstom σε κοινοπραξία με την DAMCO Energy), με τις διαδικασίες να κρίνονται σε «λεπτομέρειες», όπως η σύμβαση μίσθωσης μεταξύ του παραχωρούντος ΟΣΕ και της υπό πώληση θυγατρικής του. Σοβαρότερο πρόβλημα, το ότι δεν έχει προσδιοριστεί το μοντέλο συντήρησης των υποδομών, κάτι που οι επενδυτές θεωρούν κρίσιμο πριν υποβάλλουν προσφορά, και κυρίως το κενό που θα προκύψει εάν στο μεταξύ καταρρεύσει οικονομικά ο ΟΣΕ.
Δραματικότερη για την κυβέρνηση η περίπτωση του «Ελ. Βενιζέλος». Στη μόνη υπερκερδοφόρα επιχείρηση το Δημόσιο κατέχει την πλειοψηφία, αλλά δεν του… επιτρέπεται να διαθέσει το πακέτο μετοχών που κατέχει και το οποίο θα μπορούσε να αποφέρει περισσότερα από 1 δισ. ευρώ.
Ο λόγος εδώ είναι η σύμβαση παραχώρησης που δίνει στους Καναδούς του fund PSP (αγόρασαν το πακέτο μετοχών της Hochtief) την ευχέρεια να καθορίζουν τις εξελίξεις. Η σύμβαση δεν επιτρέπει την τροποποίηση της μετοχικής σύνθεσης χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους και βέβαια οι Καναδοί δεν θέλουν να πουληθεί σε τρίτους το… κελεπούρι που απέκτησαν. Ζητούν λοιπόν από την κυβέρνηση να παραχωρήσει σε αυτούς ένα μικρότερο μετοχικό μερίδιο ώστε και την πλειοψηφία να αποκτήσουν και να μην… ξοδευτούν.
Το ναυάγιο συμπληρώνεται από τη λίστα των απολωλότων. Των προγραμμάτων που χάθηκαν είτε λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος, είτε αστοχιών στη διαχείριση. Ανάμεσά τους φιγουράρουν οι μαρίνες, η ΛΑΡΚΟ, τα ΕΑΣ και η ΕΛΒΟ.
Πώς είπατε; Άτακτη υποχώρηση;