Ο αγροτοσυνδικαλιστής Θωμάς Μόσχος από την Καστοριά αποκαλύπτει πώς στήθηκε το σκάνδαλο των αγροτικών επιδοτήσεων, μιλά για συγκάλυψη, πολιτικές ευθύνες, απάτες δισεκατομμυρίων και την εγκατάλειψη της πραγματικής παραγωγής

Αποκαλύψεις για σκάνδαλο δισεκατομμυρίων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, πολιτική συγκάλυψη, εμπλοκή ΚΥΔ, υπαλλήλων και πολιτικών προσώπων, φέρνει στο φως ο αγροτοσυνδικαλιστής Θωμάς Μόσχος σε συνέντευξή του στο κανάλι του militaire.gr στο YouTube. Μιλά για ένα «κοινό μυστικό» που οδήγησε σε τεράστιες απώλειες για τον αγροτικό τομέα, εξοντώνοντας τους πραγματικούς παραγωγούς.

Σε μια συνέντευξη-ποταμό, ο Θωμάς Μόσχος εξηγεί βήμα-βήμα πώς η απάτη με τις αγροτικές επιδοτήσεις έγινε συστηματική πρακτική με τη συμμετοχή πολλών κρίκων: ΚΥΔ, ΟΠΕΚΕΠΕ, υπουργών και τοπικών παραγόντων.

«Η διαδικασία για να πάρει κανείς επιδότηση είναι αρκετά σύνθετη», εξηγεί. «Πρέπει να είσαι κατ’ επάγγελμα αγρότης. Για να πάρεις όμως παράνομα χρήματα, έπρεπε να συνεργαστούν ΚΥΔ, να δεχθεί δηλώσεις για εκτάσεις που δεν υπάρχουν, ο ΟΠΕΚΕΠΕ να μην κάνει τους απαραίτητους διασταυρωτικούς ελέγχους και ο εκάστοτε υπουργός να εγκρίνει τις πληρωμές».

Παραποίηση στοιχείων και εκβιαστική σιωπή

Ο Μόσχος υποστηρίζει ότι πρόκειται για πρακτικές που είναι γνωστές εδώ και χρόνια: «Το 2018 κάναμε παρέμβαση για την τεχνική λύση και την παρερμηνεία ευρωπαϊκής οδηγίας. Η Ελλάδα επέτρεψε σε επιτήδειους να δηλώνουν βοσκοτόπια χωρίς να έχουν ζώα, μόνο και μόνο για να λαμβάνουν επιδότηση. Το φωνάζαμε στους υπουργούς, στέλναμε υπομνήματα. Μας έλεγαν ‘θα το ψάξουμε’».

Και συνεχίζει: «Το 75% των αγροτών είναι άνω των 57 ετών, και το 50% έχει μόλις τελειώσει το δημοτικό. Δεν έχουν οι ίδιοι τη δυνατότητα να στήσουν τέτοια λοβιτούρα. Αυτά τα έστησαν άτομα που γνωρίζουν καλά τη νομοθεσία. Άρα, δεν είναι αγροτικό το σκάνδαλο. Είναι πολιτικό, διοικητικό, κομματικό».

Δισεκατομμύρια ευρώ χαμένα – Καταρρέει ο πρωτογενής τομέας

Οι αριθμοί που παρουσιάζει σοκάρουν: «Το 37% του εισοδήματος ενός αγρότη είναι οι επιδοτήσεις. Όταν οι πραγματικοί δικαιούχοι παίρνουν 60% με 80% λιγότερα λόγω της ‘μοιρασιάς’ σε 100.000 ΑΦΜ που δεν τις δικαιούνται, το κέρδος μηδενίζεται. Το 1/5 των δικαιούχων παίρνει το 70% των συνολικών επιδοτήσεων. Το υπόλοιπο 80% μοιράζεται τα ψίχουλα».

Μιλά για συνολική απώλεια επιδοτήσεων της τάξης των 5-6 δισ. ευρώ μέσα σε 5-6 χρόνια: «Αυτά τα χρήματα χάθηκαν από τους πραγματικούς αγρότες. Το αγροτικό ισοζύγιο της χώρας καταρρέει. Από 13 δισ. το 2010 έπεσε στα 5 δισ. σήμερα».

Ψευδείς δηλώσεις, εικονικά κοπάδια, διπλάσιες επιδοτήσεις

Ο Θωμάς Μόσχος δίνει συγκεκριμένα παραδείγματα:
«Η Ελλάδα δήλωσε στην Ευρώπη ότι έχει 10-11 εκατομμύρια αιγοπρόβατα, ενώ πραγματικά παράγουν 5,5 εκατομμύρια. Ωστόσο, το κράτος μοίρασε επιδοτήσεις για 18 εκατομμύρια. Δηλαδή, πήραμε χρήματα για 10 εκατομμύρια και τα μοιράσαμε σε σχεδόν τα διπλάσια. Το υπόλοιπο είναι απάτη».

Πολιτική εργαλειοποίηση και συγκάλυψη

Ο ίδιος μιλά για «εργαλειοποίηση» του αγροτικού τομέα: «Όλα έγιναν για ψήφους. Δεν υπάρχει αναπτυξιακή πολιτική. Μόνο ψηφοθηρική κατανομή των κονδυλίων».

Και όταν ερωτάται για τις ευθύνες: «Δεν μπορούμε να δεχόμαστε ότι είναι “διαχρονικό” το πρόβλημα. Όποιος κυβέρνησε, γνώριζε. Αν υπάρχει διαφάνεια, ας άρει ο πρωθυπουργός την ασυλία του. Το 2008 είχε ζητηθεί η άρση της για εμπλοκή σε εταιρεία. Πού είναι η διαφάνεια;».

Σκάνδαλα πέραν του ΟΠΕΚΕΠΕ – Προ των πυλών νέα αποκάλυψη

Ο αγροτοσυνδικαλιστής αναφέρεται και σε άλλα σκάνδαλα:

«Η επόμενη μεγάλη υπόθεση αφορά την Κάρλα. Εκεί όπου σιτάρι έγινε… βιομηχανική ντομάτα για να δοθούν αποζημιώσεις 800€/στρέμμα αντί για 100€. Οι δηλώσεις γίνονται με πολιτική κάλυψη».

Καταγγέλλει επίσης πως «υπάρχει πλήρης αδράνεια της ελληνικής δικαιοσύνης». Παρά τις καταθέσεις και τα στοιχεία που δόθηκαν σε Εισαγγελία και Ευρωπαϊκή Εισαγγελέα, μόνο η δεύτερη φαίνεται να κινητοποιήθηκε.

«Δεν μας ενδιαφέρει αν θα πάρουν πίσω τα λεφτά – Ποιοι θα πάνε φυλακή;»

Ο Μόσχος δηλώνει ξεκάθαρα:

«Δεν με νοιάζει αν τα πάρουν πίσω. Η ζημιά έγινε. Τα χρήματα τα επιστρέφει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πληρώνει πρόστιμα. Τα πληρώνουμε όλοι. Το κράτος είναι υπεύθυνο. Θα κινηθούμε νομικά για αποζημιώσεις. Το δημόσιο πρέπει να μας πληρώσει τα χαμένα. Αν χάθηκαν 2 δισ., η ζημιά είναι 4, γιατί πρέπει να αποζημιωθούμε κι εμείς. Ποιος θα πληρώσει τη ζημία; Ποιος θα πάει φυλακή;».

Η αγροτιά αφανίζεται – Προβλέψεις για κατάρρευση μέχρι το 2030

Αναφερόμενος στο μέλλον του τομέα:

«Η διαΝΕΟσις λέει ότι μέχρι το 2026 θα φύγει το 22% των αγροτών και μέχρι το 2030 άλλο 32%.

Ο πρωτογενής τομέας συρρικνώνεται ραγδαία. Είμαστε δύο νέοι αγρότες από 33 παιδιά στο χωριό μου. Οι υπόλοιποι έφυγαν».

«Χρειάζεται Δικαιοσύνη για να υπάρξει Τάξη»

Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξή του, ο Θωμάς Μόσχος τονίζει:

«Η τάξη δεν μπαίνει με ευχολόγια. Θα υπάρξει μόνο όταν κάποιος πάει φυλακή, του κατασχεθούν τα πάντα και ο επόμενος ξέρει πως αν δεν τηρήσει το νόμο, έχει την ίδια μοίρα. Αλλιώς, απλώς συνεχίζουμε να πληρώνουμε το τίμημα».

Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη

ΕΡ.: Εμείς που δεν είμαστε αγρότες εδώ, οι Αθηναίοι κυρίως, προσπαθούμε να καταλάβουμε: Ήταν τόσο απλή η διαδικασία του να πάρεις χρήματα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ;

ΑΠ.: Όχι, είναι αρκετά σύνθετη η διαδικασία. Πρέπει να είσαι αγρότης και να φαίνεσαι αγρότης, κατά κύριο επάγγελμα αγρότης. Για να καταλήξει κάποιος, τέλος πάντων, να πάρει παράνομα λεφτά, γιατί στην ουσία αυτό με ρωτάτε, έπρεπε να συντρέχουν τρεις-τέσσερις προϋποθέσεις, που σημαίνει:

• Το ΚΥΔ (Κέντρο Υποδοχής Δηλώσεων) που δηλώνει τα πλαστά έγγραφα ή την περιοχή. Γιατί όταν πας στο ΚΥΔ, αναγνωρίζεις το αγροτεμάχιό σου, σου δείχνουν τον χάρτη και λες “ναι”. Οπότε, θα έπρεπε το ΚΥΔ, αφού βλέπει γκρεμούς, να πει: “Όχι, δεν είναι αυτό το αγροτεμάχιο”. Άρα, ένας υπεύθυνος είναι το ΚΥΔ που κάνει τη δήλωση.
• Ένας υπεύθυνος είναι μετά ο ΟΠΕΚΕΠΕ που πρέπει να κάνει διασταυρωτικό έλεγχο και δεν κάνει. Νομίζω είδαμε όλοι γιατί δεν κάνει, γιατί υπήρχαν πιέσεις από πολιτικά πρόσωπα να μην γίνουν έλεγχοι κ.τ.λ.
• Μετά είναι ο υπουργός στο αν θα δώσει τις επιδοτήσεις ή όχι, και είναι ο αρμόδιος να πει: “Ελέγξατε σωστά, δεν ελέγξατε σωστά. Πώς έγινε η κατανομή; Εγκρίνω την πληρωμή ή όχι;”.

Κοινό μυστικό 

ΕΡ.: Απ’ ό,τι έχουμε καταλάβει, ήταν ένα, πώς να το πω τώρα, ένα κοινό μυστικό για εσάς που ξέρετε τον χώρο, που είστε αγρότες. Δηλαδή, βλέπατε τι συμβαίνει έτσι γύρω σας.

ΑΠ.: Ε, καθόλου μυστικό δεν ήτανε. Εμείς τα φωνάζουμε χρόνια, από όταν ξεκίνησαν να γίνονται αλλαγές στη ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) και από τότε που ασχολούμαι εγώ τέλος πάντων. Το 2018 είχαμε κάνει παρέμβαση όταν έγινε η τεχνική λύση, που τους… μετά την τεχνική λύση βασικά ήταν αυτό, όταν παρερμήνευσαν ένα νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκεί πέρα έλεγε: “Όποιος έχει, μπορεί να επιδοτείται κάποιος βοσκότοπο”, γιατί η επιδότηση δίνεται στο βοσκότοπο. “Όποιος έχει ζώα ή συντηρεί το βοσκότοπο σε καλή γεωργική κατάσταση”, που σημαίνει ότι αν εγώ τα βοσκάω έξω τα ζώα, συντηρείται ο βοσκότοπος. Αν δεν τα βοσκάω, θα πρέπει να το συντηρήσω μόνος μου, αλλά να έχω ζώα.

Και η Ελλάδα παρερμήνευσε αυτό το νόμο τότε και άφησε επιτήδειους να δηλώνουν εκτάσεις βοσκοτόπων χωρίς να κατέχουν ζώα για να πάρουν επιδότηση. Τα είχαμε προειδοποιήσει. Τα λέγαμε σε όλους τους υπουργούς. Έχουμε στείλει και υπομνήματα, αλλά και σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις τους έχουμε πει. Η απάντηση ήταν πάντα η ίδια: “Αλήθεια; Θα το ψάξουμε. Δεν το γνωρίζαμε”. Που είναι πλέον προφανές ότι το γνωρίζανε. Ξέρανε πολύ καλά τι συμβαίνει και απλά το εργαλειοποίησαν.

Και συνέχισαν να ακολουθούν την ίδια τακτική, επιφέροντας αυτή τη ζημιά πάνω στον δικό μας τον τομέα και στις πλάτες τις δικές μας, αλλά και του Έλληνα πολίτη. Αν θέλετε να πω δύο-τρία πράγματα για να καταλάβει και ο κόσμος τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή.

Το 75% των αγροτών και κτηνοτρόφων στην Ελλάδα είναι άνω των 57 ετών. Απ’ αυτούς, τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει το 0,6%. Δηλαδή, έχουν τελειώσει ΤΕΙ, Πανεπιστήμιο. Και δημοτικό έχουν τελειώσει περίπου το 50%. Δηλαδή, μιλάμε για ανθρώπους που είναι υπερβολικά δύσκολο να κατανοήσουν ένα κείμενο νομοθεσίας, ώστε να κάνουν από μόνοι τους τέτοια “λοβιτούρα”, να το πούμε στα απλά ελληνικά. Ναι. Κλεψιά ή λαμογιά. Άρα, αυτό συνέβαινε από ανθρώπους που γνώριζαν πολύ καλά τι γίνεται, τη νομοθεσία και πώς να δράσουν. Ένα είναι αυτό.

Το δεύτερο είναι ότι 37% του εισοδήματος των αγροτών είναι η επιδότηση. Και εμείς που είμαστε στην πρωτογενή παραγωγή, όλοι ξέρουν ότι μιλάμε για προϊόντα φθορικά και ότι το κέρδος μας κυμαίνεται –το κέρδος μας σε όλο το εισόδημα, λέμε τώρα– από 1% έως 5%. Αυτό σημαίνει ότι αν η επιδότησή μας είναι το 37%, αναλογιστείτε ότι εμείς στην ουσία έχουμε χάσει όλο μας το κέρδος. Γιατί η επιδότηση μειώθηκε τα τελευταία χρόνια από 60% έως 80% στα χρήματα που παίρνουμε. Και ο λόγος ήτανε ότι μοιράζονται επιδοτήσεις σε πάνω από 100.000 ΑΦΜ, σε ανθρώπους οι οποίοι δεν τις δικαιούνται, δεν τα δικαιούνται αυτά.

Και αν δείτε την ανάλυση, τα ποσά είναι τόσο μεγάλα που για να καταλάβουμε τι επιδότηση δίνεται σε κάποιους ανθρώπους, το 1/5 των δικαιούχων των αγροτικών επιδοτήσεων λαμβάνει το 70% της επιδότησης της Ελλάδας, και τα υπόλοιπα 4/5 λαμβάνουν την υπόλοιπη επιδότηση.

ΕΡ.: Άρα, το βασικό πρόβλημα που θα πρέπει να εστιάσουμε είναι ότι οι πραγματικοί αγρότες καταστρέφονται με αυτή την ιστορία. Χάνουν χρήματα τα οποία θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να προχωρήσουν, εν πάση περιπτώσει, παραπέρα.

ΑΠ.: Όχι μόνο χάνουν χρήματα. Αναλογιστείτε ότι εμάς ο κλάδος μας μειώνεται κάθε χρόνο και περισσότερο.

Μια από τις τελευταίες μελέτες της διαΝΕΟσις λέει ότι μέχρι το 2026 θα έχει φύγει το 22% των αγροτών και κτηνοτρόφων από το επάγγελμα και μέχρι το 2030 άλλο 32%. Αυτό θα γινόταν ούτως ή άλλως γιατί σας λέω ότι έφτασαν σε ηλικία συνταξιοδότησης. Η ζημιά που έχει γίνει, όπως το υπολογίζουμε εμείς, είναι ότι οι πλαστές επιδοτήσεις, που δίνονταν μάλλον σε πλαστούς, σε ψεύτικους δικαιούχους που δεν τις δικαιούνταν, είναι περίπου ένα δις το χρόνο. Μάλιστα. Και στην ουσία έχουμε χάσει σε 5-6 χρόνια 5 με 6 δις από επιδοτήσεις.

Έχουμε χάσει συναδέλφους που έχουν φύγει από το επάγγελμα και το αγροτικό ισοζύγιο της χώρας έχει πέσει. Από όταν το 2009 και 2010 –μάλλον όταν το 2018, νομίζω ήτανε στα 12 με 13 δις– αυτή τη στιγμή είναι στα πέντε. Δηλαδή, έχουμε χάσει 5 δις παραγωγή, 5 δις επιδοτήσεις συνολικά, που 5 δις το χρόνο έχουμε χάσει. Και η Ολλανδία, που είναι λίγα χιλιόμετρα μακριά από δω, σε μικρότερη έκταση από την Ελλάδα, παράγει 100 δις. Οι δυνατότητες δηλαδή υπάρχουν, αλλά δεν μπορούμε να γίνουμε Ολλανδία γιατί δεν παίρνουμε τις επιδοτήσεις που δικαιούμαστε.

Γιατί δεν μπορούμε να αναπτυχθούμε ανάλογα και γιατί δεν υπάρχει συγκεκριμένη κεντρική πολιτική στη χώρα ανάπτυξης, παρά κλεψιάς και ψηφοθηρικής μοιρασιάς των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

ΕΡ.: Άρα, όπως μας τα λέτε, κύριε Μόσχο, σε πολύ λίγα χρόνια ουσιαστικά δεν θα έχουμε αγροτική παραγωγή. Έτσι όπως πάμε θα έχουμε… θα μείνει το 10% με 20%;

ΑΠ.: Ανάλογα πώς θα κινηθούν από δω και πέρα οι τιμές και οι ανάγκες, θα μείνει το 20% των πραγματικών, των πραγματικών δηλαδή παραγωγών.

Έτσι, συναντούσαμε τους υπουργούς και τους εξηγούσαμε τι βλέπουμε από τα στοιχεία, και λέγαμε ότι δεν γίνεται η συνδεδεμένη επιδότηση, που είναι μια επιδότηση που δίνεται σε όποιο ζώο, στα αιγοπρόβατα, παράγει 100 kg και πάνω. Σχεδόν όλα τα αιγοπρόβατα παράγουν 100 kg και πάνω το χρόνο. Αυτή τη στιγμή να είναι 5,5 εκατομμύρια, δηλαδή αυτοί που πραγματικά παράγουν είναι 5,5 εκατομμύρια ο πληθυσμός των αιγοπροβάτων. Η Ελλάδα να έχει δηλώσει στην Ευρώπη ότι έχει 10 με 11 εκατομμύρια αιγοπρόβατα. Βάση αυτού λαμβάνει τα κονδύλια το πόσα θα επιδοτεί στην Ελλάδα και μετά να πηγαίνει και να δίνει επιδότηση, να μοιράζει σε 18 εκατομμύρια αιγοπρόβατα. Δηλαδή, αυτοί μας δίναν μία επιδότηση για 10 εκατομμύρια αιγοπρόβατα και η Ελλάδα τα μοίραζε σε 18 εκατομμύρια αιγοπρόβατα. Όταν στην πραγματικότητα η πραγματική παραγωγή είναι αυτοί που παράγουν, δηλαδή πραγματικά, είναι 5,5 εκατομμύρια πρόβατα.

Όλα τα άλλα που ακούω είναι δικαιολογίες: “Το δεν ξέραμε”, “δεν το αντιληφθήκαμε”, “ε, τα κάναν αυτοί”, “τα κάναν οι άλλοι αυτοί”. Γιατί εγώ σήμερα βλέπω ένα μπαλάκι ευθυνών. “Ποιος φταίει;”, “είναι διαχρονικό το πρόβλημα”, κ.τ.λ. Δεν είναι έτσι. Αφού είναι διαχρονικό το πρόβλημα και θέλουν να είναι όλα στη διαφάνεια, ας πάει και ο πρωθυπουργός και ας άρει την ασυλία του. Όχι μόνο για το συγκεκριμένο ζήτημα. Το 2008 είχε ζητηθεί άρση της ασυλίας του κυρίου Μητσοτάκη γιατί εμπλεκόταν σε σκάνδαλο σε μία επιχείρηση που ήταν διευθύνων σύμβουλος το 2000 με το 2003. Πού είναι η διαφάνεια; Μια χαρά τα γνώριζαν όλοι, απλά συνέχισαν να το κάνουν.

Η απουσία Δικαιοσύνης

Τώρα το μπαλάκι των ευθυνών για μένα είναι… πρέπει επιτέλους αυτό το κράτος να καταλάβουμε κάποια στιγμή και να δούμε και τη δικαιοσύνη. Δεν μπορεί εμείς… είχαμε πάει στην ελληνική δικαιοσύνη. Πήγαμε το 2020, το 2021. Δεν μπορεί να περιμένουμε τους Ευρωπαίους να ‘ρθουν να βάζουν τάξη στη χώρα μας και να λέμε γιατί είμαστε έτσι. Αυτό το πράγμα είναι αδιανόητο. Δηλαδή, δεν έχουμε μάθει τίποτα τόσα χρόνια. Τίποτα.

ΕΡ.: Κύριε Μόσχο, είπατε ότι η πλειοψηφία των αγροτών δεν είχε τη δυνατότητα να περάσει από αυτή τη διαδικασία και επίσης μιλήσατε και για εργαλειοποίηση. Να υποθέσω ότι όλη αυτή τη διαδικασία την αναλάμβαναν οι σύγχρονοι “γκρούεζες”, για να θυμηθούμε λίγο, και ακριβώς. Δηλαδή, κομματάρχες οι οποίοι… οι οποίοι ερχόντουσαν και λέγανε: “Άσε, θα σου βγάλω εγώ τα λεφτά.”

Ναι. Και δεν είναι μόνο στον ΟΠΕΚΕΠΕ αυτό… γιατί το επόμενο σκάνδαλο που θα σκάσει –αν το ψάξει η ελληνική δικαιοσύνη, γιατί ευρωπαϊκή δεν ξέρω αν μπορεί να ψάξει– εννοείται δεν μπορεί, ότι πλημμύρισε στην περιοχή εκεί πέρα της λίμνης Κάρλας.

Να, από κει που ήτανε σιτάρι και αλωνίστηκε, ξαφνικά να αλλάζει η δήλωση όταν είναι να πάρει αποζημίωση και να γίνεται βιομηχανική ντομάτα ή πατάτα, γιατί έχει 800€ το στρέμμα αποζημίωση και όχι 100€. Μάλιστα. Δηλαδή, οι σύγχρονοι “γκρούεζες” δεν ήτανε μόνο σε μία περιοχή. Είναι σε όλη την Ελλάδα και το πρόβλημα είναι γενικό.

ΕΡ.: Για τον ΕΛΓΑ να υποθέσω ότι επίσης έχετε ενημερώσει.

ΑΠ.: Έχουμε ενημερώσει. Ναι. Και για τον ΕΛΓΑ και για αυτά που γίνονται, αλλά δεν έχουμε δει, ξαναλέω, δεν έχουμε δει κάποια κίνηση.

Εμείς είχαμε πάει και το 2021 στην εισαγγελία. Εδώ πέρα είχαμε καταθέσει τα χαρτιά και στην ευρωπαϊκή εισαγγελέα, και απ’ ό,τι φαίνεται η ευρωπαϊκή εισαγγελέας το έψαξε. Ενώ η ελληνική εισαγγελέας δεν ξέρουμε τι κάνει ακόμα.

ΕΡ.: Δεν είχατε καμία απάντηση, δηλαδή καμία αντίδραση.

ΑΠ.: Μας κάλεσαν για κατάθεση, αλλά αυτό ήταν. Από κει και πέρα δεν ξέρουμε τι έγινε.

ΕΡ.: Λένε πολλοί ότι ακόμα δεν τα ‘χουμε δει όλα, ή άλλοι λένε ότι δεν έχουμε δει τίποτα ακόμα σε ό,τι αφορά τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Συμφωνείτε; Υπάρχουν κι άλλα στοιχεία τα οποία θα εκπλήξουν εμάς που δεν ξέρουμε τον αγροτικό τομέα;

ΑΠ.: Ναι. Ναι. Πάρα πολύ. Όντως, δεν έχουμε δει τίποτα. Δεν έχουμε δει τίποτα.

ΕΡ.: Δηλαδή, τι άλλο υπάρχει, κύριε Μόσχο; Συγγνώμη που ρωτάω έτσι, αλλά ήδη αυτό που έχουμε δει είναι… αυτή τη στιγμή,

ΑΠ.: Αμα δείτε τα δημοσιεύματα και αυτοί που μιλάνε, μιλάνε για μια αύξηση κονδυλίων περίπου 100 εκατομμύρια. Δηλαδή, περίπου 100 εκατομμύρια “φαγώθηκαν” μόνο στη δικιά μας την περιοχή, μόνο στην Καστοριά από δω γύρω-γύρω. Ναι. Σε αυτά που δήλωναν εδώ στην Καστοριά.

Δηλαδή, εγώ σας λέω ότι σίγουρα θα δούμε δεκαπλάσιο αυτού που βλέπουμε αυτή τη στιγμή, και θα μας εκπλήξουν και πολλά πρόσωπα γιατί γνωρίζουμε για κάποια πρόσωπα που είναι μέσα στην αγραφία, τα οποία θα δουν το φως της δημοσιότητας πολύ σύντομα.

Πολιτικά Πρόσωπα και Ευθύνες

ΕΡ.: Εννοείτε πολιτικά πρόσωπα ή του αγροτικού χώρου;

ΑΠ.: Πολιτικά πρόσωπα και του αγροτικού χώρου. Φαίνεται ότι και κάποιοι φερόμενοι συνδικαλιστές ήτανε εμπλεκόμενοι σε αυτά, αλλά περισσότερο πολιτικά πρόσωπα.

ΕΡ.: Αυτό που μας προσπαθεί να μας διαβεβαιώσει η κυβέρνηση, ότι θα πάρει τα χρήματα πίσω, είναι φτωχό.

ΑΠ.: Ε, για μένα, να σας πω την αλήθεια, ελάχιστα με ενδιαφέρει αν θα πάρει τα χρήματα πίσω ή όχι. Αυτό που έπρεπε να μας διαβεβαιώσει η κυβέρνηση είναι ποιοι θα πάνε φυλακή, πρώτον, και ποιος θα πληρώσει τη ζημία. Γιατί τα χρήματα αυτά που θα πάρουν πίσω δεν επιστρέφουν ούτε στον κρατικό προϋπολογισμό, ούτε θα μοιραστούν στους αγρότες που τα δικαιούνταν. Τα χρήματα αυτά τα παίρνει πίσω η Ευρωπαϊκή Ένωση γιατί τα μοίρασε η Ελλάδα λανθασμένα, και μετά η Ελλάδα καλείται να πληρώσει τα πρόστιμα. Δηλαδή, ο ελληνικός λαός θα τα πληρώσει τα πρόστιμα. Όλοι μας θα τα επιβαρυνθούμε.

Και δεύτερον, αφού τελειώσουν τα δικαστήρια, εμείς θα κινηθούμε νομικά κατά του ελληνικού κράτους, γιατί αυτά τα λεφτά που δικαιούμασταν εμείς, τα δώσαν αλλού το κράτος. Άρα, είναι υπεύθυνο το κράτος και θα πρέπει να μας αποζημιώσει. Άρα, αν η ζημιά είναι 2 δις, παράδειγμα σας λέω, δεν θα πάρουμε από πουθενά 2 δις. Δηλαδή, και από αυτούς να τα κατασχέσουνε, δεν θα τα πάρουμε τα 2 δις. Θα τα πάρει τον ελληνικό λαό και άλλα 2 δις θα πρέπει να επιστρέψει σε εμάς που ήμασταν τότε δικαιούχοι. Δηλαδή, η ζημιά γίνεται τέσσερα και θα πρέπει όλα αυτά να τα πληρώσει ο ελληνικός λαός.

Συνεχιζόμενα Προβλήματα και Απουσία Τάξης

ΕΡ.: Η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία είναι σοκαριστικά. Κάθε φορά που μιλάμε με έναν άνθρωπο του χώρου σας, πραγματικά παθαίνουμε έκπληξη. Ενώ δεν θα ‘πρεπε, μας εξηγήσατε γιατί ήτανε γνωστά όλα αυτά. Ελπίζουμε να βγει μια άκρη και ελπίζουμε να μπει και μια σειρά. Γιατί διαβάζουμε και ότι αυτή η κατάσταση συνεχίζεται.

ΑΠ.: Συνεχίζεται ακόμα και σήμερα. Δηλώσανε και στη Νάξο…. Έκανε μια καταγγελία ο πρόεδρος της Ένωσης εκεί πέρα, ο κύριος Καπούνης, όπου δηλώσανε πάλι ψευδώς ότι καλλιεργούν ελιές. Αλλά ξέρετε, αυτό το πρόβλημα είναι τόσο διαχρονικό με τους κυβερνώντες, που ακόμη από φιλοσοφία, αν διαβάσετε ένα παλιό ρητό που λέει: “Ποιος θα φυλάει τους φύλακες;”

Δεν ξέρω αν το έχετε ακούσει. Και αν διαβάσετε και λίγο ποίηση, ή αν είναι γνωστό το τραγούδι του Σουρή που λέει: “Η δυστυχία σου Ελλάς”, άμα που το γνωρίζετε, που λέει: “Και ενώ αυτοί μας κλέβουνε, τον κλέφτη να γυρεύουνε”.

ΕΡ.: Δεν μπαίνει η τάξη. Έτσι δεν μπαίνει;

ΑΠ.: Όχι. Η τάξη μπαίνει όταν θα μπει κάποιος φυλακή, όταν θα του κατασχεθούν τα πάντα και ο επόμενος που θα είναι να μπει στη θέση του ή θα αναλάβει εξουσία, να ξέρει ότι πρέπει να εφαρμόσει αυτά που υποσχέθηκε στον λαό σωστά και να κοιτάξει το καλό του λαού και όχι το καλό της δικής του τσέπης. Γιατί θα καταλήξει τη φυλακή μαζί με τον προηγούμενο. Αλλιώς τάξη δεν μπαίνει. Αν δεν υπάρξει δικαιοσύνη, τάξη δεν μπαίνει.

Και όσο δεν μπαίνει τάξη και δεν υπάρχει δικαιοσύνη, αυτό θα το πληρώνουμε είτε με τις ζωές μας, είτε τις ζωές των παιδιών μας στα Τέμπη και στα κάθε Τέμπη, τα οποία τα ‘χουμε ξεχάσει τελευταία, είτε θα τα πληρώνουμε από την τσέπη μας σε κάθε σκάνδαλο που έρχεται, γιατί το επόμενο που θα γίνει, δεν ξέρω αν το είδατε, είναι το Ταμείο Ανάκαμψης. Και μετά σας λέω ότι μάλλον θα σκάσει και το σκάνδαλο του ΕΛΓΑ.

ΕΡ.: Κύριε Μόσχο, είστε νέος άνθρωπος και είναι παρήγορο αυτό, ότι μιλάμε με έναν νέο άνθρωπο που ασχολείται με την αγροτιά, με την αγροτική παραγωγή. Να υποθέσω ότι είστε από τους τελευταίους νέους ανθρώπους που αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτό τον τομέα.

Ε, στο χωριό μου συγκεκριμένα, η σειρά μας ήτανε ένα χρόνο, δηλαδή 38 είμαι εγώ, 38-37, ας πούμε με ένα χρόνο διαφορά, ήμασταν περίπου 33 παιδιά. Απ’ αυτούς, αγρότες είμαστε οι δύο.

Όλοι οι άλλοι έχουν φύγει απ’ το χωριό.