Σημαντικά και ενδεικτικά της ανθεκτικότητας της τοπικής οικονομίας είναι τα στοιχεία για τις εξαγωγές της Κρήτης κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με την ανάλυση του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης (ΣΕΚ) επί των προσωρινών δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ.
Συγκεκριμένα, το συνολικό ύψος των εξαγωγών –εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών– ανήλθε σε 205,8 εκατ. ευρώ, έναντι 204,5 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2024, σημειώνοντας αύξηση 0,6% σε αξία. Πολύ πιο εντυπωσιακή είναι η αύξηση στην ποσότητα, που άγγιξε το 10,9%, φτάνοντας τους 156.261 τόνους, έναντι 140.867 τόνων πέρυσι.
Οι κορυφαίοι κλάδοι των εξαγωγών
Ο πρωταγωνιστής της Κρητικής εξαγωγικής δραστηριότητας παραμένει ο κλάδος των Τροφίμων και Ποτών, καλύπτοντας 61,2% του συνόλου και αποφέροντας 125,9 εκατ. ευρώ. Αν και σημειώνεται μια μικρή μείωση 0,7% σε αξία, καταγράφεται σημαντική άνοδος 12% στην ποσότητα.
Στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα Χημικά και Πλαστικά, που καταλαμβάνουν 23,7% του συνόλου των εξαγωγών, με αύξηση 8% σε αξία και 13,2% σε ποσότητα. Ακολουθούν με μικρότερα μερίδια οι κλάδοι της Κλωστοϋφαντουργίας (7,9%) –που σημείωσε μείωση 6,3%, των Μηχανών & Συσκευών (3,2%) –με αύξηση 8,3%, και τα Μέταλλα, Δομικά Υλικά, Λαϊκή Τέχνη και λοιπά βιομηχανικά προϊόντα.
Ελαιόλαδο και Κηπευτικά οδηγούν τις εξαγωγές τροφίμων
Το ελαιόλαδο, βασικός εξαγωγικός πυλώνας της Κρήτης, έφτασε σε αξία τα 68,1 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση 8,2%, ενώ σε ποσότητα σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο 35,7%. Η πτώση στην τιμή ανά μονάδα εξαγωγής εξηγεί αυτή τη διαφοροποίηση, σύμφωνα με τον ΣΕΚ.
Τα κηπευτικά κατέγραψαν εξαγωγές αξίας 44,3 εκατ. ευρώ, με αύξηση 11,3%, ενώ οι εξαγωγές φρούτων και ξηρών καρπών σημείωσαν άνοδο 73,9%, φτάνοντας τα 4 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα, μείωση παρουσίασαν τα εξής προϊόντα:
-
Αρτοσκευάσματα, γλυκά και ζαχαρώδη: -11,1%
-
Ψάρια και θαλασσινά: -4,6%
Αντίθετα, ενισχυμένη παρουσία σημειώθηκε για τα:
-
Αναψυκτικά, χυμούς και εμφιαλωμένα νερά: +27,3%
Πιο αναλυτικά, ο κλάδος των Τροφίμων και Ποτών, ο οποίος αποτελεί το 61,2% του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών κατά το εξεταζόμενο διάστημα με 125,9 εκ. ευρώ, παρουσιάζει μικρή μείωση ίση με 0,7% σε αξία και αύξηση 12% σε ποσότητα. Ο κλάδος των Χημικών & Πλαστικών έρχεται δεύτερος, με μερίδιο περίπου 23,7% επί του συνόλου των εξαγωγών της Κρήτης και αύξηση της τάξεως του 8% σε αξία και 13,2% σε ποσότητα. Ακολουθούν οι κλάδοι της Κλωστοϋφαντουργίας (μερίδιο 7,9% και μείωση 6,3%) των Μηχανών & Συσκευών (μερίδιο 3,2% και αύξηση 8,3%), και με μικρότερα μερίδια τα Μέταλλα & κατασκευές, τα Δομικά Υλικά, η Λαϊκή Τέχνη και τα λοιπά βιομηχανικά προϊόντα.
Τρόφιμα & Ποτά
Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 68,1 εκ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 8,2% σε αξία αλλά αύξηση 35,7% σε ποσότητα, τα Κηπευτικά τα 44,3 εκ. ευρώ με αύξηση 11,3%%, η κατηγορία των Φρούτων & Καρπών τα 4 εκ. ευρώ και εντυπωσιακή αύξηση 73,9% και οι κατηγορίες των Αρτοποιημάτων – Γλυκών – Ζαχαρωδών (μείωση 11,1%), των Ψαριών & θαλασσινών (μείωση 4,6%) και των νερών – Αναψυκτικών – Χυμών (αύξηση 27,3%).
Βιομηχανία
Από τα προϊόντα εκτός αγροδιατροφικού τομέα, σημαντικές είναι οι εξαγωγές πλαστικών μεμβρανών και φύλλων, ειδών συσκευασίας από πλαστικές ύλες, διχτυών αγροτικής χρήσης και χρωστικών υλών.
Αγορές
Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία με τις εξαγωγές κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2025 να φτάνουν τα 43 εκ. ευρώ, η Γερμανία με 34,7 εκ. ευρώ, η Γαλλία με 15,5 εκ. ευρώ, η Πολωνία με 15 εκ. ευρώ και η Βουλγαρία με 9,5 εκ. ευρώ. Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Κύπρος, η Ρουμανία, η Ολλανδία, οι Η.Π.Α. και η Αυστρία.
Για τον κλάδο των Τροφίμων & Ποτών, τους κυριότερους αγοραστές αποτελούν η Ιταλία, με τις εξαγωγές να φτάνουν τα 38,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 30,5%, η Γερμανία με 24,8 εκ. ευρώ και μερίδιο 19,7%, η Πολωνία με 11,5 εκ. ευρώ και μερίδιο 9,1%, η Βουλγαρία με 8 εκ. ευρώ και μερίδιο 6,4% και η Ρουμανία με 5,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,3%. Ακολουθούν η Αυστρία, οι Η.Π.Α., η Κύπρος, η Ολλανδία και η Σερβία.
Για το κυριότερο εξαγώγιμο προϊόν της Κρήτης, το ελαιόλαδο, τους κυριότερους αγοραστές αποτελούν διαχρονικά η Ιταλία, η Γερμανία, οι Η.Π.Α., η Πολωνία και η Γαλλία.
Για τον κλάδο των Χημικών & Πλαστικών, οι κυριότεροι αγοραστές είναι η Γαλλία με 8,3 εκ. ευρώ, η Γερμανία με 6,6 εκ. ευρώ, η Ολλανδία με 3,2 εκ. ευρώ, η Ιταλία με 2,8 εκ. ευρώ και το Μεξικό με 2,7 εκ. ευρώ.
Νομοί
Αναφορικά με τους Νομούς της Κρήτης, εκτός από το Νομό Χανίων, ο οποίος παρουσίασε μείωση ίση με 15,9%, οι υπόλοιποι εμφάνισαν αύξηση και συγκεκριμένα ο Νομός Ηρακλείου 2,1%, ο Νομός Λασιθίου 37,5% και ο Νομός Ρεθύμνης 35,7% (σε αξία).
Ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κος Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, δήλωσε: «Κατά το α’ τρίμηνο του 2025 παρατηρείται πλέον μία εξισορρόπηση στην εικόνα των κρητικών εξαγωγών. Μετά το 2023, που οι εξαγωγές του νησιού έφτασαν τα 885,6 εκ. ευρώ λόγω των εξαιρετικά υψηλών τιμών στο ελαιόλαδο και εξετάστηκε ως μία εξαίρεση, πλέον μπορούμε να πούμε ότι τα μεγέθη κινούνται σε γνώριμη κανονικότητα».
«Πρωτοστατεί και πάλι ο κλάδος των Τροφίμων & Ποτών και το ελαιόλαδο, του οποίου οι εξαγωγές μειώθηκαν μεν σε αξία, αλλά αυξήθηκαν σημαντικά σε ποσότητα. Κι αυτό γιατί η τιμή του ελαιολάδου επιστρέφει σε πιο κανονικά επίπεδα, αν και παραμένει αυξημένη σε σχέση με προηγούμενες χρονιές. Οι επόμενοι μήνες και οι επιδόσεις των Κρητικών εξαγωγών αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον»»