Του Σταύρου Χριστακόπουλου
Ο κορωνοϊός αλλάζει τον κόσμο
Το μπάχαλο της κόντρας και των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των φαρμακευτικών εταιρειών αποκαλύπτει, πέρα από τις καθημερινές καντρίλιες, μια απλή αλήθεια: ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες συνήψαν συμβόλαια παροχής εμβολίων τα οποία δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν. Αυτό συνέβη για πολλούς λόγους:
● Η παραγωγική τους ικανότητα δεν ήταν αυτή που έπρεπε. Εκ των υστέρων προσπαθούν να μπαλώσουν τις τεράστιες τρύπες.
● Ήταν «εύκολες» σε διαδικασίες πλειστηριασμών: όποιος πλήρωνε το κατιτίς του παραπάνω και όποιος είχε αποτελεσματικό τρόπο να τις πιέσει έπαιρνε προτεραιότητα.
● Η Ε.Ε. και οι άλλες μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη μπήκαν σε λογικές γεωπολιτικής ισχύος, οι οποίες αποτυπώθηκαν και στις επιλογές έγκρισης των εμβολίων.
● Η υπόθεση της AstraZeneca π.χ. μεταβλήθηκε σε μια ωραιότατη σύγκρουση μεταξύ της Ε.Ε. και του Ηνωμένου Βασιλείου με ευρύτερες προεκτάσεις.
Έτσι φτάσαμε στον τραγέλαφο εταιρείες που έχουν ενισχυθεί σημαντικά από τα κράτη να αυτονομούνται και να παίζουν σε τεράστια οικονομικά και πολιτικά παιχνίδια.
Αυτή την ώρα είναι εντυπωσιακό το ότι η Ευρώπη βρίσκεται «επί ξύλου κρεμάμενη», οι οικονομίες της αντιμετωπίζουν εφιαλτικά σενάρια, η κατάσταση της δημόσιας υγείας είναι από επισφαλής έως τραγική και ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει πότε και πώς θα υπάρξει η στοιχειώδης σταθεροποίηση.
Οι δε οικονομικές ζημίες που σωρεύουν η πανδημία και τα λοκντάουν προστίθενται στις ζημίες ή τους κλυδωνισμούς που είχαν προηγηθεί κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας, η οποία ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά. Τα βασικά της στοιχεία έχουν κρυφτεί κάτω από το χαλί, οι κοινωνικές συνέπειες – αποδόμηση της εμπιστοσύνης στην πολιτική και τους θεσμούς, ανάδυση λαϊκιστικών και ακροδεξιών πολιτικών απατεώνων – συνεχίζουν να υφίστανται και πλέον επιδεινώνονται.
Η Ευρώπη δεν έμαθε από τα λάθη της και πλέον βρίσκεται μπροστά σε ένα τοπίο γεμάτο κινδύνους. Εάν η κατάσταση δεν ομαλοποιηθεί σύντομα, χώρες όπως η Ελλάδα θα βρεθούν ακόμη μια φορά στο χείλος του γκρεμού – ήδη τα ελλείμματα και τα χρέη έχουν πάρει την ανιούσα και η ανάκαμψη δεν διαφαίνεται ότι θα είναι σύντομη – και άλλες, με χρόνιες παθογένειες, θα βρεθούν ενώπιον σοβαρής αβεβαιότητας.
Εν τω μεταξύ καλό είναι να σημειωθεί ότι τα προβλήματα με τα εμβόλια έχουν εμφανιστεί με τέτοια ένταση παρότι οι φτωχοί του πλανήτη βρίσκονται εντελώς έξω και από την αντιμετώπιση του προβλήματος και από τα ραντάρ των πλουσίων του κόσμου. Εκεί η Ρωσία και η Κίνα, με τα δικά τους εμβόλια, παίζουν χοντρό παιχνίδι προσεταιρισμού και δέσμευσης πλουτοπαραγωγικών πόρων με αποικιοκρατικούς όρους κερδίζοντας πόντους στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
Ο κόσμος αλλάζει – ή μάλλον τον αλλάζει ο κορωνοϊός…