Με αφορμή ένα έγγραφο από το αρχείο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη που παρέδωσε στον Δημήτρη Κουτσούμπα ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνάντηση που έγινε την Πέμπτη, ύστερα από αίτημα της ΝΔ, γράφτηκε κι έμεινε σαν εντύπωση πως επρόκειτο για έγγραφο με βάση το οποίο «αποτράπηκε ο εμφύλιος στην Κρήτη». Κανένας εμφύλιος, βέβαια, δεν αποτράπηκε με κανένα έγγραφο. Αυτή η εντύπωση ισχυροποιήθηκε μετά από το γράμμα του Γλέζου στον Κυριάκο με αφορμή τον θάνατο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Σύμφωνα με τον “Ριζοσπάστη”, το συγκεκριμένο αρχειακό έγγραφο (με ημερομηνία 7 Νοέμβρη 1943), όπως στο ίδιο αναφέρεται, αφορά στην επιθυμία «να πραγματοποιηθεί συνεννόησις και συνεργασία» μεταξύ της «Εθνικής Οργάνωσης Κρήτης» (ΕΟΚ) και του ΕΑΜ, οι δυνάμεις του οποίου ήδη ήταν στο βουνό, συγκροτώντας την 5η Μεραρχία του ΕΛΑΣ Κρήτης και μάχονταν τους Γερμανούς. Η πρώτη συμφωνία υπογράφηκε στο χωριό Μεσκλά, κοντά στη Θέρισσο και συμπληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα με τη συμφωνία της Τρομάρισσας για κοινή στρατιωτική δράση.
Παρά την συμφωνία του ΕΑΜ για κοινή στρατιωτική δράση, η ΕΟΚ κατ’ απαίτηση των Αγγλων αξίωνε να μη γίνονται χτυπήματα στους Γερμανούς αν δεν είχε δοθεί έγκριση από την Κοινή Διοικητική Επιτροπή. Αργότερα, αποδείχτηκε ότι αυτό ήταν «πταίσμα» μπροστά σε όσα ακολούθησαν. Με την απελευθέρωση, όπως σ’ όλη τη χώρα, οργίασε η τρομοκρατία, διώχθηκαν όσοι έδωσαν το αίμα τους για τη λευτεριά και στις 22 του Απρίλη 1947, με αφετηρία τα Χανιά, δόθηκε εντολή για τη σύλληψη όλων σχεδόν των ΕΑΜιτών του νομού και την άμεση εκτόπισή τους σε ξερονήσια. Πριν ακόμα από τη λήξη του πολέμου (9 Μάη 1945) οι αγγλοκίνητες ομάδες των Μπαντουβάδων και του Γύπαρη πρωτοστάτησαν στο διωγμό των αγωνιστών – ελευθερωτών της Κρήτης. Οι ταξικές διαφορές, που έγινε προσπάθεια να κουκουλωθούν κάτω από την ταμπέλα του «εθνικού», αποκαλύφθηκαν σ’ όλη τους την έκταση, με την αστική τάξη να περνά από λεπίδι τους πρωταγωνιστές της αντίστασης, ώσπου βρόντηξε και πάλι το αντάρτικο ντουφέκι κάτω από τη σημαία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
