Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο Μεγάλο Αρσενάλι η ημερίδα του Δήμου Χανίων με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: Ευκαιρίες και Απειλές», παρουσία του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου και του Διοικητή της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας Μιχάλη Μπλέτσα.
Η ημερίδα στόχευσε στην ανάδειξη των δυνατοτήτων, των προκλήσεων και των ενδεχόμενων κινδύνων που επιφέρει η είσοδος της τεχνητής νοημοσύνης στη δημόσια διοίκηση και ειδικότερα στη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Όπως υπογράμμισαν οι ομιλητές, η τεχνητή νοημοσύνη δεν αποτελεί απλώς εργαλείο αυτοματοποίησης, αλλά δύναται να μετασχηματίσει ριζικά την παροχή υπηρεσιών προς τους πολίτες, τη λήψη αποφάσεων και τη διαχείριση των δημοτικών δεδομένων.
Ο Υπουργός Δημήτρης Παπαστεργίου ανέδειξε τη σημασία του να θωρακιστούν οι ψηφιακές υποδομές των δήμων, τόσο ως προς τη χρηστικότητα των νέων τεχνολογιών όσο και ως προς την κυβερνοασφάλεια. Από την πλευρά του, ο Μιχάλης Μπλέτσας υπογράμμισε ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη παρούσα και πως απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός για την ασφαλή και δίκαιη αξιοποίησή της.
Παρουσίαση της καινοτόμου πλατφόρμας OpenCouncil
Στο πλαίσιο της ημερίδας παρουσιάστηκε και επίσημα η ψηφιακή πλατφόρμα Opencouncil.chania.gr, ένα πρωτοποριακό εργαλείο που αξιοποιεί τεχνητή νοημοσύνη με στόχο τη διαφάνεια και την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στις διαδικασίες του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων.
Η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα για ανοικτή πρόσβαση στη ροή των αποφάσεων, ευφυή αναζήτηση θεμάτων, και σταδιακά θα ενσωματώνει λειτουργίες διαλόγου και διαβούλευσης με τους πολίτες, φέρνοντας την τοπική διακυβέρνηση πιο κοντά στην κοινωνία.
Δ. Παπαστεργίου: Στόχος η ανάκτηση και ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών
Ο Υπουργός Δημήτρης Παπαστεργίου, με σαφή αναφορά στη συνεργασία του με τη δημοτική αρχή Χανίων, υπογράμμισε ότι:
«Η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί έναν ανώτερο σκοπό: την ανάκτηση και ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών. Η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, η διαφάνεια και η καθημερινή επαφή του δημότη με τον δήμο πρέπει να υποστηρίζονται από έξυπνα ψηφιακά εργαλεία».
Αναγνώρισε την αξία των τεχνολογικών εφαρμογών όταν αυτές συνοδεύονται από στρατηγική διαχείρισης και πολιτική βούληση, σημειώνοντας:
«Οι δήμοι πάντα είχαν πόρους και προσωπικό. Το ερώτημα είναι πώς αξιοποιείται αυτό το πλεόνασμα για να υπάρχει πραγματικό αποτέλεσμα – χωρίς, φυσικά, να σταματά ποτέ η διεκδίκηση πρόσθετων πόρων».
Ο «Προσωπικός Αριθμός» ως ψηφιακή επανάσταση
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον υπουργό στο νέο σύστημα Προσωπικού Αριθμού, το οποίο ενεργοποιήθηκε επίσημα από την προηγούμενη ημέρα και αναμένεται να αλλάξει ριζικά τη σχέση των πολιτών με τη δημόσια διοίκηση.
«Ο Προσωπικός Αριθμός είναι μια τεράστια αλλαγή και καινοτομία. Σκοπός του είναι να διορθώσει ασυμβατότητες και λάθη σε όλα τα κρατικά μητρώα – με επίκεντρο το Μητρώο Πολιτών – και να προσφέρει υπηρεσίες που βασίζονται σε αυτόν», εξήγησε ο Δημήτρης Παπαστεργίου.
Σύμφωνα με τον υπουργό, μέχρι τις 8 το πρωί είχαν εκδοθεί ήδη 170.000 Προσωπικοί Αριθμοί, με τη διαδικασία να εξελίσσεται ομαλά και το επόμενο τρίμηνο να θεωρείται κρίσιμο για την ολοκλήρωση της μετάβασης.
Μιχ. Μπλέτσας: Η τεχνητή νοημοσύνη ως εργαλείο και πρόκληση
Ο Μιχάλης Μπλέτσας έθεσε στο επίκεντρο της τοποθέτησής του τη διττή φύση της τεχνητής νοημοσύνης, την οποία χαρακτήρισε «ισχυρό εργαλείο» για τη βελτίωση των υπηρεσιών του δημοσίου και της αυτοδιοίκησης, αλλά και εν δυνάμει όπλο στα χέρια επιτήδειων:
«Η τεχνητή νοημοσύνη μας δίνει τη δυνατότητα να εξάγουμε γνώση και να λαμβάνουμε καλύτερες αποφάσεις μέσα από τεράστιο όγκο δεδομένων. Από τη ρύθμιση της κυκλοφορίας έως τη διαχείριση του νερού, μπορεί να βελτιώσει την καθημερινότητα των πολιτών με στοχευμένες και αποδοτικές παρεμβάσεις».
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι η ίδια τεχνολογία έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από χάκερ για τη δημιουργία εξατομικευμένων ψηφιακών επιθέσεων. «Ο Νιγηριανός πρίγκιπας που παλιότερα έγραφε ανορθόγραφα, σήμερα σάς στέλνει μήνυμα σε άψογα ελληνικά. Και ξέρει για εσάς – γιατί τα βγάζετε όλα φόρα παρτίδα στα κοινωνικά δίκτυα», τόνισε χαρακτηριστικά.
«Ποτέ μην δίνετε προσωπικά στοιχεία – Η φυσική νοημοσύνη είναι το καλύτερο φίλτρο»
Ο κ. Μπλέτσας επανέλαβε με έμφαση έναν κανόνα που θεωρεί κρίσιμο για την ατομική προστασία στον ψηφιακό κόσμο:
«Ποτέ, μα ποτέ, δεν δίνετε δεδομένα σε επικοινωνίες που δεν έχετε ξεκινήσει οι ίδιοι. Κανένας δεν θα σας στείλει μήνυμα για να σας δώσει χρήματα. Η εφορία, ο ΕΦΚΑ, ο Πιτσιλής, δεν θα σας κυνηγήσουν για να σας επιστρέψουν χρήματα. Όταν αρνείστε να δώσετε στοιχεία, είστε όσο το δυνατόν πιο προστατευμένοι».
Αναφερόμενος στις υποδομές του Δημοσίου, επεσήμανε τις σημαντικές ανισότητες μεταξύ κεντρικών και περιφερειακών φορέων:
«Τα κεντρικά συστήματα είναι καλύτερα εξοπλισμένα, αλλά οι μικροί δήμοι έχουν μεγάλο πρόβλημα. Έλλειψη προσωπικού, παλιός εξοπλισμός, υπολογιστές που δεν υποστηρίζουν πλέον αναβαθμίσεις ασφαλείας. Αυτά είναι ανοιχτές πόρτες για επιθέσεις».
Η μετακίνηση εξειδικευμένων στελεχών από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, λόγω καλύτερων απολαβών, αποτελεί, κατά τον ίδιο, τη μεγαλύτερη πρόκληση για την κυβερνοασφάλεια του Δημοσίου.
«Οι τράπεζες δεν φταίνε – Η ευθύνη είναι προσωπική»
Ο διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας ήταν απολύτως ξεκάθαρος όσον αφορά την ευθύνη των πολιτών στις ψηφιακές απάτες που διενεργούνται μέσω τραπεζών:
«Οι απάτες περνούν από τις τράπεζες επειδή εκεί βρίσκονται τα χρήματα, όχι επειδή οι τράπεζες ευθύνονται. Αν κάποιος σάς τηλεφωνήσει και του δώσετε πρόσβαση στον λογαριασμό σας, δεν φταίει η τράπεζα. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν το υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας από όλους τους οργανισμούς στην Ελλάδα. Η κυβερνοασφάλεια είναι ομαδικό σπορ, μας αφορά όλους».
Απαντώντας σε ερώτηση για την ψηφιακή μετάβαση ηλικιωμένων, ο Μιχάλης Μπλέτσας αναγνώρισε ότι η εισαγωγή αυξημένων βαθμών ασφαλείας, όπως η διπλή ή τριπλή αυθεντικοποίηση, δημιούργησε σύγχυση και αποξένωση σε πολίτες μεγαλύτερης ηλικίας:
«Ακόμα και ο πατέρας μου, που είχε εξοικειωθεί με τις ψηφιακές συναλλαγές, άρχισε να χάνεται όταν προστέθηκαν νέες διαδικασίες. Όμως έχουμε ένα πλεονέκτημα στην Ελλάδα: την ισχυρή διαγενεακή σχέση. Οι νεότεροι πρέπει να βοηθούν τους μεγαλύτερους. Δεν είναι λύση να διατηρούμε ένα σωρό υποκαταστήματα. Είναι χαμένος χρόνος».
Κατά την έναρξη της ημερίδας, ο Δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης παρουσίασε τη στρατηγική και τα αποτελέσματα της πενταετούς πορείας του Δήμου στον ψηφιακό μετασχηματισμό, δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για την ενίσχυση της διαφάνειας, της συμμετοχής και της αποτελεσματικής διακυβέρνησης.
«Πέντε χρόνια προσπάθειας με επίκεντρο τον πολίτη»
Ο κ. Σημανδηράκης υπογράμμισε ότι η σημερινή παρουσίαση δεν είναι αποσπασματική, αλλά το αποτέλεσμα μιας διαρκούς και συστηματικής προσπάθειας:
«Πρόκειται για μια συνολική παρέμβαση αναβάθμισης των πολιτιστικών και ψηφιακών υποδομών του Δήμου, που ξεκίνησε πριν πέντε χρόνια. Αξιοποιήσαμε κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο, αναπτύξαμε καινοτόμες εφαρμογές και σήμερα παρουσιάζουμε μια νέα πλατφόρμα διακυβέρνησης που ενισχύει τη λογοδοσία και τη συμμετοχικότητα».
Καινοτομία στη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου
Κεντρικό σημείο της τοποθέτησης του Δημάρχου αποτέλεσε η παρουσίαση, για πρώτη φορά σε πανελλήνιο επίπεδο, ενός ψηφιακού εργαλείου βασισμένου στην τεχνητή νοημοσύνη για την παρακολούθηση και συμμετοχή στη λειτουργία του Δημοτικού Συμβουλίου.
«Η τεχνολογία δεν είναι απλώς εργαλείο διαχείρισης. Είναι πλέον το μέσο για να απαντήσουμε στις ανάγκες των πολιτών, να κάνουμε πιο ανοιχτές τις διαδικασίες και να επιτρέψουμε στον δημότη να έχει πραγματικό λόγο στο κορυφαίο δημοκρατικό όργανο της πόλης», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η νέα αυτή πλατφόρμα αποτελεί μέρος της στρατηγικής για τη «πράσινη ανάπτυξη» της δημοτικής λειτουργίας, προσφέροντας σύγχρονες λύσεις για διαφάνεια, συμμετοχική λήψη αποφάσεων και ψηφιακή προσβασιμότητα.
«Η καινοτομία χρειάζεται ανθρώπους – Επενδύουμε στο προσωπικό»
Ο Δήμαρχος Χανίων δεν παρέλειψε να τονίσει ότι πίσω από κάθε ψηφιακή καινοτομία βρίσκεται ο παράγοντας άνθρωπος:
«Τίποτα από όσα παρουσιάζουμε σήμερα δεν θα ήταν δυνατό χωρίς την πολύτιμη εργασία των υπαλλήλων και των υπηρεσιών του Δήμου. Είναι αυτοί που σήκωσαν το βάρος της υλοποίησης και δικαίως αξίζουν την αναγνώριση».
Εμπιστοσύνη στην κατεύθυνση και το αποτέλεσμα
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο Παναγιώτης Σημανδηράκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την παρουσία του Δημήτρη Παπαστεργίου στην ημερίδα, τον οποίο χαρακτήρισε ως «εξαιρετικά έμπειρο και επιτυχημένο» στον χώρο της ψηφιακής αυτοδιοίκησης:
«Η παρουσία του Υπουργού αποτελεί για εμάς σημείο αναφοράς. Είμαστε βέβαιοι πως η κατεύθυνση που ακολουθούμε είναι η σωστή – και κυρίως, είναι πρωτοπόρα».
