Εκπέμπει sos για κλιματική αλλαγή και παγκοσμιοποίηση της φτώχειας
Η κλιματική αλλαγή, η παγκόσμια ανισότητα και φτώχεια, καθώς και η ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές είναι οι κρίσεις που θα γεννήσει η παρούσα διεθνής οικονομική κρίση όπως γράφει σε άρθρο του ο νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς. «Ερχονται νέες κρίσεις, μετά την οικονομική κρίση» είναι ο τίτλος του άρθρου.
«Στη σκιά της κρίσης του ευρώ, και του “δημοσιονομικού γκρεμού” της Αμερικής είναι εύκολο να ξεχάσουμε τα μακροπρόθεσμα προβλήματα της παγκόσμιας οικονομίας. Ενα από τα πιο σοβαρά είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι αδύναμες επιδόσεις της παγκόσμιας οικονομίας οδήγησαν σε ανάλογη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αλλά αυτό δεν θα κρατήσει πολύ. Και επειδή έχουμε αργήσει τόσο πολύ να αντιδράσουμε στην κλιματική αλλαγή, θα χρειαστούν δραστικές μειώσεις στις εκπομπές των καυσαερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου στο μέλλον», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Με δεδομένη την επιβράδυνση της οικονομίας, θα πρέπει να προχωρήσουμε σε ραγδαίες διαρθρωτικές αλλαγές, τόσο στις ανεπτυγμένες, όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Τέτοιες αλλαγές μπορεί να γίνουν τραυματικές εμπειρίες, και οι αγορές συχνά δεν τις χειρίζονται με καλό τρόπο. Οπως η Μεγάλη Υφεση προκλήθηκε εν μέρει από τις δυσκολίες της μετάβασης από μια αγροτική οικονομία σε μια αστική και βιομηχανική, έτσι και τα σημερινά προβλήματα οφείλονται εν μέρει στην ανάγκη να στραφούμε από την βιομηχανική παραγωγή στις υπηρεσίες», συνεχίζει ο Στίγκλιτς.
«Αυτή η μετάβαση απαιτεί επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο τις οποίες τα άτομα δεν έχουν συχνά τα χρήματα να πραγματοποιήσουν. Ανάμεσα στις υπηρεσίες που θέλουν οι άνθρωποι είναι η Υγεία και η Παιδεία, δύο τομείς στους οποίους η κυβέρνηση φυσικά παίζει σημαντικό ρόλο. Πριν από την κρίση του 2008, γινόταν μεγάλη συζήτηση για τις παγκόσμιες ανισότητες, και για την ανάγκη χωρών που έχουν εμπορικό πλεόνασμα, όπως η Γερμανία και η Κίνα, να αυξήσουν την κατανάλωση στο εσωτερικό τους. Αυτό το ζήτημα δεν έχει κλείσει: η αποτυχία της Γερμανίας να το αντιμετωπίσει αποτελεί μέρος της κρίσης του ευρώ», τονίζει ο Στίγκλιτς.
«Επειτα, είναι και η παγκόσμια κρίση της ανισότητας. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι εκείνοι με τα πιο υψηλά εισοδήματα παίρνουν μεγαλύτερο μέρος από την πίτα της οικονομίας, αλλά και ότι η μεσαία τάξη δεν έχει μερίδιο στην οικονομική ανάπτυξη, ενώ σε πολλές χώρες αυξάνεται η φτώχεια. Η καλή είδηση είναι ότι το χάσμα ανάμεσα στις αναπτυσσόμενες και τις ανεπτυγμένες χώρες έχει μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Παρ’ όλα αυτά, εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι είναι ακόμα βυθισμένοι στη φτώχεια», γράφει ο Στίγκλιτς.
Και καταλήγει : «Οι αγορές δεν πρόκειται, από μόνες τους, να λύσουν κανένα από αυτά τα προβλήματα. Η κλιματική αλλαγή είναι κατ’ ουσίαν ένα πρόβλημα “δημοσίου αγαθού”. Για να γίνουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται ο κόσμος, πρέπει να αναλάβουν έναν πιο ενεργητικό ρόλο οι κυβερνήσεις – σε μια εποχή που τα αιτήματα για περικοπές αυξάνονται στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Αλλά ο δρόμος των περικοπών και της λιτότητας αποδυναμώνει την οικονομία σήμερα και υπονομεύει τις προοπτικές για το μέλλον.
Η λύση; Να επενδύσουμε στο μέλλον μας, με τρόπους που θα μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε ταυτόχρονα τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής, της παγκόσμιας ανισότητας και της φτώχειας, και την ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές».
ΤΟ ΒΗΜΑ