Της Αννας Κωνσταντουλάκη
Για την απόφασή τους να φύγουν στο εξωτερικό, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας και αμοιβών, αφού το σύστημα υγείας στην Ελλάδα καταρρέει, μιλούν στην “Π” 4 γιατροί οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην Αγγλία, τη Γερμανία και την Φινλανδία.
Οπως λένε, εργάζονται πολλές ώρες σ’ ένα οργανωμένο σύστημα, έχουν καλούς μισθούς, ωστόσο, αυτό που θέλουν είναι να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
“Τριπλάσιες οι αμοιβές, αλλά θέλω να επιστρέψω στην Ελλάδα”
Ο Κώστας Λιάπης, αιματολόγος, ο οποίος εργάζεται σε νοσοκομείο του Λονδίνου μας είπε: “Εργάζομαι σ’ ένα μεγάλο και πολύ καλό οργανωμένο νοσοκομείο 5 ημέρες την εβδομάδα από τις 9 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα, ωστόσο ουσιαστικά οι ώρες είναι πολύ περισσότερες αφού οι αρμοδιότητες και οι υποχρεώσεις είναι πολλές. Οι αμοιβές είναι 3.500-3.800 λίρες το μήνα και οι συνθήκες εργασίας πολύ καλύτερες από ό,τι στην Ελλάδα με την έννοια ότι όλα είναι πολύ καλά οργανωμένα.
Στο αγγλικό ΕΣΥ, ο ασφαλισμένος ασθενής δεν πληρώνει τίποτα ενώ για τους ανασφάλιστους καλύπτονται μόνο οι επείγουσες περιπτώσεις. Ομως, για όσο διάστημα εργάζομαι εδώ, έχουν εξετάσει μόνο δύο ανασφάλιστους”.
Σε νοσοκομείο της Οξφόρδης
“Αυτό που πραγματικά θέλω είναι να επιστρέψουμε με την γυναίκα μου στην Ελλάδα και δεν είμαι ο μόνος”.
Σε νοσοκομείο της Οξφόρδης εργάζεται ο Νίκος Κεραμάρης, χειρουργός Ορθοπεδικής, ο οποίος μας είπε:
“Πήγα στο Λονδίνο το φθινόπωρο του 2011 λόγω εκπαιδευτικής άδειας στο πλαίσιο της ειδίκευσής μου στην Ορθοπαιδική & Τραυματολογία. Εν συνεχεία επέστρεψα στην Ελλάδα για τις εξετάσεις ειδικότητας την άνοιξη του 2012 και αμέσως μετά την επιτυχή ολοκλήρωσή τους επέστρεψα στο Ηνωμεν. Βασίλειο (Μπέρμιγχαμ, Νόττινχαμ, Οξφόρδη). Το αρχικό κίνητρό μου (προ κρίσεως) ήταν η μετεκπαίδευση και η περαιτέρω εμβάθυνση στην ειδικότητά μου. Όμως δυστυχώς το 2011-12 η κρίση ήταν στο ζενίθ και η πιθανότητα μόνιμης εγκατάστασης στο εξωτερικό έμοιαζε γοητευτική (σε σχέση με την απογοητευτική κατάσταση στην Ελλάδα).
Εχω την τύχη να έχω εργασθεί σε μεγάλα κέντρα αριστείας εντός, αλλά κυρίως εκτός Ελλάδος. Οι συνθήκες εργασίας είναι σαφώς πιο καλά ρυθμισμένες (με εκπαιδευτικές ευκαιρίες και υποχρεώσεις, με ευθύνη επικαιροποίησης της άδειας ασκήσεως ιατρικού επαγγέλματος, πολύ ικανοποιητικές άδειες), ενώ και οι μισθοί είναι περίπου τριπλάσιοι των αντιστοίχων στην Ελλάδα στο πλαίσιο του ΕΣΥ. Τα ωράρια είναι σχεδόν εξίσου εξαντλητικά, αν και εκεί εφαρμόζεται η ευρωπαϊκή οδηγία για τις ώρες εργασίας των γατρών”.
Ωστόσο, ο Νίκος Κεραμάρης λέει ότι η νοσταλγία για την Ελλάδα είναι έντονη και έτσι ετοιμάζεται να επιστρέψει στην χώρα το φθινόπωρο μετά την ολοκλήρωση των υποχρεώσεών του στην Κλινική Σπονδυλικής Στήλης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
“Προφανώς ελπίζουμε ότι πρέπει να συμβάλουμε και εμείς με τις λίγες δυνάμεις μας σε μια νέα αρχή στον τόπο μας”, σημειώνει.
“Γιατί παραιτήθηκα και πήγα στη Γερμανία”
Στη Γερμανία, στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Μάιντς, στην κλινική Γναθοπροσωπικής και Πλαστικής Χειρουργικής εργάζεται ο γιατρός Κώστας Σαριδάκης ο οποίος μας είπε:
“Αρχικά ξεκίνησα την ειδικότητα στην Ελλάδα το 2010, έπειτα απο εξετάσεις. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σημειώσω ότι η Γναθοπροσωπική Χειρουργική είναι η μοναδική ειδικότητα στην Ελλάδα που απαιτεί την απόκτηση δύο πτυχίων (ιατρικής και οδοντιατρικής) για την έναρξη της ειδικότητας, οπότε αυτό από μόνο του δείχνει τη δυνατή θέληση του υποψηφίου να μείνει και να ειδικευτεί στη χώρα του. Δυστυχώς από μέσα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Στη χώρα μας επικρατεί εργασιακός μεσαίωνας στο χώρο της νοσοκομειακής ιατρικής και για παράδειγμα θα αναφέρω απλήρωτες εφημερίες μηνών, κανονική εργασία μετά απο εφημερία, υπερωριακή εργασία που ούτε καν καταγράφεται και πολλά άλλα. Το 2012 που αποφάσισα να παραιτηθω,τα πράγματα είχαν φτάσει στο απροχώρητο. Απλήρωτες εφημερίες 6 μηνών, καθημερινές απεργίες, ελλείψεις υλικών, ατέλειωτες αναμονές ασθενών και ένα γενικότερο κλίμα που μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες συναντάται. Επιπλέον σε επίπεδο ειδικότητας η εκπαίδευση είναι ελλιπέστατη σε σχέση με το εξωτερικό, οπότε φτάνεις σε ένα σημείο που αν σέβεσαι τον εαυτό σου και τις σπουδές που έχεις κάνει, η φυγή προς το εξωτερικό είναι μονόδρομος. Πολλοί το χαρακτηρίζουν αυτό ως έλλειψη αγωνιστικότητας και θέλησης να βοηθήσουμε την πατρίδα μας. Εγώ θα το χαρακτήριζα ως μονόδρομο αφού με την επιστροφή σωστά εκπαιδευμένου δυναμικού, με γνώση της παγκόσμιας πραγματικότητας, κάτι μπορεί να αλλάξει. Και εδώ έρχεται η απάντηση στο πόσο σκοπεύω να μείνω. Σίγουρα θα επιδιώξω να γυρίσω με το πέρας της ειδικότητας μου σε ενάμιση χρόνο, απλά αυτό είναι κάτι απόλυτα εξαρτώμενο από τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας. Με παγωμένες τις προσλήψεις ιατρών στα νοσοκομεία και με τον ιδιωτικό χώρο να υποφέρει λόγω αδυναμίας των ταμείων να καλύψουν τα έξοδα των ασφαλισμένων, ο γυρισμός αν και προτεραιότητα γίνεται αναπόφευκτα δύσκολος”.
“Σκληρή δουλειά αλλά και ηθική, οικονομική, επαγγελματική ανταπόδοση”
Για τις συνθήκες εργασίας του και τις αμοιβές σημειώνει:
“Εργάζομαι στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Μάιντς στην Κλινική Γναθοπροσωπικής και Πλαστικής Χειρουργικής με ωράριο 7.00-19.00. Το καθημερινό ωράριο είναι υπερωριακό, η διαφορά με την Ελλάδα είναι ότι οι υπερωρίες πέραν του 8ώρου καταγράφονται και αποδίδονται είτε χρηματικά στο τέλος του χρόνου, έιτε ως επιπλέον άδεια. Ο μισθός είναι περίπου τριπλάσιος σε σχέση με τον αντίστοιχο στην Ελλάδα, με το κόστος ζωής να είναι περίπου το ίδιο. Εκπαιδευτικά, όσον αφορά αρμοδιότητες, φάσμα περιστατικών, συμμετοχή σε συνέδρια και έρευνα, οι διαφορές είναι χαοτικές. Φυσικά η καθημερινότητα έιναι δύσκολη, το 12ωρο σε μία ξένη χώρα ισοδυναμεί με 16ωρο στην αρχή λόγω των δυσκολιών στη γλώσσα και στη μη γνώση του συστήματος γενικότερα, αυτό είναι κάτι όμως το οποίο στο χρόνο πάνω συνηθίζεται. Το σύστημα είναι παραγωγικό και βασίζεται ξεκάθαρα στον καταμερισμό ευθυνών και υποχρεώσεων του κάθε εργαζόμενου, πράγμα που δυστυχώς στη χώρα μας λείπει. Και σ” αυτό ήμασταν όλοι λιγο πολύ συνυπεύθυνοι…
Θεωρώ πάντως ότι αυτή η νοοτροπία, της σκληρής και παραγωγικής δουλειάς, αλλά με σίγουρη ανταπόδωση (οικονομική, ηθική και επαγγελματική) είναι κατι το οποίο εκ του αποτελέσματος έχει πετύχει και θα πρέπει σα λαός να το υιοθετήσουμε”, καταλήγει.
“Στη Φινλανδία τα νοσοκομεία λειτουργούν “ρολόι” και στη ζωή σου νιώθεις ασφάλεια”
Για το πώς βρέθηκε να εργάζεται σε νοσοκομείο της Φινλανδίας μίλησε στην “Π” ο γιατρός Στέργος Κολιός ο οποίος ανέφερε: “Αποφάσισα να φύγω στην Φινλανδία το 2004. Ημουν φαντάρος στην Αλεξανδρούπολη όταν μια μέρα αποφάσισα να φύγω Σκανδιναβία (γενικά) γιατί ήξερα ότι τουλάχιστον στην ιατρική ήταν αρκετά χρόνια μπροστά οι χώρες αυτές σε σχέση με την Ελλάδα. Είχα κουραστεί στην Ελλάδα να περιμένω πολλά χρόνια για να «ανοίξει» η θέση μου για την ειδικότητα που ήθελα (νευρολόγος).
Ο πατέρας μου ήταν γεωργός και γενικά έπρεπε να ξεκινήσω άμεσα ειδικότητα γιατί τα οικονομικά μας ήταν μέτρια. Κάποιος φίλος ενός φίλου μου ήταν ήδη στο Ταμπερε της Φινλανδίας, οπότε απ’ όλη την Σκανδιναβία επέλεξα την Φινλανδία.
Πήγα και έκανα εντατικά φινλανδικά για 11 μήνες, 8 ώρες την ημέρα κι επειδοτούμενα από τον αντίστοιχο ΟΑΕΔ της Φινλανδίας (έπαιρνα 720€ για να μάθω φινλανδικά, ένα ποσό από αυτά ήταν κι επειδή ήμουν άνεργος Ευρωπαϊκής Ενωσης, μου πλήρωναν το 1/3 του σπιτιού, οπότε όλα αυτά έφταναν τα 720€). Έμεινα στο Ταμπερε της Φινλανδίας 7,5 χρόνια. Οι συνθήκες ειναι..ανθρώπινες. Σε σέβονται πρώτα σαν άνθρωπο και σαν γιατρό. Η λειτουργία των νοσοκομείων άψογη (καταγραφή ιστορικού, ακτινογραφίες, μαγνητικές, εργαστηριακός έλεγχος κτλ στον υπολογιστή) έτσι ώστε το έργο του γιατρού να είναι πιο εύκολο.
Ωράριο: 8.30 ξεκινά η επίσκεψη, 8 πρέπει να είμαστε στο νοσοκομείο και φεύγουμε 15.30-16.00. Φυσικά μερικές φορές λίγο νωρίτερα και μερικές φορές λίγο αργότερα. Οι αρμοδιότητες ίδιες με τις αρμοδιότητες ενός ειδικευόμενου ιατρού όπως και στην Ελλάδα. Επίσκεψη με τον ειδικό, εισιτήρια, εξιτήρια, συνταγές, εκπαίδευση κτλ. Οι συνθήκες ζωής και εργασίας στη Φινλανδία είναι πολύ καλύτερες σε σχέση με την Ελλάδα. Υπάρχει ασφάλεια, οργάνωση, παιδεία και υγεία, δουλεύουν άψογα, οπότε νιώθεις ασφάλεια. Στις 30 του μήνα θα πληρωθείς βρέξει χιονίσει. Αν 30 είναι Σάββατο, τα λεφτά σου θα μπουν την Παρασκευή. Σαφώς δεν έχει μόνο καλά. Πολύ κρύο, πολύ σκοτάδι τον χειμώνα, πολύ φως το καλοκαίρι, δύσκολους «κλειστούς» ανθρώπους που βρίσκουν διέξοδο στο αλκοόλ, κατάθλιψη κτλ.
Απλά όταν πρόκειται για το επαγγελματικό σου μέλλον τα βάζεις σε μια ζυγαριά και αποφασίζεις”.
Ο Στέργιος Κολιός που έχει μια κόρη 11 μηνών θέλει ασφαλώς να επιστρέψει με την γυναίκα του και το παιδί τους την Ελλάδα αν και πλέον έχουν γίνει Φινλανδοί υπήκοοι.
Στο «αρνητικό» βάθρο των τριών ευρωπαϊκών χωρών που «διώχνουν» μαζικά τους γιατρούς τους, τροφοδοτώντας το σύστημα υγείας της Γερμανίας, βρίσκεται η Ελλάδα. Σε σύνολο 31.500 αλλοδαπών γιατρών που εργάζονται σε νοσοκομεία της Γερμανίας, οι 2.500 είναι Έλληνες, αριθμός που δίνει στη χώρα μας τη 2η θέση με τους «γκασταρμπάιτερ» λειτουργούς του Ιπποκράτη.
Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, την «αρνητική» πρωτιά κατέχει η Ρουμανία με 3.215 γιατρούς και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Αυστρία με 2.189. Συνολικά, την τελευταία πενταετία έχουν μεταναστεύσει από την Ελλάδα περί τους 7.300 γιατρούς -μόνο από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, το μεγαλύτερο της χώρας, κατευθυνόμενοι κυρίως στη Βρετανία, τη Γερμανία και τη Σουηδία.