Στις δώδεκα του μηνός ο υπουργός πολιτισμού κ. Αριστ. Μπαλτάς “εγκαινίασε” το αναστηλωμένο θέατρο της Αρχαίας Απτέρας. Αυτό ήταν η κορύφωση ενός αποτελέσματος μετά από επίμονη και φιλότιμη προσπάθεια των ειδικών, όπου με όλα τα προβλήματα και κυρίως με τα λιγοστά χρήματα που μπόρεσε να διαθέσει η πολιτεία, έφεραν ένα καλό αποτέλεσμα. Μπράβο τους.
Αλλά ας δούμε τώρα τι γινόταν πριν μερικά χρόνια στον χώρο της Απτέρας. Οι πέτρες από τη πόλη, δηλαδή, ναών, οικιών, θεάτρου κ.λ.π. ήταν πελεκημένες, τετραγωνισμένες, άρα έτοιμες για χρήση. Έτσι επί τουρκοκρατίας οι Τούρκοι έφτιαξαν με αυτές το φρούριο Κούλε πάνω στην Απτέρα. Το φρούριο Ιτζεδίν στο Καλάμι, ενώ το Ελληνικό δημόσιο αργότερα όταν το έκανε φυλακές, πρόσθεσε ένα όροφο και τοίχο γύρω-γύρω, όπως είναι σήμερα στη σημερινή του μορφή, με πέτρες από τα Άπτερα. Αργότερα όταν αποφάσισαν να φτιάξουν το Ναύσταθμο Σούδας για το Πολεμικό Ναυτικό, τα κτήρια και ο τοίχος που τον περικλείει κτίστηκαν με πέτρες από τα Άπτερα. Το ίδιο έγινε και στο λιμάνι των Χανίων. Όλες οι επανορθώσεις από τις καταστροφές που προκάλεσαν οι βομβαρδισμοί από τους Γερμανούς το ’41 έγιναν από πέτρες της Απτέρας κυρίως από το θέατρό της.
Εδώ, να αναφέρουμε οτι το ’41, μονάδες του Αγγλικού στρατού είχαν στρατοπεδεύσει στην Αρχ. Απτέρα πριν φύγουν για τα Σφακιά και από εκεί στη Μέση Ανατολή. Τους είδε ένα Γερμανικό αναγνωριστικό αεροπλάνο και την επομένη οι Γερμανοί βομβάρδισαν τον Αρχαιολογικό χώρο. Τότε ισοπέδωσαν τα λίγα κτήρια που ήταν ακόμα όρθια.
Όταν το επίσημο Ελληνικό κράτος έκανε κατασκευές με υλικά της Αρχαίας πόλης, ακόμα και τη δεκαετία του ’50, αντί να τα περισώσει, βλέποντας οι ντόπιοι αυτά, έφτιαχναν και εκείνοι τα σπίτια τους με υλικά από την αρχαία πόλη.
Αυτά για τη κακοποιημένη από τους σύγχρονους, Αρχαία Απτέρα.
Μιχάλης Γ. Κελαϊδής
