Το ΜέΡΑ25 για το αεροδρόμιο στο Καστέλλι και ένα Παγκρήτιο αναπτυξιακό πρόγραμμα:
Η Κρήτη έχει μεγάλες αναπτυξιακές δυνατότητες που όμως, όπως αποδεικνύει η άναρχη και ανορθολογική μεγέθυνση της βόρειας Κρήτης, εύκολα εξανεμίζονται υπό μια αντιαισθητική, αναποτελεσματική, άκριτη μεγέθυνση – μια πέραν-ως-πέρα τσιμεντοποίηση.
Η πρόσφατη περιοδεία κλιμακίων του ΜέΡΑ25 στην Κρήτη, κατά την διάρκεια της οποίας συνομιλήσαμε με φορείς και κατοίκους και των τεσσάρων νομών, ανέδειξε τον κίνδυνο να θυσιαστούν αναπτυξιακές προοπτικές στον βωμό μιας δήθεν ανάπτυξης, μιας μεγέθυνσης που θα αποφέρει μεγάλα οφέλη σε λίγους καταστρέφοντας πόρους και μακροχρόνιο πλούτο για την πλειοψηφία των Κρητών.
Το αεροδρόμιο που εξαγγέλθηκε πρόσφατα για το Καστέλλι είναι ένα μόνο παράδειγμα του πως η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της Κρήτης υπονομεύεται στο όνομα της… ανάπτυξης.
Το αεροδρόμιο στο Καστέλλι
Η μετεγκατάσταση του αεροδρομίου του Ηρακλείου Ν. Καζαντζάκης από την Νέα Αλικαρνασσό στο Καστέλλι παρουσιάζεται στο πλατύ κοινό ως αδιαμφισβήτητα απαραίτητη, αναπτυξιακή τομή.
Στην πραγματικότητα το νέο αεροδρόμιο θα έχει πολλαπλάσιο κόστος κατασκευής σε σύγκριση με την αναβάθμιση του υφιστάμενου (π.χ. προσθήκη λοξού διαδρόμου προς την θάλασσα) ενώ, παράλληλα, θα έχει πολύ μικρότερη χωρητικότητα από ότι ένα αναβαθμισμένο Ν. Καζαντζάκης. Επί πλέον, θα επιβαρύνει τον φορολογούμενο με τουλάχιστον 120 εκατομμύρια ευρώ (αφανισμός τοπικού προϊόντος συν τοκοχρεολύσιο δανεισμού) την ώρα που θα πλήξει τον τουρισμό λόγω σημαντικής αύξησης των τελών χρήσης του αεροδρομίου και του κόστους αερομεταφοράς.
Αντί να μειώσει τον χρόνο πτήσης από την υπόλοιπη Ελλάδα και την Ευρώπη, ο χρόνος πτήσης θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 20 λεπτά λόγω της ανάγκης τα αεροπλάνα να προσεγγίζουν από το Λιβυκό. Αυτό σημαίνει επί πλέον κόστος 2 χιλιάδες ευρώ για ένα Airbus A320 ή Boeing B737-800. Στις 50 χιλιάδες προσεγγίσεις αυτό μεταφράζεται σε 15 χιλιάδες παραπάνω ώρες πτήσης, 30 εκατομμύρια ευρώ, 45 χιλιάδες τόνους καυσίμων και 140 χιλιάδες τόνους αερίων του θερμοκηπίου (τα οποία συμβάλουν στην κλιματική αλλαγή που απειλεί τον πλανήτη).
Περαιτέρω, ακόμα κι αν αψηφήσουμε το κοινωνικό και οικονομικό πλήγμα στους δημότες της περιοχής, αξίζει να σταθούμε στο γεγονός ότι το νέο αεροδρόμιο θα κτιστεί στην δεύτερη σε έκταση εύφορη πεδιάδα της Κρήτης όπου στο εσώκλειστο οροπέδιο θα εγκλωβίζονται (από την καύση των κινητήρων μόνο κατά την απογείωση) περί τους 100 χιλιάδες τόνους ρύποι JET A1, θα δηλητηριαστούν 2 εκατομμύρια ελαιόδεντρα καθώς και οι δυο υδροφορείς της περιοχής (ήτοι το ΚΑΡΣΤΙΚΟ ΥΔΡΟΦΟΡΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΔΙΚΤΗΣ- ΝΙΠΙΔΙΤΟΣ, GR1300111, σημαντικός Καρστικός Υδροφορέας πλακωδών ασβεστολίθων με νερό άριστης ποιότητας και το ΠΟΡΩΔΕΣ ΥΔΡΟΦΟΡΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΚΑΝΗΣ ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ, GR1300100, με υδατικό δυναμικό 6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα).
Σε αυτό το οικονομικό και οικολογικό κόστος πρέπει να προστεθεί ότι οι κάτοικοι του Ηρακλείου θα αναγκάζονται σε επί πλέον οδική μεταφορά μισής ώρας ανά κατεύθυνση, με ανάλογη αύξηση της οδικής κίνησης, του κόστους νέων δρόμων κλπ.
Ποια είναι η εναλλακτική;
Το μοντέλο «ανάπτυξης» που προκρίνει το Μνημονιακό Τόξο βασίζεται στην τσιμεντοποίηση, ασφαλτόστρωση και, γενικότερα, την χρήση τεχνολογικών λύσεων του περασμένου αιώνα: Ένα τεράστιο αεροδρόμιο («καρμπόν» του αεροδρόμιου Ελ. Βενιζέλος) σε εύφορη κοιλάδα έξω από το Ηράκλειο, οδικές μεταφορές στην βάση ενός ΒΟΑ (Βόρειου Οδικού Άξονα) που όσο μεγεθύνεται τόσο θα αυξάνει ρύπους, εξάρτηση από φορτηγά και αυτοκίνητα, ενορχηστρωμένη ασχήμια που θα ολοκληρώσει την αισθητική καταστροφή που ζει το βόρειο μέρος του νησιού τις τελευταίες δεκαετίες.
Η εναλλακτική που προτείνει το ΜέΡΑ25 είναι η επέκταση και βελτίωση των υπαρχόντων αεροδρομίων της Κρήτης και η διασύνδεση τους, από τα Χανιά έως την Σητεία, μέσω υπερσύγχρονου ταχέος σιδηρόδρομου, με δύο κάθετες γραμμές (η μία προς Παλαιόχωρα, η άλλη προς Ιεράπετρα). Αντίθετα με το μοντέλο ενός υπερμεγέθους αεροδρομίου και αυτοκινητόδρομων, που ακόμα και να χτιστούν δεν δημιουργούν μακροπρόθεσμα καλές θέσεις εξειδικευμένης εργασίας, μια υπερσύγχρονη ταχεία (στην οποία θα βασιστεί αποκεντρωμένο δίκτυο μικρότερων αεροδρομίων) όχι μόνο μειώνει το οικονομικό και οικολογικό κόστος αλλά δημιουργεί άριστες θέσεις εργασίας στις τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης στις οποίες θα κτιστεί το μέλλον της ανθρωπότητας.
Πως θα πρέπει να λαμβάνονται οι αποφάσεις;
Ο λόγος που προκρίνονται αντι-οικονομικές, αντι-οικολογικές, αντιαισθητικές, αναποτελεσματικές και άκριτες λύσεις είναι απλός: Τα οικονομικά οφέλη των «ημετέρων» είναι γιγαντιαία. Υπουργοί, Περιφερειάρχες, Βουλευτές και Δήμαρχοι υφίστανται τεράστιες πιέσεις και συχνά ενδίδουν σε αντι-αναπτυξιακά προγράμματα τα οποία, εν τέλει, προκρίνουν στο όνομα της… ανάπτυξης. Το ΜέΡΑ25 πιστεύει ότι το πρόβλημα είναι εγγενές και πως ο μόνος τρόπος να λυθεί είναι μια νέα διαδικασία συμμετοχικής λήψης αποφάσεων – ένας νέος θεσμός: Τα Διασυμβουλευτικά Συμβούλια Κληρωτών & Εκλεγμένων Πολιτών (ΔΙΑΣΠΕΠ).
Όπως προβλέπει το εκλογικό πρόγραμμα του ΜέΡΑ25 για μια σειρά από σημαντικές αποφάσεις (π.χ. Παιδεία, Πολιτισμός, ΜΜΕ), προτείνουμε αυτόν τον θεσμό σε περιφερειακό επίπεδο ώστε το αναπτυξιακό μοντέλο μιας περιφέρειας να μην προσδιορίζεται από τα συμφέροντα των «ημετέρων».
Συγκεκριμένα, προτείνουμε την θεσμοθέτηση μόνιμου ΔΙΑΣΚΕΠ Περιφέρειας Κρήτης αποτελούμενο από 90 πολίτες, εκ των οποίων οι 60 θα κληρώνονται (όπως οι ένορκοι) και οι 30 θα εκπροσωπούν τις εκλεγμένες περιφερειακές παρατάξεις ανάλογα με την εκλογική τους δύναμη. Υπουργείο, Περιφέρεια, Δήμοι, κάτοικοι και φορείς θα καταθέτουν στο ΔΙΑΣΠΕΠ τα πλάνα τους για την ανάπτυξη της Κρήτης (συμπεριλαμβανομένων και προτάσεων για αεροδρόμια, οδικούς άξονες κλπ). Το ΔΙΑΣΚΕΠ θα μπορεί να καλεί ειδικούς να καταθέσουν τις απόψεις τους για τα αντικρουόμενα αναπτυξιακά προγράμματα και, εν τέλει, θα προβαίνει σε γνωμοδότηση. Στην περίπτωση που το ΔΙΑΣΠΕΠ δεν μπορεί να συμφωνήσει με πλειοψηφία 2/3 σε ένα αναπτυξιακό σχέδιο, το ΔΙΑΣΚΕΠ προτείνει περιφερειακό δημοψήφισμα που δίνει στους πολίτες τον τελικό λόγο.
Πραγματική Δημοκρατία, Πραγματική Ανάπτυξη
Το ΜέΡΑ 25 πιστεύει ότι η κρίση της τελευταίας δεκαετίας έχει πλήξει την δημοκρατία όσο και την ανάπτυξη. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι πραγματική ανάπτυξη και πραγματική δημοκρατία πάνε χέρι-χέρι. Δεν πιστεύουμε ότι το ΜέΡΑ25 έχει το μονοπώλιο της αλήθειας και των καλών ιδεών. Καταθέτουμε τις προτάσεις μας (βλ. πιο πάνω), στηλιτεύουμε τους «ημέτερους» που καταστρέφουν τον τόπο για να πλουτίσουν αλλά, πάνω απ’ όλα, προτείνουμε συμμετοχικούς, δημοκρατικούς θεσμούς (όπως το ΔΙΑΣΚΕΠ Κρήτης) που θα δώσουν στους πολίτες της Κρήτης, και γενικότερα όλων των περιφερειών) την δυνατότητα να κρίνουν τόσο τις δικές μας προτάσεις όσο και εκείνες άλλων κομμάτων και φορέων.
ΜέΡΑ25 – Για τους ανθρώπους, όχι για τα αξιώματα
ΜέΡΑ25 – Επειδή αυτή η νύχτα κράτησε πολύ