Μπορεί το γεγονός ότι Ντόναλντ Τραμπ να έγινε ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που συνελήφθη και να βρέθηκε ενώπιον της δικαιοσύνης, όμως δύο ήταν οι μεγάλοι κίνδυνοι που ελλόχευαν πίσω από την ιδιαίτερης βαρύτητας και σημασίας για το μέλλον της χώρας, δικαστική υπόθεση.
Το πρώτο ήταν ότι, ενώ ο εισαγγελέας του Μανχάταν Άλβιν Μπραγκ θα μπορούσε να παραθέσει αδιάσειστα στοιχεία για τα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται ο Ντόναλντ Τραμπ, η νομική του θεωρία ενδεχομένως αποδειχθεί υπερβολικά ασαφής, πολύπλοκη και να μοιάζει υπερβολικά με αναδρομή στις εκλογές 7 χρόνια πίσω για να είναι εύκολο να “πουληθεί” στο κοινό.
Το άλλο ήταν ότι ο Τραμπ θα απαντούσε με τέτοια οργή και υποκίνηση που θα ενέτεινε το χάσμα μεταξύ των Αμερικανών που γιγάντωσε η προεδρία του και θα υποδαύλιζε νέες αναταραχές που θα μπορούσαν να βλάψουν περαιτέρω ζωτικούς πολιτικούς και δικαστικούς θεσμούς.
Και τα δύο αυτά χειρότερα σενάρια επαληθεύτηκαν σε μια μέρα που ο Τραμπ περιέγραψε ως “σουρεαλιστική” σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έστειλε καθώς μετέβαινε στο δικαστήριο για να παραδοθεί. Το αποτέλεσμα είναι ότι άλλο ένα ζοφερό και ακόμη και τραγικό κεφάλαιο μπορεί να βρίσκεται μπροστά για μια χώρα που απέχει ακόμη πολύ από το να επεξεργαστεί τις επιπτώσεις της μοναδικής θητείας του Τραμπ, καθώς ετοιμάζεται για ακόμη μια εκλογική αναμέτρηση που ελοχεύει κινδύνους, σύμφωνα με το CNN.
Μια από τις πιο δυσοίωνες ημέρες στην αμερικανική νομική ιστορία ξεκίνησε με τον πρώην πρόεδρο να εγκαταλείπει το σπίτι του στον ουρανοξύστη της πόλης όπου βρήκε τη φήμη ως καρχαρίας των ακινήτων και διασημότητα που γέμισε τα ταμπλόιντ για να τεθεί υπό κράτηση.
Ο Τραμπ πέρασε αργά την πόρτα του δικαστηρίου και οδηγήθηκε για να του πάρουν δακτυλικά αποτυπώματα. Οι φωτογραφίες στα μέσα μαζικής ενημέρωσης απεικόνιζαν τον άλλοτε ισχυρότερο άνθρωπο στον κόσμο ταπεινωμένο στο δικαστήριο.
Ο Τραμπ παρέμεινε σιωπηλός στη δικαστική αίθουσα, λέγοντας ελάχιστα παραπάνω από το “αθώος”, και δεν μίλησε στους δημοσιογράφους μετά την ακρόαση. Ωστόσο, απ’ ότι φαίνεται, προετοίμαζε το ξέσπασμά του.
“Η χώρα μας πήγε στην κόλαση”, δήλωσε, σε ένα ακατάσχετο παραλήρημα γεμάτο θεωρίες συνωμοσίας που επεκτάθηκε επίσης σε οργή κατά των εισαγγελέων σε άλλες, δυνητικά πιο σοβαρές έρευνες από αυτή του Μανχάταν.
Η οργισμένη αντίδρασή του έδειξε ότι ανησυχεί όλο και περισσότερο για τον εαυτό του, καθώς οι εισαγγελείς σε ξεχωριστές έρευνες διερευνούν την προσπάθειά του να κλέψει τη νίκη στις εκλογές από τον Τζο Μπάιντεν στη Τζόρτζια το 2020, τα απόρρητα έγγραφα που μάζεψε στο σπίτι του αλλά και τις ενέργειές του γύρω από την εισβολή στο Καπιτώλιο. Αλλά επισήμανε επίσης το γεγονός ότι με αρκετές έρευνες να βρίσκονται προφανώς κοντά στο να ολοκληρωθούν, υπάρχει η πιθανότητα ο Τραμπ να βρεθεί σύντομα αντιμέτωπος με ακόμη περισσότερες κατηγορίες.
Δεδομένου ότι η επόμενη ακρόαση είναι στις 4 Δεκεμβρίου και οι άλλες υποθέσεις φαίνεται να αφορούν πιο σοβαρά συνταγματικά ζητήματα, είναι πιθανό τα γεγονότα της Τρίτης να ξεπεραστούν. Η ημέρα που ένας πρώην πρόεδρος κατηγορήθηκε για κάποιο έγκλημα θα μείνει πάντα στη μνήμη των Αμερικανών, αλλά ίσως καταλήξει να θεωρείται περισσότερο ως η αρχή μιας δυσοίωνης διαδικασίας για τον Τραμπ παρά ως ιστορικό αποκορύφωμα.
Αναπάντητα σοβαρά ερωτήματα από τον εισαγγελέα
Η υπόθεση του Μπραγκ στηρίζεται στην απλή και ζωτικής σημασίας παραδοχή ότι κανένας – ούτε καν ένας πρώην πρόεδρος που στοχεύει ξανά στον Λευκό Οίκο – δεν πρέπει να είναι υπεράνω του νόμου. Όμως οι επικριτές του εισαγγελέα ανησυχούν ότι μια άλλη εξίσου και αντίθετη αρχή παίζει ρόλο – το αν κάποιος διάσημος, πλούσιος και ισχυρός διώκεται ποινικά, ενώ ένα λιγότερο διαβόητο πρόσωπο μπορεί να αφεθεί ελεύθερο.
“Ο κατηγορούμενος Ντόναλντ Τζ. Τραμπ παραποίησε επανειλημμένα και με δόλο τα επιχειρηματικά αρχεία της Νέας Υόρκης για να αποκρύψει εγκληματική συμπεριφορά που απέκρυψε επιζήμιες πληροφορίες από το εκλογικό κοινό κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2016″, αναφέρεται στη δήλωση των πραγματικών περιστατικών που συνοδεύει το κατηγορητήριο.
Τα έγγραφα της κατηγορίας αναφέρουν ότι ο Τραμπ και ο τότε δικηγόρος του, Μάικλ Κοέν, συνεργάστηκαν με την American Media Inc. για να κάνουν πληρωμές στην πορνοσταρ Στόρμι Ντάνιελς και στο πρώην μοντέλο του Playboy Κάρεν ΜακΝτούγκαλ, καθώς και σε έναν θυρωρό του Πύργου Τραμπ. Οι πληρωμές με χρήματα για την αποσιώπηση δεν είναι παράνομες. Όμως ο Μπραγκ, ένας Δημοκρατικός, ισχυρίζεται ότι ο Τραμπ παραποίησε τα επιχειρηματικά αρχεία για να αποκρύψει τις πληρωμές. Κανονικά, τέτοιες παραβάσεις θα ήταν απλά πλημμελήματα. Αλλά ο Μπραγκ πρότεινε ότι μπορεί να απαγγελθεί κατηγορία για κακούργημα, αν τα βιβλία μαγειρεύτηκαν για να αποκρύψουν στοιχεία για εγκληματική συμπεριφορά που συνδέεται με την προεκλογική εκστρατεία του 2016.
Η συμπεριφορά του Τραμπ που περιγράφεται λεπτομερώς στα δικαστικά έγγραφα και σε προηγούμενη υπόθεση που αφορούσε τον Κόεν ήταν σίγουρα λάθος. Αλλά ορισμένοι νομικοί αναλυτές επεσήμαναν ότι ο νομικός οδικός χάρτης του Μπραγκ θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για ισχυρές προδικαστικές προτάσεις από τους δικηγόρους του Τραμπ.
Ο πρώην αναπληρωτής διευθυντής του FBI Άντριου Μακέιμπ δήλωσε στο CNN το βράδυ της Τρίτης ότι υπήρχε “απογοήτευση” μεταξύ των συναδέλφων του βετεράνων αξιωματικών της αστυνομίας για το γεγονός ότι το κατηγορητήριο του Μπραγκ και η δήλωση των γεγονότων δεν ήταν πιο συγκεκριμένα για το άλμα που απαιτείται για την απαγγελία κατηγοριών σε βαθμό κακουργήματος στον Τραμπ.
“Όλοι ήλπιζαν ότι θα βλέπαμε περισσότερα σχετικά με την κατεύθυνση προς την οποία σκοπεύουν να οδηγήσουν αυτή τη δίωξη, ποια είναι η νομική θεωρία που συνδέει αυτή την πολύ στέρεη υπόθεση πλημμελήματος … με την πρόθεση απόκρυψης ενός άλλου εγκλήματος;” δήλωσε ο McCabe.
“Στο τέλος της ημέρας, αν όλοι οι νομικοί φίλοι μας διαβάσουν αυτό το κατηγορητήριο και δεν δουν τρόπο να φτάσουν σε κακούργημα, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι θα πείσουμε τους ενόρκους ότι πρέπει να φτάσουν εκεί”.
Παρόλα αυτά, ο Μπραγκ επέμεινε ότι η απόφαση να μην ασκηθεί δίωξη κατά του Τραμπ θα ήταν αντίθετη με κάθε βασική αρχή της αμερικανικής δικαιοσύνης.
“Δεν μπορούμε και δεν θα ομαλοποιήσουμε σοβαρή εγκληματική συμπεριφορά”, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου μετά την εμφάνιση του Τραμπ στο δικαστήριο. Είπε ότι τέτοιες υποθέσεις δεν είναι ασυνήθιστες, αλλά “το βούτυρο στο ψωμί” της δουλειάς του γραφείου του.
“Στον πυρήνα της, αυτή η υπόθεση σήμερα είναι μια υπόθεση με ισχυρισμούς όπως τόσες πολλές από τις υποθέσεις λευκού κολάρου. Ισχυρισμούς ότι κάποιος είπε ψέματα ξανά και ξανά, για να προστατεύσει τα συμφέροντά του και να αποφύγει τους νόμους στους οποίους είμαστε όλοι υπόλογοι”, δήλωσε ο Μπραγκ.
Η προφανής πολυπλοκότητα της νομικής υπόθεσης θα εξελιχθεί στο δικαστήριο. Αλλά θα έχει επίσης σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις, δεδομένης της ιδιότητας του Τραμπ ως πρώην προέδρου που επιδιώκει να κερδίσει ξανά τον Λευκό Οίκο το 2024.
Αν είναι δύσκολο ακόμη και για τους δικηγόρους να ακολουθήσουν το σκεπτικό της υπόθεσης Μπραγκ, θα είναι δυσκολότερο για όλους τους άλλους να το κάνουν. Πολλοί μπορεί να αναρωτηθούν αν η παραποίηση επιχειρηματικών αρχείων για να καλυφθεί μια υποτιθέμενη σχέση από χρόνια πριν από τις εκλογές του 2016, η οποία τώρα μοιάζει πολύ παλιά, δικαιολογεί πραγματικά το πολιτικά ραδιενεργό βήμα της απαγγελίας κατηγοριών σε έναν πρώην πρόεδρο για πρώτη φορά στην ιστορία της Αμερικής.
Η αίσθηση ότι η απαγγελία κατηγοριών κατά του Μπραγκ θα μπορούσε να γυρίσει εναντίον του εισαγγελέα και να ωφελήσει πολιτικά τον Τραμπ, αποτυπώθηκε από ορισμένους Ρεπουμπλικανούς που δεν υποστηρίζουν τον πρώην πρόεδρο – όπως ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ Τζον Μπόλτον σε εμφάνισή του στο CNN. Ένας άλλος επικριτής του Τραμπ, ο γερουσιαστής της Γιούτα Μιτ Ρόμνεϊ, επέκρινε επίσης την υπόθεση.
“Πιστεύω ότι ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά του προέδρου Τραμπ τον καθιστούν ακατάλληλο για το αξίωμα. Ακόμα κι έτσι, πιστεύω ότι ο εισαγγελέας της Νέας Υόρκης υπερέβαλε για να φτάσει σε ποινικές κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα προκειμένου να ταιριάξει σε μια πολιτική ατζέντα”, δήλωσε ο Ρόμνεϊ.
Στην αντεπίθεση ο Τραμπ
Όπως κάθε Αμερικανός στη θέση του, ο Τραμπ θα πρέπει να έχει το τεκμήριο της αθωότητας μέχρι να αποδειχθεί η ενοχή του. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους κατηγορούμενους, μπορεί να έχει κάθε νομικό μέσο στη διάθεσή του και να προσπαθήσει να οργανώσει μια προσπάθεια να απορρίψει την υπόθεση πριν φτάσει σε πιθανή δίκη. Αλλά δεν περιμένει.
Αφού έτυχε υποδοχής ήρωα στο σπίτι του στο Μαρ-α-Λάγκο, εξαπέλυσε ένα παραλήρημα που βρίθει ψευδών στοιχείων σχετικά με τις έρευνες εναντίον του, την προεδρία του Μπάιντεν και τη θητεία του στο αξίωμα. Επανέλαβε τους ψευδείς ισχυρισμούς ότι του έκλεψαν τις εκλογές του 2020 και χαρακτήρισε την έρευνα του Μπραγκ και άλλες ως προσπάθεια να στηθούν άλλες εκλογές.
“Δεν μπορούν να μας νικήσουν στην κάλπη, οπότε προσπαθούν να μας νικήσουν μέσω του νόμου”, υποστήριξε σε μια ομιλία στην οποία ισχυρίστηκε επίσης ότι ο δικαστής στην υπόθεση του Μανχάταν και η σύζυγός του ήταν “μισητοί στον Τραμπ”. Η λογική του πρώην προέδρου ήταν συχνά δύσκολο να ακολουθηθεί και φώναζε ορισμένες λέξεις για έμφαση με τρόπο που εξέφραζε την οργή του. Όμως, ενώ παραληρούσε, ο Τραμπ άνοιξε ένα ακόμη παράθυρο σε μια από τις πιο δυσοίωνες πτυχές του υβρεολόγου που θύμιζε την εναρκτήρια ομιλία του για το “αμερικανικό μακελειό”.
Επιδιώκοντας να καταστρέψει την εμπιστοσύνη στους θεσμούς που προσπαθούν να περιορίσουν τη συμπεριφορά του και ισχυριζόμενος ότι είναι θύμα πολιτικής δίωξης, ακολουθεί το εγχειρίδιο μερικών από τους πιο διαβόητους δημαγωγούς του κόσμου. Το ταλέντο του Τραμπ σε μια τέτοια προπαγάνδα υπογραμμίζεται από τον τρόπο με τον οποίο έπεισε εκατομμύρια υποστηρικτές του ότι οι προηγούμενες εκλογές ήταν διεφθαρμένες.
Ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές έχουν προβλέψει ότι η παραπομπή του Τραμπ θα μπορούσε να τον βοηθήσει πολιτικά, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Η προεκλογική του εκστρατεία δήλωσε ότι τα δολάρια για τη συγκέντρωση χρημάτων έχουν εισρεύσει αφότου το σώμα ενόρκων ψήφισε την παραπομπή του σε δίκη την περασμένη εβδομάδα. Και οι αντίπαλοι του Τραμπ και οι πιθανοί αντίπαλοι για το χρίσμα του GOP δεν είχαν παρά να παραταχθούν και να επικρίνουν τον Μπραγκ για τις ενέργειές του, αν θέλουν να αποφύγουν την αποξένωση της βάσης του Τραμπ.
Αλλά είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθούν τα γεγονότα της Τρίτης. Τα στοιχεία του παρελθόντος δείχνουν ότι όσο πιο ακραίος γίνεται ο Τραμπ, τόσο πιο δημοφιλής γίνεται στους ψηφοφόρους της βάσης.
Αλλά το παρελθόν έχει και λιγότερο ευνοϊκά πολιτικά μαθήματα για τον πρώην πρόεδρο. Ο εξτρεμισμός που επέδειξε το βράδυ της Τρίτης σε ένα τηλεοπτικό κοινό σε ώρα αιχμής ήταν ακριβώς η κίνηση αυτή που συνέβαλε όσο καμία στην απογοητευτική κατάληξη των Ρεπουμπλικανών στις εκλογές του 2020 και στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022.