Γράφει ο Βαγγέλης Πάλλας,
Δημοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής AEJ/IFJ
Ποιους εξυπηρετεί, ποιοι ωφελούνται;
Η τρομοκρατία, όπως και πολλά άλλα φαινόμενα που θεωρούνται πανάρχαια, αποτελεί σύγχρονο εφεύρημα. Ως πολιτική ιδέα αναδύθηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης – πράγμα που στην πράξη σημαίνει ότι κατά κάποιον τρόπο, αναπτύσσεται παράλληλα με τη σύγχρονη δυτική «δημοκρατία». Στην εποχή του Ροβεσπιέρου και του Δαντόν, η τρομοκρατία ταυτιζόταν με την κρατική τρομοκρατία: ήταν η βία που εξαπέλυε το κράτος εναντίον των αντιπάλων του, και όχι τα χτυπήματα που κατάφερναν σε οποιαδήποτε εξουσία οι ανώνυμοι εχθροί της. Η κρατική τρομοκρατία θα μπορούσε να οριστεί ως η πολιτική ενός αυταρχικού κράτους που κυβερνά με τη χρήση του τρόμου και του φόβου, ώστε να δημιουργήσει υπηκόους και όχι πολίτες και προκειμένου να υιοθετηθεί από την κοινωνία η νοοτροπία της υποταγής μέσω της διαρκούς ενοχής και ενός απροσδιόριστου φόβου.
Στην πιο πλατιά της σημασία, βέβαια, η τρομοκρατία είναι τόσο παλιά, όσο και η ανθρωπότητα. Οι άνθρωποι μακελεύονται ήδη πριν τον Homo Sapiens… Ακόμη και με την πιο στενή έννοια του όρου, η τρομοκρατία διατρέχει ολόκληρο τον προ-νεωτερικό κόσμο. Εκεί βλέπει το φως η έννοια του ιερού, και η ιδέα του τρόμου συνδέεται, παραδόξως, στενά με τη διφορούμενη αυτή σύλληψη.
Αν επιλέξει κανείς να θεωρήσει την τρομοκρατία ως το δίκαιο αγώνα του αδύνατου απέναντι στον δυνατό, βρίσκεται σύντομα αντιμέτωπος με κάποια φλέγοντα ερωτήματα. Σε ποιές περιπτώσεις μπορεί κάποιος να θεωρεί ότι ο ίδιος έχει απόλυτο δίκιο ώστε όχι μόνο να βλέπει τον αντίπαλο (σαν φυσικό πρόσωπο) ως ηθικά μή αναγνωρισμένο αλλά και ως κάποιον που αξίζει να εξοντωθεί; Τα μέλη των τρομοκρατικών κινημάτων βλέπουν τους εαυτούς τους, κατά κανόνα, ως πολεμιστές, ως ήρωες που έχουν να εκπληρώσουν μια αποστολή, και διαπράττουν τις ενέργειες τους χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν τους ότι θα πληγούν και τρίτοι – μη εμπλεκόμενοι (δικαιολογημένα ή μη) στον δικό τους πόλεμο – πολίτες. Εστιάζοντας στις αγριότητες που διέπραξαν κράτη που είχαν εμπλακεί σε πόλεμο τον 20ό αιώνα, μπορούν φυσικά κι αυτοί να ισχυριστούν ότι η αδίστακτη μεταχείριση εναντίον πολιτών ασκείται κατά κανόνα από τα ίδια τα κράτη (πράγμα που ισχύει). Όμως, οι περισσότεροι τρομοκράτες θεωρούν συνένοχο στην καταπίεση κάθε πολίτη που μένει απαθής σε ό,τι αφορά την πολιτική.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ατομική τρομοκρατία είναι παράγωγο της εξοντωτικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης που χαρακτηρίζει το καπιταλιστικό σύστημα. Νέοι κατά κύριο λόγο άνθρωποι, που φτάνουν στα όρια της απόγνωσης, καταφεύγουν σε τέτοιες ενέργειες ασφυκτιώντας μέσα σε ένα βάρβαρο καταπιεστικό σύστημα, θεωρώντας πως έτσι, χτυπούν το σύστημα, εκδικούνται, υπηρετούν επαναστατικούς σκοπούς. Μέσα σε σημαντικά τμήματα της νεολαίας, από την άλλη, τέτοιες ενέργειες «θάρρους» και «ηρωισμού» ασκούν αρκετή έλξη. Κατανοώντας τις αιτίες που δημιουργούν όλα αυτά τα συναισθήματα, η ουσία είναι μία: η ατομική τρομοκρατία δεν χτυπάει στην πραγματικότητα το σύστημα, αντίθετα, το ενισχύει, καθώς προσφέρει το ιδανικό άλλοθι στην άρχουσα τάξη να ενισχύει τους κατασταλτικούς μηχανισμούς.
Που θα στρέψουμε επομένως την οργή; Στα πρόσωπα ή στη ρίζα του προβλήματος; Η αστική τάξη έχει το επιστημονικό και πολιτικό προσωπικό που την εκπροσωπεί και παίρνει τις οδυνηρές αποφάσεις για το λαό. Η αστική τάξη επιλέγει, διατάσσει και αναδιατάσσει το πολιτικό της προσωπικό αναλόγως των αναγκών και συμφερόντων της που σε κάθε περίπτωση υπονομεύουν τα λαϊκά συμφέροντα.
Είναι αυταπάτη να νομίζει κανείς ότι με πράξεις ατομικής τρομοκρατίας μπορεί να ανατραπεί το σύστημα ή θα φοβηθεί το πολιτικό προσωπικό της άρχουσας τάξης. Κανένα κοινωνικό ζήτημα, καμιά κοινωνική αλλαγή δε λύνεται με τη δολοφονία πολιτικών προσώπων.
Είναι ανόητο έστω και λεκτικά να υπερασπίζεται ή να επιβραβεύει κανείς μορφές ατομικής τρομοκρατίας. Σε κάθε τέτοια ενέργεια τα ερωτήματα που τίθενται είναι: Ποιον εξυπηρετεί; ποιος ωφελείται; Ποιος χάνει;
Σαν έτοιμοι από καιρό βρήκαν σήμερα κάποιοι την ευκαιρία να ενοχοποιήσουν την οργή και αγανάχτηση του λαού, την αντίσταση, να την χαρακτηρίσουν ως «ηθικό αυτουργό» της καταδικαστέας τρομοκρατικής επίθεσης κατά του Λουκά Παπαδήμου και να διαμορφώσουν κλίμα τρομοϋστερίας.
Ήταν η ευκαιρία που περίμεναν για να ξεπλύνουν το σύστημα και το πολιτικό προσωπικό του. Να εξωραΐσουν και να θωρακίσουν την αστική δημοκρατία, και να ξαναεπαναφέρουν τα περί κοινωνικής (ταξικής) ειρήνης (κοινωνική συνοχή το λένε) σε μια περίοδο που -όπως λένε- θα πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι.
Οι αστοί πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι – φερέφωνα των μεγάλων συμφερόντων των ΜΜΕ και οι μικροαστοί ηθικολόγοι δεν κουράζονται να καταδικάζουν τη βία «απ’ όπου κι αν προέρχεται». Τι εννοούν όμως με την έννοια βία. Βία για την αστική τάξη είναι οι καταλήψεις δημοσίων χώρων, οι καταλήψεις σχολείων από μαθητές και φοιτητές.
Η αστική τάξη καλεί την Αριστερά να καταδικάζει τη «βία απ’ όπου κι αν προέρχεται», της ζητά να σταθεί απέναντι σε κάθε μαχητική διαδήλωση των εργαζομένων.
Οι εκκλήσεις για την καταδίκη της βίας από τους πολιτικούς εκπροσώπους της αστικής τάξης είναι υποκριτική. Η βία δεν εμφανίστηκε ξαφνικά.
Η βία ασκείται καθημερινά γύρω μας, από το αστικό κράτος, χωρίς απαραίτητα να εκδηλώνεται με μαχαιρώματα, γροθιές ή ρομβιστικές επιθέσεις.
Βία είναι όταν ένας άνθρωπος πετιέται στο δρόμο γιατί δεν έχει να πληρώσει το δάνειο. Βία είναι όταν χιλιάδες άνθρωποι κλείνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης μόνο και μόνο επειδή είναι μετανάστες, άνθρωποι που ξεριζώθηκαν με την βία από το ιμπεριαλιστικό μακελειό και την λεηλασία των χωρών τους, με την άμεση η έμμεση βοήθεια των «δημοκρατικών» μας κυβερνήσεων. Βία είναι η ακραία φτώχεια και η ανεργία. Βία είναι οι δολοφονικές επιθέσεις των ΜΑΤ, με περιστατικό, την ευθεία δολοφονική βολή δακρυγόνου, που οδήγησε στην τύφλωση ενός διαδηλωτή, στην πρώτη διαδήλωση μετά τη δολοφονία του Φύσσα.
Η βία του αστικού κράτους είναι παντού γύρω μας. Αυτή τη βία, τη βία της εκμετάλλευσης, οφείλει να πολεμήσει για να εξαλείψει η Αριστερά. Οι αστοί πολιτικοί, που όλο το προηγούμενο διάστημα έκαναν τα «στραβά μάτια» απέναντι στη Χρυσή Αυγή και πλέον πασχίζουν να αποκρύψουν τους φασιστικούς πυρήνες μέσα στο στρατό και τα σώματα ασφαλείας, έχουν το θράσος να αποκαλούν την Αριστερά «άκρο», που τάχα δείχνει ανοχή στη βία.
Η επιλεκτική δημοσιογραφική κάλυψη της πρόσφατης τρομοκρατικής ενέργειας, από τα αστικά ΜΜΕ, ήταν εντελώς απαράδεκτη από δεοντολογικής άποψης. Καθότι πολιτικά πρόσωπα εκφράζοντας τα πιο απόκρυφα πάθη τους για την Αριστερά, δεν πέρασαν ούτε στα ψιά γράμματα των εφημερίδων, αλλά οι δηλώσεις 2 συναδέλφων με απαράδεκτες αναρτήσεις, ήταν πρωτοσέλιδα.
Η στάση της Αριστεράς απέναντι στην ατομική τρομοκρατία δεν πρέπει να έχει τίποτα κοινό με την αφηρημένη – και υποκριτική – καταδίκη της βίας των αστών πολιτικών και των ηθικολόγων μικροαστών. Καταδικάζουμε τη βία της ατομικής τρομοκρατίας γιατί οδηγεί στα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που ευαγγελίζεται ότι επιδιώκει. Ενισχύει την κρατική καταστολή και συγχύζει και αποδυναμώνει την εργατική τάξη. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι η συνείδηση των καταπιεζόμενων μαζών δεν μπορεί να εκβιαστεί με τις εκρήξεις και τις δολοφονίες.
Οι οργανώσεις και τα κόμματα της Αριστεράς έχουν λοιπόν υποχρέωση να σταθούν απέναντι σε αυτές τις λογικές, ακριβώς επειδή αυτές δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να ενισχύουν σε τελική ανάλυση το ίδιο το σύστημα. Ταυτόχρονα, πρέπει να ξεσκεπάζουν και την υποκρισία των υποστηρικτών του συστήματος που μπορούν να χύνουν τόνους μελάνι ενάντια στην βία της ατομικής τρομοκρατίας εκμεταλλευόμενοι την σύγχυση που αυτή προκαλεί αλλά υπερασπίζονται με νύχια και με δόντια την βία και την τρομοκρατία που ασκείται καθημερινά σε χιλιάδες εργαζόμενους και νεολαίους στους χώρους που ζουν και εργάζονται.