Σε ένα πολιτικό περιβάλλον που «δυναμιτίζεται» συνεχώς, το υπουργικό συμβούλιο συζήτησε τη θέση με την οποία θα προσέλθει η κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής, στέλνοντας μήνυμα προς το εξωτερικό ότι η Ελλάδα δε θα ανεχθεί μονομερείς ενέργειες.
Η ελληνική πλευρά θα μεταβεί στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα με όπλο τις ιδρυτικές συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης, αλλά και με την έμμεση απειλή ότι δε θα γίνουν ανεκτές άλλες μονομερεις ενέργειες, σύμφωνα με όσα συζητήθηκαν στο υπουργικό συμβούλιο εν όψει της Συνόδου Κορυφής- Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης Τουρκίας.
Τη συζήτηση απασχόλησε και η διαχείριση του προσφυγικού στο εσωτερικό επίπεδο, καθώς τονίστηκε η κρισιμότητα της στήριξης των τοπικών κοινωνιών, με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να τονίζει χαρακτηριστικά: ” Ή θα κερδίσει ο ανθρωπισμός ή η ακροδεξιά.”
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ειδικότερα ότι: “Η απόφαση της προηγούμενης συνόδου δεν τηρήθηκε. Κράτη-μέλη επί της βαλκανικής οδού ενήργησαν μονομερώς σε συντονισμό με χώρες εκτός της Ε.Ε. Αυτή η πρακτική είναι απαράδεκτη, αλλά και μη ανεκτή από την Ελλάδα”
Τα βασικά προβλήματα, σύμφωνα με την ανάλυση που έγινε στο υπουργικό συμβούλιο, είναι ο περιορισμός της ροής στα Βόρεια Σύνορα και η μέχρι στιγμής απουσία ανάσχεσης των ροών από Τουρκία. Σε ότι αφορά το εσωτερικό, η κατάσταση είναι προφανώς δύσκολη αλλά όπως εκτίμησαν στο υπουργικό, σε κάθε περίπτωση διαχειρίσιμη, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες ανοίγουν με σταθερούς ρυθμούς τις απαιτούμενες θέσεις φιλοξενίας.
Το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε συνεπώς την ανάληψη άμεσων πολιτικών πρωτοβουλιών, που αφορούν στο εσωτερικό της χώρας, την Ευρώπη και την Τουρκία
Κορμός των ελληνικών θέσεων στην Σύνοδο Κορυφής, είναι οι θέσεις που διατυπώθηκαν δημόσια και στις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και βασίζονται στους παρακάτω άξονες:
1) Διαχείριση του Προσφυγικού:
Η Ελλάδα υλοποιεί τις υποχρεώσεις της, όχι απλώς απέναντι στην Ε.Ε. αλλά κυρίως απέναντι στους ίδιους τους πρόσφυγες και με βάση τις ανθρωπιστικές ανάγκες.
Η Ελλάδα θα μεγιστοποιήσει τις θέσεις προσωρινής διαμονής αλλά δεν μπορεί, ούτε πρόκειται να γίνει αποθήκη ανθρώπων.
Η χώρα μας θα επικαλεστεί τις ιδρυτικές συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης που επιτάσσει αναλογική κατανομή των βαρών και της ευθύνης.
Οι μόνιμες θέσεις δεν θα υπερβούν σε καμία περίπτωση το 1/50 των συνολικών ροών. Αυτό αναλογεί στην Ελλάδα με βάση τον πληθυσμό και τις οικονομικές της δυνατότητες
2) Μετεγκατάσταση
Άμεση απαίτηση της Ελλάδας είναι να ενισχυθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων από Ελλάδα και επανεγκατάστασης από Τουρκία. Για το ζήτημα αυτό, θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων στη Συνόδου, που θα περιγράφει με σαφήνεια τις σχετικές διαδικασίες.
3) Οικονομική βοήθεια:
Χρειάζεται επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης όλων των μορφών οικονομικής βοήθειας.
4) Τουρκία
Πρέπει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά και υπεύθυνα η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας ώστε να ανασταλούν οι ροές και η παράνομη διακίνηση.
Άμεσος στόχος είναι επίσης να ενισχυθεί και να καταστεί σαφέστερη η διαδικασία για την επανεισδοχή μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο.
Σημειωτέον πάντως, ότι σύμφωνα τουλάχιστον με την ενημέρωση του Μαξίμου, ο πρωθυπουργός δε χρησιμοποίησε τη λέξη βέτο.
Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στη Σμύρνη, θα πραγματοποιηθεί διότι όπως εξήγησε ο κ.Τσιπρας στο υπουργικό στόχος της Ελλάδας είναι η ενεργητική παρέμβαση. Ο ρόλος της Ελλάδας είναι κομβικός για τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη. Η Διακυβερνητική της Σμύρνης είναι κομμάτι της Ευρωπαϊκής πολιτικής και οι ευρωπαίοι ηγέτες αποδίδουν ιδιαίτερο ρόλο στην Ελλάδα επί των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας.
Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό μέτωπο, ο πρωθυπουργός εκτίμησε ότι υπάρχουν άμεσα επιχειρησιακά και οργανωτικά αποτελέσματα και πως ο διυπουργικός συντονισμός αποδίδει ικανοποιητικά. Συντονιστής της ομάδας διαχείρισης είναι ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας.
“Είναι κρίσιμο να έχουμε μαζί μας τις τοπικές κοινωνίες, και, εξίσου κρίσιμο, να διατηρηθεί η διάθεση συμπαράστασης της ελληνικής κοινωνίας στους πρόσφυγες. Ή θα κερδίσει ο ανθρωπισμός ή η ακροδεξιά”, τονισε ο πρωθυπουργός καταλήγοντας:
“Πρέπει να δημιουργηθεί διεθνές κίνημα στήριξης των προσφύγων με την συμβολή όσων προσφέρουν την στήριξή τους. Είναι εξαιρετικά βοηθητικές για την Ελλάδα οι παρεμβάσεις του Πάπα, του Γ.Γ. του ΟΗΕ, προσωπικοτήτων διεθνούς εμβέλειας, αλλά και διανοουμένων, καλλιτεχνών και ολόκληρης της κοινωνίας των πολιτών στην χώρα μας.”
Οι υπουργοί άφησαν τα κινητά στην είσοδο
Εντύπωση προκάλεσε εν τω μεταξύ το γεγονός ότι από τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου ζητήθηκε να αφήσουν τα κινητά τους στην είσοδο, όπερ και εγένετο. Το γεγονός που δημιούργησε ερωτηματικά κατέγραψε ο φωτογραφικός φακός.