Όλα είναι έτοιμα για τη μεγάλη άσκηση «Μίνωας», την μεγαλύτερη αντισεισμική άσκηση που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα και η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο Δευτέρα και μεθαύριο Τρίτη στην Κρήτη για την αντισεισμική προστασία. Για την σημαντική αυτή άσκηση προστασίας από σεισμούς μίλησε στο EΡΤΝews ο Ευθύμιος Λέκκας, καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης φυσικών Καταστροφών.
«Είναι η μεγαλύτερη αντισεισμική άσκηση που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα με τη συμμετοχή όλης της Κρήτης, με τη συμμετοχή των κεντρικών φορέων. Συμμετέχουν περίπου δέκα υπουργεία» δήλωσε ο κ. Λέκκας.
Μιλώντας για την σημαντική αυτή άσκηση ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ διευκρίνισε ότι θα γίνει σε όλη την Κρήτη, στις τέσσερις Περιφερειακές Ενότητες και στους 24 δήμους της Κρήτης.
«Το σενάριο περιλαμβάνει δύο σεισμούς. Ο πρώτος σεισμός θα εκδηλωθεί τη Δευτέρα μετά τις 10:00 και θα είναι κοντά στα Χανιά με ένα μέγεθος της τάξεως των 6,4 βαθμών. Θα επηρεάσει κυρίως τις περιφερειακές ενότητες των Χανίων και του Ρεθύμνου» εξήγησε ο κ. Λέκκας. Όπως είπε την Τρίτη θα ακολουθήσει ένα δεύτερο σενάριο με σεισμό που θα εκδηλωθεί βόρεια του Ηρακλείου, με ένα μέγεθος της τάξεως των 7,2 βαθμών που θα επηρεάσει όλη την Κρήτη αλλά κυρίως τις περιφερειακές ενότητες του Ηρακλείου και του Λασιθίου».
Και όπως δήλωσε, μεταξύ άλλων ο κ. Λέκκας η άσκηση συμπεριλαμβάνει 75 επεισόδια επεισόδια τα οποία συνθέτουν ένα ρεαλιστικό σενάριο. «Είναι περιοχές που ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν προβλήματα κατά τη διάρκεια ενός μεγάλου σεισμού. Είναι η μεγαλύτερη άσκηση που έχει γίνει στον ελληνικό χώρο. Θα πάρουν μέρος πάνω από 100.000 – 150.000 άτομα. Περιλαμβάνει όχι μόνο το κύριο πλέγμα του σεναρίου και των επεισοδίων, αλλά ουσιαστικά και οριζόντιες δράσεις οι οποίες θα αναπτυχθούν στα λιμάνια, στα αεροδρόμια, στην πυροσβεστική, στην αστυνομία, σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, στους δήμους και στα 1040 σχολεία της Κρήτης».
Στο πλαίσιο της άσκησης σε όλους τους κατοίκους του Δήμου και τους επισκέπτες θα σταλούν μηνύματα από το 112 (στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα), τα οποία θα σηματοδοτήσουν και την έναρξη της άσκησης σεισμού.
Ειδικότερα, στις 22 Απριλίου το μήνυμα 112 θα έχει το ακόλουθο περιεχόμενο:
«ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ –22/04/2024 – ΩΡΑ 10:30 – Ισχυρή σεισμική δόνηση αισθητή στις Περιφερειακές Ενότητες Χανίων και Ρεθύμνου – Έναρξη διεξαγωγής άσκησης σεισμού ΜΙΝΩΑΣ 2024». ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ» – «EXERCISE – EXERCISE – EXERCISE – MINISTRY OF CLIMATE CRISIS AND CIVIL PROTECTION – 22/04/2024– TIME 10:30 – A strong earthquake in the Regional Units of Chania and Rethymno – Start of earthquake exercise MINOAS 2024. EXERCISE – EXERCISE – EXERCISE».
Την 23 Απριλίου 2024 θα αποσταλούν δύο μηνύματα 112 προς όλη την Κρήτη, με το ακόλουθο περιεχόμενο:
Α. «ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ – 23/04/2024 – ΩΡΑ 10:40 – Πολύ ισχυρή σεισμική δόνηση αισθητή σε όλη τη Κρήτη. Έναρξη διεξαγωγής άσκησης σεισμού ΜΙΝΩΑΣ 2024. ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ» – «EXERCISE – EXERCISE – EXERCISE – MINISTRY OF CLIMATE CRISIS AND CIVIL PROTECTION –23/04/2024 – TIME 10:30 – A very strong earthquake was felt throughout Crete. Start of earthquake exercise MINOAS 2024. EXERCISE – EXERCISE – EXERCISE».
Β. «ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ – 23/04/2024 – ΩΡΑ …. Σεισμός μεγέθους 7,2 σημειώθηκε με επίκεντρο 30 χλμ. βόρεια του Ηρακλείου. Κίνδυνος πιθανής εκδήλωσης τσουνάμι στην περιοχή σας. Απομακρυνθείτε άμεσα από τις ακτές. Ακολουθείστε τις οδηγίες των τοπικών αρχών. ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ – ΑΣΚΗΣΗ». -«EXERCISE – EXERCISE – EXERCISE – MINISTRY OF CLIMATE CRISIS AND CIVIL PROTECTION –23/04/2024 – TIME…. A magnitude 7.2 earthquake occurred with an epicenter 30 km north of Heraklion. Risk of a possible tsunami in your area. Move immediately away from the shores. Please follow the instructions of the local authorities. EXERCISE – EXERCISE – EXERCISE».
Επισημαίνεται ότι τη Δευτέρα 22/4 οι ακόλουθες Υπηρεσίες του Δήμου, που σχετίζονται με την άσκηση, θα παραμείνουν κλειστές για το κοινό από τις 10.00 έως τις 11.00:
- Υπηρεσίες κεντρικού Δημοτικού Μεγάρου (Κυδωνίας 29)
- Υπηρεσίες Μεγάρου Πάνθεον
- Υπηρεσίες Γρηγορίου Ε΄
- Υπηρεσία Δόμησης
- ΔΕΥΑΧ
- ΚΕΠ Πλατείας Ελευθερίας (Δικαστηρίων).
Οι στόχοι και ο σκοπός της άσκησης
Στην ανακοίνωση του ΟΑΣΠ περιγράφονται οι στόχοι και ο σκοπός της άσκησης, ως εξής:
«Το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας και η Περιφέρεια Κρήτης διοργανώνουν άσκηση πεδίου πλήρους ανάπτυξης για την αντιμετώπιση μεγάλου σεισμικού γεγονότος και συνοδών γεωδυναμικών φαινομένων στην Κρήτη με την γενική ονομασία «ΜΙΝΩΑΣ 2024».
Σκοπός της Επιχειρησιακής Άσκησης Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης Σεισμού και Συνοδών Γεωδυναμικών Φαινομένων είναι να συμβάλλει στη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης στη Νήσο Κρήτη μέσα από μία σειρά δράσεων και υλοποιήσιμων στόχων.
Στόχοι της επιχειρησιακής άσκησης πεδίου πλήρους ανάπτυξης είναι οι ακόλουθοι:
- Να δοκιμαστεί η φάση της αρχικής εκτίμησης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην έναρξη του συν-καταστροφικού σταδίου.
- Να βελτιωθεί ο συντονισμός των υπηρεσιών και η διαδικασία συλλογής, συγκέντρωσης και αξιολόγησης των πληροφοριών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.
- Να συμβάλλει στην εξοικείωση των φορέων με τις διαδικασίες, τα διαθέσιμα μέσα και τις υφιστάμενες δομές.
- Να δοκιμαστούν και να βελτιωθούν τα σχέδια και τα μνημόνια Έκτακτης Ανάγκης.
- Να βελτιωθεί η διαλειτουργικότητα, ο συντονισμός και η επικοινωνία στη διαχείριση Έκτακτης Ανάγκης των εμπλεκόμενων φορέων.
- Να εφαρμοστεί η διαδικασία σύγκλισης οργάνων σε κάθε επίπεδο για σεισμό και να εφαρμοστούν τα σχέδια Έκτακτης Ανάγκης.
- Να διαπιστωθεί η δυνατότητα άμεσης παροχής βοήθειας στους πληγέντες και η αμεσότητα συνδρομής σε συν-καταστροφικό και μετα-καταστροφικό επίπεδο.
- Να εκπαιδευτούν οι εμπλεκόμενοι και να βελτιωθούν οι σχετικές τεχνικές διαχείρισης.
- Να μειωθεί η διακινδύνευση στο σχολικό περιβάλλον και στις κρίσιμες υπηρεσίες και δομές υγείας.
- Να ενισχυθεί η ετοιμότητα των εθελοντικών ομάδων.
- Να ευαισθητοποιηθεί ο γενικός πληθυσμός σε θέματα αυτοπροστασίας και καταφυγής σε κατάλληλους χώρους.
- Να αξιοποιηθούν και να αξιολογηθούν νέες μεθοδολογίες και τεχνικές.
H κεντρική ιδέα της Επιχειρησιακής Άσκησης Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης για τη σεισμική δραστηριότητα και εμφάνιση συνοδών γεωδυναμικών φαινομένων στην Κρήτη βασίστηκε:
- Στο υφιστάμενο φυσικογεωγραφικό – σεισμοτεκτονικό πλαίσιο της Κρήτης και της γύρω θαλάσσιας περιοχής που προσδιορίζει ακολουθία συγκεκριμένων γεωδυναμικών φαινόμενων.
- Στην ανάπτυξη του χωροταξικού και πολεοδομικού ιστού της Κρήτης με τα ιδιαίτερα δομικά χαρακτηριστικά αλλά και στην υφιστάμενη πολυμορφία του δομημένου περιβάλλοντος.
- Στις υφιστάμενες κατασκευές, υποδομές και στις κρίσιμες υπηρεσίες.
- Στην εμπλοκή των τεσσάρων Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Κρήτης και όλων των Δήμων.
- Στη διάταξη των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Φορέων στη νήσο Κρήτη.
Συγκεκριμένα, η Επιχειρησιακή Άσκηση Πεδίου Πλήρους Ανάπτυξης περιλαμβάνει:
Α. Μία ισχυρή σεισμική δόνηση μεγέθους 6.4 R στον υποθαλάσσιο χώρο, 20km ΒΑ της πόλης των Χανίων που προήλθε από την ενεργοποίηση υφιστάμενου ρήγματος με διεύθυνση Β – Ν και επηρέασε τις Π.Ε. Χανιών και Ρεθύμνης. Ταυτόχρονα εκδηλώνονται και συνοδά γεωδυναμικά φαινόμενα (κατολισθήσεις, καθιζήσεις).
Η σεισμική δόνηση προκάλεσε τραυματισμούς πολιτών εγκλωβισμούς, καταρρεύσεις σε παλαιές κατοικίες, δομικές και μη δομικές βλάβες σε ικανό αριθμό κτηρίων ενώ ταυτόχρονα τέθηκαν σε ετοιμότητα οι κρίσιμες υπηρεσίες και έγινε εκκένωση των σχολείων και κτηρίων των υπηρεσιών.
Β. Στη συνέχεια, 24 ώρες περίπου μετά το πρώτο ισχυρό σεισμικό γεγονός εκδηλώνεται νέος σεισμός μεγέθους 7.2 R με επίκεντρο 30 km στον υποθαλάσσιο χώρο βόρεια της πύλης του Ηρακλείου, ο οποίος γίνεται εντονότατα αισθητός σε όλη την Κρήτη και στην ευρύτερη περιοχή.
Ο σεισμός έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση κατολισθήσεων, καταπτώσεων, καθιζήσεων, ρευστοποιήσεων εδαφών, αλλαγών στον υδροφόρο ορίζοντα, καταβυθίσεων ακτογραμμών στις Π.Ε. Ηρακλείου και Λασιθίου, ενώ ταυτόχρονα προκαλούνται και Θαλάσσια Γεωδυναμικά Κύματα (Tsunamis) τα οποία προσβάλλουν τις βόρειες ακτές της Κρήτης.
Το σενάριο της άσκησης
Από τον σεισμό προκαλούνται δεκάδες τραυματισμοί και εγκλωβισμοί, καταρρεύσεις παλαιών κτηρίων, δομικές βλάβες σε κτήρια με οπλισμένο σκυρόδεμα και φέρουσα τοιχοποιία, καταστροφές σε οδικούς άξονες και το λοιπό οδικό δίκτυο, βλάβες σε λιμάνια, βλάβες σε δίκτυα και κρίσιμες υποδομές ενώ γίνεται εκκένωση σχολείων και κτηρίων των δημόσιων υπηρεσιών. Παρατηρούνται επιπρόσθετα βλάβες μη δομικού χαρακτήρα και επιπτώσεις σε κρίσιμες βιομηχανικές υποδομές
Όπως διαπιστώνεται η εξέλιξη των επεισοδίων ακολουθεί μία κλιμακωτή διάταξη και εμπλοκή των Επιχειρησιακών Φορέων, των συμπλεκόμενων και του κοινού, γεγονός το οποίο επιτρέπει να αποτυπωθούν σε κάθε στάδιο οι ενέργειες και να αξιολογηθεί σε κάθε βήμα η άσκηση.
Τα μεγέθη των σεισμών σχεδιασμού της άσκησης επιλέχθηκαν λαμβάνοντας υπόψη ένα πλήθος παραμέτρων που οδηγούν σε ένα επίπεδο επιπτώσεων που να είναι διαχειρίσιμες από τους τοπικούς επιχειρησιακούς φορείς, μαζί βεβαίως με μία μικρή συνδρομή από την ηπειρωτική χώρα, προκειμένου να ελεγχθούν, αφενός με οι τοπικοί φορείς, αφετέρου δε οι κεντρικοί φορείς, ως προς τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες και την ετοιμότητά τους.
Η επιλογή των επεισοδίων του σεναρίου με βάση τα ανωτέρω προσδίδει στην Άσκηση ένα βασικό στοιχείο απαίτησης σχεδιασμού που είναι η ρεαλιστικότητα.
Στην άσκηση συμμετέχουν Κεντρικοί φορείς (Υπουργεία, Κεντρικοί Οργανισμοί), η Περιφέρεια Κρήτης, η Αποκεντρωμέ9νη Διοίκηση Κρήτης, οι Πρωτοβάθμιοι Ο.Τ.Α. Κρήτης, οι Εθελοντικές Οργανώσεις, οι Περιφερειακοί και Τοπικοί Φορείς, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, η ΑΔΜΗΕ, οι Φορείς Τηλεπικοινωνιών, οι Δομές Υγείας, οι Φορείς διαχείρισης Λιμένων και Αεροδρομίων, οι Τουριστικές Δομές, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης, όλα τα σχολικά συγκροτήματα της Κρήτης, οι Εφορείες Αρχαιοτήτων κ.ά.
Ήδη έχει πραγματοποιηθεί ένας μεγάλος αριθμός δράσεων σε όλη την Κρήτη και η άσκηση επί χάρτου στις 15-16 Φεβρουαρίου 2024. Η τελική φάση της άσκησης στο πεδίο, θα διεξαχθεί στις 22, 23 και 24 Απριλίου 2024 και στις τέσσερις Περιφερειακές Ενότητες της Κρήτης, με Κέντρο Διεύθυνσης της Άσκησης το Ηράκλειο.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη Επιχειρησιακή Άσκηση πεδίου πλήρους ανάπτυξης που έχει σχεδιαστεί και θα πραγματοποιηθεί στον Ελληνικό χώρο, ενώ θα αποτελέσει τη βάση, με την οποία θα διεξάγονται αντίστοιχες ασκήσεις σε κάθε Περιφέρεια της Χώρας.
