Αν κάποιος παρακολουθούσε χωρίς γνώση του πλαισίου τις τελευταίες εικόνες από το Ισραήλ, ίσως πίστευε πως προέρχονται από τη Γάζα: βομβαρδισμένα κτίρια, συντρίμμια, άνθρωποι τρομαγμένοι. 

Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με πυραυλικές επιθέσεις και αεροπορικά πλήγματα, σηματοδοτεί μια δραματική αλλαγή: Το Ισραήλ πλέον δεν συγκρούεται με αντάρτες, με παραστρατιωτικές οργανώσεις ή με καταρρακωμένα κράτη. Το Ισραήλ συγκρούεται με το Ιράν. Η ισχύς του αντιπάλου δεν επιτρέπει την ατιμωρησία του Ισραήλ. Και αυτό αλλάζει τα πάντα.

Δεν είναι λύση ο θάνατος – αλλά δεν προκαλεί έκπληξη η χαρά που νιώθουν πολλοί βλέποντας τις πληγές του Ισραήλ.

Το ίδιο το κράτος του Ισραήλ, για χρόνια, συμπεριφέρθηκε ως κυρίαρχος τραμπούκος της Μέσης Ανατολής. Περιφρόνησε το διεθνές δίκαιο, επέβαλε τη θέλησή του με ωμή βία, και πάντοτε με την πολιτική και στρατιωτική κάλυψη των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το μακελειό της 7ης Οκτωβρίου, όσο φρικτό και αν ήταν, δεν ξεπήδησε από το κενό. Ήταν η κορύφωση δεκαετιών κατοχής, ταπείνωσης, στρατιωτικής καταστολής. Και όπως φέρει ευθύνη η Χαμάς για τις πράξεις της, άλλο τόσο – και περισσότερο – φέρει το ίδιο το κράτος του Ισραήλ και ο ακραίος ηγέτης του, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, με τον οποίο – δυστυχώς – η Ελλάδα, επί Τσίπρα και Μητσοτάκη, σύναψε σχέσεις στενής συμμαχίας.

Κι ύστερα ήρθε η γενοκτονική τιμωρία της Γάζας: μια βίαιη εκστρατεία εκμηδένισης ενός παγιδευμένου, αποκλεισμένου πληθυσμού. Βόμβες έπεφταν στα σπίτια, στα νοσοκομεία, στους καταυλισμούς. Ο κόσμος έβλεπε τη φρίκη. Κι όμως, βγήκε στους δρόμους. Όμως τίποτα δεν άλλαξε.

Τώρα που οι ρόλοι προσωρινά αντιστράφηκαν, η αναγνώριση είναι αναπόφευκτη: οι εικόνες από το Ισραήλ θυμίζουν αυτές της Γάζας.

Αθώοι, συντρίμμια, κραυγές.

Δεν είναι ίδια τα μεγέθη, αλλά το αίσθημα του τρόμου είναι παρόμοιο. Και μαζί έρχεται το ερώτημα: άραγε εκείνοι στο Ισραήλ που έφτιαχναν σατιρικά βίντεο για τους θαμμένους Παλαιστινίους κάτω από τα ερείπια, νιώθουν τώρα την ειρωνεία να γυρνά μπούμερανγκ;

Μπορούν να καταλάβουν – έστω για λίγο – τι σημαίνει να είσαι άμαχος, ανυπεράσπιστος, εγκλωβισμένος στον πόλεμο κάποιων άλλων;

Δεν ωραιοποιούμε τον πόλεμο. Δεν πανηγυρίζουμε για τον θάνατο. Αλλά είναι πολιτική και ηθική υποχρέωση να επισημάνουμε πως η ισχύς χωρίς λογοδοσία γεννά τέρατα. Και το Ισραήλ, στη σημερινή του μορφή, είναι ένα από αυτά τα τέρατα.

Ο φόβος δεν είναι πια θεωρητικός. Ο κίνδυνος είναι η καταστροφή της Γάζας να επεκταθεί σε όλη τη Μέση Ανατολή – ή και στον κόσμο.

Το Ισραήλ, σήμερα, δεν είναι απλώς μέρος της αστάθειας. Είναι η αρχιτεκτονική της. Και σε αυτή την αρχιτεκτονική κυρίαρχο ρόλο έχει ο Μπενιαμίν Νετανιάχου: ένας άνθρωπος που παγίωσε τη βία, γιγάντωσε το απαρτχάιντ, ενίσχυσε τη Χαμάς όταν τον βόλευε και οδήγησε το Ισραήλ στην ηθική του χρεωκοπία.

Η δικαιοσύνη δεν μπορεί να είναι α λα κάρτ. Αν πραγματικά θέλουμε να υπάρξει ελπίδα, πρέπει να υπάρξει λογοδοσία. Και αυτή ξεκινά με την παραπομπή του Νετανιάχου σε δίκη για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Όχι για εκδίκηση – αλλά για να ξαναγίνει η λογική σημείο αναφοράς.