Οι επιπτώσεις του COVID-19 (κορονοϊού) στην παγκόσμια οικονομία είναι αχαρτογράφητες και διαγράφονται ως απαισιόδοξες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) οι επιπτώσεις του ιού μπορούν να φθάσουν μέχρι και το 1 τρις δολάρια, απομειώνοντας το ρυθμό της παγκόσμιας μεγέθυνσης στο 0.5%.
Στην Ελλάδα οι μέχρι τώρα συνέπειες είναι δύσκολο να αποτιμηθούν αλλά και να εκτιμηθούν. Βεβαίως προέχει η αυστηρή τήρηση των προληπτικών μέτρων από όλους με σκοπό την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στην υγεία των πολιτών. Στο πλαίσιο της ελληνικής οικονομίας, οι επιδράσεις τόσο για τον τουρισμό όσο και για τις μεταφορές (αεροπορικές και θαλάσσιες) διαγράφονται ως ιδιαίτερα προβληματικές τεκμηριώνοντας τις αρνητικές προσδοκίες τόσο των καταναλωτών όσο και των επιχειρήσεων. Η μείωση του τουριστικού εισοδήματος θα έχει πολλαπλές συνέπειες στην ιδιωτική κατανάλωση επηρεάζοντας τομείς όπως το εμπόριο, η εστίαση και η ψυχαγωγία.
Η οικονομία της Κρήτης είναι εξαιρετικά πιθανό να επηρεαστεί από την εξάπλωση του ιού. Νευραλγικοί τομείς της κρητικής οικονομίας όπως ο τουρισμός και οι εξαγωγές θα κληθούν να αντιμετωπίσουν συνθήκες προσαρμογής προς τα κάτω. Είναι χαρακτηριστικό πως για το 2019 οι εισπράξεις από τους Ιταλούς ταξιδιώτες έφθασαν τα 134 εκ ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 14.7% σε σχέση με το 2018. Παράλληλα, οι εξαγωγές κρητικών προϊόντων προς τις χώρες που έχουν πληγεί από την εξάπλωση του ιού είναι σημαντικές, με τις εξαγωγές στην Ιταλία να ανέρχονται για το 2019 στα 56.1 εκ. ευρώ και στην Κίνα στα 13.5 εκ. ευρώ. Δυναμικά βιομηχανικά και αγροτικά προϊόντα της τοπικής οικονομίας, με έντονο εξαγωγικό αποτύπωμα, όπως τα χημικά-πλαστικά, το ελαιόλαδο, το κρασί, το μέλι και τα δομικά υλικά αναμένεται να επηρεαστούν στοιχείο που θα επιδράσει σωρευτικά στο ήδη επιβαρυμένο εισόδημα λόγω της δραματικής μείωσης της ελαιοπαραγωγής η οποία ξεπέρασε τα 100 εκ. ευρώ.
Στο πλαίσιο των παραπάνω απροσδόκητων μεταλλαγών, η κυβέρνηση θα πρέπει να αναπροσαρμόσει τον εθνικό προϋπολογισμό αυξάνοντας τις δαπάνες για την υποστήριξη της πραγματικής οικονομίας διεκδικώντας ταυτόχρονα τη διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής πολιτικής γενναίας χρηματοδότησης των εισοδημάτων και των επιχειρήσεων στις χώρες που πλήττονται. Πέρα από την αυτονόητη υποστήριξη του εθνικού συστήματος υγείας, είναι αναγκαίο να γίνουν σημαντικές παρεμβάσεις που να υποβοηθούν την επιχειρηματικότητα και τις θέσεις εργασίας. Αναμένουμε να διαμορφωθεί ένα οριζόντιο θεσμικό και υποστηρικτικό πλαίσιο το οποίο θα στηρίξει τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους για τις περιοχές που θα πληγούν από την εμφάνιση της νόσου. Το πλαίσιο αυτό θα πρέπει μεταξύ άλλων να περιλαμβάνει και την:
- αναστολή πληρωμής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων για το πρώτο τρίμηνο του 2020.
- αναστολή της αναγγελίας στον Τειρεσία για τις επιχειρήσεις που θα παρουσιάσουν ληξιπρόθεσμες οφειλές εντός του πρώτου εξαμήνου του 2020.
- υιοθέτηση μέτρων διευκόλυνσης των υπόχρεων που είναι ενταγμένοι στις διάφορες ρυθμίσεις
- αναστολή διατραπεζικών χρεώσεων.
- ειδική υποστήριξη των εργαζομένων των επιχειρήσεων που θα διακόψουν την εργασία τους για λόγους ανωτέρας βίας.
- παράταση του επιδόματος ανεργίας των εργαζομένων στον τουρισμό.
*Ο Αντώνης Παπαδεράκης είναι Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας – Εμπορίου- Καινοτομίας & Κοινωνικής Οικονομίας