Η έννοια του δημόσιου χώρου σε κάθε οργανωμένη σύγχρονη κοινωνία, είναι δεδομένη και πολυεπίπεδη. Αφορά τη σχέση του πολίτη με την πόλη του, με τη λειτουργικότητα, την αισθητική, την προσβασιμότητα, την ευταξία και εντέλει, την αλληλεπίδραση με τους άλλους πολίτες. Η αξία του δημόσιου χώρου στα Χανιά ωστόσο, δεν είναι δεδομένη. Κάνοντας μια βόλτα στην πόλη μας, αντικρίζουμε εν πολλοίς μια πόλη η οποία δεν είναι φιλική απέναντι σε άτομα με αναπηρία, απέναντι σε ηλικιωμένους, απέναντι στον γονέα με το καρότσι, τον ποδηλάτη, τον πεζό. Είναι πολλά τα παραδείγματα στην καθημερινότητα της πόλης μας που η προσβασιμότητα δεν είναι αυτονόητη, αντίθετα θεωρείται αυτονόητη η παρουσία των αυτοκινήτων παντού, σε κάθε γραφικό σοκάκι της Παλιάς Πόλης, σε κάθε δρόμο, πολλές φορές και πάνω σε πεζοδρόμια.
Από την πρώτη στιγμή ο αγώνας μας για τον σεβασμό και την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου είναι καθημερινός και σε πολλαπλά μέτωπα. Αποτελούσε και αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για τη δημοτική αρχή, το δικαίωμα των Χανιωτών να μετακινούνται ελεύθερα, με ασφάλεια και απρόσκοπτα. Να νιώθουν κομμάτι αυτής της πόλης, να γνωρίζουν ότι υπάρχει χώρος για όλους και ότι αυτή η πόλη ανήκει σε όλους. Τα βήματα ωστόσο, που έχουν γίνει τον τελευταίο χρόνο προς αυτήν την κατεύθυνση δεν είναι ικανοποιητικά. Η γραφειοκρατία, η έλλειψη Δημοτικής Αστυνομίας, η πανδημία αλλά και η αντίληψη και η νοοτροπία μας, μπαίνουν εμπόδια στα βήματα προόδου. Τα βήματα αυτά, όμως, θα γίνουν.
Μια ευκαιρία που μας δόθηκε για να δούμε πόσο σημαντικός είναι ο δημόσιος χώρος, είναι η τρέχουσα περίοδος με τους περιορισμούς που επιβάλει η πανδημία. Είδαμε την πόλη μας άδεια, είχαμε την ευκαιρία να εκτιμήσουμε μια άλλη όψη της, να αξιοποιήσουμε μια άλλη πλευρά της. Μας δόθηκε η ευκαιρία να δούμε και να βρούμε νέους τρόπους μετακίνησης, να χρησιμοποιήσουμε εναλλακτικά μέσα και να αφήσουμε το αυτοκίνητο στο σπίτι.
Αυτή η «καινούργια» εμπειρία, η τόσο απλή και ανθρώπινη, να βγούμε δηλαδή στον δρόμο και να περπατήσουμε, να πάρουμε το ποδήλατο και να κάνουμε βόλτα με ασφάλεια, επαλήθευσε σε όλους μας την ανάγκη δημιουργίας νέων υποδομών που όχι μόνο θα επιτρέπουν, αλλά και θα ευνοούν την ήπια κινητικότητα. Γίναμε μάρτυρες ενός νέου βιώματος, που κατέστησε σαφές το εξής: υπάρχει καλύτερη ποιότητα ζωής στην πόλη, ακόμα και χωρίς αυτοκίνητο κι ένα σύγχρονο δίκτυο ποδηλατοδρόμων είναι ένας εφικτός στόχος για να εκπληρωθεί αυτό.
Η μελέτη και κατασκευή ενός σύγχρονου δικτύου ποδηλατοδρόμων, ήταν ένα βασικό πρόταγμα και προεκλογική δέσμευση της νέας Δημοτικής Αρχής, που πλέον συναντά την αταλάντευτη πολιτική μας βούληση, για να γίνει το όραμα, πράξη. Με σύμφωνη τη σχετική νομοθεσία αλλά και μεγάλες μελέτες υπό εξέλιξη, όπως είναι το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) του Δήμου Χανίων, τα Χανιά οργανώνονται κυκλοφοριακά, με επίκεντρο τον πεζό και τον ποδηλάτη.
Προχωράμε λοιπόν, στην κατασκευή ενός σύγχρονου δικτύου ποδηλατοδρόμων, που δεν θα αποκλείσει ούτε θα αποκόψει την καθημερινή λειτουργικότητα των δρόμων. Στο σχεδιασμό αυτού του δικτύου προβλέπονται διαβάσεις πεζών και θέσεις στάσεων λεωφορείων, ενώ οι θέσεις φορτοεκφόρτωσης μεταφέρονται απέναντι αλλά και σε κάθετες οδούς για την εξυπηρέτηση και καλή λειτουργία των καταστημάτων. Έτσι θα μπορούμε να δούμε την πόλη μας με άλλο μάτι, τις κεντρικές οδούς των Χανίων απελευθερωμένες από παράνομες σταθμεύσεις, την πρόσβαση στα πεζοδρόμια πιο άμεση και πιο εύκολη, γεγονός που θα αναβαθμίσει και την αισθητική εικόνα του αστικού κέντρου.
Η αρχή του σύγχρονου αυτού δικτύου, έγινε με την δημιουργία ενός νέου ποδηλατοδρόμου στην Ακτή Κανάρη, που αγκαλιάστηκε θερμά και περιφρουρήθηκε από όλους τους πολίτες. Πρόκειται για το πρώτο τμήμα μιας συνολικά μεγάλης ποδηλατικής διαδρομής, που πολύ σύντομα θα ξεκινά από την οδό Κυδωνίας, θα συνεχίζει στην οδό Χατζημιχάλη Γιάνναρη, την Σκαλίδη, την Πειραιώς και θα ενώνεται με το υπάρχον δίκτυο στην ακτή Κανάρη και το παραλιακό μέτωπο στη Νέα Χώρα. Υλοποιείται έτσι, η πρώτη κυκλική ποδηλατική διαδρομή που θα επιτρέπει την ασφαλή μετακίνηση με ποδήλατο στο κέντρο, για όλους τους πολίτες, μικρούς και μεγάλους.
Παρά τις καθυστερήσεις και τις γραφειοκρατικές δυσκολίες, μετά από συνεχείς διεργασίες όλο το προηγούμενο διάστημα, είμαστε πλέον έτοιμοι και τη Δευτέρα 30 Νοεμβρίου, ξεκινούν οι εργασίες κατασκευής του ποδηλατόδρομου στην οδό Κυδωνίας. Οι εργασίες αναμένεται να διαρκέσουν περίπου δυο εβδομάδες, θα γίνονται τμηματικά χωρίς να διακόπτεται η κυκλοφορία, ενώ οι προπαρασκευαστικές διεργασίες ξεκινούν από την ερχόμενη Παρασκευή. Μετά την οδό Κυδωνίας, οι εργασίες θα συνεχιστούν στις οδούς Χατζ. Γιάνναρη, Σκαλίδη και Πειραιώς, και θα έπονται της τμηματικής ανανέωσης που θα υποστεί ο φθαρμένος ασφαλτοτάπητας.
Αυτό που οφείλουμε να θυμόμαστε όλοι, είναι ότι ο ποδηλατόδρομος δε σταματάει τη λειτουργία της πόλης, αλλά συνυπάρχει με όλους τους πολίτες, πεζούς, ποδηλάτες και οδηγούς.
Είναι, ωστόσο, εξαιρετικής σημασίας εμείς οι ίδιοι, όλοι οι πολίτες, να περιφρουρήσουμε τη χρήση των ποδηλατοδρόμων, να περιφρουρήσουμε τον χώρο τους, για την αξιοποίηση του δημόσιου χώρου, για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής μέσα στα Χανιά.
Να είμαστε εμείς αυτοί που θα αλλάξουμε πρώτα, για να καταφέρουμε να έχουμε μια συνολική αλλαγή στην εικόνα της πόλης, μιας σύγχρονης πόλης, μιας πόλης ισότιμα φιλικής προς όλους. Χώρος για τα Χανιά, χώρος για όλους.