Νότης Μαριάς, Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής, Επικεφαλής του Πολιτικού Κινήματος Αντιμνημονιακοί Πολίτες, Καθηγητής Θεσμών Ε.Ε. στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ιστορικά στις χώρες με μεγάλη και επώδυνη εμπειρία αποδημίας. Σύμφωνα με στοιχεία διαφόρων ερευνών, η εκτιμώμενη φυγή ανθρώπινου κεφαλαίου από τον Ιανουάριο 2008 μέχρι σήμερα είναι μεταξύ 350.000 (εκτίμηση Endeavor Greece) και 427.000 (εκτίμηση Τράπεζας της Ελλάδας) με κύριους προορισμούς την Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Μάλιστα, τα στοιχεία από την έρευνα της ΤτΕ δείχνουν ότι το 2013 ο μέσος όρος μετανάστευσης των Ελλήνων επιστημόνων τριπλασιάστηκε σε σχέση με το 2008 και ότι από το 2014 μέχρι σήμερα η κατάσταση της διαρροής του ανθρώπινου κεφαλαίου έχει οξυνθεί (Καθημερινή, 2/7/2016). Οι αριθμοί αυτοί αποτυπώνουν δηλαδή μία μαζική διαρροή εγκεφάλων (brain drain) από την Ελλάδα.
Ειδικότερα, βάσει των στοιχείων της ΤτΕ, η Ελλάδα κατέχει την τέταρτη θέση στην Ε.Ε. στη μαζικότητα της μεταναστευτικής εκροής αναλογικά με το εργατικό δυναμικό της χώρας, μετά την Κύπρο, την Ιρλανδία και τη Λιθουανία, και την τρίτη θέση μετά την Κύπρο και την Ισπανία όσον αφορά το ποσοστό των νέων σε ηλικία εξερχόμενων μεταναστών: οι αποδημούντες Έλληνες, μόνο κατά το 2013, αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 2% του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας, ενώ η αναλογία των νέων ηλικίας 25-39 ετών ξεπερνούσε το 50% στο σύνολο των αποδημούντων.
Επιπλέον, με βάση τις εκτιμήσεις των δεικτών ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum για το 2015 και 2016, η Ελλάδα είναι ένας από τους μεγαλύτερους τροφοδότες επιστημόνων και μηχανικών στην ψηφιακή τεχνολογία. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Endeavor Greece οι άνθρωποι που έφυγαν στο εξωτερικό, κυρίως ανώτερης/ανώτατης εκπαίδευσης, συνεισφέρουν ετησίως 12,9 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ των χωρών υποδοχής (κυρίως Γερμανία και Αγγλία) και 9,1 δισ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα, εκ των οποίων 7,9 δισ. ευρώ σε φόρους εισοδήματος και εισφορές και 1,2 δισ. ευρώ σε ΦΠΑ. Αθροιστικά, από το 2008 μέχρι και σήμερα, οι Έλληνες του brain drain εκτιμάται ότι έχουν παράξει περισσότερα από 50 δισ. ευρώ σε ΑΕΠ στους τόπους όπου διαβιούν (Pronews, 19/7/2016).
Η θλιβερή αυτή εικόνα της φυγής την Ελλήνων επιστημόνων από την Πατρίδα μας οφείλεται στη μαζική ανεργία, στη μερκελική λιτότητα, στη φορομπηχτική πολιτική, και στις άλλες μνημονιακές πολιτικές που επέβαλε η τρόικα στην Ελλάδα. Οι νεώτερες γενιές του τόπου μας βουλιάζουν στη μακροχρόνια ανεργία, στις εποχιακές ανασφάλιστες εργασίες και στα εξοντωτικά δωδεκάωρα των 300 ευρώ, σαν αποτέλεσμα των μνημονίων που εφάρμοσαν και συνεχίζουν να εφαρμόζουν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, που κατέστρεψαν και συνεχίζουν να καταστρέφουν κάθε παραγωγική ικμάδα του τόπου, που εντείνουν την αποβιομηχάνιση, τον εκτεταμένο παρασιτισμό και την διαφθορά. Είναι αναμενόμενο λοιπόν, σε αυτές τις συνθήκες, να μεταναστεύουν οι νέοι μας.
Αυτή είναι και η χειρότερη συνέπεια αυτού του παρατεταμένου συλλογικού και προσωπικού αδιεξόδου που σαρώνει τη νεολαία μας. Ξεκίνησε κατά κύριο λόγο από νέους ανέργους επιστήμονες, αλλά πρόσφατα ακουμπάει και τα παιδιά που δεν προχώρησαν σε ανώτερες σπουδές και που αναγκάζονται να βρουν δουλειά όπου γης, συχνά σε άθλιες συνθήκες εκμετάλλευσης και χαμηλών αμοιβών. Πάνω από 250.000 νέοι και νέες από 20 έως 39 ετών έχουν εγκαταλείψει τα τελευταία οκτώ χρόνια την Πατρίδα μας χρησιμοποιώντας τα δίκτυα καριέρας (ιδιαίτερα οι σπουδασμένοι και οι τεχνικά ειδικευμένοι) που τεχνηέντως στήνουν οι επιχειρήσεις-στρατολόγοι της γερμανικής Ευρώπης. Ζούνε ως μέτοικοι κυρίως στη Βόρεια και την Κεντρική Ευρώπη, εισπράττοντας συχνά όλα τα αρνητικά στερεότυπα για τους δήθεν «κλέφτες και τεμπέληδες Έλληνες» που καλλιεργεί συστηματικά αυτή η Ευρώπη.
Για την αντιμετώπιση αυτής της αφαίμαξης, της χειρότερης που γνωρίζει ο τόπος, απαιτείται άμεσα μια γενναία αύξηση των πρωτοβουλιών για την απασχόληση των νέων καθώς οι ανεργία τους αγγίζει το 50% (48,9%) βάσει στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ τον Δεκέμβριο του 2015, όταν η συνολική ανεργία βρίσκεται στο 23,3% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για τον Απρίλιο του 2016 (Huffington Post Greece, 30/7/2016). Ενόψει των παραπάνω την Παρασκευή 29 Ιουλίου κατέθεσα Γραπτή Ερώτηση προς την Επιτροπή, με την οποία ζητώ να ληφθούν μέτρα ώστε οι νέοι επιστήμονες να παραμένουν στην Ελλάδα. Ειδικότερα, ζητώ από την Επιτροπή να διαθέσει κονδύλια και να λάβει μέτρα προκειμένου, αφενός να δοθούν κίνητρα στους Έλληνες επιστήμονες να παραμείνουν και να εργαστούν στην Ελλάδα, αφετέρου να μειωθεί η ανεργία στην Πατρίδα μας.
Ταυτόχρονα, η επανένταξη των νέων εκτός εκπαίδευσης, κατάρτισης και εργασίας (NEET) πρέπει να τοποθετηθεί ψηλά στην ατζέντα τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς αφορά ένα πολύ σημαντικό αριθμό ανθρώπων. Στην Ελλάδα, το ποσοστό των ΝΕΕΤ ηλικίας 15-24 ετών ξεπερνά το 19% της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας και είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ε.Ε (Καθημερινή, 2/7/2016). Με τις μνημονιακές πολιτικές της τρόικας, οι νέοι αυτής της κατηγορίας είναι από τις πιο ευάλωτες κατηγορίες και απειλούνται με άμεση φτωχοποίηση, πράγμα που τους οδηγεί με τη σειρά τους στον δρόμο του εξωτερικού.
Μόνο η κινητοποίηση της Ελληνικής κοινωνίας μπορεί να αλλάξει τα πράγματα. Μια κινητοποίηση, πολιτική, για να φωνάξει απέναντι στους θλιβερούς ντόπιους διαχειριστές των υπερεθνικών εντολών των δανειστών και των κυρίαρχων το απολύτως αναγκαίο: ως εδώ! Αλλά και μία κινητοποίηση, δημιουργική, που θα στοχοποιεί τον παρασιτισμό και θα προκρίνει την παραγωγική ανασυγκρότηση και τον παραγωγικό μετασχηματισμό του τόπου μας. Που θα ενισχύει κάθε σοβαρή προσπάθεια τοπικής παραγωγής, που θα αναδεικνύει τις πρωτοβουλίες στον τομέα της γνώσης, της επιστήμης και της υψηλής τεχνολογίας, της αγροτικής παραγωγής και της μεταποίησης, που θα στηρίζει τις συνεταιριστικές και συλλογικές προσπάθειες, ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων και θα υπερασπίζεται τα δημόσια αγαθά, τη γη, το περιβάλλον και τον πολιτισμό μας. Μια κινητοποίηση η οποία θα πετάξει την τρόικα έξω από την Πατρίδα μας.»