Νότης Μαριάς, Ανεξάρτητος Ευρωβουλευτής, Επικεφαλής του Πολιτικού Κινήματος Αντιμνημονιακοί Πολίτες, Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Η επίσκεψη στην Αθήνα του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επιτρόπου αρμόδιου για την Ενεργειακή Ένωση κ. Σέφκοβιτς έφερε στην ημερήσια διάταξη την επιθετική πολιτική της τρόικας στα θέματα ενέργειας. Η Ενεργειακή Ένωση (Energy Union) που αποτελεί αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο νομοθετικό εργοτάξιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον τομέα της ενέργειας, έχει σαν στόχο τη σταδιακή ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
Σκοπεύει, αφενός να δημιουργήσει κοινούς κανόνες για την αγορά ενέργειας των κρατών-μελών, δηλαδή να αυξήσει τον ανταγωνισμό με τη συμμετοχή ιδιωτών αλλά και να θεσπίσει κοινά πρότυπα που θα πρέπει να ακολουθούν όλοι –όπως είναι εν προκειμένω τα οικολογικά πρότυπα– και αφετέρου να ανοίξει τα σύνορα για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της παραγωγής και της μεταφοράς ενέργειας.
Με άλλα λόγια, η ενεργειακή στρατηγική που η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί, όχι μόνο από ιδεοληψία αλλά, κυρίως, από ιδιοτέλεια, επιμένει στον λογιστικό και ιδιοκτησιακό διαχωρισμό των δημοσίων επιχειρήσεων παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας, με στόχο την πλήρη απελευθέρωση των αγορών και την ένταξή τους σε μία μεγάλη ευρωπαϊκή κοινή αγορά όπου θα κυριαρχούν μονοπωλιακοί ενεργειακοί γίγαντες προερχόμενοι κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία. Αυτή η στρατηγική όχι μόνο δεν θα αντιμετωπίσει, αλλά αντίθετα θα εντείνει την ενεργειακή φτώχεια στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου ενώ συγχρόνως θα εξανεμίσει τη δυνατότητα άσκησης εθνικής ενεργειακής πολιτικής και θα αυξήσει την εξάρτηση της χώρας μας.
Ήδη η ενεργειακή φτώχεια πλήττει, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, περίπου το 36% των νοικοκυριών στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις καταναλωτικές τάσεις, μόνο το 30% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα δηλώνει ότι δεν αντιμετωπίζει δυσκολίες εξόφλησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος ενώ το 68% αντιμετωπίζει μερική ή ολική δυσκολία εξόφλησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.
Παρά την ύπαρξη του πενιχρού επιδόματος θέρμανσης και του κοινωνικού τιμολογίου ηλεκτρικού ρεύματος, περί τα 100.000 νοικοκυριά κινδυνεύουν ή βρίσκονται χωρίς ρεύμα ενώ είναι ανυπολόγιστος ο αριθμός όσων δεν μπορούν να προμηθευτούν πετρέλαιο θέρμανσης. Αποτέλεσμα αυτής της τραγικής κατάστασης είναι το γεγονός ότι χιλιάδες συμπολίτες μας για να ζεσταθούν καταφεύγουν στην καύση ακατάλληλων καύσιμων υλών σε, αυτοσχέδιες και μη, σόμπες και τζάκια. Με αυτό τον τρόπο προκαλείται το εξαιρετικά επικίνδυνο για την δημόσια υγεία φαινόμενο της αιθαλομίχλης σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Πατρίδας μας.
Η πραγματικότητα είναι ότι το ενεργειακό κόστος για τους καταναλωτές στην Ελλάδα επιβαρύνεται υπέρμετρα λόγω των φόρων και λόγω έλλειψης ανταγωνισμού. Με το ΦΠΑ στο 13%, μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος εισπράττονται λόγου χάρη, κατά παράβαση του δικαίου της Ε.Ε., τα δημοτικά τέλη, οι δημοτικοί φόροι, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, το ειδικό τέλος 5 ‰.
Αυτοί οι φόροι είναι παντελώς άσχετοι με την παραγωγή, την μεταφορά και την διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος. Σε ότι αφορά το πετρέλαιο θέρμανσης η τιμή του επιβαρύνεται κυρίως από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης ο οποίος κατά την χειμερινή περίοδο είναι στα 230 ευρώ ανά 1.000 λίτρα, ενώ ο Φ.Π.Α. ανέρχεται στο 23%. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ε.Φ.Κ. στο πετρέλαιο θέρμανσης ήταν στα 21 ευρώ ανά 1.000 λίτρα το 2010, πέρασε στα 60 το 2011, μετά στα 330 πριν διαμορφωθεί σήμερα στα 230 ευρώ ανά 1.000 λίτρα.
Επίσης η Τρόικα επέβαλε από την 1.10.2015 την αύξηση του Ε.Φ.Κ. στο αγροτικό πετρέλαιο από 66 ευρώ στα 200 ευρώ ανά χιλιόλιτρο, ενώ από την 1.10.2016 ο συγκεκριμένος Ε.Φ.Κ. θα αυξηθεί στα 330 ευρώ το χιλιόλιτρο και θα εξομοιωθεί πλήρως με τον Ε.Φ.Κ. του πετρελαίου κίνησης.
Η υπερφορολόγηση της ενέργειας στην Ελλάδα, που έχει αναγνωρίσει ο ίδιος ο αρμόδιος Επίτροπος κ. Miguel Arias Cañete μετά από σχετική ερώτηση που του υπέβαλλα σε συζήτηση που έλαβε χώρα στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας της Ευρωβουλής την 11η Ιανουαρίου 2016, είναι αποτέλεσμα των πολιτικών επιλογών της τρόικας και των μνημονιακών κυβερνήσεων.
Εξ’ άλλου, όπως έχουμε επισημάνει σε σχετικές Γραπτές Ερωτήσεις που καταθέσαμε προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπάρχουν πολλές χώρες της Ε.Ε. οι οποίες κάνοντας χρήση του άρθρου 9 της Οδηγίας 2003/96/ΕΚ και του άρθρου 102 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ επιβάλουν πολύ μειωμένο Ε.Φ.Κ. στο πετρέλαιο θέρμανσης και μειωμένο Φ.Π.Α. στο πετρέλαιο θέρμανσης και στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Έχω επανειλημμένα ζητήσει να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα με στόχο την ελάφρυνση των τιμών της ενέργειας ώστε να ανακουφιστούν τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και να καταπολεμηθεί η ενεργειακή φτώχεια. Στο πλαίσιο αυτό παλεύουμε για τον μηδενισμό του Ε.Φ.Κ. στο αγροτικό πετρέλαιο, την μείωση του Ε.Φ.Κ. στο πετρέλαιο θέρμανσης από 230 στα 21 ευρώ ανά 1.000 λίτρα ή σε άλλο ενδιάμεσο ποσό, την μείωση του Φ.Π.Α. από 23% και 13% σε πετρέλαιο θέρμανσης και στο ηλεκτρικό ρεύμα αντίστοιχα, στο 5% και για τις δύο ως άνω περιπτώσεις και τέλος την αποσύνδεση του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος από φόρους προς τρίτους οργανισμούς.
Η υλοποίηση αυτών των προτάσεων θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα της Κομισιόν και της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ ήδη από τον περασμένο χειμώνα. Η δρομολόγηση της εφαρμογής αυτών των μέτρων για τον επόμενο χειμώνα πρέπει να αρχίσει από τώρα. Η επίσκεψη του Σέφκοβιτς ήταν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Ελληνική Κυβέρνηση προκειμένου να έθετε αυτά τα φλέγοντα ζητήματα. Ακόμη όμως μία φορά ο κύριος Τσίπρας άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη.”