Γράφει ο Κανάκης Ι. Γερωνυμάκης

Από πολύ παλιά στην Κρήτη εσυνηθίζετο να ρίπτονται άσκοποι πυροβολισμοί ως χαρμόσυνοι. Ποτέ δεν προσφέρανε καλό. Μόνο ο «πιστολέρο» αισθάνεται ευχαρίστηση γιατί νομίζει ότι κάνει παλληκαριά την ώρα που τον βλέπουνε να πυροβολεί. Για τον λόγο αυτό δεν βγαίνει έξω να ρίξει μόνο τραβά το όπλο από τη μέση της παρέας επιδεικτικά. Κακό όμως κάνουνε και μόνο με την ενόχληση που προκαλούνε με την ηχορύπανση, μα πάρα πολλές φορές προκαλούνε τεράστιο κακό και μεγάλες τραγωδίες και μετατραπούνε σε μια στιγμή τα χαρμόσυνα τραγούδια σε θλιβερά μοιρολόγια. Πολλές φορές έτυχα σε γλέντια που τα χαλάσανε οι άσκοποι πυροβολισμοί, μα δεν εκατάλαβα ποτέ να κάμουνε καλό. Ευτυχώς σε όσα γλέντια έτυχα που μας τα χάλασαν πιστολέρο ήτανε τραυματισμοί, όμως επί των ημερών μου θυμούμαι πολλά θανατηφόρα κρούσματα των άσκοπων πυροβολισμών που έγιναν σε άλλα γλέντια. Στα δικά μου τα χρόνια αποβάλαμε πολλά ωραία έθιμα. Γιατί να το διατηρούμε αυτό το βάρβαρο, το επικίνδυνο, το ενοχλητικό έθιμο;

Στην ωραία και ηρωική Ασή Γωνιά έγινε δυστυχώς ένα σοβαρότατο δυστύχημα από το καταραμένο αυτό έθιμο. Πολύ καλώς από τότε, όπως ακούω, δεν ξαναρίχτηκε άσκοπος πυροβολισμός. Ας ακολουθήσομε το παράδειγμα της Γωνιάς πριν την πληρώσομε κι εμείς. Ας το κόψομε προληπτικά.

Στην Ασή Γωνιά, όπως και σε όλη την ορεινή δυτική Κρήτη, είχανε σε υπόληψη αυτό το βάρβαρο έθιμο. Έτυχα εκεί κάποτε που γινότανε ένας γάμος και μια αρραβώνιαση και μου θύμισε τον Γράμμο, που είχα την ατυχία να λάβω μέρος στον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο. Μόνο βόμβες και κανονιές δεν άκουσα εκεί. Αρχίσαμε την Τρίτη χιλιετία, δεν συνάδουνε τα βάρβαρα έθιμα σε πολιτισμένες κοινωνίες.