Ίσως κάποιοι να μην έχετε ακούσει ποτέ για τον Andrew Hopkins. Είναι ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Exscientia, μιας εταιρείας η οποία είναι πρωτοπόρος στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για το σχεδιασμό νέων φαρμάκων. Ο Hopkins ηγήθηκε των ομάδων που ανακάλυψαν τα πρώτα φάρμακα, τα οποία εισήχθησαν σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, και σχεδιάστηκαν με την χρήση μηχανικής μάθησης και μεθόδων παραγωγής τεχνητής νοημοσύνης. Για την ολοκληρωμένη ιατρική πλατφόρμα ακριβείας που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη, η Exscientia κέρδισε το Prix Galien USA για την Ψηφιακή Υγεία το 2022 και το Prix Galien UK στην ίδια κατηγορία το 2023.
Ο Andrew Hopkins είναι επίτιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Dundee. Πιο πριν, ήταν για περίπου μια δεκαετία στην Pfizer επικεφαλής διαφόρων ομάδων πληροφορικής. Έλαβε το DPhil του στη βιοφυσική από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το LLD από το Πανεπιστήμιο του Dundee.
Η Exscientia λοιπόν, εργάζεται πάνω σε ένα χάπι για την πρόληψη της Covid αλλά και σε θεραπείες κατά του καρκίνου, μεταξύ άλλων projects. Ο καθηγητής βρισκόταν στη μέση του διδακτορικού του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης όταν έκανε τη σύνδεση με τους υπολογιστές και την ιατρική.
«Μελετούσα πώς να σχεδιάσω νέα φάρμακα για τον HIV στα μέσα της δεκαετίας του ’90», εξηγεί στο BBC. «Γυρίζοντας σπίτι από το εργαστήριο περίπου στις δύο το πρωί, σκεφτόμουν πώς θα μπορούσαμε να εφεύρουμε φάρμακα με πολύ πιο αποτελεσματικό τρόπο από ότι μέχρι τώρα. Η ιδέα για το πώς θα μπορούσαμε ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουμε τους υπολογιστές για να φέρουμε επανάσταση κόλλησε στο μυαλό μου και με συνοδεύει σε όλη μου την καριέρα εδώ και 20-25 χρόνια», προσθέτει.
Η τεχνητή νοημοσύνη στην ιατρική
Ο ίδιος πιστεύει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να φέρει επανάσταση στην ιατρική. «Ο λόγος που κοστίζει τόσο πολύ είναι γιατί οι περισσότερες εφευρέσεις μας όταν μπαίνουν στο στάδιο των κλινικών δοκιμών αποτυγχάνουν. Περίπου το 96% των φαρμάκων που παράγουμε αποτυγχάνουν», είπε.
«Χρειάζονται 15 χρόνια για να περάσουμε από μια ιδέα σε ένα φάρμακο και μετά αυτό να πάρει έγκριση ώστε να δοθεί σε ασθενείς. Αν χρησιμοποιήσουμε την τεχνητή νοημοσύνη, μπορούμε πλέον να διεξάγουμε 90% λιγότερα πειράματα σε αυτό που χρειάζεται να κάνουμε, να δοκιμάσουμε και να βελτιστοποιήσουμε ένα φάρμακο από ό,τι παραδοσιακά. Ήδη, τα φάρμακα που έχουμε σε κλινικό στάδιο μας επέτρεψαν να «τρέξουμε» projects σε περίπου 18 μήνες σε σύγκριση με μια παραδοσιακή διαδικασία περίπου τεσσάρων ετών», διευκρινίζει.
Κλινική δοκιμή σε δείγμα ασθενούς με καρκίνο του αίματος
Η Exscientia χρησιμοποίησε πρόσφατα την τεχνητή νοημοσύνη σε μια κλινική δοκιμή εξετάζοντας δείγμα ασθενούς με καρκίνο του αίματος από βιοψία. «Το δοκιμάσαμε σε σχεδόν 140 διαφορετικά φάρμακα, που είναι πολύ περισσότερα από όσα θα μπορούσε κανείς να δοκιμάσει ποτέ σε έναν ασθενή», είπε ο καθηγητής Hopkins. «Αυτό μας επέτρεψε να καταλάβουμε πραγματικά πώς ανταποκρίθηκε o ασθενής. Στη συνέχεια, μπορούμε να παρέχουμε αυτές τις πληροφορίες σε έναν γιατρό, ενημερώνοντάς τον για το ποια φάρμακα θα πρέπει να λάβει ο ασθενής σε σχέση με τα αποτελέσματά μας.
Αυτό που βρήκαμε δυστυχώς, ήταν ότι μέσα σε ένα χρόνο ο καρκίνος όλων είχε προχωρήσει. Αλλά στην ομάδα ελέγχου που δοκιμάσαμε, ακόμη και μετά από τέσσερα χρόνια, το 25% των ασθενών εξακολουθούσε να είναι χωρίς εξέλιξη» κατέληξε.
Όσο για την ανησυχία που υπάρχει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα προκαλέσει απώλειες θέσεων εργασίας, ο καθηγητής διευκρινίζει ότι είναι «δυνητικά μια νέα βιομηχανική εξέλιξη».