Ανησυχητικά τα στοιχεία έρευνας που παρουσιάστηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο – Κάλεσμα για δράση από την Περιφέρεια και το Πανεπιστήμιο Κρήτης

Σημαντικά και ανησυχητικά ευρήματα για τον εθισμό των εφήβων στο διαδίκτυο παρουσίασε η Περιφέρεια Κρήτης στο Περιφερειακό Συμβούλιο, στο πλαίσιο της μελέτης με τίτλο «Εθισμός στο διαδίκτυο και συνήθειες υγείας σε μαθητές και μαθήτριες της Περιφέρειας Κρήτης». Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια σε συνεργασία με τον Τομέα Κοινωνικής Ιατρικής και την Κλινική Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, κατά το σχολικό έτος 2023-2024.

Η μελέτη περιέλαβε 1.727 μαθητές και μαθήτριες Α’ Λυκείου από 40 γενικά λύκεια της Κρήτης, καθώς και 349 εκπαιδευτικούς, αποτυπώνοντας τόσο τις στάσεις των εφήβων απέναντι στη χρήση του διαδικτύου όσο και τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών.

Κεντρικά Συμπεράσματα της Έρευνας

Ο επιστημονικά υπεύθυνος της μελέτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Μανώλης Συμβουλάκης, παρουσίασε βασικά στατιστικά δεδομένα, τα οποία σκιαγραφούν ένα περιβάλλον αυξανόμενου ψηφιακού εθισμού:

• 21,5% των μαθητών δεν γνωρίζει τρόπους προστασίας από φαινόμενα υποκλοπής προσωπικών δεδομένων (phishing).

• 70,2% δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το διαδίκτυο ως μέσο διαφυγής όταν αισθάνεται πλήξη.

• 33,6% συνδέεται λόγω μοναξιάς.

• 17,4% των αγοριών και 25,4% των κοριτσιών παρουσιάζουν εξάρτηση από τη χρήση του διαδικτύου, σε μέτριο έως σοβαρό βαθμό.

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με σχετικό δελτίο τύπου:

Στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του προγράμματος με τίτλο «Εθισμός στο διαδίκτυο και συνήθειες υγείας σε μαθητές και μαθήτριες της Περιφέρειας Κρήτης».

Η μελέτη υλοποιήθηκε από την Περιφέρεια Κρήτης, σε συνεργασία με τον Τομέα Κοινωνικής Ιατρικής – Κλινική Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, κατά το σχολικό έτος 2023-2024, σε 40 γενικά λύκεια της Κρήτης, με τη συμμετοχή 1.727 μαθητών και μαθητριών της Α’ Λυκείου καθώς και 349 εκπαιδευτικών.

Στόχος της μελέτης ήταν να διερευνήσει τις πεποιθήσεις και συμπεριφορές των εφήβων σε σχέση με τη χρήση του διαδικτύου, καθώς και τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για τη χρήση του διαδικτύου.

Ο Αναπληρωτής Περιφερειάρχης Κρήτης, Γιώργος Πιτσούλης αφού ευχαρίστησε τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη για την στήριξη, τον Αναπληρωτή Καθηγητή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Πανεπιστημίου Κρήτης και επιστημονικά υπεύθυνο της έρευνας, Μανώλη Συμβουλάκη, καθώς και τα μέλη της ερευνητικής ομάδας για την υλοποίηση της έρευνας, ανέφερε, ότι,  «η Περιφέρεια Κρήτης παραμένει σταθερά προσανατολισμένη στην υλοποίηση δράσεων που στηρίζουν τη ψυχική και σωματική υγεία των νέων. Η έρευνα αυτή, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αναδεικνύει κρίσιμα ζητήματα που σχετίζονται με τον ψηφιακό εθισμό και τις επιπτώσεις του στην εφηβική ηλικία. Η γνώση που αποκτούμε μέσα από τέτοιες μελέτες είναι οδηγός για την ανάπτυξη αποτελεσματικών πολιτικών πρόληψης και παρέμβασης. Ευχαριστώ θερμά όλους όσους συνέβαλαν στην υλοποίηση αυτής της σημαντικής πρωτοβουλίας».

Από την πλευρά του ο επιστημονικός υπεύθυνος της μελέτης-έρευνας Μανώλης Συμβουλάκης ευχαρίστησε τον Περιφερειάρχη Κρήτης  Σταύρο Αρναουτάκη, τον Αναπληρωτή Περιφερειάρχη Γιώργο Πιτσούλη, τα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου, τον Διευθυντή Δημόσιας Υγείας Δρ. Αντώνη Παπαδάκη, τον Προϊστάμενο του Τμήματος Παιδείας και Διά Βίου Μάθησης Κώστα Φλουρή, την π. Περιφερειακή Σύμβουλο Έφη Κουτεντάκη καθώς επίσης και όλους τους συνεργάτες του.

Ειδικότερα κατά την παρουσίαση της έρευνας ο κ. Συμβουλάκης αναφέρθηκε στα σημαντικότερα ευρήματα της μελέτης σχετικά με τις απόψεις των μαθητών/μαθητριών που αφορούν στα εξής δεδομένα-στοιχεία:

• το 21,5% δεν γνωρίζει τρόπους προστασίας από φαινόμενα υποκλοπής προσωπικών δεδομένων (phishing).
• το 70,2% χρησιμοποιεί το διαδίκτυο ως διέξοδο όταν αισθάνεται πλήξη.
• το 33,6% δηλώνει πως συνδέεται στο διαδίκτυο λόγω αισθήματος μοναξιάς.
• το 17,4% των αγοριών και 25,4% των κοριτσιών έχει εξάρτηση (μέτρια έως σοβαρή).

Επίσης αναφορικά με τις απόψεις των εκπαιδευτικών:

• το 82,5% θεωρεί ότι η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας μπορεί να συνδέεται με τον εθισμό στο διαδίκτυο.
• το 80,5% δίνει συστάσεις στους μαθητές για θέματα υγείας όπως ύπνος, διατροφή και άσκηση.
• το 74,5% έχει συζητήσει με μαθητές σχετικά με τη λογική χρήση του διαδικτύου και το φαινόμενο του εθισμού.

Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης και τις δράσεις που πραγματοποιήθηκαν, δημιουργείται η ανάγκη για τη εξέταση προτάσεων και πρακτικών, οι οποίες θα συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των νέων, και συγκεκριμένα:

–   Πρωτοβουλίες ενημέρωσης στο σχολικό περιβάλλον, σχετικά με την υπεύθυνη χρήση του διαδικτύου και τη διαμόρφωση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

–   Εναρμόνιση δράσεων εκπαιδευτικών και επαγγελματιών υγείας σχετικά με τα θετικά και τα αρνητικά της χρήσης του διαδικτύου, καθώς και την αναγκαιότητα της φυσικής άσκησης, της υψηλής ποιότητας διατροφής και της υιοθέτησης μη βλαπτικών συνηθειών.

–   Έμφαση στην κοινωνική δικτύωση και αλληλεπίδραση των νέων μέσω του αθλητισμού, μουσικής, λογοτεχνίας, κινηματογράφου και εθελοντισμού.

–   Προαγωγή προτύπων ομαδικού πνεύματος και όχι ανταγωνισμού ή συγκριτισμού.

–   Μέριμνα από την Πολιτεία για το φαινόμενο του διαδικτυακού εθισμού, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες.

–   Τεκμηριωμένες οδηγίες καθημερινά για το χρόνο και τρόπο έκθεσης σε ψηφιακά μέσα σε παιδιά και εφήβους.

–   Προαγωγή της φυσικής συναναστροφής με περισσότερο και ποιοτικότερο χρόνο με οικογένεια και φίλους.

–   Παροχή συμβουλευτικής φροντίδας σε μαθητές και μαθήτριες καθώς και τις οικογένειες τους, όταν παρατηρούνται φαινόμενα υπερέκθεσης ή δυσλειτουργικής χρήσης.