Νέα ρύθμιση για χρέη και οφειλές προς το Δημόσιο εμφανίζεται να επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών, η οποία αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να ανακοινωθεί πριν τη λήξη του έτους.

Η πρωτοβουλία αποσκοπεί στην «εκκαθάριση» του τρέχοντος όγκου ληξιπροθέσμων οφειλών και στην παροχή δεύτερης ευκαιρίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την κρίση, την ακρίβεια και τις οικονομικές αστάθειες.

Τι φαίνεται πως θα προβλέπει η ρύθμιση

• Η νέα ρύθμιση αναμένεται να προβλέπει ευνοϊκή ρύθμιση ληξιπροθέσμων χρεών, πιθανώς με:
• Διαίρεση των οφειλών σε πολλές δόσεις, ώστε οι οφειλέτες να μπορούν να ανταποκριθούν σταδιακά χωρίς υπερβολική πίεση στο εισόδημα.
• Μείωση των προσαυξήσεων και τόκων υπερημερίας, ένα σημαντικό «κούρεμα» δηλαδή του συνολικού ποσού που πρέπει να πληρωθεί.
• Διευκόλυνση για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα, που λόγω κρίσης, χαμηλών μισθών ή ανεργίας βρίσκονται σε αδυναμία αποπληρωμής.
• Ίσως και χαμηλό εφάπαξ ποσό για κεφαλικές οφειλές (π.χ. ΕΝΦΙΑ, φόρους ακίνητης περιουσίας), ώστε να δοθεί κίνητρο για «καθαρή εκκίνηση».

Στόχος της κυβέρνησης είναι να μειώσει τον αριθμό των οφειλετών που βρίσκονται σε μόνιμη ληξιπρόθεσμη κατάσταση, να αυξήσει τα έσοδα μέσω ρυθμίσεων και όχι κατασχέσεων, και να περιορίσει τη “γκρίζα” οικονομία — όπου φορολογούμενοι δεν δηλώνουν ή δεν πληρώνουν.

Ποιοι ανακουφίζονται — ποιοι πρέπει να προσέξουν

• Για τα νοικοκυριά με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα, η δυνατότητα ρύθμισης σε δόσεις και με μείωση πρόσθετων χρεώσεων σημαίνει πιθανή οικονομική ανακούφιση — ειδικά αν οι οφειλές προέρχονται από φόρους που συσσωρεύτηκαν σε περιόδους κρίσεων (ακρίβεια, ενεργειακή κρίση, μειωμένο εισόδημα).
• Για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις — ιδιαίτερα όσες χτυπήθηκαν από την ύφεση, την ανάλογη μείωση της δραστηριότητας και τα προβλήματα ρευστότητας — η ρύθμιση μπορεί να αποτελέσει παράθυρο επιβίωσης. Αν δεν γίνει, αρκετές κινδυνεύουν με λουκέτο ή φυγή σε «μαύρη εργασία».
• Ωστόσο, όσοι έχουν μεγάλα χρέη, πολλαπλές οφειλές και υψηλή φορολογική παραβατικότητα, φαινεται οτι θα είναι πιθανή η απαίτηση εξόφλησης μέρους της οφειλής αμέσως ή προσκόμισης ασφαλιστικών δικλίδων.

Πιθανές παρενέργειες και κίνδυνοι

Η ρύθμιση αν δεν συνοδευτεί από μέτρα ελέγχου, υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει ξανά σε νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές — με αποτέλεσμα το δημόσιο να μην εισπράξει περισσότερα από όσα ήδη χρωστά.

Τέλος, υπάρχει η πιθανότητα ότι κάποιοι δανειολήπτες / οφειλέτες θα προτιμήσουν τη ρύθμιση αντί της βιώσιμης διαχείρισης — δηλαδή να “σπάσουν” τα χρέη αλλά να συνεχίσουν να έχουν “χρέη ζωής”.

Τι μένει να γίνει — και τι περιμένουμε

Η ρύθμιση έχει ήδη προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον από επιχειρήσεις και φορολογούμενους. Περιμένουμε να δημοσιοποιηθούν οι όροι, το χρονοδιάγραμμα και οι προϋποθέσεις μέσα στον επόμενο μήνα. Από εκεί και πέρα, το κρίσιμο είναι η ρύθμιση να λειτουργήσει ως «ανάσα» και όχι ως νέα «παγίδα».