Του Σπύρου Παπακαστρίσιου *
Με αφορμή το προ ημερών δυστύχημα του πνιγμού ενός δύτη ελεύθερης κατάδυσης στην Παλαιόχωρα Χανίων, οφείλουμε να προχωρήσουμε σε κάποιες διαπιστώσεις, προκειμένου να προτείνουμε σημαντικές για την προστασία της ανθρώπινης ζωής αλλαγές στην ελληνική νομοθεσία.
Πρωτίστως, ξεκαθαρίζουμε ότι το πρώτο πράγμα που διδάσκουμε ως εκπαιδευτές δυτών, είναι το πλαίσιο ασφάλειας που οφείλει να ακολουθεί κάθε δύτης, είτε της ελεύθερης κατάδυσης, είτε της κατάδυσης με μπουκάλα.
Δυστυχώς ωστόσο, η γνώση και η εμπειρία, ενώ θα έπρεπε να είναι ως συνθήκες αρκετές, αρκετά συχνά συμβαίνει να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα και έτσι πολλοί δύτες να υπερεκτιμούν τις δυνάμεις τους μη τηρώντας επί της ουσίας τα πρωτόκολλα ασφαλείας που έχουν διδαχθεί και οφείλουν να ακολουθούν.
Σε αυτό το σημείο, διαπιστώνονται και τα κενά της ελληνικής νομοθεσίας, η οποία «αγγίζει» εντελώς επιδερμικά το πλαίσιο της ελεύθερης και μη, κατάδυσης.
Ως επί το πλείστον, είναι λιγοστά εκείνα τα σημεία, στα οποία αναφέρεται ο νόμος και έτσι επαφίεται στη συνείδηση του κάθε δύτη, η συνολική συμπεριφορά του κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Ως εκ τούτου και προκειμένου να αποφευχθούν ανάλογες καταστάσεις που προκαλούν πόνο από την απώλεια της ανθρώπινης ζωής, οφείλουμε να προτείνουμε αλλαγές στην ελληνική νομοθεσία, οι οποίες θα στοχεύουν στη θωράκιση της ασφαλούς κατάδυσης στη χώρα μας.
Συμπεριληπτικά και σε πρώτη φάση προτείνονται:
- Η απαγόρευση δια νόμου μοναχικής κατάδυσης. Οι δύτες θα πρέπει να είναι τουλάχιστον δύο (2) κατά τη διάρκεια της κατάδυσης.
- Όλοι οι δύτες θα πρέπει να είναι πιστοποιημένοι από έναν εκ των αναγνωρισμένων οργανισμών, ώστε να έχουν εκπαιδευτεί κυρίως σε ζητήματα ασφάλειας κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Σε ότι αφορά την πρώτη πρόταση, φαίνεται πως είναι γνωστό τοις πάσι ότι αν δεν εκπαιδευτείς από επαγγελματίες εκπαιδευτές (προφανώς η σωστή εκπαίδευση προϋποθέτει και πιστοποίηση), δεν μπορείς και δεν πρέπει να ασκήσεις μια δραστηριότητα, η οποία δίχως την σωστή εκπαίδευση μπορεί να αποβεί μοιραία.
Στη δεύτερη περίπτωση, παρόλο που κάτι ανάλογο δεν τίθεται ακόμη και στη νομοθεσία άλλων κρατών, το γεγονός αυτό καθ’ αυτό δεν πρέπει να αποτελεί τροχοπέδη ώστε να μην κάνουμε εμείς ως χώρα την αρχή. Ταυτόχρονα, οφείλουμε να λάβουμε σοβαρά υπόψη τη γεωμορφολογία του ελληνικού βυθού, η οποία είναι ιδιαίτερη. Η εμπειρία λοιπόν, μας έχει αποδείξει με τον πιο δεικτικό τρόπο, ότι τα περισσότερα ατυχήματα και δυστυχήματα έχουν συμβεί όταν οι δύτες είναι μόνοι, δίχως τη συνοδεία άλλου δύτη. Ίσως σε κάποιους αυτό φανεί γελοίο, ή υπερβολικό. Δυστυχώς όμως, μεγαλύτερο επιχείρημα από την προστασία –παντοιοτρόπως- της ανθρώπινης ζωής δεν υπάρχει. Άλλωστε, το πρώτο πράγμα που ως εκπαιδευτές δυτών διδάσκουμε, είναι το να μην κάνει κανείς ποτέ κατάδυση μόνος του. Αυτό λοιπόν που διδάσκεται και επαφίεται στην ατομική συνείδηση και επομένως συχνά πυκνά καταπατάται, ίσως ήρθε η ώρα να θεσμοθετηθεί προκειμένου να τεθεί σε ισχύ.
Αν σε περίπτωση η ελληνική νομοθεσία δεν προχωρήσει στις παραπάνω αλλαγές, τότε ο κίνδυνος επανάληψης ανάλογων δυστυχημάτων είναι αρκετά ορατός. Έχει φτάσει η ώρα το σλόγκαν «ΠΟΤΕ ΧΩΡΙΣ ΖΕΥΓΑΡΙ», να γίνει και νόμος του ελληνικού κράτους.
* Εκπαιδευτής Ελεύθερης και Αυτόνομης Κατάδυσης
