Δεν ήταν διατεθειμένος να σιωπήσει. Ο διευθυντής τράπεζας και δημοτικός σύμβουλος Γόρτυνας, Γιώργος Χαριτάκης, άκουγε επί ώρες σενάρια που αψηφούσαν τη λογική. Μια ομάδα οπαδών και υποστηρικτών του αυτόκλητου «σωτήρα» Αρτέμη Σώρρα είχε εμφανιστεί στον δήμο των 20.000 κατοίκων τάζοντας αεροδρόμια, λιμάνια, ψυχιατρεία και ό,τι άλλο ποθούσαν οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αρκούσε, έλεγαν, μια υπογραφή του δημάρχου σε πληρεξούσιο με «μεταθανάτια ισχύ» για να αποδεσμευτεί μέρος μιας αμύθητης περιουσίας τρισεκατομμυρίων ευρώ.
«Απλά θέλουν να επισημοποιήσουν την ύπαρξή τους και να επικαλεστούν τις υπογραφές εκπροσώπων του κράτους», είπε ο κ. Χαριτάκης. «Δεν έχουν χρήματα ούτε για μαντιλάκι να κλάψουν».
Οι αυτοαποκαλούμενοι επενδυτές, μεταξύ άλλων, φέρονται να είχαν προτρέψει τον δήμαρχο να γράψει σε ένα πρόχειρο χαρτί τι έργο θα ήθελε να χρηματοδοτήσουν και τα κεφάλαια θα έρρεαν «με το πάτημα ενός κουμπιού». Αυτά συνέβησαν στις 13 Νοεμβρίου 2013 στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δήμου Γόρτυνας, νότια του Ηρακλείου Κρήτης. Εκείνη την περίοδο παρόμοιες υποσχέσεις και συζητήσεις πραγματοποιούνταν μεταξύ εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τη Θράκη μέχρι την Πελοπόννησο.
Οπως φαίνεται από τα πρακτικά δημοτικών συμβουλίων, ομάδες οπαδών του Σώρρα –σε κάποιες περιπτώσεις οι ίδιοι άνθρωποι– υπόσχονταν όπου και αν πήγαιναν αεροδρόμια και λιμάνια. Σε παρουσιάσεις που είχαν φτιάξει, χωρίς επιστημονικό υπόβαθρο, μοίραζαν αυθαίρετα ποσά για έργα: 528 εκατ. ευρώ στον Δήμο Πειραιά για «υπόγεια κέντρα φύλαξης, καταφύγια πολιτικής άμυνας σε περίπτωση πολέμου», 80 εκατ. ευρώ στον Δήμο Επιδαύρου για «ειδικά έργα, όπως παγοδρόμια, πίστα Formula 1, θεματικά πάρκα», 300.000 ευρώ για κέντρο αποτοξίνωσης στους Λειψούς. Ζητούμενο, πάντα, ήταν η υπογραφή ενός δημάρχου.
Μια υπογραφή
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι δημοτικοί σύμβουλοι αντιδρούσαν. Οπως ο Σταύρος Ζώης στον Δήμο Αποκορώνου, που είπε σε συνεδρίαση τον Νοέμβριο του 2013 ότι «αυτά τα πράγματα δεν συμβαίνουν ούτε στα παραμύθια» ή ο Φανούρης Οικονομάκης στον Δήμο Γόρτυνας που τόνισε ότι «δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα». Δύο μήνες νωρίτερα όμως, ο τότε δήμαρχος Τροιζηνίας, Γιάννης Σαμπάνης, είχε δεχτεί να υπογράψει πληρεξούσιο με τον Σώρρα. Μέχρι πρόσφατα, εκπρόσωποι της τότε αλλά και της νυν δημοτικής αρχής αγνοούσαν αυτή την υπογραφή.
Ο κ. Σαμπάνης λέει στην «Κ» ότι εκείνη την περίοδο όντως προσπαθούσε να βρει επενδυτές. «Μου προτάθηκε συνάντηση με τον Σώρρα, ο οποίος είπε ότι είχε διασυνδέσεις, χρήματα και περιουσία. Είπε ότι θα έπαιρνε δάνεια από την Παγκόσμια Τράπεζα. Δεν είχα λόγο να μην του χορηγήσω την εξουσιοδότηση», αναφέρει. «Μη νομίζετε ότι έτρεφα ελπίδες ότι θα ερχόταν να επενδύσει. Ο δήμος όμως δεν διακινδύνευε τίποτα». Ο ίδιος θεωρεί ότι με την υπογραφή αυτή «δεν απέκτησε υπόσταση» ο Σώρρας. «Θα περιφέρει ένα πληρεξούσιο;
Ποιον θα πείσει με αυτό;», λέει. Ωστόσο, σε πρόσφατη επίσκεψη δημοσιογράφου της «Κ» σε γραφείο οπαδών του Σώρρα διαπιστώθηκε ότι αυτό το πληρεξούσιο μοιράζεται μαζί με άλλα έγγραφα σε επίδοξους ακολούθους της οργάνωσης «Ελλήνων Συνέλευσις». Για εκείνους, όπως λένε, είναι «απόδειξη» των ισχυρισμών τους.
Οι υποσχέσεις που άκουσε ο κ. Σαμπάνης το 2013 δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ. «Είχε υποσχεθεί αεροδρόμιο, λιμενικές υποδομές, τουριστικές μονάδες», λέει. Μετά την υπογραφή όμως, όπως αναφέρει, δεν είχε καμία επικοινωνία με τον Σώρρα ή με οπαδούς του. «Με την πάροδο του χρόνου αποδεικνύεται ότι δεν έκανε τίποτα», τονίζει. Ο νυν δήμαρχος Τροιζηνίας, Κωνσταντίνος Καραγιάννης, έχει ήδη ζητήσει τη συνδρομή της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδος για να διαπιστώσει τι νομική ισχύ έχει αυτό το πληρεξούσιο και εάν ή πώς δεσμεύει τη δημοτική αρχή.
Στην Καβάλα
Τις ίδιες υποσχέσεις του Σώρρα επαναλάμβανε στην Καβάλα ο ιχθυέμπορος Παράσχος Αγανικόλας, που κατόρθωσε στις εκλογές του 2014 να αναδειχθεί δημοτικός σύμβουλος με 1.736 ψήφους (ποσοστό 4,6%). «Εμείς δεν ήρθαμε να πούμε ότι θα ασφαλτοστρώσουμε δρόμους. Εμείς βγήκαμε όλοι οι Ελληνες μπροστά για να υλοποιήσουμε την πρόταση ενός Ελληνα από την Πάτρα, του Αρτέμη Σώρρα», έλεγε σε προεκλογική του ομιλία. Τότε μιλούσε –σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο– για 192 έργα υποδομής. «Τεράστιο το πρόγραμμα, πολλά τα χρήματα, αλλά για να γίνει αυτό, πρέπει να έλθετε μαζί, να προχωρήσουμε μαζί», έλεγε, ενώ προσπαθούσε να κρατήσει και κάποιες αποστάσεις: «Αν λέει ψέματα (ο Σώρρας), θα τον δικάσουμε. Και από τις δύο μεριές κερδισμένοι είμαστε». Σήμερα υποστηρίζει ότι τα περισσότερα έξοδα για τις ομιλίες ή τη φιλοξενία του Σώρρα στην Καβάλα ήταν δικά του, αλλά τότε αυτό δεν τον είχε προβληματίσει.
Μήνες μετά την εκλογή του, ο κ. Αγανικόλας και άλλα 60 μέλη της παράταξης «Ε4 Καβάλας» αποσχίστηκαν από την ομάδα του Σώρρα. Οπως εξηγεί στην «Κ», ο βασικός λόγος ήταν οι διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη θρησκεία. «Είμαι χριστιανός ορθόδοξος», λέει, ενώ συχνά οι οπαδοί του Σώρρα προτάσσουν ένα κράμα αρχαιολατρίας και δωδεκαθεϊσμού. Μετά την αποχώρησή του τον αποκάλεσαν, όπως λέει, «πράκτορα», «προδότη», «μέλος στοάς».
Ποιοι στέλνουν τα εξώδικα στις ΔΟΥ
Τα τελευταία πέντε χρόνια οι θεωρίες του Αρτέμη Σώρρα έχουν εκφραστεί από διάφορες ομάδες – δορυφόρους. Αρχικά ο Πατρινός, που σε περιφερειακά τηλεοπτικά κανάλια εμφανιζόταν με την ιδιότητα του «επιχειρηματία» ή «επενδυτή», συμμετείχε στην οργάνωση «E.N.D.». Ακολούθως στράφηκε στη δεξαμενή του «πατριωτικού», εθνικιστικού, αντιμνημονιακού χώρου, συμπράττοντας με οργανώσεις που αυτοπροσδιορίζονται ως «πολιτικοί φορείς άμεσης δημοκρατίας».
Μία από τις ομάδες που ανέλαβε να προωθήσει τους ισχυρισμούς του είναι οι «Ελεύθεροι Ενωμένοι Ενεργοί Ελληνες», οι οποίοι τον Ιανουάριο του 2014 παρότι συμπορεύονταν με έναν κατά δήλωσή του διαχειριστή δισεκατομμυρίων ευρώ, ζητούσαν από τους πολίτες χρηματική ενίσχυση για εκτύπωση φυλλαδίων, ομιλίες και ταξίδια. Την ίδια συνωμοσιολογία των αμύθητων ποσών ανακυκλώνει πλέον και η οργάνωση «Ελλήνων Συνέλευσις», που αυτοπροσδιορίζεται ως «πολιτικός φορέας».
Μετά το σχέδιο διείσδυσης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ξεκίνησε η οργανωμένη αποστολή εξωδίκων σε ΔΟΥ από οφειλέτες που απαιτούν την κάλυψη των χρεών τους από την «περιουσία» για την οποία μιλάει ο Σώρρας. Ηδη, από το 2013 είχε σταλεί σε εφορίες σχέδιο απάντησης στα εξώδικα, βασισμένο σε οδηγίες του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Οι οφειλέτες ενημερώνονταν ότι όσα υποστηρίζουν δεν έχουν ισχύ και ότι εξακολουθούν να κινδυνεύουν με πρόστιμα και κατασχέσεις. Παρά τις προειδοποιήσεις, όμως, σταδιακά ο αριθμός των εξωδίκων αυξήθηκε. Ενδεικτικά, σε μεγάλη εφορία της επαρχίας το 2015 είχαν σταλεί 3 εξώδικα, ενώ το 2016 έφτασαν τα 550. Επικεφαλής των ΔΟΥ εκτιμούν ότι σε όλη τη χώρα τα αντίστοιχα εξώδικα μπορεί να αγγίζουν πλέον τις 6.000.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι αποστολείς των εξωδίκων είναι συνήθως αγρότες, ιδιοκτήτες εμπορικών καταστημάτων ή μαντρών αυτοκινήτων. Μεταξύ τους υπάρχουν και μεγαλοοφειλέτες όπως ένας έμπορος στην Αττική με χρέη δύο εκατομμυρίων ευρώ. Ηδη έχουν δεσμευθεί από την αρμόδια ΔΟΥ ακίνητά του και σύντομα κάποια από αυτά πρόκειται να βγουν σε πλειστηριασμό. Η εκτύπωση του εξωδίκου κοστολογείται στα 17 ευρώ από την «Ελλήνων Συνέλευσις», ενώ ζητούνται και επιπλέον χρήματα για τα έξοδα του δικαστικού επιμελητή.
Εφοριακοί που μίλησαν στην «Κ» θεωρούν ότι σκοπός των αποστολέων αυτών των εξωδίκων είναι ο εγκλωβισμός των υπαλλήλων των ΔΟΥ σε ένα «απέραντο χαρτοβασίλειο», ο αποπροσανατολισμός τους από άλλες υποθέσεις και η σπατάλη του χρόνου τους.
Μηνυτήρια αναφορά
Προκειμένου να αντιμετωπίσει την παραπληροφόρηση, στα τέλη Νοεμβρίου ο δικηγορικός σύλλογος Ηρακλείου Κρήτης υπέβαλε μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου στην Εισαγγελία Πρωτοδικών. Σε αυτήν αναφέρει ότι όσοι «ακολουθήσουν αβάσιμες και παραπλανητικές συμβουλές κινδυνεύουν να δουν τα περιουσιακά τους στοιχεία να κατάσχονται και να εκπλειστηριάζονται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα πιστωτικά ιδρύματα». Οι οπαδοί του Σώρρα δεν άφησαν ασχολίαστη αυτή την ενέργεια. Οπως λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Ηρακλείου, Αρης Ροζάκης, δέχθηκε τηλεφωνήματα διαμαρτυρίας.
Τις αντιδράσεις οπαδών του Σώρρα αντιμετώπισε στον Δήμο Γόρτυνας και ο Γιώργος Χαριτάκης. Θυμάται ότι σε μία από τις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου το 2013 τον είχαν αποδοκιμάσει για τις θέσεις του. Στο ακροατήριο υπήρχαν αγρότες με μικρό μερίδιο γης και άλλοι δημότες με οικονομικά προβλήματα. «Συνάδελφοι αναλογιστείτε τις ευθύνες σας και πράξετε ό,τι νομίζετε», είχε πει τότε στους δημοτικούς συμβούλους. «Το σίγουρο είναι ότι λεφτά δεν μοιράζει κανείς όταν τα έχει, τα μοιράζει απλόχερα όταν δεν τα έχει. Κουμπιά που να τα πατάς και να στέλνουν λεφτά δεν υπάρχουν».
Το δημοτικό συμβούλιο Γόρτυνας ασπάστηκε τότε τη γνώμη του και δεν χαρίστηκε καμία υπογραφή στον Σώρρα. Ο κ. Χαριτάκης όμως διαπίστωσε ότι η στάση του είχε ένα τίμημα. «Πολύς κόσμος σταμάτησε να μου μιλάει», λέει. «Συγγενικά μου πρόσωπα από τρεις οικογένειες δεν με ψήφισαν στις επόμενες εκλογές και δεν μου μιλάνε επειδή ήμουν κατά του Σώρρα. Εκανε ζημιά στις τοπικές κοινωνίες αυτή η ιστορία».
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ