Του Δημήτρη Μηλάκα
Στην ελληνική Βουλή για τη νομιμοποίηση τετελεσμένων πολιτικών αποφάσεων παραπέμφθηκε η ελληνοαμερικανική συμφωνία για τις βάσεις. Το ενδιαφέρον μ’ αυτήν τη συμφωνία είναι ότι λειτουργεί στην πράξη πολύ πριν συναφθεί και υπογραφεί και οπωσδήποτε πολύ πριν έρθει για νομιμοποίηση (κύρωση) στη Βουλή. Ενδιαφέρον είναι επίσης το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση σήμερα, εκφράζει βαθύτατες επιφυλάξεις για την εν λόγω συμφωνία που ως κυβέρνηση εργάστηκε συστηματικά και με επιμέλεια για τη σύναψή της.
Η κυβέρνηση, που έχει αναλάβει την «υποχρέωση» να κάνει νόμο του κράτους την ελληνοαμερικανική συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας, υποστηρίζει ότι υπάρχουν «επαρκή» και «αμοιβαία»… ανταλλάγματα που αποσπά η Ελλάδα από τη συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Έχοντας αναλάβει δεσμεύσεις έναντι των ΗΠΑ για άμεση κύρωση της συμφωνίας ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στο πλαίσιο της συζήτησης της συμφωνίας στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, απαντώντας στο αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ να παγώσει η ψήφιση, είπε τα εξής: «Θα μπορούσατε να μας ασκήσετε κριτική γιατί αργήσαμε, αλλά όχι κριτική γιατί κυρώνουμε και δεν καθυστερούμε», επειδή «η συμφωνία αυτή σε πολλά από τα σημεία της εφαρμόζεται. (…) Ποια κυβέρνηση μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό της να εφαρμόζεται μια συμφωνία χωρίς να έχει την έγκριση της εθνικής αντιπροσωπείας; (…) Δεν θα ήταν αυτό εκτός του πλαισίου του ισχύοντος Συντάγματος;».
Από αυτήν την τοποθέτηση του υπουργού Εξωτερικών συνάγεται ότι η εν λόγω ελληνοαμερικανική συμφωνία υλοποιείται πολύ πριν από την κύρωσή της. Για την ακρίβεια, η εν λόγω συμφωνία διαμορφώθηκε και διατυπώθηκε προκειμένου να «νομιμοποιηθούν» όσα στην πράξη είχαν αρχίσει να υλοποιούνται.
Έργο Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ
Αξίζει, λοιπόν, τον κόπο να θυμηθούμε πώς εξελίχθηκε η διαβούλευση για τη σύναψη της συμφωνίας καθώς και τι προβλέπει:
Οι συνομιλίες για τη σύναψη της συμφωνίας διεξήχθησαν στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ – Ελλάδας. Ο πρώτος γύρος του εν λόγω διαλόγου πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον τον Δεκέμβριο του 2018 (επί ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛΛ).
Ο δεύτερος γύρος, που επισφράγισε τα συμφωνηθέντα, πραγματοποιήθηκε το περασμένο φθινόπωρο στην Αθήνα κατά την επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο.
Σε επίπεδο τεχνοκρατών αξιοσημείωτο είναι ότι προκειμένου να συνταχθούν οι όροι της συμφωνίας πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις στις 20 Μαΐου 2019, πριν από τις εκλογές και με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, και αμέσως μετά τις εκλογές και με τη Ν.Δ. κυβέρνηση στη χώρα, στις 31 Ιουλίου.
Τι πήραν οι ΗΠΑ
Είναι προφανές ότι οι εναλλαγές στην εξουσία στις χώρες – προτεκτοράτα, όπως η Ελλάδα, δεν έχουν την παραμικρή σημασία και δεν επηρεάζουν στο ελάχιστο το χρονοδιάγραμμα των σχεδιασμών των ΗΠΑ.
Αυτό που η Ουάσιγκτον επεδίωξε και πέτυχε με την ανανέωση της συμφωνίας για τις βάσεις είναι η λεπτομερής περιγραφή και θεσμική κατοχύρωση των όσων ήδη στην πράξη έχουν δοθεί από τις προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις – ειδικότερα αυτή των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛΛ – και ισχύουν στην πράξη. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι:
• «Σιωπηρά» (επί ΣΥΡΙΖΑ) έχουν διευρυνθεί οι αμερικανικές δυνατότητες στην Κρήτη, με επίκεντρο τη βάση της Σούδας.
• Λειτουργεί (επί ΣΥΡΙΖΑ) στην πράξη αμερικανική αποστολή στη βάση αεροπορίας στρατού στο Στεφανοβίκειο.
• Είναι (επί ΣΥΡΙΖΑ) σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία μονάδα αμερικανικών Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών, η οποία επιχειρεί από το αεροδρόμιο της Λάρισας.
• Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης προετοιμάζεται (επί ΣΥΡΙΖΑ) σε επίπεδο υποδομών από τους Αμερικανούς έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις όποιες ανάγκες τους.
• Στην Αλεξανδρούπολη επίσης (επί ΣΥΡΙΖΑ) ετοιμάζονται στρατιωτικές εγκαταστάσεις, κατάλληλες για να φιλοξενήσουν μονάδες αμερικανικών ελικοπτέρων.
Κρίνοντας από τα όσα δημοσίως έχουν διατυπωθεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις – από εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ που προετοίμασε τη συμφωνία και αυτήν της Ν.Δ. που την υπέγραψε – περί της σπουδαιότητας της αναβαθμισμένης ελληνοαμερικανικής στρατηγικής σχέσης, το πολιτικό προσωπικό της Αθήνας είναι διατεθειμένο να πανηγυρίσει την προσφορά γης και ύδατος στους Αμερικανούς, έστω κι αν η Ιστορία διδάσκει πως τέτοιου είδους προσφορές δεν εξασφαλίζουν κανενός είδους προστασία. Το αντίθετο…
Οι σημερινές επιφυλάξεις για την κύρωση της συμφωνίας που διατυπώνει ο ΣΥΡΙΖΑ εδράζονται σε λογικά επιχειρήματα και συμπεράσματα που συνάγονται από την πρόσφατη ιστορία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Η αξία των συλλογισμών και των επιχειρημάτων του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ωστόσο, δεν μπορούν να διασώσουν το κόμμα και τον τέως πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα από τις κατηγορίες περί καιροσκοπισμού, οι οποίες δικαίως διατυπώνονται. Άλλωστε ο Αλέξης Τσίπρας είναι αυτός που είδε το φως του διαβολικά καλού Τραμπ και εργάστηκε για την οικοδόμηση αυτής της ελληνοαμερικανικής στρατηγικής σχέσης.
Τι έδωσαν οι Αμερικανοί
Από τις επιφυλάξεις για την κύρωση της συμφωνίας που διατυπώνουν σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ συνάγεται το ασφαλές συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν αναλάβει την παραμικρή δέσμευση ασφάλειας έναντι της Ελλάδας ως αντάλλαγμα των μεγάλων διευκολύνσεων που τους προσφέρει η ελληνοαμερικανική στρατιωτική συνεργασία.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που η Αθήνα πρόσφερε τα πάντα για να εξασφαλίσει την αμερικανική προστασία.
• Τη δεκαετία του ’70, με τις συνομιλίες Μπίτσιου – Κίσινγκερ, κατόπιν της τουρκικής εισβολής οι εν λόγω συνομιλίες δεν απέτρεψαν την εξάπλωση των τουρκικών δραστηριοτήτων στο Αιγαίο, όπως αυτές εκδηλώθηκαν με τις κρίσεις των τουρκικών «ερευνητικών» πλοών των «Χόρα» και «Σισμίκ».
• Με τις συνομιλίες Μπους – Μητσοτάκη κατά τη δεκαετία του ’90, όπου τα συμφωνηθέντα, όπως επίσης και η συμφωνία για τις αμερικανικές βάσεις, δεν απέτρεψαν την εκδήλωση της κρίσης των Ιμίων και το γκριζάρισμα ολόκληρου του Αιγαίου.
Σήμερα λοιπόν που κυρώνεται η νέα ελληνοαμερικανική συμφωνία, η οποία μετατρέπει τη χώρα σε απέραντη αμερικανική βάση, θα πρέπει να σημειωθεί ότι κορυφώνεται επίσης η τουρκική δραστηριότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Διακηρυγμένος στόχος της Τουρκίας είναι ότι τίποτε στην περιοχή δεν μπορεί να γίνει ερήμην της, πράγμα που διά της σιωπής της φαίνεται να αποδέχεται και η Ουάσιγκτον…
