Του Σ. Κούλογλου
Την ρημαγμένη, στα γόνατα Ελλάδα του 19ου αιώνα, αρχίζει να θυμίζει η σημερινή κυβέρνηση. Τότε ήταν το ρωσόφιλο, το γαλλόφιλο και το αγγλόφιλο κόμμα. Τώρα είναι ο Σαμαράς που είδε την σωτηρία στις ΗΠΑ, την ίδια ώρα που ο Στουρνάρας παίρνει αποστάσεις από το Μαξίμου, ακολουθώντας κατά γράμμα τους Γερμανούς. Προηγουμένως, και τα δύο “κόμματα” τα έχουν κάνει θάλασσα, προσθέτοντας εχθρούς και αφαιρώντας φίλους, όπως έδειξε και το χθεσινό δημοσίευμα του Spiegel.
Μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού, το κούρεμα του χρέους πήγαινε να γίνει η νέα μεγάλη εθνική ιδέα. Υποτίθεται ότι οι ξένοι δανειστές, με πρώτους και καλύτερους τους Γερμανούς, θα εκτιμούσαν την συμμόρφωση της κυβέρνησης με όλες τις υποδείξεις. Ετσι, μετά τις γερμανικές εκλογές, θα κούρευαν γενναία το ελληνικό χρέος, ώστε να καταστεί βιώσιμο. Αυτό είχε αφήσει να εννοηθεί η Μέρκελ στον Σαμαρά, ή τουλάχιστον αυτό είχε μεταφέρει ο πρωθυπουργός στους κυβερνητικούς εταίρους Βενιζέλο- Κουβέλη, προκειμένου να τους πείσει να καταπιούν όλα τα ενδιάμεσα, επαχθή μέτρα και μνημόνια.
Ομως μέσα στο καλοκαίρι συνέβησαν δύο εξελίξεις. Πρώτον, η Μέρκελ βεβαιώθηκε ότι ο “άνθρωπος της στην Αθήνα” δεν είχε καν τον χρόνο για να προχωρήσει σε τίποτα τυχοδιωκτισμούς με πρόωρες εκλογές, ιδέα με την οποία φλερτάριζε τον Ιούνιο το ακροδεξιό επιτελείο του Μαξίμου, όταν έβαζε το λουκέτο στην ΕΡΤ. Η Γερμανίδα καγκελάριος είχε πλέον στο χέρι τον Ελληνα πρωθυπουργό, που έχει χάσει όλα τα διαπραγματευτικά του ατού.
Ο έρωτας Μέρκελ – Σαμαρά έμελλε να τελειώσει και από μια δεύτερη άγαρμπη κίνηση της ελληνικής πλευράς. Στο ταξίδι του στην Ουάσιγκτον, ο Ελληνας πρωθυπουργός και η ελληνική κατάρρευση χρησιμοποιήθηκαν από τον Ομπάμα για να ανοίξει μέτωπο με την Μέρκελ, για τον τρόπο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης. Την ώρα που ο Α. Σαμαράς σχημάτιζε την βεβαιότητα ότι το υπό αμερικανική επιρροή ΔΝΤ θα ανάγκαζε τους Ευρωπαίους εταίρους να αποδεχθούν το κούρεμα του ελληνικού χρέους η γερμανική πλευρά εξαγριώθηκε με τον “διπρόσωπο” πρωθυπουργό, που άλλα λέει μέσα στη χώρα και άλλα έξω, άλλα στο Βερολίνο και άλλα στην Ουάσιγκτον. Αυτό ακριβώς που έγραφε χθες το Spiegel, όταν κατηγορούσε τον Σαμαρά ότι «στο εσωτερικό διαφωνεί με τις μειώσεις στον προϋπολογισμό και υποστηρίζει πως τα επιβάλλει η Ε.Ε.» και οι ευρωπαίοι εταίροι, για να επωφεληθεί πολιτικά.
Με την επιστροφή της ελληνικής αποστολής από την Ουάσιγκτον, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και παπαγαλάκια άρχισαν να παρουσιάζουν το κούρεμα ως βεβαιότητα, πράγμα που επίσης εξαγρίωσε την γερμανική πλευρά. «Γιάννη δεν θα σου δώσω ούτε ένα σεντς», τηλεφώνησε εκνευρισμένος ο Σόιμπλε στον Στουρνάρα. Για του λόγου το αληθές, το Βερολίνο έστειλε στην Αθήνα τον Γ.Ασμουσεν από την ΕΚΤ, που μετέφερε στους συνομιλητές του στην Αθήνα τη γερμανική γραμμή: ξεχάστε το κούρεμα, συνεχίστε τη λιτότητα, προετοιμαστείτε για πολυετές μνημόνιο. Για να δείξει μάλιστα ότι ο Σόιμπλε το εννοεί όταν απειλεί ότι δεν θα δώσει φράγκο, ο Γ.Ασμουσεν ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να δοθούν τα χρήματα που περισσεύουν από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών για την κάλυψη του αναμενόμενου χρηματοδοτικού κοινού, μέτρο στο οποίο προσέβλεπε η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αποφύγει νέα επαχθή μέτρα λιτότητας, αβάσταχτα πολιτικά. Ετσι κάπως το ναυάγιο ολοκληρώθηκε.
Η κατάρρευση του κουρέματος- νέας μεγάλης ιδέας του έθνους έχει αποθεώσει την κρίση στρατηγικής που χαρακτηρίζει την κυβέρνηση, αλλάζοντας το πολιτικό σκηνικό Πως άραγε να πειστεί το πόπολο να δεχθεί και νέα μέτρα, όταν από την άκρη του τούνελ έχει εξαφανιστεί ακόμη και ο Γερμανός κουρέας; Το αδιέξοδο λειτούργησε καταλυτικά για να εμφανιστεί το τοπίο του 19ου αιώνα: ο μεν Στουρνάρας έτρεξε υιοθετήσει πλήρως την γερμανική θέση Σόιμπλε απορρίπτοντας το κούρεμα που o ίδιος εμμέσως προέβλεπε και ευχόταν δέκα μέρες πριν, κάνοντας λόγο για κάποιο νέο πακέτο περιορισμένου ύψους. Ετσι ξαφνικά μετατράπηκε σε αγαπημένο παιδί των γερμανικών ΜΜΕ τα οποία,όπως και το χθεσινό Spiegel, τα βάζουν μόνο με την παλιά πολιτική ελίτ και καθόλου με τον άνθρωπο που δεν έχει κάνει τίποτα για την φοροδιαφυγή, τα καύσιμα κλπ. Αν δεν δούμε τον “Γιάννη” σε κανένα γερμανόφιλο πολιτικό σχήμα, σίγουρα έχει εξασφαλισμένο κάποιο διεθνές πόστο, με τις ευλογίες του “Βόλφανγκ”.
Αντίθετα ο ο Σαμαράς ξαναθυμήθηκε το αντιμνημονιακό του παρελθόν διαρρέοντας σε φιλικά μέσα ότι θέλει ” να τελειώνει με την τρόικα” και ότι στηρίζει τις ελπίδες του στο νέο ταξίδι του στις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι της φιλοαμερικανικής στροφής Σαμαρά, είχε προηγηθεί δημοσκόπηση στο Βήμα, η οποία εμφάνιζε την πλειοψηφία της κοινής γνώμης να θεωρεί πλέον φιλική χώρα τις ΗΠΑ, με την Γερμανία να συγκεντρώνει τις περισσότερες αρνητικές γνώμες μετά την Τουρκία.
Η μεγαλύτερη όμως γκάφα των μαθητευόμενων successστοράδων είναι ότι με τις αλλοπρόσαλλες δηλώσεις και τις απρόσεκτες διπλωματικές κινήσεις, έφεραν την Ελλάδα στο επίκεντρο της προεκλογικής διαμάχης στην Γερμανία. Αυτό όχι μόνο ανάγκασε την Μέρκελ να επαναλάβει αρκετές φορές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κούρεμα, γεγονός που κάνει δυσκολότερη την αλλαγή της θέσης της μετά τις εκλογές, αν υπάρχει ακόμη μια τέτοια περίπτωση. Το βασικό είναι ότι το στερεότυπο των κακών, σπάταλων Ελληνων οι οποίοι μπήκαν στην ευρωζώνη από την πίσω πόρτα και στους οποίους η Γερμανία δεν πρόκειται να δώσει άλλη ¨βοήθεια” επανήλθε ξανά με μεγάλη ένταση, την ώρα που το ίδιο το Βερολίνο παραδέχεται επισήμως ότι η Γερμανία έχει κάνει χρυσές δουλειές από την κρίση της ευρωζώνης. Η κατάληξη αυτή καθώς και το γεγονός ότι ούτε οι “Αμερικανόφιλοι” ούτε οι “Γερμανόφιλοι” τολμούν να πουν στην γερμανική κοινή γνώμη την αλήθεια για τα γερμανικά κέρδη και την ελληνική τραγωδία, τους καθιστά υπεύθυνους για την νέα αυτή εθνική ταπείνωση.