Γράφει ο Ειρηναίος Μαράκης | Ολοκληρώθηκε, όπως φαίνεται, το πάζλ των υποψήφιων για τις δημοτικές εκλογές στα Χανιά. Από τις αριστερές και κοινωνικές δημοτικές κινήσεις που καθεμία και όλες μαζί ( Λαϊκή Συσπείρωση, Πρωτοβουλία Πολιτών, Ανταρσία στα Χανιά) συσπειρώνουν ένα ευρύτατο κομμάτι της χανιώτικης κοινωνίας από δημόσιους υπάλληλους μέχρι εργαζόμενους στα ξενοδοχεία και στον επισιτισμό αλλά και άνεργους, μέχρι τις κινήσεις που αντιπροσωπεύουν τα μεγάλα κόμματα και τα μεγάλα συμφέροντα, βεβαίως-βεβαίως, άσχετα εάν κανένα από αυτά (τα κόμματα) δεν βγαίνει δημόσια να υποστηρίξει τους διάφορους υποψήφιους δημάρχους. Κι αυτό γιατί δεν θέλουν να τους κάψουν πολιτικά, με μια ευθεία αναφορά σε εκείνους τους πολιτικούς φορείς που οργανώνουν και υποστηρίζουν την φτωχοποίηση του λαού για χάρη των μνημονίων.
Με συνδυασμούς που προχωρούν σε ανίερες συμμαχίες και που νομίζουν ότι θα κοροϊδέψουν τους πολίτες των Χανίων ενώ μέχρι λίγο καιρό πριν ήταν σε αντίθετες δημοτικές παρατάξεις (Σκουλάκης-Τσαπάκος), με συνδυασμούς που παρουσιάζονται σαν ανεξάρτητοι και αντιμνημονιακοί όπου μπροστά στο κοινό συμφέρον, την όσο γίνεται πιο δυνατή συσπείρωση του δεξιού χώρου (Παπαδογιάννης-Σαματάς) ενώνουν τους συνδυασμούς σε ένα κοινό κατέβασμα και με συνδυασμούς που έχουν ως πρόταγμα τους τον άνθρωπο.
Εδώ και αρκετό καιρό, η “Πρωτοβουλία Πολιτών”, με υποψήφιο δήμαρχο τον καθηγητή Γιάννη Σαρρή, ανακοίνωσε τους πρώτους εκατό υποψήφιους από την πλευρά της σ’ ένα μαζικό και ελπιδοφόρο μάζεμα, ενώ και η αντικαπιταλιστική αριστερά και συγκεκριμένα η “Ανταρσία στα Χανιά – Αντικαπιταλιστική Αριστερή Κίνηση για την Ανατροπή”, με υποψήφιο δήμαρχο τον Σεραφείμ Ρίζο, δάσκαλο και εκλεγμένο στην Περιφέρεια με την “Αντικαπιταλιστική Αριστερή Παρέμβαση” στην Κρήτη, μετά από μια σειρά επίσης μαζικών συνελεύσεων, οργανώνει κατέβασμα στον δήμο Χανίων με στόχο της την πολιτική ήττα της κυβέρνησης και την ανατροπή των πολιτικών της άγριας λιτότητας, των ιδιωτικοποιήσεων, των περικοπών, των απολύσεων που επιχειρούνται να επιβληθούν στους εργαζόμενους από το κεφάλαιο, την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ.
Θα δώσει επίσης, μαχητικά το “παρών” στις αυτοδιοικητικές εκλογές υπερασπιζόμενη τους εργατικούς αγώνες, τους αγώνες των αγροτών, των μεταναστών, των κινημάτων για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος και των δημοσίων χώρων, του αντιφασιστικού κινήματος, με στόχο να μεταφέρει τη φωνή της αντίστασης και μέσα στο Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων, παίζοντας ενεργό ρόλο σε όλους τους αγώνες».
Να μην ξεχάσω βέβαια, κι αυτούς που ψαρεύουν σε θολά νερά ή μάλλον αυτούς που σε όλη τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας τους ως αντιπολίτευση στον Δήμο Χανίων απέφευγαν να συγκρουστούν για τα μεγάλα θέματα, φτάνοντας τώρα να συνεργάζονται με πρώην ανθρώπους του Σκουλάκη (ναι, αναμαζωξιάρηδες είναι ο σωστός όρος για τέτοιου είδους συνεργασίες κι ας μην τον αποδέχονται) και δείχνοντας ξεκάθαρα πια θα είναι η διαδρομή τους από εδώ και μπρος (Τάσος Βάμβουκας, Δήμος Ενεργών Πολιτών).
Το τελευταίο ζήτημα για την χρηματοδότηση της Ιεράς Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου δείχνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τον τρόπο που θα ασκηθεί η οικονομική πολιτική για τη νέα αυτοδιοικητική χρονιά από ορισμένους. Τιμητική εξαίρεση ο Παπαντωνάκης – η μόνη συνεπής φωνή, σε σχέση με κάποιους άλλους, τα προηγούμενα χρόνια.
Αλλά σε τι περιβάλλον θα διεξαχθούν οι δημοτικές εκλογές του Μαΐου; Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα γίνουν σε περίοδο έντασης της επίθεσης κυβέρνησης, κεφαλαίου, Ε.Ε., ΔΝΤ και συνέχισης της πολύπλευρης κρίσης του συστήματος. Επίθεσης που συνεχώς διευρύνεται σε μέτωπα και βάθος και επιδεινώνει δραματικά την κοινωνική κατάσταση των εργαζόμενων και των λαϊκών στρωμάτων. Όλο αυτό οδηγεί στην αύξηση με ταχύτατους ρυθμούς της φτώχειας και της ανεργίας, στη μείωση των εισοδημάτων, στην αύξηση και στην όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Συνθλίβει τα όποια εργατικά δικαιώματα έχουν απομείνει δημιουργώντας συνθήκες «εργασιακού μεσαίωνα». Διαλύει τις δημόσιες παροχές παιδείας, υγείας, πρόνοιας και υποδομών, ιδιωτικοποιεί – εμπορευματοποιεί τα δημόσια κοινωνικά αγαθά (ενέργεια, νερό, επικοινωνία), εντείνει τη φοροληστεία των λαϊκών στρωμάτων και προωθεί την ιδιωτικοποίηση-ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου. Σε αυτόν τον κοινωνικό πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη, η εργατική τάξη με τους αγώνες της έχει σφραγίσει το κίνημα της αντίστασης και έχει σταθεί εμπόδιο στα σχέδια της πλήρους εξαθλίωσης, τις ιδιωτικοποιήσεις, τα κλεισίματα και τις απολύσεις, της διάλυσης κάθε κοινωνικής δομής και υπηρεσίας.
Από την ΕΡΤ μέχρι τους διοικητικούς των Πανεπιστημίων και από τη Χαλυβουργία και το ΜΕΤΡΟ μέχρι τους καθηγητές και τις καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών, σε κάθε εργατικό χώρο φυσάει κόντρα. Οι εργάτες δεν είναι μόνοι τους. Πλήθος κινημάτων, οι αγρότες με τις επίμονες κινητοποιήσεις τους, οι πλατείες του 2011, τα κινήματα για τα διόδια, οι κινήσεις υπεράσπισης των δημόσιων χώρων και του περιβάλλοντος από τα αρπακτικά της αγοράς, έχουν δημιουργήσει ένα πλατύ μέτωπο αντίστασης στις πολιτικές της ΕΕ, του ΔΝΤ και των ελληνικών κυβερνήσεων. Είναι αυτή η αντίσταση που αποτελεί το κυριότερο εμπόδιο για την επιβολή νέων μέτρων που ζητάει η τρόικα και μόνιμη πηγή κρίσης και αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης. Για όλα αυτά ακόμα και οι δημοτικές και περιφερειακές μάχες χρειάζονται να συγκρουστούν και τοπικά με όλα αυτά τα ζητήματα.
Ανάγκη για ανατροπή της φτώχειας στους δήμους και όχι για διαχείριση της
Δυστυχώς, δεν υπάρχει αυτή η διάθεση σύγκρουσης από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ, ούτε κεντρικά αλλά ούτε και τοπικά – να θυμηθούμε τις δηλώσεις Σταθάκη για το χρέος ή και τις πιο πρόσφατες του Δραγασάκη; Ακόμα όμως και τοπικά, στις δηλώσεις του Σαρρή στο Flashnews βλέπουμε τα όρια των προτάσεων της Πρωτοβουλίας Πολιτών.
Δηλώνει ότι: “δε θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένη την οικονομική ασφυξία των δήμων γιατί αυτό αποτελεί μέρος μιας πολιτικής που στοχεύει στις ιδιωτικοποιήσεις. Οφείλουμε να παλέψουμε για την ανατροπή αυτής της πορείας. Τέλος είναι προφανές ότι οποιαδήποτε δυνατότητα να παρασχεθούν υπηρεσίες μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, και όχι μόνο, θα αξιοποιηθεί με μεγάλη προσοχή.” Αλλά είναι κεντρική πολιτική επιλογή η οικονομική ασφυξία των Δήμων και προτάσεις του τύπου ότι μπορούμε να διαχειριστούμε τα λίγα χρήματα που θα μας διαθέσουν, ακόμα και αν είναι από την Ευρωπαϊκή Ένωση – η οποία πρωτοστατεί στο πνίξιμο της τοπικής αυτοδιοίκησης, δημιουργεί ένα ανυπέρβλητο πρόβλημα.
Θα αξιοποιήσεις τα ελάχιστα χρήματα που δίνει η ΕΕ – τι θα γίνει όμως όταν κλείσει η κάνουλα; Πως θα αντιμετωπίσεις τις υποχρεώσεις σου, που θα είναι αυξημένες, μετά από αυτό; Τι θα πεις απέναντι στους πολίτες που θα ζητούν απαντήσεις και ανάπτυξη; Για να μην ξεχάσουμε επίσης και τα άλλα ζητήματα με τις περικοπές των χρηματοδοτήσεων στους δήμους που και εκεί χρειάζεται ξεκάθαρη πρόταση για το πως θα αντιμετωπιστούν…
Όλα αυτά όμως δεν είναι στη λογική της αναγκαίας σύγκρουσης με τις πολιτικές των μνημονίων και της τρόικας στους δήμους, ακόμα και αν χρησιμοποιείται η λέξη “ανατροπή”. Είναι πρόταση διαχείρισης με προοδευτικό πρόσημο. Αυτή η διαχειριστική λογική όμως έχει και τα όρια της, τόσο από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του ΚΚΕ. Χρειάζεται λοιπόν, μια πραγματικά αδέσμευτη φωνή που θα παρέμβει και θα διεκδικήσει ότι θα είναι η αριστερή αντιπολίτευση μέσα στο δημοτικό συμβούλιο απέναντι και στις απόψεις που στηρίζουν τα μνημόνια και απέναντι στις απόψεις που δεν επιθυμούν να συγκρουστούν μαζί τους. Να διεκδικήσει δηλαδή, να εκπροσωπηθούν τα Χανιά της αντίστασης, των πολλαπλών ανταρσιών σε τοπικά και γενικότερα ζητήματα. Στα Χανιά όπου όλο το προηγούμενο διάστημα αποτέλεσαν πεδίο εκδήλωσης μεγάλων αγώνων.
Δεν πρέπει να ξεχάσουμε τις μεγάλες απεργίες και απεργιακές συγκεντρώσεις, ενάντια στα μνημόνια και τη διαρκή λιτότητα, καταλήψεις των δημοτικών υπαλλήλων και απεργία των καθηγητών ενάντια στις απολύσεις – διαθεσιμότητες, το πλατύ κίνημα συμπαράστασης ενάντια στο κλείσιμο της ΕΡΑ, τις κινητοποιήσεις των αγροτών, το μαζικό κίνημα των πλατειών, κινήματα υπεράσπισης των ελεύθερων χώρων και του περιβάλλοντος (Αποπηγάδι, Αγ. Απόστολοι, στρατόπεδο Μαρκοπούλου, χημικά της Συρίας κλπ), τις κινητοποιήσεις και καταλήψεις για την υπεράσπιση των σχολείων στα χωριά και τις γειτονιές από τα κλεισίματα και τις συγχωνεύσεις καθώς και για την υπεράσπιση του νοσοκομείου και του δικαιώματος όλων στη δημόσια και δωρεάν υγεία, τις κινήσεις υπεράσπισης κοινωνικών δομών (κοινωνική κουζίνα), τις κινήσεις για τη στέγαση των αστέγων της πόλης, με δύο νεκρούς τα προηγούμενα χρόνια κλπ.
Δεν ξεχνάμε επίσης, ότι τα Χανιά αποτελούν την πόλη όπου τα τάγματα εφόδου της Χρυσής Αυγής πετάχτηκαν στη θάλασσα, ενώ από εδώ ξεκίνησαν μεγάλοι αγώνες των μεταναστών αδελφών μας (απεργία πείνας του 2008, απεργία πείνας της Υπατίας) για τα δικαιώματά τους.
Είναι απαραίτητο να θυμόμαστε επίσης, οι τοπικές μάχες πρέπει να συνδέονται και με το κεντρικό πολιτικό επίπεδο: από την αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής μέχρι να διεκδικήσουμε να απαγορευτούν οι απολύσεις στους δήμους και να επαναπροσληφθούν όλοι οι απολυμένοι, τίποτα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα θέμα που μπορεί να αντιμετωπιστεί τοπικά χωρίς ουσιαστική σύνδεση και με άλλα τμήματα της περιφέρειας όπου δίνονται οι ίδιοι αγώνες.
Άρα κάθε δημοτική κίνηση που σέβεται τους προηγούμενους αγώνες που δόθηκαν σε αυτή την πόλη, επιβάλλεται να βρίσκεται με το σύνολο του δυναμικού της και στην επόμενη πανεργατική απεργία στις 9 Απριλίου. Και δεν είναι μια απλή απεργία, έτσι κι αλλιώς είχε καιρό να οργανωθεί μια πανεργατική απεργία, αποτέλεσμα μιας προσπάθειας καταστολής των αγώνων και από την πλευρά της ΓΣΕΕ, αλλά μια απεργία ένα μήνα πριν από τις εκλογές που η επιτυχία της μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για τις πολιτικές εξελίξεις στη συνέχεια και για τον αν θα αντέξει η κυβέρνηση. Απέναντι στα ψέματα περί “κοινωνικού μερίσματος” που θα πάρουν μόνο αστυνομικοί, λιμενικοί και στρατιωτικοί κι ενώ την προηγούμενη εβδομάδα πάρθηκε απόφαση στην ΕΕ για εφαρμογή του κυπριακού μοντέλου του κουρέματος καταθέσεων, δεν αρκεί να πάρουμε την διαχείριση στους δήμους αλλά να εργαστούμε για την ανατροπή της κυβέρνησης των μνημονίων, της καταστολής, του φασισμού και του ρατσισμού.
Ούτε να ελπίζουμε σε μια στείρα στήριξη των κοινωνικών συνεταιρισμών και γενικότερα της κοινωνικής οικονομίας χωρίς να διεκδικήσουμε οι υπηρεσίες του Δήμου να επιτελέσουν αυτό το κοινωνικό έργο και όχι οι διάφορες πρωτοβουλίες, που παράγουν αρκετό και χρήσιμο έργο αλλά αποτελούν αποτέλεσμα ανάγκης και δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια της φτωχοποίησης και επειδή οι δήμοι δεν επιτελούν το πραγματικό έργο τους. Όχι λοιπόν, στις απολύσεις των εργαζομένων στους δήμους για να στελεχώσουν τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες ώστε να μπορούμε αύριο να έχουμε επαφές με ενεργούς εργαζόμενους και όχι με άνεργους.
Στήριξη των απεργιών και όχι ρητορείες του τύπου, δεν χρειάζονται οι απεργίες, τα προβλήματα θα λυθούν όταν γίνουμε κυβέρνηση στους δήμους και στην χώρα. Αριστερή πολιτική σημαίνει αγώνας για την αλλαγή μέσω μαζικών αγώνων, όχι φωτισμένες μειοψηφίες που αυτές θα αλλάξουν τα πράγματα με τον κόσμο σε ρόλο χειροκροτητή.
Ο «Καλλικράτης» το μακρύ χέρι των μνημονίων στην τοπική αυτοδιοίκηση
Να μην ξεχνάμε ότι ο «Καλλικράτης» αποτέλεσε και αποτελεί τη θεσμική βάση εφαρμογής της πολιτικής των μνημονίων στο επίπεδο του τοπικού και περιφερειακού κράτους. Είναι ένα θεσμικό εργαλείο της επίθεσης απέναντι στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα μέσω της μεταφοράς μεγάλου αριθμού αρμοδιοτήτων, πολλές από αυτές κοινωνικής πολιτικής, από το κεντρικό στο τοπικό κράτος με επιδίωξη την υποβάθμιση, την ιδιωτικοποίηση και την τεράστια μείωση της χρηματοδότησης των Δήμων. Ειδικός κρίκος στην πορεία αυτή αποτελεί η κοινοτική χρηματοδότηση (ΕΣΠΑ) μιας σειράς κοινωνικών παροχών με χαρακτηριστικά παραδείγματα, το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι» παλαιότερα και σήμερα την «κάλυψη» θέσεων σε παιδικούς σταθμούς και τα προγράμματα «στήριξης» των ανέργων.
Όμως, η συγκεκριμένη εξέλιξη σημαίνει αλλαγή στο εργασιακό καθεστώς στους δήμους, έλλειψη σταθερότητας στην παροχή των υπηρεσιών και ιδιωτικοποιήσεις. Οι δημοτικές αρχές προσπαθούν να αποποιηθούν των ευθυνών τους και βέβαια η δημοτική αρχή υπό τον Μανώλη Σκουλάκη δεν υστέρησε σε τίποτα από αυτά. Προσποιούνται τους επιτυχημένους διαχειριστές (στο top 3 των επιτυχημένων Ελλήνων δημάρχων σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα “Bild”, που αναγνώρισε τις καινοτόμες ιδέες που, ουσιαστικά, “δείχνουν” στην Ελλάδα το δρόμο της εξόδου από την κρίση!) οι οποίοι προσπαθούν για το καλύτερο στα πλαίσια της «άσχημης οικονομικής κατάστασης της χώρας». Και να θέλουμε, δεν μπορούμε να ξεχάσουμε την αυτοδιαφήμιση της νυν δημοτικής αρχής ως εκείνης που κατάφερε μέσα σε 1,5 χρόνο να μειώσει τα χρέη του δήμου, “κόβοντας” περιττά έξοδα. Έτσι ώστε να εξοικονομήσει, συνολικά, περίπου 1 εκ. ευρώ και παράλληλα να εκμεταλλευτεί τους ευρωπαϊκούς πόρους και να προωθήσει τα τοπικά προϊόντα στο εξωτερικό με αποτέλεσμα να ενθαρρύνει επενδύσεις στα Χανιά, ύψους περίπου 27 εκ. ευρώ.
Ναι, αλλά ποιές από αυτές τις επενδύσεις ωφελούν πραγματικά τον Χανιώτη πολίτη; Με λίγα λόγια είναι υποκριτές. Είναι οι ίδιοι που έχουν αποδεχτεί και στηρίξει όλο το πλαίσιο λειτουργίας των Δήμων αλλά και των ίδιων των μνημονίων. Σε αυτά λοιπόν, δεν μπορούμε να πηγαίνουμε με προτάσεις ενίσχυσης των συσσιτίων, που κι αυτά έχουν τα όρια τους, και στο όνομα της κοινωνικής αλληλεγγύης αλλά με προτάσεις για ανατροπή αυτών των πολιτικών και βέβαια με ενίσχυση και στήριξη της απεργιακής δράσης των εργαζομένων σε δήμους, νοσοκομεία κτλ που πραγματικά δημιουργούν ένα αγωνιστικό αίσθημα και όχι διαχείρισης της φτώχειας. Για να μην αναφέρω, άλλη μια σημαντική επιλογή, μια ακόμα σημαντική ανταρσία που πρέπει να διεκδικήσουν να γίνουν από τους πολίτες οι υποψήφιοι των δημοτικών παρατάξεων στα Χανιά, καθοριστικής σημασίας για το μέλλον του τόπου και όχι μόνο, η οποία δεν είναι άλλη από τη στάση που πρέπει να έχουμε απέναντι στο ευρώ και στην ΕΕ.
Από αυτή την οπτική, και για να είμαστε ειλικρινείς, η αποδόμηση ή μη αποδοχή ενός πολιτικού προγράμματος που αναπτύσσεται με βάση τις ανάγκες και τις επιθυμίες των εργαζομένων στα Χανιά και παντού, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε ένα πιο ανθρώπινο δήμο χωρίς να αγγίζουμε τα πραγματικά προβλήματα, δημιουργεί πολλά και σημαντικά προβλήματα. Κι αν αυτό γίνεται στο όνομα μιας απροσδιόριστης ενότητας, ακόμα χειρότερα. Όμως η ενότητα χτίζεται στον δρόμο και στους χώρους δουλειάς, πουθενά αλλού. Δεν διαφωνώ, ότι οι υπόλοιπες αριστερές υποψηφιότητες είναι ελπιδοφόρες. Σίγουρα μια αριστερή δημοτική αρχή είναι καλύτερη από τον Σκουλάκη, τον Παπαδογιάννη, τον Βάμβουκα.
Oμως αυτές οι κινήσεις σύντομα θα δείξουν τα όρια τους και ειδικά όταν θα μπουν οι πιέσεις από τα υψηλά κλιμάκια του ΣΥΡΙΖΑ που ονειρεύονται μια αριστερή κυβέρνηση που θα τα έχει καλά με όλους ή από το ΚΚΕ, που μεταθέτει σε κάποιο μακρινό μέλλον την κοινωνική αλλαγή και καταγγέλλοντας τους αγώνες που ανοίγονται ως προβληματικούς. Όταν ο Τσίπρας συναντιέται με το ΣΕΒ και αγκαλιάζονται σαν παλιοί φίλοι, δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και στα τοπικά ζητήματα θα έχει τελείως διαφορετική αντιμετώπιση.
Μακάρι βέβαια, να κάνω λάθος. Αλλά μέχρι τότε, η οργάνωση, η συσπείρωση και οι απεργιακοί αγώνες στα Χανιά, στην Κρήτη και στην Ελλάδα είναι όροι απαράβατοι για να μπορέσουμε μια πραγματική ανταρσία στην πόλη μας, για να οργανώσουμε την αντικαπιταλιστική ανατροπή χωρίς όρους και προϋποθέσεις απέναντι σε αυτούς που μας θεωρούν άβουλους πολίτες και παθητικούς ψηφοφόρους.
