Συνέντευξη στην Αλεξάνδρα Γκίτση
«Το ‘πάρτι’ της κατασπατάλησης των χρημάτων του ελληνικού λαού θα σταματήσει», ξεκαθαρίζει στη συνέντευξη που παραχώρησε στην “Αυγή” της Κυριακής ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή Αντώνης Παπαδεράκης, «όπως θα σταματήσει να υπάρχει και ο χαρακτηρισμός «κρατικός προμηθευτής» ως αποκλειστική δραστηριότητα μιας επιχείρησης».
Ο Αντ. Παπαδεράκης υπογραμμίζει πως επιδίωξη είναι ο περιορισμός της σπατάλης όπου εντοπίζεται, αλλά όχι σε βάρος των απαιτούμενων ειδών και ποσοτήτων, ούτε και της επιθυμητής ποιότητας. Επισημαίνει δε πως η ολοκλήρωση του φιλόδοξου και σημαντικού αυτού προγράμματος θα μετατρέψει τον τομέα των Δημόσιων προμηθειών από γενεσιουργό παράγοντα διαφθοράς, διαπλοκής και σπατάλης σε σημαντικό συντελεστή της παραγωγικής ανασυγκρότησης, της ποιοτικής αναβάθμισης των Μικρομεσαίων εγχώριων επιχειρήσεων και της προώθησης νέων σύγχρονων και καινοτόμων παραγωγικών πρότυπων και μεθόδων σημαντικών για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
* Τι νέο κομίζει ο νέος νόμος για τις δημόσιες συμβάσεις που προωθείτε προς ψήφιση στη Βουλή;
Με τον νέο νόμο πραγματοποιείται ένα σημαντικό βήμα για μια μεγάλη τομή στον τομέα των Δημόσιων προμηθειών η οποία σχεδιάζουμε να έχει πλήρως ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2017. Εισάγεται θεσμικό πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις που ρυθμίζει με τρόπο σαφή και ενιαίο την ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων έργων, μελετών, προμηθειών και υπηρεσιών, ανεξαρτήτως του είδους της αναθέτουσας αρχής / αναθέτοντος φορέα διασφαλίζοντας την εναρμόνιση των ρυθμίσεων του εθνικού δικαίου με το νέο δίκαιο της Ε.Ε. Ο νέος νόμος δημιουργεί στέρεο και σύγχρονο κανονιστικό πλαίσιο το οποίο σε συνδυασμό με το ηλεκτρονικό σύστημα Προμηθεύς (ΕΣΗΔΗΣ – ΚΗΜΔΗΣ).
Η επιτυχής ολοκλήρωση του φιλόδοξου και σημαντικού αυτού προγράμματος θα μετατρέψει τον τομέα των Δημόσιων προμηθειών από γενεσιουργό παράγοντα διαφθοράς, διαπλοκής και σπατάλης σε σημαντικό συντελεστή της παραγωγικής ανασυγκρότησης, της ποιοτικής αναβάθμισης των Μικρομεσαίων εγχώριων επιχειρήσεων και της προώθησης νέων σύγχρονων και καινοτόμων παραγωγικών πρότυπων και μεθόδων σημαντικών για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
Το “πάρτι” της κατασπατάλησης των χρημάτων του ελληνικού λαού θα σταματήσει, όπως θα σταματήσει να υπάρχει και ο χαρακτηρισμός «κρατικός προμηθευτής» ως αποκλειστική δραστηριότητα μιας επιχείρησης.
Υιοθετείται ένα πλέγμα καινοτόμων ρυθμίσεων για την εξυγίανση, απλοποίηση, αύξηση της αποδοτικότητας των δημοσίων συμβάσεων και ενίσχυση του ανταγωνισμού και της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ορισμένες βασικές καινοτομίες του νέου νόμου είναι οι εξής:
Υιοθετούνται νέοι τρόποι ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων όπως ο «ανταγωνιστικός διάλογος», η «ανταγωνιστική διαδικασία με διαπραγμάτευση» και το «δυναμικό σύστημα αγορών». Επεκτείνονται οι ηλεκτρονικές διαδικασίες δημοσίων συμβάσεων. Εντάσσονται περιβαλλοντικές, κοινωνικές και εργατικές απαιτήσεις. Θεσπίζεται για πρώτη φορά η δυνατότητα μη αποκλεισμού από διαγωνιστική διαδικασία οικονομικού φορέα, για μικρά ποσά οφειλών φόρων ή ασφαλιστικών εισφορών. Παρέχεται η δυνατότητα στις αναθέτουσες αρχές να παραχωρούν κατ’ αποκλειστικότητα το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδικασίες δημοσίας σύμβασης σε: Προστατευμένα Παραγωγικά Εργαστήρια, Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Ένταξης, κ.ά. Δημιουργούνται κεντρικές αρχές αγορών, με στόχο την επίτευξη οικονομιών κλίμακας και τη μείωση του διοικητικού κόστους. Το ΚΗΜΔΗΣ καθιερώνεται ως μοναδικό μέσο δημοσίευσης σε εθνικό επίπεδο της προκήρυξης διαδικασίας ανάθεσης δημόσιας σύμβασης, αντικαθιστώντας τη δημοσίευση στο ΦΕΚ. Όσον αφορά τη δημοσίευση στον Τύπο, πιστεύω ότι θα υπάρχει επαρκής μεταβατική περίοδος προσαρμογής κατά την οποία η υποχρεωτική δημοσίευση στον Τύπο θα παραμείνει ως έχει για το σύνολο του Τύπου (και όχι μόνο για τον περιφερειακό και τοπικό Τύπο) με διατήρηση της ή ισχύουσας τιμολόγησης.
* Ποιο θα είναι το όφελος για τα δημόσια ταμεία αλλά και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Η ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας υποβολής προσφοράς δίνει τη δυνατότητα σε κάθε επιχείρηση να πληροφορείται και να συμμετέχει σε δημόσιο διαγωνισμό προμηθειών. Αυτό διευρύνει τη συμμετοχή των επιχειρήσεων, αναπτύσσει τον ανταγωνισμό σε όλα τα επίπεδα και το Δημόσιο αγοράζει υπηρεσίες και αγαθά καλύτερης ποιότητας με το σωστό τίμημα. Ενθαρρύνεται και προκρίνεται επίσης η διαίρεση των μεγάλων δημοσίων συμβάσεων σε τμήματα, εντός του διαγωνισμού, με σκοπό την ενίσχυση της συμμετοχής των ΜμΕ, και την ενίσχυση των τοπικών αγορών. Ειδικότερα, οι Κεντρικές Αρχές Αγορών διαιρούν υποχρεωτικά τις συμβάσεις που αναθέτουν σε χωριστά τμήματα, καθορίζοντας το μέγεθος και το αντικείμενο των τμημάτων αυτών.
* Με βάση το ισχύον καθεστώς το διοικητικό κόστος για το Ελληνικό Δημόσιο και τις επιχειρήσεις ανέρχεται σε 393,13 εκατ. ευρώ (έκθεση ΟΟΣΑ). Με το νέο πλαίσιο οι καθυστερήσεις και το κόστος για Δημόσιο και επιχειρήσεις θα μειωθεί και πόσο;
Επιδίωξή μας είναι περιορίσουμε τη σπατάλη όπου εντοπίζεται, αλλά όχι εις βάρος των απαιτούμενων ειδών και ποσοτήτων, ούτε και της επιθυμητής ποιότητας. Αντιθέτως, αναφερόμενοι σε εξορθολογισμό του συστήματος εστιάζουμε στη βελτίωσή του, στην πάταξη των παθογενειών, της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας, ώστε οι υπηρεσίες και οι φορείς να προμηθεύονται ό,τι χρειάζονται με υγιείς όρους, στην κατάλληλη ποιότητα, σε ανταγωνιστικές τιμές και χωρίς καθυστερήσεις.
Οι βασικές ρυθμίσεις, οι οποίες μειώνουν το κόστος για τις επιχειρήσεις και το Δημόσιο:
– Αλλάζει η διαδικασία προσκόμισης δικαιολογητικών και πιστοποιητικών εγγράφων, με τη χρήση του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης.
– Συντέμνονται οι προθεσμίες για την υποβολή των προσφορών.
– Οι ηλεκτρονικές διαδικασίες μειώνουν σημαντικά τους χρόνους με επακόλουθη εξοικονόμηση κόστους 10%-20%.
– Δημιουργείται νέο κεντρικό σύστημα δημοσίων συμβάσεων για συγκεντρωτικές αγορές επιλεγμένων ειδών κοινής και επαναλαμβανόμενης χρήσης από πολλούς φορείς.
* Σε τι βάθος χρόνου θα ενταχθεί όλο το Δημόσιο στο Ενιαίο Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ);
Η ηλεκτρονική διαχείριση των δημοσίων συμβάσεων έχει ξεκινήσει σταδιακά από τον Ιούλιο του 2014. Η χρήση του ΕΣΗΔΗΣ είναι υποχρεωτική για τους διαγωνισμούς προμηθειών και υπηρεσιών άνω των 60.000 ευρώ για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από τον Οκτώβριο 2014. Για τα δημόσια έργα, τις μελέτες και τις συναφείς υπηρεσίες βρισκόμαστε στο στάδιο της παραμετροποίησης της εφαρμογής, ώστε από τον Σεπτέμβριο του 2016 να μπει σε πιλοτική εφαρμογή. Ως οριστική ημερομηνία καθολικής εφαρμογής του ΕΣΗΔΗΣ για όλους τους φορείς και για όλα τα είδη συμβάσεων έχει οριστεί ο Απρίλιος του 2017.
* Υπάρχει εικόνα για το πόσες επιχειρήσεις συμμετέχουν ανά διαγωνισμό, το είδος της επιχείρησης, αλλά και ποια είναι η ψαλίδα, αν υπάρχει, των τιμών για το ίδιο προϊόν σε διαφορετικούς διαγωνισμού;
Με τη λειτουργία του ΚΗΜΔΗΣ το Ελληνικό Δημόσιο θα αποκτήσει ενιαία βάση παρακολούθησης του συνόλου των κρατικών δαπανών για αγορά αγαθών, υπηρεσιών και εκτέλεση έργων. Με βάση αυτά τα στοιχεία υπάρχει πλέον η δυνατότητα να αποτιμάται η αποδοτικότητα του συστήματος δημοσίων συμβάσεων, να αναπτύσσονται και να εφαρμόζονται διορθωτικές ενέργειες και να διαμορφώνονται πολιτικές στρατηγικής σημασίας. Σύντομα θα εκδοθεί και σχετικό τεύχος στοιχείων δημοσίων συμβάσεων. Τα στοιχεία από τη μέχρι τώρα επεξεργασία αναφέρουν: 6.025 δημοσιευμένοι ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί (συνολικής αξίας άνω των 2,1 δισ. ευρώ), 14.764 υποβληθείσες ηλεκτρονικές προσφορές, 145.143 επισκέπτες του promitheus.gov.gr, 9.180 εγγεγραμμένοι οικονομικοί φορείς, 1,7 εκατ. αναρτήσεις στο ΚΗΜΔΗΣ.
* Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ συζήτηση για τη χρήση γενόσημων φαρμάκων προκειμένου να μειωθεί το κόστος για το Δημόσιο. Είναι στα σχέδια σας να προωθήσετε τη χρήση “γενοσήμων” ειδών και στις δημόσιες συμβάσεις;
Σκοπός είναι πάντα η προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών με την καλύτερη σχέση ποιότητας / τιμής, αλλά και ευρύτητα συμμετοχής και ανάπτυξη του ανταγωνισμού χωρίς περιοριστικούς όρους. Η Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Συμβάσεων έχει διεξάγει διαγωνισμούς για συμβατά τόνερ και όχι μόνο αυθεντικά, όπως επίσης και για ανακυκλωμένο φωτοαντιγραφικό χαρτί και είναι ανοικτή και σε άλλες κατηγορίες υλικών.